Znaczenie aktywności

zawodowej w życiu

osób

niepełnosprawnych

Gabriela Wójcik

Chrześcijańskie Stowarzyszenie Osób

Niepełnosprawnych, Ich Rodzin i Przyjaciół

„Ognisko”

z siedzibą w Krakowie już od ponad 20-tu lat

wspiera osoby z niepełnosprawnością

intelektualną, gwarantując im terapię,

rehabilitację oraz polepszenie sytuacji

zawodowej.

Terapeuci i wychowawcy zauważyli, że

same zajęcia terapeutyczne to zbyt

mało, by zaspokoić potrzeby wielu

uczestników.

Wierząc, że spora ich część jest zdolna

do pracy, tylko sami nie są w stanie

odnaleźć się na rynku pracy, postanowili

zacząć działać w kwestii aktywizacji

zawodowej tych osób.

W 2005 roku w „Ognisku” rozpoczęto realizację

projektów mających na celu aktywizację zawodową

osób niepełnosprawnych. Były i są one nadal

współfinansowane ze środków Unii Europejskiej.

Pierwszy taki projekt nosił nazwę Krakowska

Inicjatywa na rzecz Gospodarki Społecznej COGITO,

następnie w maju 2007r. zostało utworzone

Przedsiębiorstwo Społeczne „Ognisko”,

zatrudniające osoby z niepełnosprawnością, dzięki

któremu wiele z tych osób może uzyskać

niezależność finansową.

Z początku działaniami aktywizacji zawodowej

osób niepełnosprawnych intelektualnie w

„Ognisku” kierowały 4 osoby.

Obecnie „Ognisko” realizuje 3 projekty

dotyczące aktywizacji zawodowej osób

niepełnosprawnych; są to:



- Aktywni Razem – Partnerstwo na rzecz
Wprowadzania Osób Niepełnosprawnych na
Otwarty Rynek Pracy,



- Krakowski Ośrodek Aktywizacji Zawodowej i



- Powiatowy Ośrodek Aktywizacji Zawodowej.

Przy realizacji projektów pracuje

teraz 40 specjalistów z różnych

dziedzin, są to m. in.

psychologowie, doradcy zawodowi,

czy trenerzy pracy.

Celem działań tych osób jest nie

tylko podjęcie pracy przez osobę

niepełnosprawną, ale przede

wszystkim trwała zmiana jakości jej

życia.

Wiadomym jest, że nie każda osoba

niepełnosprawna będzie mogła podjąć każdy rodzaj

pracy. Musi więc przejść przez etap

przygotowywania do podjęcia pracy, na którym

oferuje się następujące formy wsparcia:



- indywidualne spotkania z psychologiem,
trenerem pracy oraz doradcą zawodowym,
podczas których oceniane są społeczne i
zawodowe predyspozycje,



- grupowe warsztaty psychospołeczne oraz
warsztaty aktywnego poszukiwania pracy,



- udział w kursach oraz szkoleniach,



- możliwość podjęcia płatnych staży,



- spotkania w Grupie Wsparcia.

Kolejnym etapem jest

poszukiwanie i podjęcie

zatrudnienia. To właśnie na tym

etapie przy wsparciu doradcy

zawodowego i trenera pracy

indywidualnie dobierane jest

odpowiednie stanowisko pracy;

osoby niepełnosprawne mogą

podjąć się zatrudnienia

subsydiowanego, otrzymują także

długofalowe wsparcie trenera

pracy w zatrudnieniu

wspomaganym.

ZATRUDNIENIE SUBSYDIOWANE

jest formą pomocy finansowej dla pracodawcy

zakładającą redukcję kosztów ponoszonych

przez niego na zatrudnianie pracowników.

Jednocześnie umożliwia zdobycie zatrudnienia

grupom o gorszej pozycji na rynku pracy.

ZATRUDNIENIE WSPOMAGANE

To nic innego jak praca osoby

niepełnosprawnej na indywidualnie dobranym

stanowisku, podczas której otrzymuje pomoc

drugiej, pełnosprawnej osoby, czyli trenera

pracy.

Trener towarzyszy osobie niepełnosprawnej

podczas przyswajania nowych obowiązków aż

do osiągnięcia stuprocentowej samodzielności.

Wsparcie trenera na tym się jednak nie kończy,

jest on stale dostępny dla uczestnika jak i dla

pracodawcy. Dzięki temu współpraca między

osobą niepełnosprawną i pracodawcą jest

bardziej efektywna, przyjemna, a także

długotrwała.

Uczestnicy projektów również dostrzegają

korzyści płynące z zatrudnienia

wspomaganego, wymieniają np. mniejszy stres

w czasie wkraczania na rynek pracy,

odpowiednio dopasowane stanowisko pracy do

ich możliwości, a także świadomość wsparcia

ze strony trenera.

Równie zadowoleni pracodawcy wymieniając

zalety zatrudnienia osoby niepełnosprawnej w

systemie zatrudnienia wspomaganego mówią

m. in. o doborze odpowiednich pracowników na

dane stanowisko i wysokiej jakości ich pracy, a

także odciążeniu kadry zakładu podczas

wprowadzania pracownika na jego stanowisko.

W rezultacie podczas 8-miu lat realizacji

projektów „Ognisko” pomogło około 500

osobom niepełnosprawnym w ich aktywizacji

zawodowej, a ponad 120 z nich podjęło pracę

jako kasjer/sprzedawca, pracownik ochrony,

magazynier czy pracownik restauracji.

Stowarzyszenie nawiązało również stałą

współpracę z około setką pracodawców.

„Ognisko” nieustannie zabiega o realizację

nowych projektów i, jak piszą autorki artykułu:

„chce być stale na mapie wsparcia

zawodowego”.

Zatrudnianie osób niepełnosprawnych

niesie za sobą korzyści także dla

społeczeństwa.

Dzięki pracy osób niepełnosprawnych w

miejscach publicznych społeczeństwo staje

się bardziej zróżnicowane i tolerancyjne.

Obywatele zapominając o stereotypach

uczą się wzajemnego szacunku.

Usprawnia się również sytuacja finansowa

naszego kraju, którego nie stać na

zapomogi i renty dla niepełnosprawnych.

Pracodawca zatrudniający osoby

niepełnosprawne polepsza wizerunek

zewnętrzny jak i wewnętrzny swojej firmy,

zmieniają się postawy innych pracowników.

Pracodawca także przy mniejszych

kosztach zatrudnienia zyskuje lojalnego i

solidnego pracownika.

Osoby zatrudniające niepełnosprawnych

mówią również o większej satysfakcji z ich

życia.

PRZYKŁADY POMOCY
UCZESTNIKOM

W większości przypadków w projektach brały

udział osoby z trudnościami komunikacyjnymi,

bez planów na przyszłość, nie zdające sobie

sprawy, iż są w stanie podjąć pracę.

Podobnie myślały ich rodziny, co jeszcze

bardziej utwierdzało je w tym przekonaniu.

Tak właśnie wyglądała sytuacja pewnej pani,

do momentu, gdy nie wzięła udziału w

programie aktywizacyjnym i z pomocą trenera

odbyła praktyki zawodowe, a potem staż.

Zmianę w jej zachowaniu zauważyli terapeuci,

rodzina, a przede wszystkim ona sama.

Pani łatwiej nawiązuje relacje z otoczeniem,

jest bardziej otwarta i odczuwa większą

satysfakcję z życia, co za pewne

spowodowane jest tym, że jako osoba

pracująca czuje się potrzebna.

Z kolejną uczestniczką, która zgłosiła się do

programu twierdząc, że „nie ma na siebie

pomysłu” współpraca była bardzo utrudniona, ze

względu na to, że była osobą małomówną,

wycofaną i nieśmiałą.

Po wielu spotkaniach ze specjalistami kobieta

odbyła kurs florystyczny, następnie szukała pracy,

początkowo bez rezultatów, aż w końcu znalazła

się kwiaciarnia, do której przyjęto ją na staż.

Wraz z jego zakończeniem, pani została

zatrudniona na podstawie umowy o pracę,

zapisała się nawet na studium florystyczne. Dzięki

zatrudnieniu widocznie wzrosła jej pewność siebie,

a także umiejętności komunikacyjne.

Nie zawsze jednak uczestnicy jak i osoby

wspierające odnoszą sukces.

Kolejna przytoczona historia przedstawia

nam mężczyznę z zaburzeniami

psychicznymi, przez które negował

podjęcie jakichkolwiek działań.

Po wielu spotkaniach został on skierowany

na kurs archiwistyczny. Na stażu również

bardzo dobrze sobie radził, nie mógł

jednak zostać zatrudniony w miejscu jego

odbywania ze względów finansowych, co

podcięło mu skrzydła.

Dzięki zespołowi projektowemu mężczyznę

zatrudniono w innym miejscu na podstawie

umowy o pracę. Mimo próśb matki, namów

pracodawcy i trenera pan zrezygnował z

pracy po 6-ciu miesiącach, tłumacząc, że

nie jest to idealna praca, jaką sobie

wyobrażał.

Jak widać wśród wielu sukcesów zdarzają

się też porażki; są one równie potrzebne,

ponieważ popełniając błędy jesteśmy w

stanie wiele się z nich nauczyć, wyciągnąć

wnioski na przyszłość.

Własna motywacja osoby niepełnosprawnej

jest jednym z najważniejszych czynników

aktywizacji zawodowej.

Bez niej nawet największe starania grupy

specjalistów będą kończyć się fiaskiem,

ponieważ nikogo do podjęcia pracy zmusić

nie można, szczególnie osoby

niepełnosprawnej, która może nie potrafić

wyrazić swoich argumentów w odpowiedni

sposób.

Nie należy się jednak poddawać, z drugiej

strony nie można też przesadnie naciskać.

Znalezienie tzw. „złotego środka” w tej

sprawie jest niezbędne, chociaż w wielu

przypadkach może się to okazać bardzo

trudnym zadaniem.

BIBLIO- I NETOGRAFIA



Adaszek-Waliszczak M., Smogulecka-
Mokrzycka J., Znaczenie aktywności
zawodowej w życiu osób niepełnosprawnych,
[w:] Wolska D., Osoby niepełnosprawne w
drodze ku dorosłości, Uniwersytet
Pedagogiczny w Krakowie, 2014



http://www.ognisko.org.pl/



http://
www.ekonomia.pl/artykuly/prawo-1/prawo-pra
cy/zatrudnienie-subsydiowane