NAUCZANIE, UCZENIE

SIĘ

CZYNNOŚCI

RUCHOWYCH

W SPORCIE

Na podstawie czasopisma „Sport
wyczynowy” nr 7-8 z roku 1996

Podstawowe wiadomości o

nauczaniu i uczeniu się.

„ Zwierzę można nauczyć nawet

bardzo skomplikowanych ruchów
przy pomocy tresury. U człowieka
ten proces mentalizuje się,
pewne umiejętności nie
wytwarzają się u niego w sposób
mechaniczny, gdyż proces ten
jest przeniknięty myśleniem „

Czym jest uczenie się ?



Obecnie poprzez proces ucznia

się rozumiemy celowe i
świadome przyswajanie nowych
doświadczeń, wiadomości i
umiejętności wpływających na
zmianę w zachowaniu, poziomie
wiedzy, stosunku do otoczenia.

Czym jest nauczanie?



Jest to kształtowanie procesów

poznawczych, zdolności
psychomotorycznych , czynności
ruchowych i przekazywanie
wiadomości, a więc inaczej
mówiąc jest to tworzenie takich
sytuacji w których występuje
proces uczenia się.

Uwaga !



Kształtowanie sprawności

czynnościowo – ruchowej a
zwłaszcza zdolności wysiłkowych
nie należy do nauczania w
ścisłym tego słowa znaczeniu.
Cechy motoryczne kształtujemy i
rozwijamy, nauczyć możemy
nawyków czuciowo-ruchowych i
związanych z nimi umiejętności.

Od czego zależy

Skuteczność uczenia się?

1. Ucznia (zawodnika)od jego:

•

Uzdolnień

•

cech temperamentu,

•

Osobowości

•

Aspiracji

•

motywacji itp..

2. Nauczyciela (trenera,

instruktora). Od jego:

•

Osobowości

•

Motywacji

•

Wiedzy

•

Poziomu umiejętności
praktycznych

•

Pracowitości

•

Zdolności przywódczych itp..

3. Czynników znamiennych dla

procesu nauczania:

•

Zasad

•

Form

•

Metod treningu

•

Doboru i sposobu prowadzenia
ćwiczeń

•

Planowania

•

Organizacji itp.

4. Warunków treningu

•

Sali treningowej

•

Sprzętu

•

Środków finansowych

•

Warunków organizacyjnych

Etapy nauczania i stadia

Powstawania nawyku

czuciowo- ruchowego

Co to jest nawyk?

Nawyk czuciowo ruchowy jest to

nabyta, wyuczona, oparta na
mechanizmach neuro-
fizjologicznych, czynność
postrzeżeniowo – ruchowa,
pozwalająca na uzyskanie z góry
przewidzianych wyników
działania, z dużą pewnością,
sprawnie, z oszczędnością energii
i często w stanie nieświadomości
wtórnej.

Nawyk ruchowy to niezmiernie

czułe i subtelne współdziałanie
układu nerwowego, narządu
zmysłu i układu ruchu. W wyniku
współdziałania różnych
analizatorów powstają swoiste
wielozmysłowe postrzegania np.
„czucie żelaza” u szermierza lub
„czucie wody” u pływaka.

Etapy powstawania
nawyków.

Zaznajomienie z działaniem (nawykiem)

•

Przekazanie podstawowych wiadomości na
temat nauczania nawyku.

•

Pokaz nawyku najpierw szybko całościowo,
potem wolno z rozbiciem na częsci.

•

Zakończenie całościowym, szybkim
pokazaniem ze szczególnym
zaznaczeniem rytmu ruchu.

•

Uczeń powinien zrozumieć potrzebę
przyswojenia sobie danego ruchu i chcieć
się go nauczyć.

Nauczanie działania:

•

Uczeń przystępuję do pierwszych prób
wykonania ruchu.

•

Początkowo uczeń wykonuje ruch
niezdarnie występują niepotrzebne
napięcia mięśniowe, które stopniowo
eliminuję się.

•

Ze strony nauczyciela początkowo ważne
jest oddziaływanie wszechstronne tzn.
objaśnienie słowne, odwoływanie się do
pokazu, wspomaganie ręczne.

•

Ten etap powinien być
zindywidualizowany gdyż każdy inaczej
się uczy.

Utrwalenie działania:

•

Wielokrotne powtarzanie
działania, początkowo wolno
potem szybciej

•

Następuje automatyzacja nawyku
czyli zmniejszenie znaczenia
kontroli wzrokowej na rzecz
kontroli mięsniowo- ruchowej
( obniża się świadomość )

•

Pierwsze łatwe próby
zastosowania nawyku .

Doskonalenie działania :

•

W sportach o nawykach zamkniętych
poprzez doskonalenie finezji ruchu
wykorzystując sprężenie zwrotne
(wrażenia mięśniowo ruchowe ) np.
gimnastyka

•

W sportach o nawykach otwartych
poprzez uplastycznianie nawyku czyli
umiejętnym zastosowaniu go w
czasie walki, w zróżnicowany sposób
(szybciej, wolniej, z większą siła ) np.
sporty walki, gry drużynowe.

Praktyczne próby nauczenia się przez

człowieka jakiegoś ruchu mają charakter
świadomego i celowego wysiłku
najważniejszymi cechami tego procesu
są :

1)

Wybór i próby odtworzenia danego ruchu,
poprzedzone myślowym wyobrażeniem jego
treści i postaci ( po co i jak wykonujemy)

2)

Słowny opis nawyku czyli stosowanie
nazewnictwa wykonywania ruchów (pod tym
względem nauka różni się od tresury czy
warunkowania)

Nowe nawyki

•

Na uczenie się nowych nawyków
ruchowych wielki wpływ ma zasób
poprzednio opanowanych ruchów.

•

Najbardziej podstawowe nawyki
czuciowo- ruchowe opanowuje się do 4
roku życia.

•

Dalsze uczenie się bardziej
skomplikowanych form nawyków opiera
się na poprzednio opanowanych
podstawowych nawykach.

Podsumowując



Opanowanie nawyków czuciowo –

ruchowych przez człowieka jest w
swej istocie świadomym i
celowym działaniem
zmierzającym do automatyzacji
czynności ruchowych,
zapewniających sprawne,
skuteczne oraz oszczędne
działanie z uwagą skupioną nie
na tym jak dany ruch wykonać
ale na środowisku

zewnętrznym.

Dziękuję za uwagę 