Współpraca Policji ze strażami i

pomiotami realizującymi zadania z

zakresu bezpieczeństwa i porządku

publicznego.

Maciej Gędziorowski
Mariusz Gołaszewski
Karol Pilaszek
Prof. Niedźwiedź

Ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego
jest jednym z podstawowych zadań Policji.
Zadanie to w mniejszym lub większym zakresie
realizują również inne instytucje w zakresie
swoich kompetencji na podstawie właściwych
regulacji

prawnych.

Skuteczność

podejmowanych działań niejednokrotnie zależy
od współpracy pomiędzy zainteresowanymi
stronami. Zadania w zakresie zapewnienia
bezpieczeństwa

i

porządku

publicznego

wymagają złożonych nakładów i stosowania coraz
nowocześniejszych środków przeciwdziałania
powstającym zagrożeniom, aby w maksymalnym
stopniu chronić interesy państwa i obywateli.

Dlatego jeden organ państwowy nie
może

sprostać

wszystkim

obowiązkom z tego zakresu, co rodzi
potrzebę powierzenia części z nich
innym podmiotom. Taki stan rzeczy
rodzi

potrzebę

współdziałania,

połączenia

sił

wszystkich

odpowiedzialnych podmiotów, celem
uzyskania większego potencjału, ale
również

łączenie

różnych

kompetencji i możliwości osób oraz
środków

działania

im

tylko

dostępnych.

Współdziałanie- definicja.

Współdziałanie definiowane jest
jako wspólne działanie co najmniej
dwóch

autonomicznych

podmiotów. Istotą współdziałania
jest dążenie do efektywnego
zrealizowania celów, do których
podmioty te zostały powołane, ale
wspólnym wysiłkiem.

Współdziałanie powinno charakteryzować się
następującymi cechami:



wspólny cel uczestników,



autonomiczność uczestników – brak stosunku

podległości,



dobrowolne uzgodnienie zadań do realizacji,



realizacja własnych zadań przez podmioty

współdziałające, z których część polega na
udzielaniu wzajemnej pomocy dla osiągnięcia
celu głównego.

Pojęcie współdziałania na trwałe też weszło
do języka prawnego. W niektórych aktach
prawnych, charakteryzując podejmowanie
wspólnych działań przez Policję i inne służby,
autorzy posługują się jednak pojęciem
współpracy. Słowo współpraca, użyte w
tekście

aktu

prawnego,

oznacza

zobowiązanie organów do ściślejszego,
wspólnego działania aniżeli współdziałanie,
które

oparte

jest

w

zasadzie

na

dobrowolności. Jeżeli więc jakieś podmioty
współpracują ze sobą, to na pewno można
też mówić o ich współdziałaniu.

Podstawy prawne współpracy Policji z

wybranymi podmiotami.

Zasady i formy współdziałania regulowane są
ustawami, rozporządzeniami, regulaminami, a
także zawartymi porozumieniami. Akty te
stanowią podstawy prawne i społeczne, na
których określone podmioty współdziałają ze
sobą. Współdziałanie niejednokrotnie staje się
szansą

właściwego

i

sprawniejszego

wypełniania

zadań

postawionych

przed

administracją bezpieczeństwa i porządku
publicznego.

W sytuacjach kryzysowych (np. katastrofy,
klęski żywiołowe) Policja i inne służby
podejmują wspólne działania w sposób
świadomy,

celowy

i

zorganizowany,

minimalizując straty. Współdziałanie to nic
innego jak działanie zmierzające do
realizacji celów tożsamych lub zgodnych.
Podstawy prawne współpracy Policji z
jednostkami samorządu terytorialnego,
strażami gminnymi (miejskimi), Strażą
Graniczną, Państwową Strażą Pożarną,
Strażą Ochrony Kolei, Strażą Leśną oraz
specjalistycznymi uzbrojonymi formacjami
ochronnymi

ujęte

są

w

aktach

normatywnych zawartych w literaturze.

Ponadto

organy

wyspecjalizowane, zajmujące się
ochroną

bezpieczeństwa

i

porządku publicznego, ale w
pewnym

wąskim

zakresie,

realizując

ustawowy

nakaz

współpracy z Policją, zawierają
porozumienia w tej sprawie.

Przykładami takich porozumień są:

1. Porozumienie między Komendantem

Głównym Państwowej Straży Pożarnej a
Komendantem Głównym Policji z dnia 12
czerwca

2001

r.

o

współdziałaniu

Państwowej Straży Pożarnej i Policji.

2. Porozumienie Komendanta Głównego

Policji i Komendanta Głównego Straży
Granicznej z dnia 17 czerwca 2004 r. w
sprawie współdziałania Policji i Straży
Granicznej.

Przykłady

współpracy policji

Współdziałanie Policji ze strażami gminnymi
(miejskimi)

1) wspólne patrole policjant i strażnik w ramach służby

patrolowej;

2) patrole szkolne ukierunkowane na przeciwdziałanie

przestępczości i demoralizacji nieletnich, zapobieganie
wszelkim patologicznym zjawiskom także w rejonach
przyszkolnych, rozpoznawanie potencjalnych zagrożeń,
systematyczne kontakty z dyrektorami i pedagogami
szkolnymi, współuczestniczenie w spotkaniach i
pogadankach z dziećmi i młodzieżą szkolną oraz z ich
rodzicami;

3) wspólne obchody właściwego dzielnicowego ze

strażnikiem oraz wspólny udział w spotkaniach ze
społecznością lokalną.

Współdziałanie Policji ze
Strażą Graniczną

1) wymiany informacji;
2) koordynacji działań w przypadkach uzasadnionych:
a) tożsamością osób lub obiektów objętych

jednoczesnymi działaniami Policji i Straży Granicznej,

b) koniecznością czasowej lub metodycznej

harmonizacji podejmowanych czynności służbowych,
uzasadnionej względami skuteczności działania;

3) udzielania podczas wykonywania czynności służbowych

specjalistycznego wsparcia technicznego;

4) wymiany doświadczeń uzyskiwanych w zakresie

wykonywania zadań i czynności służbowych;

5) wzajemnego świadczenia usług logistycznych.

Współdziałanie Policji z
Państwową Strażą Pożarną

1) konsultowania sytuacji i zjawisk stanowiących

potencjalne zagrożenie;

2) konsultowania projektów planów ratowniczych i

planów działania w warunkach zagrożeń;

3) wymiany informacji o podmiotach posiadających

specjalistyczny sprzęt do usuwania skutków zdarzeń;

4) wzajemnego alarmowania, ostrzegania i zapewnienia

prawidłowego obiegu informacji o zaistniałym
zdarzeniu;

5) bieżącego koordynowania działań;
6) wykonywania, zgodnie ze swoimi kompetencjami,

czynności na miejscu zdarzenia.

Współdziałanie Policji ze
Strażą Ochrony Kolei

1) wspólnym prowadzeniu działań porządkowych na obszarze kolejowym, w

pociągach i innych pojazdach kolejowych;

2) uzgadnianiu, organizowaniu i prowadzeniu wspólnych patroli;
3) zabezpieczaniu miejsca przestępstwa w celu niedopuszczenia do zatarcia

śladów i dowodów przed przybyciem organów uprawnionych do
prowadzenia śledztwa lub dochodzenia;

4) zabezpieczaniu miejsca wypadków i katastrof kolejowych;
5) udzielaniu pomocy przez Policję funkcjonariuszom straży ochrony kolei w

doprowadzeniu do najbliższej jednostki Policji osób, w stosunku do których
zachodzi uzasadniona potrzeba podjęcia czynności wykraczających poza
możliwości straży ochrony kolei;

6) wzajemnej wymianie informacji o osobach poszukiwanych, z zachowaniem

przepisów o tajemnicy służbowej i państwowej;

7) udzielaniu pomocy przy ustalaniu danych personalnych osób ujętych;
8) współpracy przy prowadzeniu postępowań;
9) organizowaniu wspólnych szkoleń.

Współdziałanie Policji z
agencjami ochrony osób i
mienia

1) zapewnianie ochrony mienia w granicach

chronionych obszarów i obiektów;

2) zapewnianie ochrony ważnych urządzeń

jednostki, znajdujących się poza granicami
chronionych obszarów i obiektów;

3) konwojowanie mienia jednostki;
4) wykonywanie innych zadań wynikających z

planu ochrony jednostki.

Współdziałanie Policji ze Strażą
Leśną:

1) ochrona lasu przed szkodnictwem oraz

zwalczanie przestępstw i wykroczeń w tym
zakresie, a w szczególności kradzieży drewna i
kłusownictwa;

2) przydział, ewidencjonowanie i przechowywanie

broni i amunicji;

3) utrzymywanie ładu i porządku publicznego oraz

zwalczanie przestępstw w lasach;

4) ochrona innych składników mienia Lasów

Państwowych, prowadzona zgodnie
z odrębnymi przepisami.

Współdziałanie Lasów
Państwowych z Policją w tym
zakresie odbywa się poprzez:

1) wzajemne udzielanie pomocy

służbowej;

2) prowadzenie wspólnych

działań;

3) wymianę informacji.

Współdziałanie Policji z
Żandarmerią Wojskową



Jednym z celów porozumienia jest organizowanie wspólnych patroli
Policji i Żandarmerii Wojskowej. Oznacza to wzrost liczby służb
mundurowych na ulicach naszych miast. W rejonach szczególnie
zagrożonych przestępczością, przy okazji imprez masowych
prowadzone będą wspólne działania prewencyjne i patrolowe, które
mają przyczynić się do spadku przestępczości pospolitej,
najbardziej dotkliwej dla społeczeństwa. Odpowiednia organizacja
służby patrolowej, bezwzględne reagowanie na zakłócenia
porządku, może doprowadzić do zmniejszenia liczby popełnianych
rozbojów czy dokonywanych włamań.



Ponadto, w ramach współpracy, patrole Policji drogowej zostaną
uzupełnione funkcjonariuszami Żandarmerii. Będzie to miało
szczególne znaczenie w okresach wzmożonego ruchu na drogach,
kiedy Policja organizuje wakacyjne akcje "Bezpieczny powrót" oraz
akcje "Znicz" w listopadzie. W tym celu, obie służby będą mogły
wspierać się pomocą techniczną, korzystać z pojazdów, środków
łączności oraz psów służbowych.



W oparciu o zawarte porozumienie obydwie

służby zapewnią sobie wzajemną pomoc w
ściganiu sprawców przestępstw, co
niewątpliwie efektywnie wpłynie na działania
w obszarze zwalczania przestępczości
kryminalnej.



Porozumienie o współpracy Policji i

Żandarmerii jest elementem polityki rządu,
zmierzającej do optymalnego wykorzystania
dostępnych służb mundurowych, dzięki czemu
w widoczny sposób wzrośnie poziom poczucia
bezpieczeństwa wśród obywateli.

Współdziałanie Policji z Biurem
Ochrony Rządu:

Na mocy porozumienia zacieśni się
współpraca Policji z BOR-em, która dotyczyć
będzie wymiany informacji o wszelkich
zagrożeniach także o charakterze
terrorystycznym i kryminalnym.
Współdziałanie Policji obejmuje:



rozpoznanie i zabezpieczenie miejsca

czasowego pobytu osób ochranianych,



organizację i przeprowadzenie rozpoznania

pirotechniczno-biochemicznego,



przeprowadzenie działań profilaktycznych w

stosunku do osób, które mogą znaleźć się w
strefach pobytu osób ochranianych i mogą
mieć wpływ na bezpieczeństwo w trakcie
realizacji działań ochronnych BOR- u.



Dodatkowo porozumienie przewiduje wspólne

ćwiczenia policjantów i funkcjonariuszy BOR.
Nad realizacją wspólnych przedsięwzięć
opartych na porozumieniu upoważniono
Dyrektora Głównego Sztabu Policji KGP i
zastępcę Szefa Biura Ochrony Rządu.

Współdziałanie Policji z Wojskiem
Polskim

współpraca wojska i policji polega m.in. na:



opracowywaniu wspólnych procedur działania w
różnego rodzaju sytuacjach takich jak zamachy
terrorystyczne, zagrożenia związane z imprezami
masowymi czy zabezpieczenie konferencji
międzynarodowymi oraz katastrofy naturalne.



wspólne szkolenia.



wymiana informacji.



obie służby wspierają się w zakresie środków
transportu, zakwaterowania, wyżywienia, lotnisk i
lądowisk, pomocy medycznej oraz bazy szkoleniowej. 

Współdziałanie Policji ze Szkołami

W ramach współpracy policji ze szkołą organizuje się:
 



spotkania pedagogów szkolnych, nauczycieli, dyrektorów szkół z zaproszonymi
specjalistami ds. nieletnich i patologii, podejmujące tematykę zagrożeń
przestępczością oraz demoralizacją dzieci i młodzieży w środowisku lokalnym,



spotkania tematyczne młodzieży szkolnej z udziałem policjantów m.in. na temat
odpowiedzialności nieletnich za popełnianie czyny karalne, prawnych aspektów
narkomanii, wychowania w trzeźwości itp. oraz z młodszymi uczniami na temat
zasad bezpieczeństwa, zachowań ryzykownych oraz sposobów unikania zagrożeń,



informowanie policji o zdarzeniach mających znamiona czynów karalnych
i przestępstwa, stanowiących zagrożenie dla życia i zdrowia uczniów na terenie
szkoły oraz przejawach demoralizacji dzieci i młodzieży,



udzielanie przez policję pomocy szkole w rozwiązywaniu trudnych, mogących mieć
podłoże przestępcze problemów, które zaistniały na terenie szkoły,



wspólny – szkoły i policji – udział w lokalnych programach profilaktycznych
związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom oraz zapobieganiem
demoralizacji i przestępczości nieletnich.

Literatura



Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j., Dz. U. Nr 142
z 2001r., poz. 1591, z późn. zm.).



Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (t.j., Dz. U. Nr 43 z 2007 r., poz. 277,
z późn. zm.).



Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (t. j. Dz. U. Nr 12
z 2009 r., poz. 68 z późn. zm.).



Ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia (Dz. U. Nr 145
z 2005 r., poz. 1221 z późn. zm.).



Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych (Dz. U. nr 123, poz. 779
z późn. zm.).



Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (t.j., Dz. U. Nr 142
z 2001 r., poz. 1590, z późn. zm.).



Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j., Dz. U. Nr 142
z 2001 r., poz. 1592, z późn. zm.).



Ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (t. j. Dz. U. Nr 16
z 2007 r., poz. 94 z późn. zm.).



Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2005 r. w sprawie sposobu
postępowania przy wykonywaniu niektórych uprawnień policjantów ( Dz. U.
Nr 141, poz. 1186 ).



Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 29 września 2004 r. w sprawie
współdziałania straży ochrony kolei z Policją, Strażą Graniczną i Inspekcją
Transportu Drogowego (Dz. U. Nr 223, poz. 2262.).



Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych
i Leśnictwa z dnia 15 września 1992 r. w sprawie szczegółowych zasad
współdziałania Lasów Państwowych z Policją (Dz. U. Nr 78, poz. 397.). 30



Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 grudnia
1998 r. w sprawie określenia szczegółowych zasad współpracy specjalistycznych
uzbrojonych formacji ochronnych z Policją, jednostkami ochrony
przeciwpożarowej, obrony cywilnej i strażami gminnymi (miejskimi) (Dz. U.
Nr 161, poz.1108.).



Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 12 sierpnia
2004 r. w sprawie zakresu i sposobu współpracy Policji ze strażami gminnymi
(miejskimi) oraz zakresu sprawowania przez Komendanta Głównego Policji
nadzoru nad działalnością straży (Dz. U. Nr 187, poz. 1943.).



Porozumienie między Komendantem Głównym Państwowej Straży Pożarnej
a Komendantem Głównym Policji z dnia 12 czerwca 2001 r. o współdziałaniu
Państwowej Straży Pożarnej i Policji.



Porozumienie Komendanta Głównego Policji i Komendanta Głównego Straży
Granicznej z dnia 17 czerwca 2004 r. w sprawie współdziałania Policji i Straży
Granicznej (Dz. Urz. KGP Nr 11, poz. 58).