Analiza przyczyn oraz ocena skutków

przestępczości narkotykowej i

kryminalnej.

Mateusz Marciniak

Gr. 34

PRZESTEPSTWO- czyn zabroniony,

zawiniony,

zagrożony karą przez ustawę w czasie jego

popełnienia, społecznie szkodliwy w sposób

jasny niż znikomy.

Definicja przestępstwa

PRZESTĘPSTW

PRZESTEPSTW

O DROGOWE

PRZESTEPSTW

GOSPODARCZ

PRZESTĘPSTW

O KRYMINALNE

Podział przestępstw

PRZESTEPSTWO KRYMINALNE – Czyn

zabroniony przez ustawę z reguły
charakteryzuje się niskimi pobudkami,
agresywnością,

brutalnością

który

bezpośrednio

narusza

prawa

przedmiotowe osoby uprawnionej lub
wyrządza

szkodę

podmiotom

uczestniczącym

działalności

gospodarczej

oraz

instytucji

państwowych.

Przestępstwa kryminalne



Typ pykniczny charakteryzuje się dobrym kontaktem z
otoczeniem, łagodnym, pogodnym lub zmiennym
nastrojem, łatwo dostosowuje się do nowych sytuacji,
ale wykazuje podatność na cykloidię i cyklofrenię;



Typ leptosomiczny wykazuje dystans i rezerwę w
stosunku do innych, brak kontaktu uczuciowego z
otoczeniem, trudność dostosowania się do nowych
sytuacji, ma skłonności do schizotymii i schizofrenii;



Typ atletyczny to osobnik o obniżonej przerzutności
uwagi, potrafi długo tkwić myślami przy jednym
temacie, raczej opanowany w sytuacjach trudnych,
często z padaczką i schizofrenią katatoniczną.

Typy przestępców wg

Kretschmera

1. Przestępca popełnia czyny przestępcze z powodu poczucia

winy, która wymaga ukarania.
2. Przestępca popełnia czyny karalne i chce on być schwytany,
gdyż obawia się popełnienia jeszcze gorszych przewinień.
3. Przestępca popełnia czyny karalne, gdyż jego rozwój
socjalizacji przebiegał w sposób zaburzony i nie wykształciło
się prawidłowo ego.
4. Jednostka popełnia czyny przestępcze aby zrekompensować
sobie brak zaspokojenia potrzeb w środowisku rodzinnym.
5. Człowiek popełnia czyny karalne, gdyż chce uzyskać
akceptację i miłość osób znaczących.
6. Jednostka popełnia czyny karalne, gdyż ma wadliwie
wykształcone ego i superego.
7. Jednostka popełnia przestępstwa, gdyż ma zbyt rozwinięte
superego, które nie pozwala na zaspokojenie żądań sfery id
/neurotycy/.

Główne czynniki
kryminogenne



Koncepcja biologiczna

– której zwolennicy utrzymują, że

przyczyny i uwarunkowania przestępczości tkwią wyłącznie w
czynnikach biologicznych. Czynniki te poszczególni reprezentanci
tej koncepcji pojmują różnie. W szczególności zaś tych przyczyn i
uwarunkowań dopatrują się w:

- dziedziczeniu przez sprawców cech przestępczych człowieka

pierwotnego (koncepcja Cezarego Lombroso, włoskiego
psychiatry, utrzymująca, iż człowiek rodzi się przestępcą, a jego
przestępcze skłonności znajdują odbicie w budowie kośćca,
czaszki i w innych cechach zewnętrznych,

- nabywaniu przez starców cech przestępczych poprzez doznanie w

życiu płodowym bądź we wczesnych dzieciństwie uszkodzeń
mózgu,

- nabywaniu cech przestępczych przez atypowy układ

chromosomów,

- czynnikach chorobowych z kręgu schorzeń psychicznych,
- zaburzeniach osobowości wrodzonych (psychopatie) bądź nabytych

(charakteropatie),

- zmianach dokonujących się w określonych częściach mózgu.

Przyczyny przestępstw
kryminalistycznych w świetle
różnych koncepcji



Koncepcja socjologiczna

– której reprezentanci są zdania, że przyczyn i

uwarunkowań przestępczości i zjawisk ze sfery patologii życia społecznego
należy szukać w czynnikach społecznych, zaznaczających się silnie w
środowisku, w który żyje człowiek, a zwłaszcza w warunkach jego
wychowania. Również i w obrębie tej koncepcji nie ma zgodności w
odniesieniu do eksponowania przyczyn i uwarunkowań interesujących ją
zjawisk. Spotykamy się tu z zapatrywaniem, że przyczyny i uwarunkowania
przestępczości i zjawisk ze sfery patologii życia społecznego tkwią w takich
negatywnych zjawiskach społecznych jak nędza, bezrobocie, migracja ze wsi
do miast, konflikty wewnętrzne w kraju, alkoholizm itp. Był też pogląd
głoszący, że przyczyny tych zjawisk są w wadliwych strukturach i
mechanizmach wychowawczych, które z jednej strony wyrabiają w człowieku
aspołeczną hierarchię wartości, zaś z drugiej nie kształtują w nim żadnych
społecznie wartościowych hamulców moralnych



Eksponując role społeczeństwa w genezie zachowań jednostki przyjęły one
następujące założenia:



Na zachowanie człowieka rozstrzygający wpływ wywierają czynniki społeczne,



Niekorzystne czynniki społeczne generują zachowanie przestępne



Można ustalić jakie czynniki społeczne wywołują zachowanie przestępne,



Usuniecie takich czynników lub złagodzenie siły ich oddziaływania pozwala
skutecznie zapobiegać przestępczości.



Koncepcja mieszana –

dążąca do połączenia zapatrywań koncepcji

biologicznych i socjologicznych. W obrębie tych koncepcji
najczęściej spotykamy się z zapatrywaniem, iż człowiek rodzi się z
pewnymi predyspozycjami biologicznymi, skłaniającymi go do
zachowań społecznie negatywnych, lecz do takich zachowań
dochodzi dopiero wtedy, gdy określony układ społeczny, a zwłaszcza
procesy wychowawcze – zaktywizują takie predyspozycje. Istnieje
też pogląd odmienny, a mianowicie zakładający, że to czynniki
społeczne, a szczególnie wychowawcze tworzą u człowieka
predyspozycję do stania się przestępcą, zaś przestępcą człowiek
staje się wówczas, gdy jakiś przełom biologiczny w jego życiu, np.
nadmierny stres, stymuluje tę predyspozycję.



Koncepcja sytuacyjna

– uznająca, iż przyczyną popełnienia przez

człowieka przestępstwa jest sytuacja, w której się znalazł w danej
chwili. Elementy takiej sytuacji, względnie cały ich zespół, tak silnie
oddziałują na człowieka, że pod ich naporem dopuszcza się
przestępstwa. Niekiedy taką przestępczość nazywa się „okazjonalną
’’, gdyż owe czynniki sytuacyjne z jednej strony tworzą okazję do
popełnienia przestępstwa, zaś z drugiej popychają człowieka w
kierunku wykorzystania tej okazji

Skutki społeczne:



Poczucie zagrożenia w społeczeństwie,



Obniżenie zaufania do służb bezpieczeństwa,



Poczucie bezkarności wśród przestępców,



Brak ogólnego zaufania między ludźmi w
społeczeństwie,



Zwiększone obciążenie budżetu państwa.

Skutki karne:



Prawo karne przewiduje różne kary łącznie z
pozbawieniem wolności na czas adekwatny do
czynu przestępczego.

Główne skutki przestępstw
kryminalnych



Policyjna (KSIP, TEMIDA),



Sądowa,



Prokuratorska,



Więzienna,

4 rodzaje statystyk
kryminalnych

Statystyki policyjne

przestępstw kryminalnych

Wykrywalnośc przestępstw ( w
% )

Przykładowe przestępstwa
kryminalne

PRZESTEPSTWO

NARKOTYKOWE-

czyn

zabroniony

przez

ustawę.

Obejmuje

przypadki

naruszania

przepisów

dotyczących

narkotyków

takich

jak

zażywanie, posiadanie, uprawa, produkcja,
handel i czyny dokonane pod ich wpływem.

Przestestępczośc narkotykowa

Prof. Hanausek wyróżnia pięć związków narkomanii z

przestępczością:

1- narkomania jest czynnikiem stymulującym przestępczość

osób, które same nie są narkomanami;

2- narkoman sam dokonuje przestępstw w celu zdobycia

narkotyku potrzebnych mu do własnej konsumpcji

3- wyraża się w związkach pomiędzy działaniem środka

odurzającego a zachowaniem się osoby przyswajających te
środki; związki mogą mieć charakter:



bezpośredni mający miejsce wówczas, kiedy osoba będąca
pod wpływem działania środka popełnia przestępstwo; związek



pośredni mający miejsce wówczas, kiedy osoba popełnia
przestępstwo będąc w stanie abstynencji inaczej głodu
narkotycznego.

Związki narkomanii z przestępczością;

Wg. Prof. Tadeusza Hanauska uwarunkowania można

podzielić na dwie grupy, dwie płaszczyzny :

- przyczyny obiektywne: postęp farmaceutyczny,

rozwój sieci aptek, upowszechnienie wiedzy o lekach
i środkach odurzających, atrakcyjność działania w
początkowych fazach zażycia,

-przyczyny subiektywne, stany frustracyjne, jakie

towarzyszą współczesnej cywilizacji, demokratyzacja
życia, załamanie się autorytetu rodziców nauczycieli,
chęć przynależności do danej grupy społecznej, chęć
zaimponowania rówieśnikom, brak środków do życia
w przypadku osób handlujących narkotykami
spowodowany brakiem legalnej pracy,

Uwarunkowania, przyczyny, sprzyjające
przestępstwom narkotykowym

1. Czynniki tkwiące w środowisku rodzinnym; wymienia

patologię życia rodzinnego, błędy wychowawcze rodziców,
rozbicie rodziny, brak opieki rodzicielskiej;

2. Czynniki tkwiące w środowisku szkolnym; błędy

wychowawcze nauczycieli, niewłaściwa atmosfera szkoły,
negatywny stosunek do szkoły;

3. Czynniki tkwiące w środowisku rówieśniczym; chęć

przynależności, chęć pozostania w grupie, chęć
zaimponowania grupie, presja grupy;

4. Czynniki tkwiące w osobowości, choroby psychiczne, stany

frustracji i stresu, stany depresyjne;

5. Czynniki tkwiące w społeczeństwie, działania i następstwa

narkotyków, brak perspektyw życiowych, szarość życia,
sytuacja ekonomiczna i polityczna kraju.

Prof. Hołyst wyróżnia pięć grup
środowiskowych oddziaływujących na
przestępczość narkotykową:

Przestępstwa z ustawy o
przeciwdziałaniu narkomanii

Skutki społeczne:



wzrost liczby osób zażywających środki
odurzające, w tym również nałogowych
narkomanów,



zanik więzi społecznych,



zanik systemu wartości,



degradacja jednostki,



negatywny wpływ na kontakty międzyludzkie,

Skutki karne:



Określone ustawą o przeciwdziałaniu
narkomanii jak i kodeksem karnym,

Skutki przestępczości
narkotykowej

Mimo sukcesywnej walki policji z przestępczością

kryminalną,

wciąż

rośnie

odsetek

ludzi

przeświadczonych o możliwości łatwego zarobku,
bezkarności swoich czynów a także tych którzy
odczuwają większą siłę fizyczną poddając się
czynom karalnym. Swoją tezę opieram na
ogólnym podsumowaniu tego typu przestępstw
na przestrzeni lat.

Analizując lata 1999-2011 widać, niewielki wzrost

przestępczości.

Lata

2005-2006

ukazują

drastyczny spadek występków karalnych. Kolejny
wzrost nastąpił od 2008 roku po rok bieżący.

Optymistyczne jest to, iż statystyki wykazują coraz

większą

wykrywalność

przestępstw

kryminalnych.

Wnioski końcowe

Przyczyny przestępczości są zróżnicowane, zależą nie tylko od

typu osobowościowego ale również od sytuacji materialnej,
społecznej i rodzinnej.

Skutki przestępczości kryminalnej są bardzo groźne zarówno dla

przestępcy, w zależności od rodzaju przestępstwa, bowiem
może to być utrata życia, sankcje karne jak i konsekwencje
społeczne po odbyciu kary.

Skutki społeczeństwa polegają na braku zaspokojenia jednej z

ważniejszych potrzeb- bezpieczeństwa.

Problem przestępstw narkotykowych jest dość powszechny

szczególnie dotyczy bowiem młodzieży. Z roku na rok można
zaobserwować coraz młodszą grupę ludzi którzy zostają
oskarżeni o ten rodzaj przestępstw.

Biorąc pod uwagę lata 1999- 2006 odsetek przestępstw tych

stale rósł, spadek nastąpił w latach 2006-2008. Niestety od
roku 2008 do 2012 nastąpił ponowny wzrost tego zjawiska.

Przestępstwa te popełniają ludzie przede wszystkim dlatego, iż

jest to szybki i łatwy zarobek, kolejną przyczyną jest sposób na
„dobrą zabawę”. Niekiedy jest to po prostu chęć
zaimponowania rówieśnikom.

Przy analizie danych dotyczących przestępczości

narkotykowej, należy wziąć pod uwagę, że liczby
znajdujące się w oficjalnych statystykach nie
pokazują pełnego obrazu nielegalnego rynku
narkotyków. Wiele przestępstw nie jest
ujawnionych i znacznie większa jest „ciemna
liczba” przypadków łamania ustawy o
przeciwdziałaniu narkomanii. Drugą istotną
kwestią, o której warto pamiętać przy analizie
danych, jest wpływ aktywności Policji na liczbę
ujawnień. Liczby poszczególnych przestępstw
stanowią zarówno obraz świata przestępczego,
jak również skalę aktywności instytucji
odpowiedzialnych za walkę z podażą narkotyków.