Pojęcie rodziny, funkcje,

struktura i typologie

rodzin

Plan prezentacji

1. Definicja rodziny
2. Funkcje rodziny
3. Struktura rodziny
4. Typologia rodziny

1. Definicja rodziny

Rodzina

to

„grupa

złożona

z

osób

połączonych

stosunkiem

małżeństwa

i

stosunkiem rodzice-dzieci. Są to dwa
podstawowe stosunki istniejące w rodzinie-
małżeństwo oraz pokrewieństwo lub adopcja.
Członkowie rodziny żyją zazwyczaj pod
jednym dachem i tworzą jedno gospodarstwo
domowe, które może obejmować dwa, lecz
często i trzy pokolenia”
J.Szczepański

„Rodzina

to

podstawowa

komórka

wychowawcza, złożona z małżonków lub
małżonków i dzieci, także ogół krewnych
obojga

małżonków.

W

rodzinie

obowiązuje całkowite równouprawnienie
obojga

małżonków.

Powinni

oni

współdziałać dla dobra i zaspokojenia jej
potrzeb.

Szczególnie

ważnym

obowiązkiem małżonków jest opieka nad
dziećmi i właściwe ich wychowanie”
M. Jurczak

2.Funkcje rodziny

• Funkcje instytucjonalne:

– Prokreacyjna lub biologiczna
– Ekonomiczna
– Opiekuńcza
– Socjalizacyjna
– Stratyfikacyjna
– Integracyjna

• Funkcje osobowe

– Małżeńska
– Rodzicielska
– braterska

• Funkcje istotne (pierwszorzędne)

– Prokreacja
– Socjalizacja
– Funkcja miłości

• Funkcja akcydentalna (drugorzędna)

– Ekonomiczna
– Opiekuńcza
– Stratyfikacyjna
– Rekreacyjna
– Religijna

3.Struktura rodziny-kryteria

podziału

• postać małżeństwa
• miejsce zamieszkania
• władza w rodzinie
• sposób wyboru partnera
• liczba pokoleń w rodzinie
• sposób dziedziczenia

Struktura rodziny ze względu na

postać małżeństwa

• rodziny monogamiczne
• rodziny poligamiczne
• rodziny poligyniczne
• rodziny poliandryczne

Struktura rodziny ze względu na

miejsce zamieszkania

• matrylokalne
• patrylokalne
• neolokalne

Struktura rodziny ze względu na

władze w rodzinie

• matriarchalne
• patriarchalne
• partnerska

Struktura rodziny ze względu na

dobór partnera

• endogamia
• egzogamia

Struktura rodziny- liczba

członków

• dwupokoleniowe
• wielopokoleniowe

Struktura rodziny według sposobu

dziedziczenia

• patrylinearna
• matrylinearna
• bilateralne

4. Typologia rodziny

• rodziny małżeńskie
• rodziny poligamiczne
• rodziny poszerzone-

wielopokoleniowa

• zmodyfikowane rodziny poszerzone

Typy rodzin ze względu na źródło

utrzymania i środowisko zamieszkania

• rodziny chłopskie
• rodziny robotnicze
• rodziny inteligenckie
• rodziny miejskie
• rodziny wiejskie

Literatura

• Anna Wachowiak, Socjologia rodziny. Przewodnik do

ćwiczeń, Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta
Ciszewskiego w Poznaniu, Poznań 1998

• Franciszek Adamski, Rodzina. Wymiar społeczno-

kulturowy, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego,
Kraków 2002

• Barbara Małgorzata Kałdon, Rodzina jako instytucja

społeczna w ujęciu interdyscyplinarnym, Forum
Pedagogiczne-2001, nr 1

• Marta Majorczyk, Współczesna rodzina jako środowisko

wychowawcze (socjalizacyjno-enkulturacyjne), Scripta
Comeniana Lesnensia-2010, nr 8