Wady serca

Wady serca

Nabyte wady zastawkowe

Nabyte wady zastawkowe



Wi

Wi

ększość jest spowodowana przez

ększość jest spowodowana przez

reumatyczne zapalenie wsierdzia

reumatyczne zapalenie wsierdzia



W większości dotyczy zastawek lewej

W większości dotyczy zastawek lewej

komory

komory

Nabyte wady zastawkowe

Nabyte wady zastawkowe



Umiejscowienie wad zastawkowych:

Umiejscowienie wad zastawkowych:

-

Zastawka dwudzielna wyłącznie > 50%

Zastawka dwudzielna wyłącznie > 50%

-

Zastawka dwudzielna z zastawką aorty

Zastawka dwudzielna z zastawką aorty

około 30%

około 30%

-

Zastawka aorty wyłącznie około 15%

Zastawka aorty wyłącznie około 15%

Zatem udział zastawki dwudzielnej to

Zatem udział zastawki dwudzielnej to

około 80%.

około 80%.

Nabyte wady zastawkowe

Nabyte wady zastawkowe



Obciążenie objętościowe -

Obciążenie objętościowe -

niedomykalność zastawek (rokowanie

niedomykalność zastawek (rokowanie

pomyślniejsze)

pomyślniejsze)



Obciążenie ciśnieniowe – zwężenia

Obciążenie ciśnieniowe – zwężenia

zastawek ( rokowanie niekorzystne)

zastawek ( rokowanie niekorzystne)

Dla wad serca obowiązuje skala NYHA

Dla wad serca obowiązuje skala NYHA

nasilenia dolegliwości subiektywnych

nasilenia dolegliwości subiektywnych

Diagnostyka wad serca

Diagnostyka wad serca



Podstawowa metoda:

Podstawowa metoda:

Echokardiografia

Echokardiografia



RTG klatki piersiowej

RTG klatki piersiowej



Cewnikowanie serca

Cewnikowanie serca

Nabyte wady zastawkowe

Nabyte wady zastawkowe

-

-

leczenie

leczenie



Leczenie niewydolności krążenia

Leczenie niewydolności krążenia



Zapobieganie zapaleniu wsierdzia

Zapobieganie zapaleniu wsierdzia



Zapobieganie zakrzepom

Zapobieganie zakrzepom

Zwężenie zastawki mitralnej

Zwężenie zastawki mitralnej



Najczęstsza przyczyna: reumatyczne

Najczęstsza przyczyna: reumatyczne

zapalenie wsierdzia

zapalenie wsierdzia



Zwężenie zastawki mitralnej –

Zwężenie zastawki mitralnej –

obciążenie ciśnieniowe lewego

obciążenie ciśnieniowe lewego

przedsionka – zastój w naczyniach

przedsionka – zastój w naczyniach

płucnych/nadciśnienie płucne –

płucnych/nadciśnienie płucne –

obciążenie ciśnieniowe prawej komory

obciążenie ciśnieniowe prawej komory

– przerost prawego serca –

– przerost prawego serca –

niedomykalność zastawki trójdzielnej –

niedomykalność zastawki trójdzielnej –

zastój w krążeniu dużym

zastój w krążeniu dużym

Zwężenie zastawki mitralnej

Zwężenie zastawki mitralnej



Powierzchnia niezmienionej zastawki

Powierzchnia niezmienionej zastawki

prawidłowo > 5-6 cm

prawidłowo > 5-6 cm

²

²



Stopień zwężenia:

Stopień zwężenia:

-

łagodne 1,5-2 cm

łagodne 1,5-2 cm

²

²

-

umiarkowane 1-1,5 cm

umiarkowane 1-1,5 cm

²

²

(wymiana

(wymiana

zastawki)

zastawki)

-

duże < 1 cm

duże < 1 cm

²

²

(wymiana zastawki)

(wymiana zastawki)

Niedomykalność zastawki

Niedomykalność zastawki

dwudzielnej

dwudzielnej



Najczęściej nabyta (rzadko wrodzona)

Najczęściej nabyta (rzadko wrodzona)

-

reumatyczne zapalenie wsierdzia

reumatyczne zapalenie wsierdzia

-

zespół wypadania płatka zastawki

zespół wypadania płatka zastawki

mitralnej

mitralnej

-

martwica m. brodawkowatych (zawał)

martwica m. brodawkowatych (zawał)

-

powikłania po komisurotomii

powikłania po komisurotomii

-

rozstrzeń lewej komory (względna

rozstrzeń lewej komory (względna

niedomykalność)

niedomykalność)

Niedomykalność zastawki

Niedomykalność zastawki

dwudzielnej

dwudzielnej



Niemożność zamknięcia zastawki –

Niemożność zamknięcia zastawki –

skurczowa fala zwrotna do lewego

skurczowa fala zwrotna do lewego

przedsionka – przeciążenie objętościowe

przedsionka – przeciążenie objętościowe

lewego przedsionka i lewej komory –

lewego przedsionka i lewej komory –

rozstrzeń lewego przedsionka oraz

rozstrzeń lewego przedsionka oraz

przerost lewej komory

przerost lewej komory



Gdy dojdzie do niewydolności

Gdy dojdzie do niewydolności

lewokomorowej – wzrasta ciśnienie w

lewokomorowej – wzrasta ciśnienie w

lewym przedsionku – ciąg zmian jak w

lewym przedsionku – ciąg zmian jak w

zwężeniu mitralnym

zwężeniu mitralnym

Niedomykalność zastawki

Niedomykalność zastawki

dwudzielnej

dwudzielnej



Przebieg mniej dramatyczny, do

Przebieg mniej dramatyczny, do

czasu pojawienia się niewydolności

czasu pojawienia się niewydolności

lewej komory (Wyjątek ! Ostra

lewej komory (Wyjątek ! Ostra

niedomykalność - wstrząs

niedomykalność - wstrząs

kardiogenny – konieczna nagła

kardiogenny – konieczna nagła

rekonstrukcja zastawki)

rekonstrukcja zastawki)

Niedomykalność zastawki

Niedomykalność zastawki

dwudzielnej

dwudzielnej



Stopień ciężkości zależy od frakcji

Stopień ciężkości zależy od frakcji

zwrotnej wyrażonej w % objętości

zwrotnej wyrażonej w % objętości

wyrzutowej

wyrzutowej

-

<15% st.I

<15% st.I

-

15-30% st.II

15-30% st.II

-

30-50% st.III (+objawy –

30-50% st.III (+objawy –

rekonstrukacja zastawki)

rekonstrukacja zastawki)

-

>50% st.IV (rekonstrukcja zastawki)

>50% st.IV (rekonstrukcja zastawki)

Zespół wypadania płatków

Zespół wypadania płatków

zastawki dwudzielnej (zespół

zastawki dwudzielnej (zespół

Barlowa)

Barlowa)



Jest to skurczowe uwypuklenie tylnego

Jest to skurczowe uwypuklenie tylnego

płatka lub obu płatków do lewego

płatka lub obu płatków do lewego

przedsionka

przedsionka



Klinicznie i hemodynamicznie często

Klinicznie i hemodynamicznie często

bez znaczenia

bez znaczenia



Najczęstsza postać nieprawidłowości

Najczęstsza postać nieprawidłowości

zastawkowej w wieku dorosłych (do

zastawkowej w wieku dorosłych (do

10%)

10%)



Kobiety chorują częściej

Kobiety chorują częściej

Zespół wypadania płatków

Zespół wypadania płatków

zastawki dwudzielnej

zastawki dwudzielnej



W większości bezobjawowy

W większości bezobjawowy



Jeśli objawy to:

Jeśli objawy to:

-

arytmia

arytmia

-

atypowe dolegliwości dławicowe

atypowe dolegliwości dławicowe

-

rzadko cechy niedomykalności

rzadko cechy niedomykalności

zastawki

zastawki

Zespół wypadania płatków

Zespół wypadania płatków

zastawki dwudzielnej -

zastawki dwudzielnej -

przyczyny

przyczyny



Często wrodzona anomalia (np.. w

Często wrodzona anomalia (np.. w

zespole Marfana)

zespole Marfana)



Nabyte: dysfunkcja mięśnia

Nabyte: dysfunkcja mięśnia

brodawkowatego (zawał),

brodawkowatego (zawał),

śluzakowata proliferacja płatka

śluzakowata proliferacja płatka

Leczenie: tylko chorzy objawowi

Leczenie: tylko chorzy objawowi

Zwężenie zastawki aorty

Zwężenie zastawki aorty



Najczęstsza wada u dorosłych

Najczęstsza wada u dorosłych



Mężczyźni chorują częściej

Mężczyźni chorują częściej



Prawidłowa powierzchnia zastawki

Prawidłowa powierzchnia zastawki

aortalnej >2,5 cm

aortalnej >2,5 cm

²

²



Łagodne zwężenie ujścia aorty nie

Łagodne zwężenie ujścia aorty nie

powoduje żadnych dolegliwości

powoduje żadnych dolegliwości



Wystąpienie objawów świadczy o

Wystąpienie objawów świadczy o

bardzo zaawansowanej wadzie

bardzo zaawansowanej wadzie

Zwężenie zastawki aorty -

Zwężenie zastawki aorty -

przyczyny

przyczyny



Wrodzone – sklejenie spoideł lub

Wrodzone – sklejenie spoideł lub

asymetria płatków (głównie gdy

asymetria płatków (głównie gdy

dwupłatkowa zastawka)

dwupłatkowa zastawka)



Wtórne zwapnienie płatków: 4-5

Wtórne zwapnienie płatków: 4-5

dekada życia

dekada życia



Nabyte: choroba reumatyczna

Nabyte: choroba reumatyczna

(zwykle wada kombinowana), starcze

(zwykle wada kombinowana), starcze

zwężenia ujścia aorty ( miażdżyca)

zwężenia ujścia aorty ( miażdżyca)

Zwężenie zastawki aorty

Zwężenie zastawki aorty



Obciążenie lewej komory – przerost

Obciążenie lewej komory – przerost

koncentryczny – zmniejszona rozciągliwość

koncentryczny – zmniejszona rozciągliwość

lewej komory – wzrost

lewej komory – wzrost

późnorozkurczowego ciśnienia napełniania

późnorozkurczowego ciśnienia napełniania



Objawy:

Objawy:

-

niewydolność wieńcowa

niewydolność wieńcowa

-

zawroty głowy, omdlenia (zespół MAS)

zawroty głowy, omdlenia (zespół MAS)

-

spadek ciśnienia (bladość, męczliwość)

spadek ciśnienia (bladość, męczliwość)

-

zaburzenia rytmu

zaburzenia rytmu

-

nagła śmierć sercowa (20% objawowych

nagła śmierć sercowa (20% objawowych

pacjentów)

pacjentów)

Zwężenie zastawki aorty

Zwężenie zastawki aorty



Nasilenie zwężenia zależy od

Nasilenie zwężenia zależy od

powierzchni ujścia aorty:

powierzchni ujścia aorty:

-

łagodne: 1-1,5 cm

łagodne: 1-1,5 cm

²

²

-

umiarkowane: 0,75 -1 cm

umiarkowane: 0,75 -1 cm

²

²

-

duże: < 0,75 cm

duże: < 0,75 cm

²

²

Operacja: przy pierwszych objawach

Operacja: przy pierwszych objawach

klinicznych ( nie dopuścić do

klinicznych ( nie dopuścić do

niewydolności serca !)

niewydolności serca !)

Niedomykalność zastawki aorty

Niedomykalność zastawki aorty

- przyczyny

- przyczyny



Bardzo rzadko wrodzona

Bardzo rzadko wrodzona



Nabyta:

Nabyta:

-

zwykle choroba reumatyczna

zwykle choroba reumatyczna

-

bakteryjne zapalenie wsierdzia

bakteryjne zapalenie wsierdzia

-

kiłowe śródścienne zapalenie aorty

kiłowe śródścienne zapalenie aorty

-

pourazowe

pourazowe

- tętniak rozwarstwiający

- tętniak rozwarstwiający

Niedomykalność zastawki

Niedomykalność zastawki

aorty

aorty



Duża objętość wyrzutowa,

Duża objętość wyrzutowa,

przeciążenie objętościowe lewej

przeciążenie objętościowe lewej

komory – przerost odśrodkowy i

komory – przerost odśrodkowy i

narastająca rozstrzeń lewej komory –

narastająca rozstrzeń lewej komory –

względna niedomykalność zastawki

względna niedomykalność zastawki

mitralnej

mitralnej

Niedomykalność zastawki

Niedomykalność zastawki

aorty

aorty



Objawy kliniczne:

Objawy kliniczne:

-

wzrost ciśnienia skurczowego a

wzrost ciśnienia skurczowego a

spadek rozkurczowego (zrost

spadek rozkurczowego (zrost

amplitudy)

amplitudy)

-

kołatanie serca i męczliwość

kołatanie serca i męczliwość

-

wreszcie: niewydolność krążenia i

wreszcie: niewydolność krążenia i

dławica piersiowa

dławica piersiowa

Niedomykalność zastawki

Niedomykalność zastawki

aorty

aorty



Stopień ciężkości zależy od frakcji

Stopień ciężkości zależy od frakcji

zwrotnej wyrażonej w % objętości

zwrotnej wyrażonej w % objętości

wyrzutowej

wyrzutowej

-

<15% st.I

<15% st.I

-

15-30% st.II

15-30% st.II

-

30-50% st.III (rekonstrukacja

30-50% st.III (rekonstrukacja

zastawki)

zastawki)

-

>50% st.IV (rekonstrukcja zastawki)

>50% st.IV (rekonstrukcja zastawki)

Wady wrodzone serca

Wady wrodzone serca



Do 1% wszystkich żywo urodzonych

Do 1% wszystkich żywo urodzonych



Najczęściej:

Najczęściej:

-

Ubytek przegrody międzykomorowej

Ubytek przegrody międzykomorowej

-

Ubytek przegrody międzyprzedsionkowej

Ubytek przegrody międzyprzedsionkowej

-

Przetrwały przewód tętniczy Botalla

Przetrwały przewód tętniczy Botalla

-

Zwężenie cieśni aorty

Zwężenie cieśni aorty

-

Zwężenie pnia płucnego

Zwężenie pnia płucnego

-

Zwężenie aorty

Zwężenie aorty

-

Tetralogia Fallota

Tetralogia Fallota

-

Przełożenie dużych pni tętniczych

Przełożenie dużych pni tętniczych

Wady wrodzone serca -

Wady wrodzone serca -

przyczyny

przyczyny



Czynniki genetyczne: zespół Downa (40%

Czynniki genetyczne: zespół Downa (40%

chorych ma wadę serca), zespół Turnera

chorych ma wadę serca), zespół Turnera

(często ubytek przegrody międzykomorowej i

(często ubytek przegrody międzykomorowej i

zwężenia cieśni aorty)

zwężenia cieśni aorty)



Czynniki egzogenne (4-6 tydzień

Czynniki egzogenne (4-6 tydzień

embriogenezy):

embriogenezy):

-

zakażenia wirusowe (różyczka)

zakażenia wirusowe (różyczka)

-

substancje teratogenne: cytostatyki,

substancje teratogenne: cytostatyki,

immunosupresja, alkohol, talidomid

immunosupresja, alkohol, talidomid

-

promieniowanie jonizujące

promieniowanie jonizujące

-

niedobór tlenu

niedobór tlenu

Wady wrodzone serca -

Wady wrodzone serca -

podział

podział

Wady bez przecieku (25%):

Wady bez przecieku (25%):

- zwężenie cieśni aorty

- zwężenie cieśni aorty

-

zwężenie pnia płucnego

zwężenie pnia płucnego

-

zwężenie aorty

zwężenie aorty

Wady z przeciekiem lewo-prawym (55%):

Wady z przeciekiem lewo-prawym (55%):

- ubytek przegrody międzykomorowej

- ubytek przegrody międzykomorowej

-

ubytek przegrody międzyprzedsionkowej

ubytek przegrody międzyprzedsionkowej

-

przetrwały przewód tętniczy Botalla

przetrwały przewód tętniczy Botalla

Wady z przeciekiem prawo-lewym (20%):

Wady z przeciekiem prawo-lewym (20%):

- tetralogia Fallota

- tetralogia Fallota

- przełożenie dużych pni tętniczych

- przełożenie dużych pni tętniczych

Wady wrodzone serca -

Wady wrodzone serca -

leczenie

leczenie



Operacyjne:

Operacyjne:

-

Czasami w dwóch etapach: I etap

Czasami w dwóch etapach: I etap

celem poprawy czynności

celem poprawy czynności

hemodynamicznej serca, II etap –

hemodynamicznej serca, II etap –

właściwa korekcja

właściwa korekcja

-

Gdy wada wrodzona jest

Gdy wada wrodzona jest

hemodynamicznie istotna operacja w

hemodynamicznie istotna operacja w

okresie niemowlęcym lub

okresie niemowlęcym lub

przedszkolnym

przedszkolnym