Mięśnie głowy i

szyi

Mięśnie głowy i szyi



W głowie wyróżniamy 3 grupy mięśni:
-1) mięśnie wyrazowe
-2) mięśnie żucia
-3) mięśnie języka,
gałki ocznej, narządu przedsionkowo-
ślimakowego

Mięśnie wyrazowe



Cechy charakterystyczne:

- mają obydwa przyczepy w skórze

albo jeden z nich znajduje się na

kościach, a drugi w tkankach miękkich;

- ich funkcja jest silnie

związana z emocjami, nadają ludzkiej

twarzy charakterystyczny wyraz, będący

odzwierciedleniem stanu psychicznego-

radość, smutek, złość, śmiech, itp.;

Mięśnie wyrazowe

- układają się wokół naturalnych otworów

twarzy ( w okolicy oka, ust, nosa i ucha),

biorą udział w otwieraniu bądź zamykaniu

szpary powiek i szpary ust, tworzeniu

mowy, przyjmowaniu pożywienia itp.;

- mięśnie wyrazowe( mimiczne) mają

wysoki stopień zróżnicowania

indywidualnego i symetrii;

- wszystkie unerwione są przez nerw

VII;

Mięśnie wyrazowe



I Mięśnie sklepienia czaszki

1)

mięsień

naczaszny

( m. epicranius)

- mięsień potyliczno- czołowy,
ma 2 brzuśce: potyliczny i czołowy;
- mięsień skroniowo-
ciemieniowy; - czepiec
ścięgnisty, jest to wspólne ścięgno dla
wyżej wymienionych mięśni.

Mięśnie wyrazowe



Mięsień

potyliczno-

czołowy

- brzusiec potyliczny- przyczep

początkowy to kresa karkowa najwyższa

kości potylicznej;

- brzusiec czołowy- przyczep

początkowy to skóra rejonu brwi;



Mięsień

skroniowo-

ciemieniowy

,

szczątkowy, biegnie w rejonie

małżowiny usznej;

Mięśnie wyrazowe



Czynność: ustala położenie czepca na
sklepieniu czaszki.
Brzusiec czołowy jest antagonistą
mięśni: okrężnego oka, marszczącego
brwi, podłużnego. Współpracuje z
dźwigaczem powieki górnej, pociągając
powiekę ku górze, wywołuje poprzeczne
bruzdy na czole, nadaje twarzy wyraz
uwagi.

Mięśnie wyrazowe



II Mięśnie okolicy ucha zewnętrznego
-

mięsień

uszny

przedni

,

górny

,

tylny-

są

z reguły mięśniami szczątkowymi,
pociągają małżowinę w jednoimiennym
kierunku.



III Mięsnie otoczenia szpary powiek
-

mięsień

okrężny

oka

, składający się z 3

części:

oczodołowej

,

powiekowej

,

łzowej

;

Mięśnie wyrazowe

Czynność: cz.

Oczodołowa

silnie zamyka

szparę powiek. Pociąga brwi w kierunku
gładzizny, a także ku dołowi- nadaje
twarzy wyraz głębokiego zamyślenia.
Część

powiekowa

powoduje spokojne

zamykanie szpary powiek, a wraz z m.
dźwigaczem powieki górnej sprawia, że
mrugamy. Część

łzowa

obkurcza woreczek

łzowy.

Mięśnie wyrazowe



-

mięsień

marszczący

brwi

; czynność:

nadaje twarzy wyraz cierpienia,
zniecierpliwienia lub złości.



-

mięsień

podłużny

; wraz z mięśniem

marszczącym brwi nadaje twarzy
wyraz groźny, agresywny.

Mięśnie wyrazowe



III Mięśnie otoczenia szpary ust:



1)

mięsień

szeroki

szyi-

pociąga kąty

ust skośnie ku dołowi, nadając twarzy

wyraz płaczliwy;



2)

mięsień

obniżacz

wargi

dolnej-

rozpoczyna się na dolnym brzegu

żuchwy, kończy się- w skórze wargi

dolnej; obniża wargę dolną, uwypukla i

pogrubia;

Mięśnie wyrazowe



3) Mięsień obniżacz kąta ust-
przyczepia się do brzegu żuchwy,
kończy w kącie ust ( w tzw. węźle
mięśniowym kąta ust).
Czynność: pociąga kąt ust ku dołowi i
wygładza bruzdę nosowo- wargową.
Nadaje twarzy wyraz smutku,
cierpienia, niesmaku, przybicia.

Mięśnie wyrazowe



4) Mięsień bródkowy- podnosi uwypuklenie
bródki i wargi dolnej. Nadaje twarzy wyraz
nadąsany( u osób, którym zbiera się na
płacz);



5) Mięsień śmiechowy- poszerza szparę ust,
może wywołać tzw. dołek śmiechowy;



6) Mięsień jarzmowy większy- jest
właściwym mięśniem śmiechu, pociąga kąt
ust ku górze i bocznie.

Mięśnie wyrazowe



7) Mięsień jarzmowy mniejszy- pociąga

wargę górną ku górze i do boku, pogłębia

bruzdę nosowo- wargową.



8) Mięsień dźwigacz wargi górnej i

skrzydła nosa- rozwiera nozdrza oraz

unosi wargę górną;



9)Mięsień dźwigacz wargi górnej- unosi

wargę górną odsłaniając górne siekacze;

Mięśnie wyrazowe



10) Mięsień dźwigacz kąta ust- unosi kąt
ust ku górze i przyśrodkowo;



11) Mięsień policzkowy- służy do
wydmuchiwania powietrza z przedsionka
jamy ustnej ( mięsień trębaczy), przyciska
policzki do zębów, poszerza szparę ust,
chroni błonę śluzową policzka przed
wciśnięciem się między szereg zębów;

Mięśnie wyrazowe



12) Mięsień okrężny ust- jest zwieraczem
szpary ust, może wywijać wargi na
zewnątrz( pocałunek, gwizdanie);



IV Mięśnie otoczenia nozdrzy
1) Mięsień nosowy- część skrzydłowa
rozwiera nozdrza, natomiast część
poprzeczna zwiera je;



2) Mięsień obniżacz przegrody- pociąga
ruchomą część nosa, zwierając nozdrza.

Mięśnie żuchwy

V Mięśnie żucia

-

Działają na staw skroniowo-żuchwowy;

-

Wykonują ruchy w czasie przyjmowania i
rozdrabniania pokarmu;

-

W skład tej grupy wchodzą 4 mięśnie:
- 2 położone po stronie zewnętrznej
żuchwy- m. skroniowy i m. żwacz;

Mięśnie żuchwy

-

2 mięśnie położone po stronie
przyśrodkowej- m. skrzydłowy
przyśrodkowy i m. skrzydłowy boczny

-

Unerwienie tych mięśni pochodzi od
nerwu żuchwowego- V3

Mięśnie żuchwy



1) Mięsień skroniowy- jest największym i
najsilniejszym mięśniem żucia, położonym
w dole skroniowym, który całkowicie
wypełnia, ma kształt wachlarza i podstawą
zwrócony jest ku górze;



Przyczepy: początkowy- kresa skroniowa,
końcowy- wyrostek dziobiasty żuchwy;



Czynność- unosi żuchwę i zaciska zęby,
tylna część cofa żuchwę.

Mięśnie żuchwy



2) Mięsień żwacz- ma dwie części,

powierzchowną i głęboką, które tylko u

góry i z tyłu są wyraźnie oddzielone od

siebie;



Przyczepy: początkowy- łuk jarzmowy,

- końcowy- zewnętrzna powierzchnia

kąta żuchwy;



Czynność- unosi żuchwę i skręca ją

nieznacznie na zewnątrz.

Mięśnie żuchwy



3) Mięsień skrzydłowy przyśrodkowy-
przyczep początkowy znajduje się w
dole skrzydłowym kości klinowej,
przyczep końcowy- wewnętrzna
powierzchnia kąta żuchwy;



Czynność- unosi żuchwę i obraca ją
nieco na zewnątrz.

Mięśnie żuchwy



4) Mięsień skrzydłowy boczny- przyczep
początkowy- skrzydło większe kości klinowej
w okolicy podskroniowej oraz wyrostek
skrzydłowaty kości klinowej, przyczep
końcowy- wyrostek kłykciowy żuchwy i
torebka stawu skroniowo- żuchwowego;



Czynność: obustronny skurcz przesuwa
żuchwę do przodu, jednostronny skręca w
stronę przeciwną.

Powięzie głowy



1) Powięź policzkowo- gardłowa- oddziela
mięsień policzkowy od poduszeczki
tłuszczowej policzka, kieruje się w dół i do
tyłu oraz przechodzi na zewnętrzną
powierzchnię mięśni gardła.



2) Powięź skroniowa- odchodzi od kresy
skroniowej górnej, pokrywa m. skroniowy
i dochodzi do łuku jarzmowego.

Powięzie głowy



3) Powięź przyusznicza i powięź
żwaczowa- rozpoczynają się na łuku
jarzmowym. Powięź żwaczową
pokrywa m. żwacz a ku tyłowi
obydwie powięzie wytwarzają torebkę
dla ślinianki przyusznej. Obie blaszki
ku dołowi przechodzą w powięź
powierzchowna szyi.