Zator tętnicy płucnej



stan chorobowy wynikający z

zamknięcia tętnicy lub gałęzi przez
materiał zatorowy różnego pochodzenia



towarzyszą zazwyczaj zab. krążenia,

oddychania o różnym nasileniu łącznie z
wstrząsem kardiogennym



powoduje ostrą niewydolność

hipoksemiczną

Etipatogeneza



materiał zatorowy (skrzeplina z układu

żył głębokich uda, miednicy mniejszej,
zator tłuszczowy, powietrzny, wodami
płodowymi)



powstanie skrzepliny w układzie żylnym

warunkują:

a)

uszkodzenie śródbłonka

b)

zwiększona krzepliwość krwi

c)

zwolnienie przepływu krwi

Czynniki ryzyka zatoru tętnicy płucnej:



wiek>40 lat



długotrwałe unieruchomienie



udar mózgu z porażeniem



przebyta żylna choroba zakrzepowo-zatorowa



otyłość



żylaki kończyn dolnych



obecność cewnika w dużych żyłach



urazy, złamanie miednicy mniejszej



zespół nerczycowy



czerwienica prawdziwa, nadpłytkowość

Skutki zatoru:



zawał płuca



ostra niewydolność prawokomorowa



przebyty masywny zator lub nawracające

mikrozatory prowadzą do utrwalonego
nadciśnienia płucnego i przewlekłej
niewydolność prawokomorowej

Rozpoznanie:



objawy przedmiotowe i podmiotowe

( kołatanie serca, duszność, niepokój, kaszel,

ból w klatce piersiowej, krwioplucie),
rozwijają się objawy wstrząsu



poty , objawy zakrzepicy żył głębokich, w
rozległych omdlenie lub zatrzymanie krążenia



tachykardia, rzężenia, wzmożona akcentacja
drugiego tonu serca, obrzęki kończyn dolnych



zdj. radiologiczne klatki piersiowej, ekg,
gazometria,echokardiografia, scyntygrafia
płucna, arteriografia tętnicy płucnej,
angiotomografia

Leczenie:



Objawowe

a) unieruchomienie chorego w pozycji pół

siedzącej

b) tlenoterpia (po uprzednim oznaczeniu PaO2
c) leki kardiotoniczne (glikozydy)
d) zmniejszenie obciążenia wstępnego (azotany)



Przyczynowe (usunięcie skrzepliny)

a)

p/zakrzepowe (heparyna niefrakcjonowana lub

drobnocząsteczkowa)

b)

doustne leki p/krzepliwe (np. acenokumarol)

c)

trombolityczne (streptokinaza)

d)

filtry zakładane do żyły głównej dolnej

e)

leczenie chirurgiczne

ARDS



zespół ostrej niewydolności oddechowej

jest ciężką postacią ostrego
uszkodzenia płuc, spowodowanego
nagłym nieswoistym rozlanym
odczynem zapalnym w płucach, z
towarzyszącym wzrostem
przepuszczalności naczyń płucnych dla
wody i białka.



zespół może być przyczyną

niekardiogennego obrzęku płuc,
wstrząsu, nadciśnienia w tętnicy płucnej

Etiopatogeneza



ostre uszkodzenie płuc może być spowodowane

zarówno uszkodzeniem śródbłonka, jak i

nabłonka oddechowego



Czynniki ryzyka wystąpienia ARDS



zachłyśnięcie kwaśną treścią żołądkową



ciężka infekcja płuc



posocznica



tonięcie



wdychanie toksycznych gazów



uraz płuca



wstrząs pourazowy



nadmierne przetaczanie krwi



krążenie pozaustrojowe

Skutki:



przedostanie do przestrzeni powietrznych

płuc przedostaje się płyn z naczyń i
przestrzeni śródmiąższowej



rozwinięcie niekardiogennego obrzęku

płuc



2-3 dni od wystąpienia obrzęku rozwija

się śródmiąższowe, następnie
odoskrzelowe zap. płuc



zwiększenie oporu

naczyniowego(nadciśnienie płucne)



2-3 tyg. gromadzenie kolagenu powoduje

zwłóknienie płuc

Rozpoznanie:



Objawy kliniczne:



duszność



tachypnoe



sinica



trzeszczenia



rzężenia wilgotne



świsty nad płucami



hipoksemia z zasadowicą oddechowa



zmiany radiologiczne( zacienienia)

a)

Kryterium rozpoznania

b)

mały wskaźnik oksygenacji (50 mmHg)

c)

obustronne siateczkowo-plamiste zacienia płuc

d)

ciśnienie zaklinowania w tętnicy płucnej <18 mmHg

Lecznie:



Objawowe

a) drożność dróg oddechowych
b) wentylacja
c) natlenowanie krwi
d) utrzymanie prawidłowej objętości

krwi(monitoring OCŻ)

e) alkalizacja treści żołądkowej
g) glikokortykosteroidy
f) wentylacja mechaniczna Pa O2 < 60 mmHg)
h) zastosowanie PEEP
i) leczenie przyczyny (antybiotykoterapia)

Leczenie p/zakrzepowe



Heparyna początkowo dawka 5000 -10000j.
(100j./kg m.c.) podaje się uderzeniowo
dożylnie (bolus), a następnie heparynę
1000j./h (18j./kg m.c/h) we wlewie kroplowym



p/wskazania bezwzględne (krwawienia w
danej chwili, uszkodzenia śródczaszkowe, nie
leczone RR)



p/wskazania względne niedawno przebyty
udar mózgu, duży zabieg chirurgiczny
niedawno przeprowadzony, zaawansowana
niewydolność wątroby,nerek, bakteryjne zap.
wsierdzia, skazakrwotoczna

Lczenie trombolityczne



Streptokinaza, tkankowy aktywator

plazminogenu



wskazania u chorych niestabilnych

hemodynamicznie