Integracja gospodarcza

w Europie Środkowej i

Wschodniej

RWPG

Rada Wzajemnej Pomocy

Gospodarczej

RWPG - Rada Wzajemnej
Pomocy Gospodarczej



Została utworzona w 25 stycznia 1949 r. z inicjatywy

Józefa Stalina

Członkowie: Bułgarska Republika Ludowa, Republika

Czechosłowacka, Polska Rzeczpospolita Ludowa,

Rumuńska Republika Ludowa, Węgierska Republika

Ludowa i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich;

Rozszerzenia: od 1949 - Albańska Republika Ludowa,

od 1950 - Niemiecka Republika Demokratyczna,
od 1962 Mongolia,
od 1972 Kuba,
od 1978 Wietnam.

RWPG rozwiązana została na mocy porozumienia

podpisanego 28 czerwca 1991 r. w Budapeszcie.

RWPG - Rada Wzajemnej
Pomocy Gospodarczej

Według I artykułu statutu RWPG miało

wspierać planowany rozwój gospodarki

narodowej, przyspieszanie postępu

technicznego, podniesienie poziomu

industrializacji, wzrost wydajności pracy i

zwiększenie dobrobytu państw

członkowskich.

Statut RWPG uchwalono w grudniu roku 1959, wszedł w życie 13 kwietnia 1960r.

RWPG - Rada Wzajemnej
Pomocy Gospodarczej

Głównym celem funkcjonowania RWPG

była koordynacja wzajemnych

stosunków gospodarczych, wymiana

naukowa i technologiczna,

współfinansowanie kosztownych

inwestycji o znaczeniu

międzynarodowym.

RWPG

- Rada Wzajemnej Pomocy

Gospodarczej

Powstała ona według planu Wiaczesława
Mołotowa, która była propozycją
konkurencyjną do „planu Marshalla” czyli
planu pomocy amerykańskiej dla Europy.

RWPG -

Rada Wzajemnej Pomocy

Gospodarczej



Początkowo współpraca dotyczyła tylko
handlu międzynarodowego (względnie trwałe
powiązania poprzez zawieranie wieloletnich
dwustronnych umów handlowych).



Później objęła zakres postępu technicznego,
koordynację planów gospodarczych, wspólne
inwestycje, korzystanie z zasobów
surowcowych oraz podział pracy i
specjalizację w produkcji ważniejszych
wyrobów.



RWPG miała kontrolować i koordynować
plany gospodarcze państw członkowskich
zgodnie z potrzebami ZSRR.



Była to zarazem odpowiedź państw bloku
wschodniego na powstanie Europejskiej
Organizacji Współpracy Gospodarczej
(EOWG), powstałej we wrześniu 1947r.

RWPG -

Rada Wzajemnej Pomocy

Gospodarczej



Stanowiła wygodny instrument
podporządkowywania ZSRR gospodarek
innych krajów bloku komunistycznego.



Państwa członkowskie miały gospodarki o
charakterze autarkicznym i dążyły do
wyprodukowania wszystkich potrzebnych
towarów, które można było wymieniać w
ramach umów dwustronnych zawieranych
pomiędzy państwami członkowskimi, co
jednak i przed powołaniem tej instytucji było
możliwe.

RWPG -

Rada Wzajemnej Pomocy

Gospodarczej

RWPG – Struktura
instytucjonalna



Najwyższym organem RWPG była Sesja Rady, składająca

się z delegacji wszystkich krajów członkowskich.



Zwoływana nie rzadziej niż raz do roku, kolejno w

stolicach państw członkowskich.



Pozostałe organy RWPG to:



Komitet Wykonawczy – w jego skład wchodzili

wicepremierzy państw członkowskich,



Stałe komisje - mające siedziby w stolicach państw

członkowskich,



Sekretariat RWPG.



Od 1964 r. do 1991 r. w rozliczeniach pomiędzy państwami

należącymi do RWPG jako jednostkę rozrachunkową

stosowano rubla transferowego.

CEFTA -

Środkowoeuropejskie

Porozumienie o Wolnym Handlu

CEFTA -

Środkowoeuropejskie

Porozumienie o Wolnym Handlu

Chorwacja

Chorwacja

Macedonia

Macedonia

Bośnia i

Bośnia i

Hercegowina

Hercegowina

Mołdawia

Mołdawia

Serbia

Serbia

Czarnogóra

Czarnogóra

Albania

Albania

Kosowo

Kosowo

Przyczyny powstania
CEFTA



nacisk ze strony Wspólnot
Europejskich/obawa stworzenia
„poczekalni”



obniżenie poziomu powiązań
handlowych



deklarowana chęć współpracy
politycznej i spadek wymiany
handlowej



Grupa Wyszehradzka a CEFTA

CEFTA - dokumenty



Deklaracja krakowska
(październik 1991 r.) –podwalina
CEFTA



Środkowoeuropejska Umowa o
Wolnym Handlu (grudzień 1992 r.)

Środkowoeuropejska Umowa o
Wolnym Handlu



Podpisana w grudniu 1992 r.



Wchodzi w życie w marcu 1993 r.



SWH miała stworzona ostatecznie
stworzona do stycznia 2001 r.

Cel powstania CEFTA

Cel powstania CEFTA (art. 1
Umowy)



poprawienie poprzez rozszerzenie wymiany
handlowej, harmonijnego rozwoju stosunków
gospodarczych pomiędzy stronami i sprzyjanie
w ten sposób rozwojowi gospodarczemu,
poprawie warunków życia i pracy, wzrostowi
wydajności i stabilizacji finansowej,



zapewnienie uczciwych warunków konkurencji
w handlu między Stronami niniejszej Umowy,



przyczynienie się, poprzez znoszenie barier w
handlu, do harmonijnego rozwoju i
rozszerzenia handlu światowego.

Porozumienie o Strefie
Wolnego Handlu



ustalenia zasad i zdynamizowania wymiany
gospodarczej pomiędzy krajami Europy
Środkowo-Wschodniej



usuwanie barier celnych we wzajemnym
handlu (produkty zostały podzielone na grupy,
w ramach których stopniowo znosi się cła)



tworzenie wspólnego rynku,



nie przewidywano uczestnictwa innych krajów,



wyłączenie handlu artykułami rolnymi.

Forma współpracy



SWH zgodnie z art. 24 GATT/WTO

1.

znoszenie barier w tym samym tempie

2.

ekwiwalentność koncesji i korzyści

3.

dopuszczenie zasad rozszerzenia
umowy o nowe obszary współpracy

4.

tempo tworzenia SWH szybsze dla
towarów przemysłowych niż dla
rolniczych

Porozumienie - towary
przemysłowe.

Grupa A - zwolnione z ceł z dniem 1 marca

1993 r. (surowce, półprodukty, towary nisko
przetworzone, części maszyn i urządzeń).

Grupa B – redukcja ceł w trzech rocznych

ratach od 1 stycznia 1995 r. do 1 stycznia

1997 (towary wysoko przetworzone)

Grupa C – liberalizacja od 1 stycznia 1995 r.

do 1 stycznia 2001 r. (towary wrażliwe min.

wyroby przemysłu motoryzacyjnego,

włókienniczego, hutniczego)

Porozumienie - towary rolno-
spożywcze.



podlegały specjalnemu traktowaniu, podobnie
jak w umowach i stowarzyszeniowych ze WE,
państwa przyznały sobie kontyngenty ilościowe.



liberalizacja handlu artykułami rolno -
spożywczymi odbywała się według odrębnego
kalendarium i miała charakter selektywny tzn.
obejmowała tylko wybrane towary.



protokoły dodatkowe zwiększały liczbę towarów
rolno-spożywczych podlegających liberalizacji

Porozumienie - towary rolno-
spożywcze

Protokół dodatkowy z 1995 r. :

grupa A - artykuły o niskim stopniu

wrażliwości, cła dla tej grupy zostały
zniesione z początkiem 1996 roku (zwierzęta
hodowlane, suszone warzywa, woda
mineralna);

grupa B - artykuły średnio wrażliwe objęte

ochroną celną do 1997 roku (buliony, świeże
warzywa, mięso, wędliny);

grupa C - artykuły wrażliwe – koncesje (drób,

jaja, oleje roślinne , cukry, sery).

Porozumienie - towary rolno-
spożywcze



zakładano całkowitą liberalizację towarów
w 1998 r.



przywrócono jednak ograniczenia w
handlu



stosowano również środki ochronne w
handlu towarami przemysłowymi

Realizacja strefy wolnego

handlu w ramach CEFTA



integracja negatywna bez usunięcia
takich barier jak; normy techniczne, normy
bezpieczeństwa, normy jakości.



słabo rozbudowana struktura
organizacyjna.



skutki gospodarcze strefy wolnego handlu:



handel wewnętrzny mniejszy niż handel
zewnętrzny

UCZESTNICTWO NOWYCH
CZŁONKÓW



Kryteria te zostały sformułowane po raz
pierwszy w Deklaracji Poznańskiej (1994 r.):

a)

zawarcie umowy stowarzyszeniowej z Unią
Europejską lub umowy o współpracy i wolnym
handlu,

b)

członkowie Układu Ogólnego W Sprawie Ceł i
Handlu (GATT) lub członkowie Światowej
Organizacji Handlu (WTO),

c)

akceptacja akcesji dotychczasowych członków
CEFTA

.

UCZESTNICTWO NOWYCH
CZŁONKÓW

Kryteria Deklaracji Zagrzebskiej (2005

r.):



członkowie lub państwa
stowarzyszone w Światowej
Organizacji Handlu (WTO),



porozumienie o wolnym handlu z
państwami CEFTA

Państwo

Akcesja

Wyjście

Polska

1992

2004

Czechy

1993

2004

Słowacja

1993

2004

Węgry

1992

2004

Słowenia

1996

2004

Rumunia

1997

2007

Bułgaria

1999

2007

Chorwacja

2003

-

Macedonia

2006

-

Bośnia i Hercegowina,

2007

-

Mołdawia,

2007

-

Serbia

2007

-

Albania

2007

-

Czarnogóra

2007

-

Kosowo

2007

-



głównym organem jest Stały Komitet
składający się z przedstawicieli państw
członkowskich,



spotkania na dorocznych sesjach,



pełni funkcje kontrolne,



może wydawać decyzje i zalecenia,



raz w roku odbywa się szczyt z udziałem
szefów rządów;



w razie potrzeby powoływane są grupy ad
hoc i podkomitety.

Struktura organizacyjna

Prezydencja CEFTA

2007r. - Macedonia
2008r. - Mołdawia
2009r. - Czarnogóra
2010r. - Serbia
2011r. - UNMIK/Kosowo
2012r. - Albania
2013r. - Bośnia i Hercegowina
2014r. - Chorwacja

Przyszłość CEFTA



malejące znaczenie ugrupowania w
Europie



wymóg UE co do państw kandydujących

Pytania?

Dziękuję za uwagę