Praca szkoły w

Praca szkoły w

zakresie organizacji

zakresie organizacji

opieki, pomocy i

opieki, pomocy i

udzielania wsparcia

udzielania wsparcia

uczniom ze

uczniom ze

specjalnymi

specjalnymi

potrzebami

potrzebami

edukacyjnymi

edukacyjnymi

Opracowanie: MARIA REGLIŃSKA

Opracowanie: MARIA REGLIŃSKA

•

Uczniowie ze specjalnymi

Uczniowie ze specjalnymi

potrzebami

potrzebami

edukacyjnymi

edukacyjnymi

•

Specjalne potrzeby edukacyjne

Specjalne potrzeby edukacyjne

•

Zadania szkoły wobec uczniów

Zadania szkoły wobec uczniów

ze

ze

specjalnymi potrzebami

specjalnymi potrzebami

edukacyjnymi

edukacyjnymi

Uczniowie ze

Uczniowie ze

specjalnymi

specjalnymi

potrzebami

potrzebami

edukacyjnymi

edukacyjnymi

-kryteria diagnostyczne

-kryteria diagnostyczne

Kryterium organiczne:

Kryterium organiczne:

1. Uczniowie z zaburzeniami lub

1. Uczniowie z zaburzeniami lub

dysfunkcjami ruchowymi (zaburzenia

dysfunkcjami ruchowymi (zaburzenia

artykulacji, manipulacji, zaburzenia

artykulacji, manipulacji, zaburzenia

napięcia mięśniowego, synkinezje,

napięcia mięśniowego, synkinezje,

zaburzenia koordynacji, kalectwa).

zaburzenia koordynacji, kalectwa).

2. Uczniowie z zaburzeniami sensorycznymi:

2. Uczniowie z zaburzeniami sensorycznymi:

- słabo widzący i niewidomi

- słabo widzący i niewidomi

- słabo słyszący i niesłyszący

- słabo słyszący i niesłyszący

3. Uczniowie z zaburzeniami OUN

3. Uczniowie z zaburzeniami OUN

(neurologicznymi)

(neurologicznymi)

- mpd, epilepsja, afazja i inne.

- mpd, epilepsja, afazja i inne.

4. Uczniowie z deficytami rozwojowymi

4. Uczniowie z deficytami rozwojowymi

w zakresie poszczególnych funkcji

w zakresie poszczególnych funkcji

poznawczych będących przyczyną

poznawczych będących przyczyną

specyficznych trudności w uczeniu

specyficznych trudności w uczeniu

się, np. dysleksja rozwojowa.

się, np. dysleksja rozwojowa.

5. Uczniowie chorzy przewlekle

5. Uczniowie chorzy przewlekle

(cukrzyca, epilepsja, astma)

(cukrzyca, epilepsja, astma)

Kryterium psychiczne

Kryterium psychiczne

(psychologiczne):

(psychologiczne):

1.

1.

Uczniowie szczególnie uzdolnieni.

Uczniowie szczególnie uzdolnieni.

2.

2.

Uczniowie z inteligencją niższą niż

Uczniowie z inteligencją niższą niż

przeciętna.

przeciętna.

3.

3.

Uczniowie upośledzeni umysłowo.

Uczniowie upośledzeni umysłowo.

4.

4.

Uczniowie z zaburzeniami rozwoju

Uczniowie z zaburzeniami rozwoju

psychicznego (zaburzony rozwój

psychicznego (zaburzony rozwój

mowy, języka, umiejętności

mowy, języka, umiejętności

szkolnych , funkcji motorycznych).

szkolnych , funkcji motorycznych).

5.

5.

Uczniowie z całościowymi

Uczniowie z całościowymi

zaburzeniami rozwojowymi (autyzm,

zaburzeniami rozwojowymi (autyzm,

Zespół Aspergera, Zespół Retta).

Zespół Aspergera, Zespół Retta).

6.

6.

Uczniowie z zaburzeniami zachowania

Uczniowie z zaburzeniami zachowania

i emocji

i emocji

(zaburzenia emocjonalne, zaburzenia

(zaburzenia emocjonalne, zaburzenia

zachowania, nadpobudliwość,

zachowania, nadpobudliwość,

zaburzenia funkcjonowania

zaburzenia funkcjonowania

społecznego).

społecznego).

Wcześniej wymienione grupy uczniów na ogół

Wcześniej wymienione grupy uczniów na ogół

nie mogą podołać wymaganiom powszechnie

nie mogą podołać wymaganiom powszechnie

obowiązującego programu nauczania. Są oni w

obowiązującego programu nauczania. Są oni w

stanie kontynuować naukę, ale potrzebują

stanie kontynuować naukę, ale potrzebują

pomocy w formie odpowiednio dobranych

pomocy w formie odpowiednio dobranych

programów nauczania, dostosowanych do ich

programów nauczania, dostosowanych do ich

możliwości i potrzeb, odpowiednich metod

możliwości i potrzeb, odpowiednich metod

nauczania, dodatkowych zajęć rewalidacyjnych.

nauczania, dodatkowych zajęć rewalidacyjnych.

Winni być nauczani przez kadrę specjalistów w

Winni być nauczani przez kadrę specjalistów w

odpowiednich warunkach lokalowych, często z

odpowiednich warunkach lokalowych, często z

uwzględnieniem odmiennych rozwiązań

uwzględnieniem odmiennych rozwiązań

organizacyjnych. Mają więc

organizacyjnych. Mają więc

specjalne

specjalne

potrzeby

potrzeby

edukacyjne.

edukacyjne.

Specjalne potrzeby

Specjalne potrzeby

edukacyjne

edukacyjne

Specjalne potrzeby edukacyjne

Specjalne potrzeby edukacyjne

wynikają z niepełnosprawności lub

wynikają z niepełnosprawności lub

są efektem innych przyczyn

są efektem innych przyczyn

trudności w uczeniu się.

trudności w uczeniu się.

W odniesieniu do specjalnych

W odniesieniu do specjalnych

potrzeb edukacyjnych można mówić

potrzeb edukacyjnych można mówić

o dwóch koncepcjach edukacyjnych.

o dwóch koncepcjach edukacyjnych.

Pierwsza koncepcja edukacyjna –

Pierwsza koncepcja edukacyjna –

stanowisko zorientowane na

stanowisko zorientowane na

ucznia

ucznia

opiera się na założeniach:

opiera się na założeniach:

•

można zidentyfikować grupę dzieci „specjalnych”,

można zidentyfikować grupę dzieci „specjalnych”,

•

dzieci z problemami potrzebują nauczania specjalnego,

dzieci z problemami potrzebują nauczania specjalnego,

•

najlepiej uczyć razem dzieci o podobnych problemach,

najlepiej uczyć razem dzieci o podobnych problemach,

•

pozostałe dzieci, uważane za „normalne”, korzystają z

pozostałe dzieci, uważane za „normalne”, korzystają z

istniejących form nauczania szkolnego.

istniejących form nauczania szkolnego.

DROGA DO SEGREGACJI

Druga koncepcja edukacyjna –

Druga koncepcja edukacyjna –

stanowisko zorientowane na

stanowisko zorientowane na

program

program

i warunki otoczenia

i warunki otoczenia

opiera się na założeniach:

opiera się na założeniach:

•

każde dziecko może mieć trudności w szkole,

każde dziecko może mieć trudności w szkole,

•

trudności te mogą być dla nauczyciela drogowskazem do

trudności te mogą być dla nauczyciela drogowskazem do

zmiany, udoskonalenia nauczania, stylu pracy,

zmiany, udoskonalenia nauczania, stylu pracy,

•

zmiany w stylu pracy nauczyciela prowadzą do poprawy

zmiany w stylu pracy nauczyciela prowadzą do poprawy

warunków nauczania wszystkich dzieci,

warunków nauczania wszystkich dzieci,

•

nauczyciele pragnący osiągać lepsze efekty dydaktyczno –

nauczyciele pragnący osiągać lepsze efekty dydaktyczno –

wychowawcze powinni otrzymywać wsparcie od władz

wychowawcze powinni otrzymywać wsparcie od władz

oświatowych.

oświatowych.

DROGA DO INTEGRACJI

Zadania szkoły wobec

Zadania szkoły wobec

uczniów ze specjalnymi

uczniów ze specjalnymi

potrzebami

potrzebami

edukacyjnymi

edukacyjnymi

(na podstawie opinii lub orzeczenia poradni

(na podstawie opinii lub orzeczenia poradni

psychologiczno-pedagogicznej)

psychologiczno-pedagogicznej)

Zadaniem szkoły jest zapewnienie tym

Zadaniem szkoły jest zapewnienie tym

uczniom odpowiednich warunków

uczniom odpowiednich warunków

realizacji potrzeb edukacyjnych.

realizacji potrzeb edukacyjnych.

Szkoła realizuje te zadania poprzez:

Szkoła realizuje te zadania poprzez:

-

dobór programów nauczania, stosowanie

dobór programów nauczania, stosowanie

odpowiednich kryteriów oceniania,

odpowiednich kryteriów oceniania,

-

zorganizowanie zajęć rewalidacyjnych i

zorganizowanie zajęć rewalidacyjnych i

form pomocy psychologiczno-

form pomocy psychologiczno-

pedagogicznej,

pedagogicznej,

-

określenie zasad, metod i form pracy z

określenie zasad, metod i form pracy z

uczniem na lekcji,

uczniem na lekcji,

-

zatrudnienie kadry z odpowiednimi

zatrudnienie kadry z odpowiednimi

kwalifikacjami,

kwalifikacjami,

-

zapewnienie odpowiednich

zapewnienie odpowiednich

warunków lokalowych, sprzętu

warunków lokalowych, sprzętu

rehabilitacyjnego, pomocy

rehabilitacyjnego, pomocy

dydaktycznych.

dydaktycznych.

•

PROGRAMY NAUCZANIA

PROGRAMY NAUCZANIA

•

SYSTEMY OCENIANIA

SYSTEMY OCENIANIA

(

(

TABELA

TABELA

)

)

Wymagania edukacyjne:

Wymagania edukacyjne:

- program nauczania

- program nauczania

- wymagania formułowane przez

- wymagania formułowane przez

nauczyciela

nauczyciela

- kryteria wymagań (zakres, sposoby,

- kryteria wymagań (zakres, sposoby,

formy

formy

sprawdzania i oceniania

sprawdzania i oceniania

osiągnięć

osiągnięć

dydaktycznych uczniów)

dydaktycznych uczniów)

Dostosowanie wymagań

Dostosowanie wymagań

–

–

opracowanie zasad opieki i pomocy

opracowanie zasad opieki i pomocy

oraz metod i form pracy z uczniem.

oraz metod i form pracy z uczniem.

Indywidualne programy

Indywidualne programy

nauczania

nauczania

Indywidualny program nauczania dla

Indywidualny program nauczania dla

uczniów posiadających orzeczenie o

uczniów posiadających orzeczenie o

potrzebie kształcenia specjalnego

potrzebie kształcenia specjalnego

tworzy się wtedy, gdy uczeń wymaga:

tworzy się wtedy, gdy uczeń wymaga:

-

dodatkowego wsparcia nauczycieli,

dodatkowego wsparcia nauczycieli,

specjalistów, rówieśników,

specjalistów, rówieśników,

-

specjalnej organizacji, metod i form

specjalnej organizacji, metod i form

pracy,

pracy,

-

modyfikacji treści programowych.

modyfikacji treści programowych.

Konstruując indywidualny program

Konstruując indywidualny program

nauczania należy pamiętać o jego

nauczania należy pamiętać o jego

dostosowaniu do potrzeb rozwojowych,

dostosowaniu do potrzeb rozwojowych,

edukacyjnych oraz predyspozycji

edukacyjnych oraz predyspozycji

psychofizycznych ucznia.

psychofizycznych ucznia.

Powinien on mieć charakter

Powinien on mieć charakter

edukacyjno-terapeutyczny, ponieważ

edukacyjno-terapeutyczny, ponieważ

obu tych funkcji nie można od siebie

obu tych funkcji nie można od siebie

oddzielać w przypadku uczniów ze

oddzielać w przypadku uczniów ze

specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Program powinien zawierać:

Program powinien zawierać:

-

informacje o uczniu,

informacje o uczniu,

-

charakterystykę psychologiczno-

charakterystykę psychologiczno-

pedagogiczną ucznia,

pedagogiczną ucznia,

-

cele edukacyjno-terapeutyczne,

cele edukacyjno-terapeutyczne,

-

treści nauczania,

treści nauczania,

-

procedury osiągania celów,

procedury osiągania celów,

-

rodzaje pomocy i wsparcia,

rodzaje pomocy i wsparcia,

-

ocenę osiągnięć ucznia,

ocenę osiągnięć ucznia,

-

raport roczny.

raport roczny.

REWALIDACJA

REWALIDACJA

POMOC PSYCHOLOGICZNO-

POMOC PSYCHOLOGICZNO-

PEDAGOGICZNA

PEDAGOGICZNA

Rewalidacja

Rewalidacja

Każdemu uczniowi niepełnosprawnemu

Każdemu uczniowi niepełnosprawnemu

(posiadającemu orzeczenie o potrzebie

(posiadającemu orzeczenie o potrzebie

kształcenia specjalnego) przysługują zajęcia:

kształcenia specjalnego) przysługują zajęcia:

-

rozwijające,

rozwijające,

-

kompensujące,

kompensujące,

-

korygujące,

korygujące,

-

usprawniające,

usprawniające,

-

terapeutyczne,

terapeutyczne,

-

wyrównujące.

wyrównujące.

W zależności od rodzaju i stopnia

W zależności od rodzaju i stopnia

niepełnosprawności należy uwzględnić

niepełnosprawności należy uwzględnić

następujące zajęcia rewalidacyjne:

następujące zajęcia rewalidacyjne:

-

korekcji wad postawy,

korekcji wad postawy,

-

korekcji wad wymowy,

korekcji wad wymowy,

-

orientacji przestrzennej i poruszania

orientacji przestrzennej i poruszania

się,

się,

-

nauki języka migowego lub innych

nauki języka migowego lub innych

alternatywnych metod komunikacji,

alternatywnych metod komunikacji,

-

inne, wynikające z programów

inne, wynikające z programów

rewalidacji.

rewalidacji.

Ilość godzin dla każdego ucznia uzgadnia

Ilość godzin dla każdego ucznia uzgadnia

dyrektor szkoły z organem prowadzącym.

dyrektor szkoły z organem prowadzącym.

Zajęcia są prowadzone indywidualnie lub

Zajęcia są prowadzone indywidualnie lub

w grupach jednorodnych.

w grupach jednorodnych.

Rodzaj zajęć musi być zgodny z

Rodzaj zajęć musi być zgodny z

zaleceniami w orzeczeniu (zależnie od

zaleceniami w orzeczeniu (zależnie od

potrzeb dziecka).

potrzeb dziecka).

Zajęcia są prowadzone przez specjalistę z

Zajęcia są prowadzone przez specjalistę z

danego zakresu.

danego zakresu.

Zajęcia odbywają się zgodnie z

Zajęcia odbywają się zgodnie z

opracowanym programem.

opracowanym programem.

REWALIDACJA

REWALIDACJA

•

Uczniowie z upośledzeniem

Uczniowie z upośledzeniem

umysłowym –

umysłowym –

oligofrenopedagog

oligofrenopedagog

•

Uczniowie słabo widzący i niewidomi

Uczniowie słabo widzący i niewidomi

–

–

tyflopedagog

tyflopedagog

•

Uczniowie słabo słyszący i

Uczniowie słabo słyszący i

niesłyszący –

niesłyszący –

surdopedagog

surdopedagog

•

Uczniowie niepełnosprawni ruchowo

Uczniowie niepełnosprawni ruchowo

-

-

rehabilitant

rehabilitant

Formy stymulacji, terapii,

Formy stymulacji, terapii,

usprawniania

usprawniania

•

Terapia logopedyczna

Terapia logopedyczna

•

Socjoterapia

Socjoterapia

•

Psychoterapia

Psychoterapia

•

Terapia rodzin

Terapia rodzin

•

Terapia SI

Terapia SI

•

Inne (muzykoterapia, dogoterapia,

Inne (muzykoterapia, dogoterapia,

arteterapia, Kinezjologia Edukacyjna

arteterapia, Kinezjologia Edukacyjna

Dennison`a …)

Dennison`a …)

Inne formy pomocy

Inne formy pomocy

psychologiczno-

psychologiczno-

pedagogicznej

pedagogicznej

•

Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze

Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze

•

Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne

Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne

•

Klasa terapeutyczna

Klasa terapeutyczna

•

Terapia ADHD

Terapia ADHD

•

Szkoła dla rodziców i wychowawców

Szkoła dla rodziców i wychowawców

Zasady kształcenia

Zasady kształcenia

Zasada świadomego i

Zasada świadomego i

aktywnego udziału uczniów w

aktywnego udziału uczniów w

procesie nauczania -

procesie nauczania -

uświadamianie uczniom celu

uświadamianie uczniom celu

wykonywanych czynności,

wykonywanych czynności,

wzbudzanie zainteresowania

wzbudzanie zainteresowania

tematami lekcji.

tematami lekcji.

Zasada poglądowości

Zasada poglądowości

-

-

wielostronna aktywność uczniów

wielostronna aktywność uczniów

wiążąca się ze spostrzeganiem,

wiążąca się ze spostrzeganiem,

aktywność polisensoryczna

aktywność polisensoryczna

(wielozmysłowe poznawanie

(wielozmysłowe poznawanie

rzeczywistości).

rzeczywistości).

Zasada stopniowania trudności

Zasada stopniowania trudności

-

-

zasada przystępności

zasada przystępności

– dostosowanie

– dostosowanie

materiału nauczania, metod

materiału nauczania, metod

kształcenia i środków dydaktycznych

kształcenia i środków dydaktycznych

do poziomu rozwoju i możliwości

do poziomu rozwoju i możliwości

psychofizycznych uczniów (od tego,

psychofizycznych uczniów (od tego,

co bliskie, do tego, co dalekie, od

co bliskie, do tego, co dalekie, od

łatwiejszego do trudniejszego, od

łatwiejszego do trudniejszego, od

znanego do nieznanego).

znanego do nieznanego).

Zasada systematyczności -

Zasada systematyczności -

konieczność realizacji procesu

konieczność realizacji procesu

nauczania – uczenia się w ściśle

nauczania – uczenia się w ściśle

logicznym porządku, odnosi się do

logicznym porządku, odnosi się do

pracy nauczyciela i uczniów.

pracy nauczyciela i uczniów.

Zasada łączenia teorii z

Zasada łączenia teorii z

praktyką-

praktyką-

zastosowanie zdobytej wiedzy

zastosowanie zdobytej wiedzy

teoretycznej w dalszej działalności

teoretycznej w dalszej działalności

poznawczej i praktycznej.

poznawczej i praktycznej.

Zasada trwałości wiedzy i

Zasada trwałości wiedzy i

umiejętności-

umiejętności-

stosowanie takich metod i środków,

stosowanie takich metod i środków,

dzięki którym wiadomości i

dzięki którym wiadomości i

umiejętności uczniów będą się

umiejętności uczniów będą się

stawać oraz bardziej trwałe,

stawać oraz bardziej trwałe,

dokładne i głębokie,

dokładne i głębokie,

usystematyzowane i użyteczne.

usystematyzowane i użyteczne.

Zasada indywidualizacji i

Zasada indywidualizacji i

zespołowości-

zespołowości-

uwzględnia indywidualne

uwzględnia indywidualne

możliwości każdego ucznia oraz

możliwości każdego ucznia oraz

współpracę i współdziałanie

współpracę i współdziałanie

wszystkich uczniów, konieczność

wszystkich uczniów, konieczność

zachowania indywidualnego

zachowania indywidualnego

podejścia do ucznia w warunkach

podejścia do ucznia w warunkach

pracy zespołowej.

pracy zespołowej.

Zasada samodzielności-

Zasada samodzielności-

stopniowe wdrażanie uczniów do

stopniowe wdrażanie uczniów do

samodzielnego myślenia i

samodzielnego myślenia i

samodzielnego działania.

samodzielnego działania.

Zasada efektywności-

Zasada efektywności-

określa związek między celami a

określa związek między celami a

wynikami nauczania.

wynikami nauczania.

„

„

Wymagania na miarę aktualnych

Wymagania na miarę aktualnych

możliwości i przyszłych potrzeb

możliwości i przyszłych potrzeb

dziecka”.

dziecka”.

Zasada kształcenia umiejętności

Zasada kształcenia umiejętności

uczenia się

uczenia się

polega na samodzielnym zdobywaniu

polega na samodzielnym zdobywaniu

wiedzy oraz rozwijaniu tej

wiedzy oraz rozwijaniu tej

umiejętności w pracy umysłowej u

umiejętności w pracy umysłowej u

uczniów.

uczniów.

Zasada ustawicznego

Zasada ustawicznego

kształcenia-

kształcenia-

wskazuje na potrzebę ciągłego

wskazuje na potrzebę ciągłego

aktualizowania zdobytej wiedzy,

aktualizowania zdobytej wiedzy,

podnoszenia kwalifikacji, nadążania

podnoszenia kwalifikacji, nadążania

za rozwojem nauki i techniki, a

za rozwojem nauki i techniki, a

szczególnie umożliwienie stałego

szczególnie umożliwienie stałego

rozwoju osobowości.

rozwoju osobowości.

Zasada pracy na zasobach-

Zasada pracy na zasobach-

wykorzystywanie, rozwijanie

wykorzystywanie, rozwijanie

potencjalnych możliwości oraz

potencjalnych możliwości oraz

mocnych stron ucznia.

mocnych stron ucznia.

Zasada współpracy z rodzicami

Zasada współpracy z rodzicami

Zasada tolerancji

Zasada tolerancji

Zasada dodatkowej pracy

Zasada dodatkowej pracy

(np. w przypadku dysleksji)

(np. w przypadku dysleksji)

Zasada współpracy

Zasada współpracy

koleżeńskiej

koleżeńskiej

Metody kształcenia

Metody kształcenia

W. Okoń

W. Okoń

Sposoby uczenia się

Sposoby uczenia się

→

→

metody

metody

(grupy)

(grupy)

•

Przyswajanie

Przyswajanie

→

→

podające

podające

(wykład,

(wykład,

opowiadanie, pogadanka)

opowiadanie, pogadanka)

•

Odkrywanie

Odkrywanie

→

→

problemowe

problemowe

(samodzielne

(samodzielne

dochodzenie do wiedzy), gry dydaktyczne

dochodzenie do wiedzy), gry dydaktyczne

•

Przeżywanie

Przeżywanie

→

→

waloryzacyjne

waloryzacyjne

(wpływające

(wpływające

na uczucia)

na uczucia)

•

Działanie

Działanie

→

→

praktyczne

praktyczne

(laboratoryjne,

(laboratoryjne,

ćwiczeniowe, zajęć praktycznych)

ćwiczeniowe, zajęć praktycznych)

Formy kształcenia

Formy kształcenia

•

Indywidualna

Indywidualna

•

Grupowa

Grupowa

•

Zespołowa

Zespołowa

•

Praca ucznia z pomocą nauczyciela

Praca ucznia z pomocą nauczyciela

•

Pytań pomocniczych,

Pytań pomocniczych,

naprowadzających,

naprowadzających,

•

Wydłużanie czasu na opanowanie

Wydłużanie czasu na opanowanie

danej partii materiału lub zagadnienia

danej partii materiału lub zagadnienia

Środki dydaktyczne

Środki dydaktyczne

Zewnętrzna organizacja

Zewnętrzna organizacja

nauczania

nauczania

Przestrzeń klasowa i środowisko dostosowane

Przestrzeń klasowa i środowisko dostosowane

do potrzeb ucznia np.:

do potrzeb ucznia np.:

•

Uczeń z ADHD- pierwsza ławka przy drzwiach,

Uczeń z ADHD- pierwsza ławka przy drzwiach,

•

Uczeń słabo słyszący- druga ławka przy oknie,

Uczeń słabo słyszący- druga ławka przy oknie,

•

Uczeń słabo widzący- pierwsza ławka przy

Uczeń słabo widzący- pierwsza ławka przy

oknie,

oknie,

•

Uczeń słaby- blisko nauczyciela, z dobrym

Uczeń słaby- blisko nauczyciela, z dobrym

uczniem

uczniem

Warunki sprawdzania wiedzy

Warunki sprawdzania wiedzy

i umiejętności

i umiejętności

Metody:

Metody:

•

Ustna

Ustna

•

Pisemna

Pisemna

Formy:

Formy:

•

Indywidualna

Indywidualna

•

Grupowa

Grupowa

•

Zespołowa

Zespołowa

Potrzeby

Potrzeby

edukacyjne dziecka

edukacyjne dziecka

z uszkodzonym

z uszkodzonym

słuchem w

słuchem w

zależności od

zależności od

stopnia ubytku

stopnia ubytku

słuchu

słuchu

15-25 dB

15-25 dB

(granica normy)

(granica normy)

Konsekwencje dla rozumienia języka

Konsekwencje dla rozumienia języka

i mowy

i mowy

:

:

Dziecko może mieć trudności w

Dziecko może mieć trudności w

rozumieniu cichej mowy z większej

rozumieniu cichej mowy z większej

odległości.

odległości.

Na ogół nie ma problemów z

Na ogół nie ma problemów z

artykulacją. Może wykazywać

artykulacją. Może wykazywać

ograniczenia sprawności

ograniczenia sprawności

językowych, może mieć mniejszy

językowych, może mieć mniejszy

zasób słownictwa.

zasób słownictwa.

Szczególne potrzeby edukacyjne:

Szczególne potrzeby edukacyjne:

Nauczyciel powinien wyznaczać

Nauczyciel powinien wyznaczać

dziecku korzystne dla odbioru

dziecku korzystne dla odbioru

mowy i obserwacji miejsce w klasie.

mowy i obserwacji miejsce w klasie.

Należy pracować nad rozwojem

Należy pracować nad rozwojem

słownictwa dziecka.

słownictwa dziecka.

30-45 dB

30-45 dB

(łagodny niedosłuch)

(łagodny niedosłuch)

Konsekwencje dla rozumienia języka i mowy

Konsekwencje dla rozumienia języka i mowy

:

:

Dziecko ma trudności w słyszeniu i

Dziecko ma trudności w słyszeniu i

odbiorze wypowiedzeń z odległości ponad

odbiorze wypowiedzeń z odległości ponad

1m. Bez większych trudności może

1m. Bez większych trudności może

prowadzić rozmowę twarzą w twarz. W

prowadzić rozmowę twarzą w twarz. W

warunkach lekcyjnych umyka mu do 50%

warunkach lekcyjnych umyka mu do 50%

dyskusji, jeśli koledzy mówią zbyt cicho lub

dyskusji, jeśli koledzy mówią zbyt cicho lub

nie widzi twarzy mówiących. Może mieć

nie widzi twarzy mówiących. Może mieć

trudności w artykulacji w zależności od

trudności w artykulacji w zależności od

zakresu ubytku słuchu i kształtu krzywej

zakresu ubytku słuchu i kształtu krzywej

audiogramu.

audiogramu.

Szczególne potrzeby edukacyjne:

Szczególne potrzeby edukacyjne:

Nauczyciel powinien wyznaczyć

Nauczyciel powinien wyznaczyć

dziecku korzystne dla odbioru

dziecku korzystne dla odbioru

mowy i obserwacji miejsce w

mowy i obserwacji miejsce w

klasie. Uczeń musi używać aparatu

klasie. Uczeń musi używać aparatu

słuchowego przynajmniej podczas

słuchowego przynajmniej podczas

lekcji, zaś nauczyciel powinien

lekcji, zaś nauczyciel powinien

wiedzieć, jak działa aparat o jakie

wiedzieć, jak działa aparat o jakie

przynosi korzyści.

przynosi korzyści.

Dziecko powinno systematycznie

Dziecko powinno systematycznie

odbywać zajęcia w zakresie tzw.

odbywać zajęcia w zakresie tzw.

treningu słuchowego w celu

treningu słuchowego w celu

maksymalnego wykorzystania aparatu

maksymalnego wykorzystania aparatu

oraz ćwiczenia odczytywania mowy z

oraz ćwiczenia odczytywania mowy z

ust.

ust.

Należy mu zapewnić regularne zajęcia

Należy mu zapewnić regularne zajęcia

logopedyczne w celu rehabilitacji mowy.

logopedyczne w celu rehabilitacji mowy.

W razie potrzeby powinno korzystać z

W razie potrzeby powinno korzystać z

indywidualnej pomocy pedagogicznej w

indywidualnej pomocy pedagogicznej w

realizacji programu nauczania.

realizacji programu nauczania.

50-75 dB

50-75 dB

(umiarkowany niedosłuch)

(umiarkowany niedosłuch)

Konsekwencje dla rozumienia języka i

Konsekwencje dla rozumienia języka i

mowy

mowy

:

:

Dziecko nie mając aparatu

Dziecko nie mając aparatu

słuchowego nie odbiera niemal nic z

słuchowego nie odbiera niemal nic z

treści lekcji. Może rozumieć tylko

treści lekcji. Może rozumieć tylko

głośną mowę i to z odległości do 1m.

głośną mowę i to z odległości do 1m.

Może też mieć trudności z odbiorem i

Może też mieć trudności z odbiorem i

zrozumieniem innych dźwięków z

zrozumieniem innych dźwięków z

otoczenia. Ma wadliwą artykulację.

otoczenia. Ma wadliwą artykulację.

Szczególne potrzeby edukacyjne:

Szczególne potrzeby edukacyjne:

Nauczyciel powinien wyznaczyć

Nauczyciel powinien wyznaczyć

dziecku korzystne dla odbioru

dziecku korzystne dla odbioru

mowy i obserwacji miejsce w

mowy i obserwacji miejsce w

klasie. Dziecko musi używać

klasie. Dziecko musi używać

aparatu, odbywać trening

aparatu, odbywać trening

słuchowy, uczestniczyć w zajęciach

słuchowy, uczestniczyć w zajęciach

odczytywania mowy z ust i

odczytywania mowy z ust i

regularnie ćwiczyć pod kierunkiem

regularnie ćwiczyć pod kierunkiem

logopedy.

logopedy.

•

Dziecko wymaga konsekwentnej

Dziecko wymaga konsekwentnej

pracy nad rozwojem języka oraz

pracy nad rozwojem języka oraz

indywidualnej pomocy pedagogicznej

indywidualnej pomocy pedagogicznej

w zakresie poszczególnych

w zakresie poszczególnych

przedmiotów. Wskazane może być

przedmiotów. Wskazane może być

kształcenie dziecka w klasie

kształcenie dziecka w klasie

specjalnej szkoły masowej, z

specjalnej szkoły masowej, z

możliwością integracyjnego

możliwością integracyjnego

kształcenia w zakresie wybranych

kształcenia w zakresie wybranych

przedmiotów.

przedmiotów.

80-95 dB

80-95 dB

(ciężki ubytek słuchu)

(ciężki ubytek słuchu)

Konsekwencje dla rozumienia języka

Konsekwencje dla rozumienia języka

i mowy

i mowy

:

:

Dziecko może słyszeć jedynie

Dziecko może słyszeć jedynie

głośne dźwięki z otoczenia. Mowa i

głośne dźwięki z otoczenia. Mowa i

język mogą się rozwinąć tylko w

język mogą się rozwinąć tylko w

efekcie wczesnej diagnozy i dzięki

efekcie wczesnej diagnozy i dzięki

intensywnej rehabilitacji mowy w

intensywnej rehabilitacji mowy w

okresie przedszkolnym.

okresie przedszkolnym.

U niektórych dzieci rozumienie

U niektórych dzieci rozumienie

mowy może nastąpić dopiero po

mowy może nastąpić dopiero po

zastosowaniu metody komunikacji

zastosowaniu metody komunikacji

totalnej. Mowa dziecka może

totalnej. Mowa dziecka może

brzmieć w sposób zbliżony do

brzmieć w sposób zbliżony do

normy (cechy głosu, rytm mowy),

normy (cechy głosu, rytm mowy),

chociaż nie zawsze bywa

chociaż nie zawsze bywa

zrozumiała.

zrozumiała.

Szczególne potrzeby edukacyjne:

Szczególne potrzeby edukacyjne:

Dziecko powinno nadal odbywać

Dziecko powinno nadal odbywać

intensywny trening słuchowy rozpoczęty

intensywny trening słuchowy rozpoczęty

we wczesnym dzieciństwie jak również

we wczesnym dzieciństwie jak również

doskonalić odczytywanie mowy z ust.

doskonalić odczytywanie mowy z ust.

Minimum godzinę dziennie powinno

Minimum godzinę dziennie powinno

poświęcać na rehabilitację mowy pod

poświęcać na rehabilitację mowy pod

kierunkiem specjalisty. Tylko część zajęć

kierunkiem specjalisty. Tylko część zajęć

dziecko może odbywać w systemie

dziecko może odbywać w systemie

nauczania zintegrowanego (tzn. razem

nauczania zintegrowanego (tzn. razem

ze słyszącymi rówieśnikami). Niezbędna

ze słyszącymi rówieśnikami). Niezbędna

jest codzienna pomoc pedagogiczna w

jest codzienna pomoc pedagogiczna w

realizacji programu nauczania.

realizacji programu nauczania.

95 dB i więcej

95 dB i więcej

(głęboki ubytek słuchu)

(głęboki ubytek słuchu)

Konsekwencje dla rozumienia języka i

Konsekwencje dla rozumienia języka i

mowy

mowy

:

:

Szanse na spontaniczny rozwój mowy i

Szanse na spontaniczny rozwój mowy i

języka są znikome. Mowa dziecka może

języka są znikome. Mowa dziecka może

być niezrozumiała dla otoczenia.

być niezrozumiała dla otoczenia.

Rozumienie mowy przez dziecko u

Rozumienie mowy przez dziecko u

większości dzieci może być osiągnięte

większości dzieci może być osiągnięte

tylko przy zastosowaniu metody

tylko przy zastosowaniu metody

komunikacji totalnej. Część dzieci nie

komunikacji totalnej. Część dzieci nie

używa aparatu słuchowego ze względu na

używa aparatu słuchowego ze względu na

niewielką skuteczność wzmocnienia.

niewielką skuteczność wzmocnienia.

Mowa dziecka i znajomość języka

Mowa dziecka i znajomość języka

są na niskim poziomie rozwoju.

są na niskim poziomie rozwoju.

Możliwości przyswojenia

Możliwości przyswojenia

programu szkolnego są poważnie

programu szkolnego są poważnie

ograniczone.

ograniczone.

Szczególne potrzeby edukacyjne:

Szczególne potrzeby edukacyjne:

W porozumiewaniu się ucznia z

W porozumiewaniu się ucznia z

nauczycielem może być konieczne

nauczycielem może być konieczne

stosowanie języka migowego.

stosowanie języka migowego.

Niezależnie od tego dziecko

Niezależnie od tego dziecko

powinno intensywnie ćwiczyć

powinno intensywnie ćwiczyć

odczytywanie mowy z ust. Nie

odczytywanie mowy z ust. Nie

należy rezygnować z treningu

należy rezygnować z treningu

słuchowego, choć nie zawsze

słuchowego, choć nie zawsze

przyniesie on korzyści.

przyniesie on korzyści.

Niezbędna jest codzienna i

Niezbędna jest codzienna i

specjalistyczna pomoc

specjalistyczna pomoc

pedagogiczna w realizacji

pedagogiczna w realizacji

programu szkolnego lub podjęcie

programu szkolnego lub podjęcie

nauczania w wydzielonej klasie dla

nauczania w wydzielonej klasie dla

dzieci z uszkodzonym słuchem z

dzieci z uszkodzonym słuchem z

możliwością kształcenia

możliwością kształcenia

integracyjnego w wybranych

integracyjnego w wybranych

przedmiotach.

przedmiotach.