ZAGADNIENIA

• Rodzaje operacji powietrzno –

szturmowych

w ujęciu pathfinder

• Czynniki determinujące wyznaczanie

rejonów lądowania

• Wyznaczanie rejonów lądowania
• Oznaczanie rejonów lądowania w nocy
• Sygnały naprowadzania śmigłowców

Etapy operacji powietrzno –

szturmowej w ujęciu pathfinder

Wg regulaminu działania grup pathfinder
wyróżniamy dwa etapy operacji
powietrzno – szturmowej:

• Operacje ustanawiania śmigłowcowych

stref lądowania (HLZ operations)

• Operacje podebrania (PZ operations)

HLZ OPERATIONS

Istnieją dwa zasadnicze czynniki
determinujące operacje HLZ:

•Czynnik taktyczny

•Czynnik techniczny

CZYNNIK TAKTYCZNY

Czynnik te dotyczą zadania jednostki która
będzie przemieszczana drogą powietrzną.
Rozważenie ich jest zadaniem dowódcy
komponentu lądowego który musi wziąć
pod uwagę:

• Ustalenie położenia wykorzystują METT-TC
• Lokalizacje obiektu od planowanego miejsca

lądowania

• Wielkość elementu planowanego do

przemieszczenia

CZYNNIK TECHNICZNY

Czynniki te dotyczą technicznej strony wyboru

i funkcjonowania lądowiska w dzień i w nocy.

Rozważenie ich leży w odpowiedzialności

elementów pathfinder (rozpoznawczych) i

zawierają się one w siedmiu zakresach:

• Rozmiar punktu przyziemienia
• Formacji lądującej jednostki lotniczej
• Stanu płaszczyzny lądowiska
• Przeszkód na lądowisku
• Dróg lądowania i startu
• Warunków atmosferycznych
• Typu ładunków

ROZMIAR PUNKTU

PRZYZIEMIENIA

O wielkości punktu przyziemienia (TDP) decydował będzie

dowódca jednostki lotniczej i zależeć to będzie od: rodzaju

śmigłowca, umiejętności pilota, pory operacji, warunków

atmosferycznych

Wyróżniamy:

• SIZE 1 TDP - 25 metrów średnicy (śmigłowce obserwacyjne)

• SIZE 2 TDP - 35 metrów średnicy (małe śmigłowce uniwersalne

i szturmowe)

• SIZE 3 TDP - 50 metrów średnicy (duże śmigłowce uniwersalne

i szturmowe)

• SIZE 4 TDP - 80 metrów średnicy (wszystkie śmigłowce

transportowe)

• SIZE 5 TDP - 100 metrów średnicy (wszystkie śmigłowce

z podwieszeniem zewnętrznym)

• SIZE 6 TDP- 125 metrów średnicy (wszystkie śmigłowce

z podwieszeniem zewnętrznym używające długich lin)

• SIZE 7 TDP- 150 metrów średnicy (wszystkie śmigłowce

z podwieszeniem zewnętrznym używające długich lin i

noktowizji)

FORMACJE LĄDUJĄCEJ JEDNOSTKI

LOTNICZEJ

PARAMI W LEWO

RZĄD

PARAMI W PRAWO

RZĘDEM W LEWO DIAMENT

RZĘDEM W PRAWO

MOCNO PRAWO V (SIERŻANT)

MOCNO LEWO

STAN PŁASZCZYZNY

LĄDOWISKA

Płaszczyzna powinna być
wystarczająco stabilna by utrzymać
ciężar śmigłowca a także bez śniegu,
piachu czy latających krzaków.
W przypadku występowania sypkiego
śniegu lub piachu mówimy o
szczególnych warunkach lądowania w
utrudnionej widoczności
(white - out lub brown – out conditions)

PRZESZKODY NA

LĄDOWISKU

• Wszystkie przeszkody będą usunięte, zredukowane

lub oznaczone. Punkt przyziemienia nie może

zawierać żadnej przeszkody (przez przeszkodę

rozumiemy każdy element wysoki lub głęboki na 0,5

metra)

• Nachylenie terenu powinno być brane pod uwagę jak

przeszkoda. Jeżeli nachylenie terenu przekracza 7

stopni śmigłowce obserwacyjne oraz małe śmigłowce

U/A mają zakaz lądowania. Duże śmigłowce oraz

śmigłowce transportowe będą ostrzeżone. Jeżeli

nachylenie stoku przekracza 15 stopni żaden

śmigłowiec nie otrzyma zezwolenia na lądowanie.

• Staraj się przyjmować śmigłowce z górnym lub

bocznym nachyleniem stoku. Nigdy nie przyjmuj go z

dolnym nachyleniem stoku

SPOSÓB OBLICZENIA NACHYLENIA

STOKU

Nachylenie stoku podaje się w stopniach

Przybliżone nachylenie stoku można obliczyć na podstawie mnożenia przez

wielkość 57, 3.

Ta metoda będzie skuteczna do obliczenia stopnia nachylenia poniżej 20

stopni

B=700m

A= 550m HD = 3000 m

VD=B-A
VD=700-550= 150m
HD = 3000m
Stopień nachylenia= 150 x 57.3

3000

8595 = 2.865 zaokrąglamy do następnej pełnej liczby= 3 stopnie
3000

DROGI LĄDOWANIA I

STARTU

Idealne warunki to lądowisko poprowadzone na

najdłużej osi terenu nad najniższymi przeszkodami

i zgodnie z wiatrem.

1.Zasada 10:1 (w zależności od sytuacji może być

zredukowana do minimum 5:1)

2.Wiatry w strefie:

• Zawsze kieruj śmigłowiec pod wiatr (dopuszczalne

odchylenia 45 stopni z każdej strony)

• Przy boczny wietrze powyżej 9 węzłów lądowanie

będzie zabronione.

• Przy wietrze na ogon powyżej 5 węzłów będzie

zabronione.

WARUNKI ATMOSFERYCZNE

Przy operacjach z użyciem śmigłowców

(szczególnie transportowych) należy
wziąć pod uwagę 3 faktory:

• Wilgotność
• Wysokość
• Temperaturę
Jeżeli któryś z nich się zwiększy możliwości
śmigłowców ulegną znacznej zmianie

TYP ŁADUNKU

Rozróżniamy dwa rodzaje ładunków:
1.Ludzie lub sprzęt
2.Zewnętrzny lub wewnętrzny
Istnieje wiele kombinacji ww. rodzajów.

Z punktu widzenia pathfindera /
zwiadowcy najważniejszą informacją
jest czy ładunek będzie
przyjmowany czy podejmowany

ŁADUNEK ZEWNĘTRZNY

WYZNACZANIE REJONÓW

LĄDOWANIA

1. Wyznacz kierunek lądowania poprzez:
• Wyznaczenie najdłuższej osi lądowiska
• Określenie kierunku i prędkości wiatru
• Określenie kąta nachylenia w strefie
2. Umieść radioperatora (GTA) uwzględniając:
• Dobre pole obserwacji 360 stopni w strefie
• Poza czyszczoną strefą
• Naprzeciwko CCP

LĄDOWISKO JEST GOTOWE DO PRZYJĘCIA

ŚMIGŁOWCA W ZAWISIE

WYZNACZANIE REJONÓW LĄDOWANIA

3. Ustal współczynnik przeszkody na

drodze startu i lądowania oraz wyznacz
miejsce pierwszego TDP

4. Wezwij grupę oznakowania. Umieść

pomocnik radiooperatora (INR) (jeżeli
jest potrzebny)
w takim miejscu by pokrywał
obserwacją wszelkie „martwe” strefy.
Upewnij się, że obie prezentacje pracują
w odległości nie mniejszej niż 25 m.