1

Zakres

Zakres

i główne trendy

i główne trendy

globalizacji.

globalizacji.

Najistotniejsze zmiany społeczne, ekonomiczne,

polityczne i technologiczne, kształtujące lata 90.

2

 W

zrastająca globalizacja działań gospodarczych.

 Burzliwość i zmienność wynikające z gwałtownych,
zasadniczych
zmian w życiu gospodarczym.

 Wzrastająca złożoność i współzależność gospodarki
światowej.

3

 Deindustrializacja Ameryki Północnej i Europy i globalne przesunięcie

wielu

gałęzi tradycyjnego przemysłu do krajów rozwijających się.

 Napięcia handlowe zarówno pomiędzy krajami uprzemysłowionymi i

nowo uprzemysłowionymi, jak i samymi krajami uprzemysłowionymi,
np. pomiędzy Stanami Zjednoczonymi, Europą i Japonią.

 Podział świata na regionalne bloki handlowe, takie jak wspólny rynek

europejski i NAFTA, zjawisko ściśle związane z napięciami
handlowymi pomiędzy krajami uprzemysłowionymi.

4

 Dług finansowy wielu krajów rozwijających się, hamujący ich wzrost

gospodarczy.

 Trudności napotykane w negocjacjach GATT (Układ Ogólny w sprawie

Taryf Celnych i Handlu) w sprawach redukcji napięć handlowych.

5

 Zmiany polityczne w Europie Wschodniej oraz transformacja

gospodarek

centralnie sterowanych do gospodarki rynkowej.

 Chwiejność polityczna, mająca swe potwierdzenie w konfliktach w

Zatoce

Perskiej, Afryce i byłej Jugosławii.

 Wzrastająca waga zagadnień ekologicznych.

6

Omawiając zjawiska związane z globalizacją

poznawczo przydatne jest określenie trendów występujących w

gospodarce.

Mamy do czynienia z dwojakiego rodzaju trendami:

Główne trendy globalizacji

Główne trendy globalizacji

7

Trendy jako ogólne siły,

Trendy jako ogólne siły,

które doprowadziły do szeroko spotykanej

globalizacji działalności gospodarczej

od czasów II wojny światowej.

1. Wzrastające podobieństwo krajów na wielu ważnych

obszarach popytu.

2. Zwiększona płynność na globalnych rynkach

kapitałowych.

3. Zmniejszające się bariery celne.
4. Restrukturyzacja i usprawnienie technologiczne.
5. Integrująca rola technologii.

6. Pojawienie się nowych konkurentów globalnych.

8

Trendy przekrojowe

Trendy przekrojowe

to te czynniki, które sprawiły,

że schematy konkurencji międzynarodowej zmieniły

się

i stały się bardziej złożone, poczynając od lat 60. i

70.

1. Malejące stopy wzrostu gospodarczego w niektórych

krajach promujących umiędzynarodowienie firm.

2. Deprecjacja niektórych typów przewagi konkurencyjnej

(np. kosztów pracy, które naruszyły tradycyjną równowagę
konkurencyjną pomiędzy krajami).

3. Nowe rodzaje preferencji rządowych zmierzających do

uatrakcyjnienia inwestowania w danym kraju.

4. Wzrost koalicji tak pomiędzy firmami jak i krajami.
5. Rosnąca zdolność dopasowywania produktów do popytu

lokalnego.

9

Ogólnym trendom w otoczeniu globalnym towarzyszy

Ogólnym trendom w otoczeniu globalnym towarzyszy

równie ważny rozwój w

światowych przepływach inwestycji, handlu międzynarodowym

i strategiach firm globalnych.

Wśród najważniejszych trendów w tym zakresie znajdują się:

1. Bardziej zrównoważona dystrybucja zagranicznych inwestycji

bezpośrednich

(ZIB), odzwierciedlająca gwałtowny wzrost przepływów

zewnętrznych inwestycji bezpośrednich z Europy i Japonii, a także
malejąca potęga Stanów Zjednoczonych.

2. Fala połączeń i przejęć międzynarodowych zastępujących

zakładanie nowych filii jako dominujących form ZIB.

10

Ogólne trendy w otoczeniu globalnym – c.d.

Ogólne trendy w otoczeniu globalnym – c.d.

3. Zmieniający się skład sektorów ZIB, z gwałtownym wzrostem w
sektorze usług
kosztem tradycyjnej produkcji.

4. Wzrastające znaczenie współpracy w strategii działalności globalnej
za
pośrednictwem różnorodnych form sprzymierzeń strategicznych.

5. Pojawienie się firm międzynarodowych wywodzących się z krajów
nowo
uprzemysłowionych .

11

Czy świat stał się już gospodarką globalną,

Czy świat stał się już gospodarką globalną,

a jego sektory i rynki są już w pełni

a jego sektory i rynki są już w pełni

zglobalizowane?

zglobalizowane?

Poszczególne kraje uległy trendom globalnym w różnym

stopniu.

Handel światowy nadal zdominowany jest przez „triadę”,

czyli Europę Zachodnią, Amerykę Północną i kraje Azji z okolic Pacyfiku.

Te trzy obszary wytwarzają 80% produkcji światowej,

reprezentując jedynie 20% populacji świata.

Są one jednocześnie w światowym centrum gospodarki globalnej na

skutek dominacji technicznej i gospodarczej.

12

Inne części świata, jak Europa Wschodnia, Afryka i Ameryka Południowa,
pozostają w niekorzystnym położeniu ekonomicznym i technologicznym.

Konsekwencją tego jest fakt,

że procesy globalizacji nadal trwają

i daleko jest jeszcze do ich zakończenia w sensie geograficznym.

Istnieje również wiele rynków i sektorów,

które pozostają w dużym stopniu lokalne

i nawet w samych sektorach globalnych istnieją firmy,

które odnoszą sukcesy tylko na skalę lokalną lub regionalną.

13

Dla krajów Europy Środkowo-Wschodniej

szansą dla zmiany pozycji na gospodarczej mapie

świata

stało się wejście do Unii Europejskiej.