CHOROBY NEUROLOGICZNE
WIEKU ROZWOJOWEGO
DIAGNOSTYKA, ROZPOZNANIE
OCENA NEUROLOGICZNA DZIECKA W
ZALEŻNOŚCI OD WIEKU
wywiad od rodziców, opiekunów, dziecka - stwierdzenie
Mumenthalera „lepszy jest neurolog ślepy niż
głuchy”
- okres okołoporodowy, rozwój psychomotoryczny,
aktualne objawy, choroby neurologiczne w rodzinie
obserwacja dziecka - oceniamy sprawność ruchową
lokomocję, stereotypie ruchowe, ruchy mimowolne,
stany napadowe, porażenia
badanie pediatryczne - ważne np. przebarwienia,
odbarwienia, znamiona barwnikowe, zmiany guzkowate
na skórze
OCENA NEUROLOGICZNA DZIECKA W
ZALEŻNOŚCI OD WIEKU
Ocena stanu ogólnego, stanu świadomości
(przytroczenie, senność, śpiączka) -
zmodyfikowana skala Glasgow
badanie neurologiczne powinno uwzględniać
zasięg uszkodzeń układu nerwowego (kora
mózgu, zwoje podstawy, móżdżek, pień mózgu,
rdzeń kręgowy, splot nerwów, nerw obwodowy,
połączenie nerwowo-mięśniowe, mięsień
badanie powinno być zakończone wnioskami
OCENA NEUROLOGICZNA
NOWORODKA
odruch oczny
objaw oczu lalki do 10 dż
odruch oczno-powiekowy
odruch ssania
obwód głowy (34-36 cm, >1-2 cm od obwodu klp)
odruch Moro zanika 3-5-6 mż
odruch chwytny kk górnych do 3 mż i dolnych do 12 mż
reakcja na pociąganie
odruch Galanta (o. skrócenia tułowia) asymetria w uszkodzeniu
dróg piramidowych, brak - uszkodzenie rdzenia w odcinku
piersiowym 4-5 mż
objaw pełzania
OCENA NEUROLOGICZNA
NOWORODKA
odruch wyprostny
odruch kroczenia
objaw Babińskiego, Brudzińskiego, Kerniga,
Rossolimo maja małe znaczenie w tym wieku
odruchy ścięgniste
OCENA NEUROLOGICZNA
NIEMOWLĘCIA
Ocena możliwości psychoruchowych w 1, 3, 6, 9, 12 mż
ocena reakcji odruchowych obecnych od urodzenia
zanikajacych w okresie niemowlęcym
odruch toniczny szyjny asymetryczny 2-6 mż: pozycja
supinacyjna, skręt głowy twarzą do boku, toniczny wzrost
napięcia prostowników po stronie, w którą zwrócona jest
twarz, zgięcie kończyn po stronie przeciwnej „pozycja
fechmistrza”
odruch szyjny toniczny prostujący 3-6 mż
odruch Landaua ok. 6 mż
reakcja spadochronowa i gotowości do skoku 8 mż i 6-7
mż
OCENA NEUROLOGICZNA
NIEMOWLĘCIA
reakcja oparcia od 7 mż
reakcja utykania od 7 mż
próba zawieszenia pachowego
próba podciągania
obserwacja wzrostu obwodu główki: 2 cm/miesiąc w
pierwszym półroczu, 1 cm/miesiąc w drugim półroczu,
następnie 2 cm/rok w 2rż.
Obwód głowy do końca 2 mż > od obwodu klp
ocena nerwów czaszkowych
badanie napięcia mięśniowego, odruchów glębokich
objawy oponowe
OCENA NEUROLOGICZNA WIEKU
PONIEMOWLECEGO I DZIECI STARSZYCH
ocena nerwów czaszkowych
odruchy ścięgniste z kończyn górnych i dolnych
napięcie mięśniowe, drżenia mięśniowe
czucie powierzchniowe, głębokie, kinestetyczne,
stereognostyczne, gnostyczne
zborność ruchowa, zakres ruchów czynnych,
biernych
objawy oponowe
badanie psychologiczne
OBJAWY USZKODZENIA DRÓG
PIRAMIDOWYCH
niedowłady, porażenia
wzmożenie napięcia mięśniowego
wygórowanie odruchów glębokich z klonusami
obecność odruchów patologicznych - Babiński,
Rossolimo
oslabienie lub zniesienie odruchów brzusznych po
stronie porażenia
OBJAWY KLINICZNE ZESPOLÓW
POZAPIRAMIDOWYCH
zaburzenia napięcia mięśniowego(wzmożone lub
obniżone)
zaburzenia ruchowe - hipokineza, akineza
(ubogość lub zniesienie ruchów mimowolnych
oraz mimicznych twarzy), hiperkineza (nadmiar
ruchów)
choroby zwojów podstawy: ruchy pląsawicze i
atetotyczne, mioklonie, dystonie torsyjne,
hemibalizm, zespól typu parkinsonowskiego
OBJAWY KLINICZNE USZKODZENIA
PÓLKUL MÓŻDŻKU
niezborność - próba palec-nos (dysmetria)
dyssynergia, asynergia - nieprawidlowe współdziałanie
różnych odcinków ciala przy wykonywaniu ruchów złożonych
drżenia zamiarowe
adiadochokineza - zaburzenia szybkich ruchów
naprzemiennych
obniżenie napięcia mięśniowego po stronie uszkodzenia i
oslabienie odruchów glębokich
oczopląs nasilający się przy patrzeniu w stronę uszkodzenia
zaburzenia mowy: skandowana, wybuchowa, powolna,
zamazana
OBJAWY KLINICZNE USZKODZENIA
ROBAKA MÓŻDŻKU
zaburzenia równowagi - niepewny chód na
szerokiej podstawie - próba Romberga
u niemowląt występuje obniżenie napięcia
mięśniowego, zaburzenia równowagi i zborności
ruchów
zespól móżdżkowy stwierdza się m.in. w guzach
tylnej jamy czaszkowej, wadach móżdżku, w
niektórych fakomatozach
ZESPÓL USZKODZENIA OBWODOWEGO
NEURONU RUCHOWEGO
Komórki ruchowe rogów przednich rdzenia, zgrupowania
komórek ruchowych w obrębie pnia mózgu - jądra nn.
czaszkowych
niedowłady, porażenia
obniżenie napięcia mięśniowego
obniżenie, zniesienie odruchów glębokich
zaniki mięśniowe
drżenia włókienkowe, pęczkowe
uszkodzenie nn obwodowych powoduje zaburzenia czucia w
określonym obszarze unerwienia
uszkodzenie splotów nerwowych daje zaburzenia czuciowe i
ruchowe
BADANIA DIAGNOSTYCZNE W
CHOROBACH UKLADU NERWOWEGO U
DZIECI
badanie płynu mózgowo-rdzeniowego
neuroobrazowanie - CT, MR
elektroencefalografia (EEG)
elektromiografia (EMG)
badanie szybkości przewodzenia we włóknach
nerwowych (NCS)
potencjały wywołane (choroby zwyrodnieniowe,
demielinizacyjne, metaboliczne)
GC-MS w moczu (choroby metaboliczne)
Ocena kardiologiczna -ekg
OBJAWY KLINICZNE WYMAGAJĄCE
DIAGNOSTYKI NEUROLOGICZNEJ
stany napadowe: utrata przytomności, drgawki, zaburzenia
zachowania, zaburzenia świadomości
bóle głowy
wymioty
zaburzenia chodu
zaburzenia równowagi
oslabienie siły mięśniowej, niedowłady, porażenia
drętwienia, mrowienia kończyn
zaburzenia widzenia, objaw zachodzącego słońca, oczopląs
zaburzenia mowy
zaburzenia snu
stan po urazie głowy z towarzyszącymi objawami