GRZYBICZE I

PROTOTEKOWE

ZAPALENIE WYMIENIA U

KRÓW

Katedra i Klinika Rozrodu
Zwierząt Wydz.
Med. Wet. UP w Lublinie

Prof. dr hab. Władysław
Wawron

Grzybicze zapalenia wymion

(mastitis mycotica) u krów
stanowią od 1–13% wszystkich
przypadków mastitis.

Czynniki etiologiczne

RODZAJ

GATUNEK

Candida

Candida krusei

Candida kefyr
Candida lusitaniae
Candida famata
Candida rugosa

Candida albicans
Candida tropicalis
Candida glabrata

Candida utilis

Trichosporon

Rhodotorula

Cryptococcus

Geotrichum

Torulopsis

Candida spp.

jest głównym

czynnikiem etiologicznym – do 95%
zakażeń

ŹRÓDŁA ZAKAŻENIA

-OTOCZENIE ZWIERZĄT (ZBUTWIAŁA SŁOMA,

SPLEŚNIAŁE SIANO, LIŚCIE UŻYWANE JAKO

PODŚCIÓŁKA)

-GRZYBY BYTUJĄCE NA SKÓRZE WYMIENIA I

STRZYKÓW, ZASIEDLAJĄCE KANAŁ STRZYKOWY

-ZAKAŻONE KUBKI UDOJOWE

-ZAKAŻONY SPRZĘT WETERYNARYJNY

DROGA ZAKAŻENIA

WYŁĄCZNIE GALAKTOGENNA !!!!

CZYNNIKI PREDYSPONUJĄCE DO

WYSTĄPIENIA GRZYBICZEGO

ZAPALENIA WYMIENIA

-PODRAŻNIENIA NABŁONKA PĘCHERZYKÓW,

PRZEWODÓW MLECZNYCH, ZATOKI MLECZNEJ

(urazy, infekcje bakteryjne, drażniące działanie leków

dowymieniowych)

-DŁUGOTRWAŁA KURACJA ANTYBIOTYKOWA

(eliminacja antagonistycznej flory bakteryjnej)

-BRAK LUB NIEDOBÓR WITAMINY A

-OBNIŻENIE ODPORNOŚCI MIEJSCOWEJ LUB

OGÓLNEJ

-ZJADLIWOŚĆ ZARAZKA

OBJAWY KLINICZNE I
PRZEBIEG

MASTITIS

MYCOTICA

POSTAĆ OSTRA

ZWYKLE KRÓTKOTRWAŁE STADIUM – PRZECHODZI W FORMĘ
PRZEWLEKŁĄ

NAJCZĘŚCIEJ PROCES DOTYCZY JEDNEJ ĆWIARTKI

- ZWYKLE OBJAWY NIE ODBIEGAJĄ OD OBSERWOWANYCH
PRZY ZAPALENIACH BAKTERYJNYCH:

ZAINFEKOWANA ĆWIARTKA JEST ZACZERWIENIONA,
GORĄCA, NAPIĘTA, KONSYSTENCJI GUMOWATEJ
PROCES PRZEBIEGA Z NIEZNACZNĄ BOLESNOŚCIĄ
ZNACZNY SPADEK WYDAJNOŚCI MLECZNEJ ZAINFEKOWANEJ
ĆWIARTKI
WYDZIELINA MLECZNA BARWY SZARO-ŻÓŁTEJ LUB SZARO-
BIAŁAWEJ, KONSYSTENCJI WODNISTEJ, MOŻE ZAWIERAĆ
ŚLUZOWATE KŁACZKI
CZĘSTO TOWARZYSZĄCA, KRÓTKOTRWAŁA GORĄCZKA DO 42

o

Z UTRATĄ APETYTU. NAWROTY GORĄCZKI MOGĄ POJAWIAĆ
SIĘ CO KILKA DNI

POSTAĆ PRZEWLEKŁA

MOŻE BYĆ ZEJŚCIEM PROCESU OSTREGO LUB OD POCZĄTKU
PRZYBIERAĆ TAKĄ POSTAĆ

BRAK OBJAWÓW OGÓLNYCH, PRZY SŁABO WYRAŻONYCH
ZMIANACH MIEJSCOWYCH

BADANIE KLINICZNE: LICZNE DROBNE ZWŁÓKNIENIA LUB
MIĘSISTE STWARDNIENIA TKANKI GRUCZOŁOWEJ

W MLEKU POCZĄTKOWO MOŻNA OBSERWOWAĆ ŚLUZOWATE
KŁACZKI, A PO PEWNYM CZASIE BRAK ZMIAN
ORGANOLEPTYCZNYCH

SPADEK WYDAJNOŚCI MLECZNEJ

- CZĘSTO DOCHODZI DO SAMOISTNEGO USTĄPIENIA OBJAWÓW
KLINICZNYCH ( w czasie 2-4 tygodni), MOŻLIWE SIEWSTWO DO
KILKU MIESIĘCY

ROZPOZNANIE

PODSTAWĄ ROZPOZNANIA MASTITIS MYCOTICA

JEST BADANIE MYKOLOGICZNE

Drożdże i grzyby izolowane są na podłożu
Sabouraud, podłożu agarowo-trytofano-
sojowym z dodatkiem krwinek lub na
agarze

z

udziałem

błękitu

eozyno-

metylenowego.
Identyfikację gatunkową przeprowadza się
przy użyciu testów API 20C.

LECZENIE GRZYBICZYCH ZAPELEŃ

WYMION

Do chwili obecnej brak satysfakcjonującej

metody leczenia jak też dowymieniowych

leków przeciwgrzybiczych

!!!

Trudności w leczeniu grzybiczych zapaleń

wymienia wynikają przede wszystkim z tego, że
wiele stosowanych środków leczniczych nie jest
w sposób zadowalający tolerowanych przez
wymię.

Tolerancja wymienia na preparat zależy w

dużym stopniu od stężenia w jakim lek musi być
podany aby uzyskać efekt leczniczy. Podrażnienie
wymienia prowadzi do uszkodzeń śluzówki i
obrzęku dotkniętej ćwiartki, a następnie zrostów
w systemie przewodów mlecznych.

Odnosi się to w pierwszym rzędzie do

chemioterapeutyków

przeznaczonych

do

miejscowego

leczenia

grzybic

skórnych

oraz

makrolidowych

antybiotyków

polienowych,

które

sprawdziły się w medycynie człowieka,
jednak po podaniu do wymienia
powodują

znaczne

podrażnienie

gruczołu mlekowego.

Ze względu na różnorodność gatunkową

drożdżaków izolowanych z przypadków
mastitis mycotica, stosowany do ich
leczenia preparat powinien, poza dobrą
tolerancją ze strony wymienia, posiadać
szerokie

spektrum

działania

przy

możliwie niskim stężeniu substancji
czynnej.

•

-SAMOWYLECZENIE

:

przyspiesza częste

zdajanie (3-4 razy w ciągu doby) po wcześniejszym
podaniu OKSYTOCYNY

•

-

JODEK POTASU

– per os 10 g dziennie przez

14 dni

PREPARATY RTĘCI

– np. merthiolat 10 mg x 3

dowymieniowo (toksyczny) – stosowano dawniej

- KWAS UNDECYLOWY

– kwas tłuszczowy

stosowany w medycynie ludzkiej zapobiegawczo i
leczniczo w grzybicach skóry głowy itp. oraz
grzybiczych zapaleniach błon śluzowych. Działa silnie
grzybobójczo na grzybnię i zarodniki oraz słabo
bakteriobójczo. Wrażliwe Candida spp., Torulopsis
spp. Oporne – Cryptococcus spp. Stosowano –
dowymieniowo w postaci 0,3% roztworu w wodzie
destylowanej.

POLIMYKSYNA B

– antybiotyk polipeptydowy

działający głównie na bakterie gram ujemne, ale
wykazujący również działanie grzybobójcze.
Różna skuteczności w stosunku do grzybów
izolowanych z klinicznych przypadków mastitis i różne
efekty leczenia.

Proponowane leczenie – dowymieniowo przy
jednoczesnym występowaniu colimastitis – 500 tys.j. 3
x co 24 godziny.

SULFAMETOKSYPIRYDAZYNA

→

parenteralnie 22 mg/kg masy ciała przez 2- 3 dni (w
leczeniu mastitis wywołanego przez Candida krusei)

•

NYSTATYNA

– antybiotyk polienowy

działający grzybostatycznie lub grzybobójczo w
zależności od stężenia. Według niektórych działa
silnie drażniąco na gruczoł mlekowy.
Dobra skuteczność w stosunku do Candida spp.
Oraz niewielkie straty aktywności w mleku
sprawiają, że jest ona często stosowana.

Proponowane leczenie → dowymieniowo 250 tys.
j. w 50 ml wody destylowanej 3 x co 24 godziny lub
dwukrotnie co 48 godzin w dawce 200 mg w 100
ml wody destylowanej lub 5% glukozie ( 1 mg =
około 5 tys.j.).

Wyniki leczenia nystatyną grzybiczych

zapaleń wymion u krów

Liczba

ćwiartek

Odsetek ćwiartek

wyleczonych po:

Odsetek

ćwiartek

wyleczonych

nystatyną po

uprzedniej

terapii

klotrimazolem

n=10

jednokrotn

ej kuracji

nystatyną

dwukrotn

ej kuracji

nystatyną

35

94,3

5,7

90,0

AMFOTERYCYNA B

– jeden z najsilniej

działających leków przeciwgrzybicznych. Silne
działanie toksyczne ogranicza Możliwość stosowania
jej do infuzji dowymieniowej u krów.

Proponowane leczenie → dowymieniowo 50 mg w 50
ml roztworu 2 x co 24 godziny (nie przekraczać
dawki 50 mg leku na zwierzę w ciągu doby)
UWAGA! Lek silnie drażniący

NATAMYCYNA

– antybiotyk polienowi stosowany

u ludzi w leczeniu grzybic skóry, dróg oddechowych,
jamy ustnej a także zapalenia pochwy na tle
Trichomonas vaginalis i Candida albicans.
Działanie grzybostatyczne przy MIC 2 μg/ml – 32
μg/ml
Nieznaczny spadek skuteczności w mleku.

Proponowane leczenie → dowymieniowo 100 mg –
stosunkowo dobra tolerancja wymienia na
wprowadzany antybiotyk.

Pochodne imidazolu

•

KLOTRIMAZOL

– syntetyczna pochodna

imidazolu o szerokim spektrum działania
przeciwgrzybicznego (MIC 0,006 μg/ml – 0,09
μg/ml).

Zalecane dawki → dowymieniowo 100-200 mg, 2-3
krotnie w odstępach 24 godzinnych – nie
przekraczając dawki 400 mg na krowę w ciągu
doby.

Wyniki leczenia klotrimazolem grzybiczych zapaleń
wymion u krów

Rok

Liczba
ćwiartek

Odsetek

ćwiartek

wyleczonych po:

Odsetek

ćwiartek

nie

wyleczonyc

h

-szczepy

oporne

jednokrotnej

kuracji

klotrimazolem

dwukrotn

ej kuracji

klotrimaz

olem

1995

36

83,4

16,6

0

1996

23

91,3

8,7

0

1997

44

93,2

6,8

0

1998

48

79,2

20,8

0

1999

52

84,6

15,4

0

2000

59

64,4

35,6

0

2001

70

57,1

28,6

14,3

Ogółem

332

77,6

19,4

3,0

MIKONAZOL

– stosowany do leczenia zapalenia

wymienia na tle Aspergillus fumigatus oraz
drożdżaków.

Metody leczenia:
- dowymieniowo 50-100 mg w 60 ml wody destylowanej
2 x dziennie przez 4 dni
- 100 mg w 10 ml roztworu do tętnicy sromowej
zewnętrznej + 100 mg w 50 ml płynu fizjologicznego
dowymieniowo przez kolejne 3 dni.

KETOKONAZOL –

szeroki zakres działania

przeciwgrzybicznego. W medycynie stosowany jest w
przypadkach grzybic opornych na inne preparaty. Dobre
właściwości przy niewysokich stężeniach hamujących
wzrost grzybów (0,12 μg/ml – 1,5 μg/ml). Wzrost 81,4%
szczepów był hamowany już przy stężeniach 0,12 μg/ml
0,25 μg/ml.

Silnie drażni tkankę gruczołową wymienia (po
podaniu300 mg) –

nie powinien być stosowany w leczeniu

zapaleń wymion krów!!!

TIOKONAZOL

– w fazie badań: działa

grzybobójczo już w niskich stężeniach (MIC 0,03
μg/ml 4,0 μg/ml). Największa aktywność w stosunku
do Candida spp.
Doświadczalnie stosowano → 400 mg ( w 10 ml
tubostrzykawkach) 3 krotnie w odstępach 12
godzinnych.

Preparaty stosowane w medycynie ludzkiej

TIOKONAZOL 6,5% krem dopochwowy
GYNO-TROZYD - maść

Gener

a and

specie

s of

fungi

Numb

er

of

strains

Suscep

tibility

of

isolate

s

AMPH

%

NYSTA

%

FLUCI

T

%

TIOCO

%

KETO

%

MICO

%

FLUCO

%

CLOT

%

Candid

a

krusei

62

S

I

R

100.0

0.0
0.0

100.0

0.0
0.0

100.0

0.0
0.0

98.4

0.0
1.6

98.4

0.0
1.6

98.4

0.0
1.6

6.5
3.2

90.3

96.8

1.6
1.6

Candid

a

kefyr

48

S

I

R

91.7

2.1
6.2

93.7

2.1
4.2

97.9

0.0
2.1

100.0

0.0
0.0

56.3

8.3

35.5

81.3

8.3

10.4

62.5

4.2

33.3

6.7
8.3

75.0

Candid

a

lusitan

iae

17

S

I

R

100.0

0.0
0.0

100.0

0.0
0.0

76.5

5.9

17.6

100.0

0.0
0.0

100.0

0.0
0.0

94.1

0.0
5.9

100.0

0.0
0.0

35.3
11.8
52.9

Candid

a

famata

7

S

I

R

100.0

0.0
0.0

100.0

0.0
0.0

100.0

0.0
0.0

100.0

0.0
0.0

100.0

0.0
0.0

42.9

0.0

57.1

57.1
14.3
28.6

57.1

0.0

42.9

Candid

a

rugosa

4

S

I

R

75.0

0.0

25.0

75.0

0.0

25.0

75.0

0.0

25.0

75.0

0.0

25.0

75.0

0.0

25.0

75.0

0.0

25.0

0.0

25.0
75.0

25.0

0.0

75.0

Table 1. Antifungal susceptibility of yeasts isolated from bovine mastitis mycotica

Table 1. Antifungal susceptibility of yeasts isolated from bovine mastitis mycotica

Table 1. Antifungal susceptibility of yeasts isolated from bovine

mastitis mycotica (Wawron et al. Antifungal…, 2010, Pol. J. Vet.

Sci 13, 487-490 )

Candid

a

albican

s

2

S

I

R

50.0

0.0

50.0

100.0

0.0
0.0

100.0

0.0
0.0

100.0

0.0
0.0

50.0

0.0

50.0

50.0

0.0

50.0

0.0
0.0

100.0

100.0

0.0
0.0

Candid

a

tropica

lis

2

S

I

R

50.0

0.0

50.0

100.0

0.0
0.0

0.0
0.0

100.0

100.0

0.0
0.0

50.0

0.0

50.0

100.0

0.0
0.0

0.0
0.0

100.0

100.0

0.0
0.0

Candid

a

glabrat

a

2

S

I

R

100.0

0.0
0.0

100.0

0.0
0.0

0.0
0.0

100.0

50.0

0.0

50.0

50.0

0.0

50.0

50.0

0.0

50.0

50.0

0.0

50.0

100.0

0.0
0.0

Candid

a

utilis

1

S

I

R

100.0

0.0
0.0

0.0

100.0

0.0

100.0

0.0
0.0

0.0
0.0

100.0

100.0

0.0
0.0

0.0

100.0

0.0

100.0

0.0
0.0

100.0

0.0
0.0

Trichospor

on

mucoides

2

S

I

R

50.0

0.0

50.0

0.0
0.0

100.0

100.0

0.0
0.0

100.0

0.0
0.0

0.0
0.0

100.0

100.0

0.0
0.0

0.0

50.0
50.0

100.

0

0.0
0.0

Rhodotorul

a

mucilagino

sa

2

S

I

R

100.

0

0.0
0.0

100.0

0.0
0.0

100.0

0.0
0.0

100.0

0.0
0.0

100.0

0.0
0.0

0.0
0.0

100.0

100.0

0.0
0.0

100.

0

0.0
0.0

Cryptococc

us

laurenti

1

S

I

R

0.0
0.0

100.

0

100.0

0.0
0.0

0.0
0.0

100.0

0.0

100.0

0.0

0.0
0.0

100.0

0.0
0.0

100.0

0.0
0.0

100.0

0.0
0.0

100.

0

TOTAL

150

S

I

R

94.0

0.7
5.3

95.4

1.3
3.3

92.7

0.6
6.7

96.7

1.3
2.0

79.3

6.7

14.0

79.3

3.3

17.4

39.3

4.7

56.0

60.0

4.7

35.3

Objaśnienia: S – wrażliwy; I – średniowrażliwy; R – oporny
AMPH – amfoterycyna B; NYSTA – nystatyna; FLUCIT – flucytozyna; TIOCO – tiokonazol;
KETO – ketokonazol; MICO – mikonazol; FLUCO – flukonazol; CLOT - klotrimazol

Naturalne lub syntetyczne immunostymulatory:

-BIOMAST

-LYDIUM KLP

- LEWAMIZOL i inne.

Prototekowe

zapalenie wymienia u

krów

Charakterystyka glonów z

rodzaju Prototheca

Rodzaj Prototheca

obejmuje

jednokomórkowe,

tlenowe, pozbawione chlorofilu,
saprofityczne

glony,

szeroko

rozpowszechnione w przyrodzie

.

Komórki glonów otoczone są ścianą

komórkową zbudowaną

z dwu warstw

:

- zewnętrznej cieńszej
- wewnętrznej grubszej → opornej na

działanie

enzymów

takich

jak:

chitynaza,

hialuronidaza,

glukoronidaza, trypsyna.

Ściany komórek glonów są też oporne na

:

-wysoką temperaturę
-wiele środków biobójczych.

Występowanie

- sok przyranny drzew
- gleba
- odchody zwierzęce (także w próbkach

kału ludzkiego)

- ścieki
- woda kanalizacyjna
- oczyszczalnie ścieków

Glony izolowane są z wielu naturalnych
środowisk wodnych (rzeki, jeziora, woda
morska), zbiorników sztucznych (stawy
hodowlane) oraz basenów kąpielowych.

Wykryto je także w wielu produktach
żywnościowych,

takich

jak:

mięso

wołowe i wieprzowe, owoce morza,
krowie mleko.

Chociaż miejsc bytowania tych
glonów jest więcej,

głównym ich

rezerwuarem pozostają ścieki
oraz

wydaliny

zwierząt

(środowisko

o

wysokiej

wilgotności).

W

przypadku

krów

źródłem

drobnoustrojów są chore zwierzęta

i środowisko, w którym one

przebywają

(zanieczyszczona woda:

stawy, kanały, kałuże, gleba, kał

krów zakażonych, zanieczyszczona

ściółka, gnojowica, korytarze w

oborach,

poczekalnie

przed

dojarnią,

jak

też

zakażone

zwierzęta wprowadzone do stada).
Patogeny te izolowano także ze

sprzętu i kubków udojowych.

Prototekoza

- ludzi
- zwierząt (bydło, psy, koty)

Najczęstszą postacią

prototekozy u zwierząt są
zapalenia wymienia u krów.

Prototekoza gruczołu mlekowego

jest chorobą wysokowydajnych
krów dojonych mechanicznie i
bytujących w złych warunkach
zoohigienicznych.

Czynniki sprzyjające mastitis

starszy wiek krowy,

liczba porodów,

wcześniejsze, bakteryjne stany

zapalne i sposób

antybiotykoterapii.

Najbardziej podatne są krowy w

początkowym stadium laktacji.

Rozwój glonów ułatwiają

:

złe warunki zoohigieniczne
(wysoka wilgotność, duża ilość
materii organicznej,
nieodpowiednia wentylacja).

Do zakażeń wymienia dochodzi:

w następstwie nieodpowiedniej higieny
doju i niejałowych infuzji
leków dowymieniowych.

W warunkach klimatycznych

Polski najwyższa podatność na
zakażenia glonami Prototheca
spp.

występuje w okresie letnim

przy wysokiej temperaturze i
dużej wilgotności

.

Czynniki etiologiczne

Bezchlorofilowe glony z rodzaju Prototheca

- Prototheca zopfii
- Prototheca wickerhamii
- Prototheca blaschkeae

 

Są to patogeny środowiskowe (mogą też
przenosić się z krowy na krowę w
czasie doju)

Zakażenie – droga galaktogenna

Objawy kliniczne i przebieg

Algi izolowane są najczęściej z

podklinicznych i przewlekłych
stanów zapalnych, rzadziej z
klinicznych

ostrych

przypadków mastitis.

Zapalenie charakteryzuje się
przewlekłym, podklinicznym lub
klinicznym przebiegiem

z

okresami zaostrzenia i dotyczy
przeważnie pojedynczych ćwiartek
wymienia.

Zakażone ćwiartki nie wykazują

zmian fizykalnych lub stają się obrzękłe i
twarde, a mleko jest wodniste z licznymi
strzępkami i kłaczkami. Przeważnie nie
obserwuje się objawów ogólnych

.

Spada

wydajność

mleczna,

a

zwiększeniu ulega liczba komórek oraz
ogólna liczba drobnoustrojów w mleku
krowy zakażonej, jak też w mleku
zbiorczym.

Skutkiem

zapalenia

przewlekłego jest rozrost tkanki łącznej
śródmiąższowej oraz zanik pęcherzyków.

Badania krajowe, w tym

badania

własne,

wykazały

natomiast przewagę postaci
klinicznych, często o przebiegu
ostrym.

Rozpoznanie opiera się

na

badaniu

laboratoryjnym

i

wykazaniu

obecności

charakterystycznych endospor

w

próbkach

wydzieliny

zapalnej.

Przydatny w różnicowaniu jest też
test wrażliwości na rybostamycynę
oraz

badanie

aktywności

enzymatycznej

tych

drobnoustrojów.

Diagnostyka

Rutynową metodą

diagnostyki

laboratoryjnej

są

posiewy

pobranych próbek na podłoże
agarowe

z

krwią

i

podłoże

Sabouraud

oraz

wykonanie

preparatu mikroskopowego.
Inną znacznie czulszą metodą,
która pozwala rozpoznać prawie
dwukrotnie

więcej

krów

zakażonych,

jest

wykrycie

swoistych przeciwciał za pomocą
próby

ELISA.

Drobnoustroje te dobrze rosną

na zwykłych podłożach takich jak
agar

z

krwią

lub

podłoże

Sabouoraud z dekstrozą.
Na podłożu Sabouraud po 48
godzinach

inkubacji

w

temperaturze 30

o

C wyrastają

białe, biało-szare lub kremowo-
białe kolonie

, których wielkość i

kształt zależy od gatunku.

W

rutynowej

diagnostyce

,

ze

względu

na

podobieństwo

morfologiczne na podłożu z krwią i
agarze Sabouraud,

glony często mylnie

rozpoznawane

są

jako

grzyby

drożdżopodobne

!!!!

Komórki

Prototheca

są

większe

,

z

widocznymi

fragmentami pękniętych ścian
komórkowych

i

obecnymi

wewnątrz

endosporami

.

Blastospory drożdżaków

są

mniejsze

, tworzą strzępki lub

pseudostrzępki,

z

widocznymi

formami pączkującymi.

Badanie mikroskopowe

Algi cechują się bardzo wysoką
opornością zarówno na antybiotyki,
fungistatyki jak też na środki
dezynfekcyjne.

Są

najbardziej

wrażliwe

na

:

gentamycynę,

kanamycynę,

polimyksynę

B,

nystatynę

i

ketokonazol.

Właściwości i antybiotykooporność

Tab.1 Wrażliwość P. zopfii na antybiotyki

przeciwbakteryjne

(1- Wawron i wsp. 2012 , 2- Malinowski i

wsp. 2002)

S

1 2

I

1 2

R

1 2

n
AMC

%

0

0,0

0

0,0

0

0,0

0

0,0

27

100,0

28

100,0

n
CFP

%

0

0,0

0

0,0

0

0,0

0

0,0

27

100,0

28

100,0

n
CEF

%

0

0,0

0

0,0

27

100,0

n
COL

%

2

7,4

8

29,6

17

63,0

n
ENR

%

0

0,0

0

0,0

27

100,0

n

G

%

26

96,3

58,3

1

3,7

4,2

0

0,0

37,5

Objaśnienia: S – wrażliwy; I – średniowrażliwy; R – oporny

AMC – amoksycylina z kwasem klawulanowym; CFP –cefoperazone; CEF –

cefaleksyna; COL – kolistyna;

ENR – enrofloksacyna; G –gentamycyna; KAN –kanamycyna; Linco –

lincomycyna; T – oxytetracyklina; POLI B – polimyksyna B; N- nowobiocyna;

P-penicylina

n

KAN

%

25

92,6

1

3,7

1

3,7

n
LINCO

%

0

0,0

0

0,0

0

0,0

0

0,0

27

100,0

28

100,0

n
T

%

0

0,0

0

0,0

0

0,0

0

0,0

27

100,0

28

100,0

n

POLI B

%

16

59,3

9

33,3

2

7,4

n
N
%

0

0,0

0

0,0

28

100,0

n
P

%

0

0,0

0

0,0

28

100,0

Tabela 2. Wrażliwość P. zopfii na antybiotyki

przeciwgrzybiczne

(1- Wawron i wsp. 2012 , 2- Malinowski i

wsp. 2002)

S

1 2

I

1 2

R
1
2

n
AMF

%

0

0,0

35,7

13

49,1

7,1

14

51,9

57,2

n
CLOT

%

0

0,0

0

0,0

0

0,0

0

0,0

27

100,0

28

100,0

n
ECO

%

0

0,0

0

0,0

27

100,0

n
FLUC

%

0

0,0

0

0,0

27

100,0

Objaśnienia: S – wrażliwy; I – średniowrażliwy; R – oporny

AMF – amphoterycyna B, CLOT –clotrimazol; ECO – econazol; FLUC –

flucytozyna; 5-FLU – 5-fluorocytozyna; KET – ketoconazol; MIC –

miconazol; NYST– nystatyna; I-intraconazol; T-tioconazol

n
5-FLU

%

0

0,0

0

0,0

0

0,0

0

0,0

27

100,0

28

100,0

n

KET

%

14

51,9

0

0,0

6

22,2

0

0,0

7

25,9

28

100,0

n
MIC

%

1

3,7

0

0,0

1

3,7

0

0,0

25

92,6

28

100,0

n

NYST

%

24

88,9

21,4

0

0

64,3

3

11,1

14,3

n
I

%

0

0,0

0

0,0

28

100,0

n
T

%

0

0,0

0

0,0

28

100,0

Leczenie

Jak

dotąd

nie

opracowano

skutecznych metod leczenia mastitis
protothecosa.

Zapalenie wymienia wywoływane przez
algi cechuje się opornością na rutynową
antybiotykoterapię.

Dowymieniowe

wprowadzenie lewamizolu i tetramizolu
ograniczało wprawdzie liczbę alg w
mleku

krów

zakażonych,

ale

nie

doprowadziło do ich eliminacji.

Nie

przyniosły

tez

korzyści

stosowane

autoszczepionki.

Jedynym sposobem eliminacji
Prototheca sp. ze stada krów jest
prawidłowe rozpoznanie infekcji
oraz wybrakowanie krów
zakażonych.

Duże

znaczenie

ma

także

zapewnienie odpowiednich warunków
zoohigienicznych

w

oborach,

na

korytarzach i drogach przechodzenia
zwierząt.
Działania powinny zmierzać w
kierunku

ograniczenia

ilości

zalegającej

materii

organicznej,

likwidacji wody stojącej (kałuż) i
skutecznego

osuszania

miejsc

przebywania krów oraz dezynfekcji.

Badania in vitro wykazały, że

wzrost

alg

najlepiej

hamują

roztwory jodu. Z innych badań
wynika, że najlepszym środkiem
jest gorąca woda.

WAŻNE !!!

Drobnoustroje te mogą
przeżyć temperaturę
pasteryzacji i być w
mleku konsumpcyjnym.

Dziękuję za

uwagę