Działalność gospodarcza w ochronie zdrowia

background image

Działalność gospodarcza w

ochronie zdrowia

System opieki zdrowotnej w

Polsce

background image

System opieki zdrowotnej w Polsce

zespół osób i instytucji mający za zadanie

zapewnić opiekę zdrowotną ludności.

Polski system opieki zdrowotnej oparty jest

na modelu

ubezpieczeniowym

.

• Zgodnie z artykułem 68

Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej

,

każdy ma prawo do

ochrony zdrowia

.

Obywatelom, niezależnie od ich sytuacji

materialnej, władze publiczne zapewniają

równy dostęp do świadczeń opieki

zdrowotnej finansowanej ze środków

publicznych. Warunki i zakres udzielania

świadczeń określa ustawa.

background image

• Obecnie system kształtowany jest

przez dwie podstawowe ustawy:

• ustawę o świadczeniach opieki

zdrowotnej finansowanych ze
środków publicznych,

• ustawę o działalności leczniczej

background image

Podstawy prawne

Ustawa o działalności leczniczej

Dz. U

. z 2011 r. Nr 112, poz. 654

Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej

finansowanych ze środków publicznych

Dz. U

. z 2004 r. Nr 210, poz. 2135

Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw

Pacjenta

Dz. U. z 2009 r. Nr 52, poz. 417

Ustawa o lecznictwie uzdrowiskowym

Dz. U

. z 2005 r. Nr 167, poz. 1399

Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty

Dz. U

. z 2008 r. Nr 136, poz. 857

Ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej

Dz. U

. z 2009 r. Nr 151, poz. 1217

Ustawa Prawo farmaceutyczne

Dz. U

. z 2008 r. Nr 45, poz. 271

Ustawa wprowadzająca ustawę – Prawo

farmaceutyczne

Dz. U. z 2001 r. Nr 126, poz. 1382

background image

Struktura

• Uczestników systemu (interesariuszy, ang.

stakeholders) można podzielić na następujące

kategorie:

świadczeniobiorców - czyli pacjentów,

instytucję ubezpieczenia zdrowotnego pełniącą

funkcję płatnika - czyli

Narodowy Fundusz Zdrowia

,

świadczeniodawców:

podmioty lecznicze

, które mogą prowadzić działalność jako

przedsiębiorcy, samodzielne publiczne zakłady opieki

zdrowotnej (

SPZOZ

), jednostki budżetowe, instytuty

badawcze, fundacje i stowarzyszenia oraz kościoły. Do

podmiotów wykonujących działaność leczniczą zalicza się

również praktyki

lekarskie

,

lekarsko-dentystyczne

,

pielęgniarskie

oraz

położnych

,

apteki

,

– innych świadczeniodawców,

background image

Struktura

cd…

organy kontroli i nadzoru:

Państwową Inspekcję Sanitarną

("Sanepid"),

Państwową Inspekcję Farmaceutyczną

,

Rzecznika Praw Pacjenta

,

wojewodów

i działające przy nich

wojewódzkie centra zdrowia publicznego

oraz

konsultantów wojewódzkich w poszczególnych

specjalnościach medycznych,

Ministerstwo Zdrowia

, które wytycza kierunki

polityki zdrowotnej kraju oraz posiada uprawnienia

kontrolne, a także działających przy nim

konsultantów krajowych w poszczególnych

specjalnościach medycznych.

background image

Źródła finansowania

• Ubezpieczenie zdrowotne w

NFZ

• Głównym źródłem finansowania systemu

jest ubezpieczenie zdrowotne w NFZ.
Obywatele obciążeni są obowiązkową
składką ubezpieczeniową stanowiącą 9%
dochodów osobistych (7,75% odliczane
jest od podatku dochodowego, zaś 1,25%
pokrywa ubezpieczony), która
odprowadzana jest do instytucji
ubezpieczenia zdrowotnego (NFZ).

background image

Źródła finansowania

• Budżet państwa
• Niektóre świadczenia

wysokospecjalistyczne finansowane są

bezpośrednio z budżetu Ministerstwa

Zdrowia, a nie ze środków NFZ.

• Od 1 stycznia

2007

r. z budżetu

państwa finansowane jest również w

całości przedszpitalne

ratownictwo medyczne

(pogotowie

ratunkowe).

background image

Źródła finansowania

• Ubezpieczenia indywidualne w

komercyjnych instytucjach

• Odpłatność za koszty leczenia

pokrywa ubezpieczyciel. Kwoty
refundacji ustalone są poprzez
wartość dobrowolnego ubezpieczenia
i mogą pokrywać 100% lub mniej
rzeczywistych kosztów leczenia.

background image

Kontraktowanie świadczeń

zdrowotnych

• Narodowy Fundusz Zdrowia

cyklicznie organizuje konkurs ofert na
udzielanie świadczeń zdrowotnych.
Świadczeniodawcy, którzy
zaoferowali w konkursie
najkorzystniejsze warunki, zawierają
z NFZ umowę o udzielanie świadczeń
zdrowotnych finansowanych ze
środków publicznych.

background image

Udzielanie świadczeń

zdrowotnych

• Podstawowym ogniwem systemu jest lekarz

podstawowej opieki zdrowotnej

, którym

najczęściej jest lekarz specjalista medycyny
rodzinnej. Odpowiedzialny jest on za
leczenie oraz prowadzenie profilaktyki
zdrowotnej zapisanych do niego pacjentów.
W przypadku, gdy choroba pacjenta
wymaga leczenia specjalistycznego, lekarz
POZ wydaje skierowanie do poradni
specjalistycznej lub szpitala

background image

Udzielanie świadczeń

zdrowotnych

• Skierowania nie wymaga wizyta w

poradniach:

ginekologiczno

-

położniczej

,

okulistycznej

,

onkologicznej

,

psychiatrycznej

,

skórno

-

wenerologicznej

,

stomatologicznej

.

background image

Udzielanie świadczeń

zdrowotnych

• Skierowanie nie jest również wymagane od

osób:

• chorych na

gruźlicę

,

• zakażonych wirusem

HIV

,

• inwalidów wojennych i osób

represjonowanych,

• uzależnionych od

alkoholu

, środków

odurzających i substancji psychotropowych
- w zakresie lecznictwa odwykowego.

background image

Udzielanie świadczeń

zdrowotnych

• Podstawą do uzyskania świadczeń

zdrowotnych jest okazanie dokumentu
ubezpieczenia zdrowotnego, którym
mogą być m.in.:

• legitymacja ubezpieczeniowa,
• legitymacja ubezpieczeniowa dla

członków rodziny pracownika,

• legitymacja emeryta-rencisty.

background image

Rola jednostek samorządu

terytorialnego

ednostki samorządu terytorialnego (

gmina

,

powiat

,

województwo

) również mają duży udział w kształtowaniu

systemu.

• Jako organ założycielski

SPZOZ

, jednostka samorządu

terytorialnego:

• tworzy, przekształca i likwiduje SPZOZ (w drodze uchwały),

• nadaje statut SPZOZ,

• nawiązuje z kierownikiem zakładu stosunek pracy,

• deleguje przedstawiciela do rady społecznej zakładu,

• udziela zakładowi dotacji na zadania określone w art.55 ustawy

o zakładach opieki zdrowotnej,

• sprawuje nadzór nad prowadzonymi przez siebie zakładami

opieki zdrowotnej (zgodnie z rozporządzeniem z dnia

18 listopada

1999

r. w sprawie szczegółowych zasad

sprawowania nadzoru nad samodzielnymi publicznymi

zakładami opieki zdrowotnej i nad jednostkami transportu

sanitarnego).

background image

• Pozostałe zadania jednostek samorządu

terytorialnego w zakresie opieki zdrowotnej:

• Samorząd województwa:

– tworzy i utrzymuje wojewódzki ośrodek (lub

ośrodki) medycyny pracy, co wynika z art. 15,

ust.1 ustawy z dnia

27 czerwca

1997

r. o służbie

medycyny pracy oraz finansuje działalność

profilaktyczną wynikającą z programów

prozdrowotnych dotyczących zapobiegania i

zwalczania określonych chorób oraz programów

promocji zdrowia w zakresie

medycyny pracy

(art.21, ust.2 ustawy),

– zgodnie z potrzebami wynikającymi w

szczególności z liczby i struktury społecznej

ludności województwa tworzy i prowadzi zakłady

psychiatrycznej opieki zdrowotnej oraz

– bierze udział w realizacji zadań z zakresu ochrony

zdrowia psychicznego

, w tym w szczególności

dzieci i młodzieży (ustawa z dnia 19 sierpnia 1994

r. o ochronie zdrowia psychicznego)

background image

• realizuje zadania z zakresu profilaktyki i

rozwiązywania problemów alkoholowych w

postaci wojewódzkiego programu profilaktyki

i rozwiązywania problemów alkoholowych -

zgodnie z ustawą z dnia

26 października

1982

r. o wychowaniu w trzeźwości i

przeciwdziałaniu

alkoholizmowi

,

• bierze udział w realizacji zadań z zakresu

ochrony przed następstwami używania

tytoniu

zgodnie z ustawą z dnia 9 listopada

1995 r. o ochronie zdrowia przed

następstwami używania tytoniu i wyrobów

tytoniowych.

• realizuje zadania z zakresu promocji zdrowia i

profilaktyki zdrowotnej w ramach programów

polityki zdrowotnej.

background image

Samorząd powiatu:

dofinasowuje uczestnictwo osób niepełnosprawnych i

ich opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych oraz

zaopatrzenie w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty

ortopedyczne i środki pomocnicze przyznawane osobom

niepełnosprawnym na podstawie odrębnych przepisów.

wystawia skierowania do zakładu opiekuńczo-

leczniczego i do zakładu pielęgnacyjno-opiekuńczego

zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30

grudnia 1998 r. w sprawie sposobu i trybu kierowania

osób do zakładów opiekuńczo-leczniczych i

pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz szczegółowych zasad

ustalania odpłatności za pobyt w tych zakładach,

background image

• tworzy powiatowy plan zabezpieczenia medycznych

działań ratowniczych, co wynika z art.22 ustawy z

dnia 25 lipca 2001 r. o Państwowym Ratownictwie

Medycznym oraz wydanego na jej podstawie

rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 23 maja

2002 r. w sprawie trybu tworzenia powiatowych,

wojewódzkich i krajowych rocznych planów

zabezpieczenia medycznych działań ratowniczych,

• organizuje i zapewnia usługi w odpowiednim

standardzie w domach pomocy społecznej

dostosowanych do szczególnych potrzeb osób z

zaburzeniami psychicznym, co wynika z art.6a

ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie

zdrowia psychicznego,

• bierze udział w realizacji zadań z zakresu ochrony

zdrowia psychicznego, w tym w szczególności dzieci

i młodzieży, zgodnie z ustawą z dnia 19 sierpnia

1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego,

background image

• bierze udział w realizacji zadań z zakresu ochrony

przed następstwami używania tytoniu zgodnie z

ustawą z dnia

9 listopada

1995

r. o ochronie

zdrowia przed następstwami używania tytoniu i

wyrobów tytoniowych,

• realizuje zadania z zakresu profilaktyki i

rozwiązywania problemów alkoholowych, zgodnie

z ustawą z dnia 26 października 1982 r. o

wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu

alkoholizmowi,

• realizuje zadania z zakresu inspekcji sanitarnej

zgodnie z ustawą z dnia

14 marca

1985

r. o

Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz zadania w

zakresie zapobiegania chorobom zakaźnym i

zakażeniom - zgodnie z ustawą z dnia 6 września

2001 r. o chorobach zakaźnych i zakażeniach,

background image

• ustala rozkład godzin pracy

aptek

ogólnodostępnych, co wynika z ustawy z dnia

6 września

2001

r. Prawo farmaceutyczne,

• zapewnia kobietom w

ciąży

opiekę medyczną,

socjalną i prawną zgodnie z ustawą z dnia 7

stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny,

ochronie płodu ludzkiego i warunkach

dopuszczalności przerywania ciąży,

• realizuje także zadania z zakresu promocji

zdrowia i profilaktyki zdrowotnej w ramach

programów polityki zdrowotnej.

background image

• Samorząd gminy:
• realizuje zadania zakresu profilaktyki i

rozwiązywania problemów alkoholowych w postaci

gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania

problemów alkoholowych - zgodnie z ustawą z

dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w

trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,

• realizuje usługi opiekuńcze dla osób z

zaburzeniami psychicznymi jako zadanie zlecone

przez administrację rządową, co wynika z art. 9,

ust.1 i 4 ustawy z dnia

19 sierpnia

1994

r. o

ochronie zdrowia psychicznego.

background image

Rola samorządów zawodów

medycznych

• Wpływ na system opieki zdrowotnej mają

też powołane odpowiednimi ustawami

samorządy zawodowe

:

lekarzy

i

lekarzy dentystów

(

Naczelna Izba Lekarska

),

pielęgniarek

i

położnych

(

Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych

),

farmaceutów

(

Naczelna Izba Aptekarska

),

diagnostów laboratoryjnych

(

Krajowa Izba Diagnostów Laboratoryjnych

).

background image

Resortowe systemy

ochrony zdrowia

• Cztery instytucje posiadają swoje

branżowe (tzw. mundurowe)
placówki opieki zdrowotnej
. Są to:

Ministerstwo Obrony Narodowej

,

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Admi
nistracji

,

Ministerstwo Sprawiedliwości

,

Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego

.

background image

Koordynacja w ramach Unii

Europejskiej

• Osoby objęte ubezpieczeniem zdrowotnym w NFZ

mogą uzyskać przed wyjazdem niezarobkowym

do innego kraju członkowskiego UE

Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego

.

Uprawnia ona do uzyskania w nagłych wypadkach

świadczeń zdrowotnych w zakresie i na zasadach,

na jakich przysługują one obywatelom danego

kraju członkowskiego. Karta ta nie uprawnia

jednak do leczenia, jeśli celem wyjazdu jest

uzyskanie świadczeń medycznych.

• Osoby, które wyjechały do innego kraju UE w

celach zarobkowych, z chwilą podjęcia tam pracy

przestają być objęte ubezpieczeniem zdrowotnym

w NFZ i muszą zostać objęte systemem

ubezpieczeniowym danego kraju.

background image

Problemy polskiego

systemu opieki zdrowotnej

• System opieki zdrowotnej w Polsce od wielu lat

przeżywa poważne trudności. W rankingu

Europejskiego Konsumenckiego Indeksu Zdrowia

Polska klasyfikuje się na 27. pozycji z 33.

[1][2][3]

.

Problemy te przejawiają się:

• utrudnionym dostępem do lecznictwa

specjalistycznego (w szczególności szpitalnego) i

długimi kolejkami oczekujących na świadczenia

[4][5]

[6][7]

; czas oczekiwania sięga kilku lat i często rośnie,

ze względu na znaczną liczbę pacjentów

przyjmowanych poza kolejką bez uzasadnienia

medycznego

[8]

, w tym także w wyniku

korupcji[9]

• niezadowalającą jakością udzielanych świadczeń

zdrowotnych,

background image

• niskimi płacami w sektorze opieki

zdrowotnej i masową emigracją
specjalistycznych kadr medycznych do
pozostałych krajów Unii Europejskiej,

• zadłużaniem się publicznych zakładów

opieki zdrowotnej ( na koniec 2008 r. długi
szpitali wyniosły 3,5 mld zł

[10]

) i handlem

długami polskich szpitali (skupowały je
głównie firmy

Magellan

, MW Trade i

Electus

)

[11][12]

.

background image

• Wśród przyczyn generujących problemy

najważniejszymi są:

• archaiczna i nieefektywna struktura

Szpitalnych Oddziałów Ratunkowych

(SOR)

[13]

,

centralne planowanie

limitu chorych w

danej specjalizacji na dany rok

[14][15]

[16]

,

monopsoniczna

pozycja publicznego

płatnika (NFZ),

background image

nepotyzm

i kumoterstwo w publicznych

placówkach służby zdrowia, skutkujące

przerostem zatrudnienia (zwłaszcza w działach

administracyjnych) sięgającym 20%

[17]

, podczas

gdy w części szpitali pensje personelu stanowią

80-90% budżetu

[18][19]

; na przykład w

Centrum Zdrowia Dziecka

spośród 2200 osób

personelu tylko 300 to lekarze, większość

zatrudnionych pracuje natomiast w działach

administracji i stastystyki (szpital w 2012 roku był

zadłużony na 190 mln zł)

[20][21]

• brak zdefiniowanego zakresu świadczeń

dostępnych w ramach ubezpieczenia w NFZ,

background image

• brak jednoznacznych kryteriów kolejności udzielania

świadczeń

[6]

, co w sytuacji trwałego ich deficytu

prowadzi do

korupcji[22][23]

• niewystarczający nadzór nad działaniem ośrodków

leczniczych, co skutkuje oszutwami i korupcją

[24]

[25][26]

,

• brak jednoznacznej definicji czy nawet wykładni

prawa do ubezpieczenia zdrowotnego,

• brak wykazu świadczeń ratujących życie, co w

powtarzających się co rok sytuacjach wyczerpania

limitu finansowania na dany rok prowadzi do

odmawiania przez szpitale dostępu do świadczeń ze

względu na ryzyko niepewność prawną co do

uznania danego świadczenia za "ratujący życie"

przez NFZ

[27]

,

background image

• brak regulacji prawnych pozwalających na

wprowadzenie dodatkowych (komercyjnych)

ubezpieczeń zdrowotnych, co prowadzi np. do

marnowania kosztownego sprzętu diagnostycznego

jeśli limit świadczeń publicznych wyczerpał się w

danym roku,

• ułomna, nieefektywna forma prawna, w jakiej

funkcjonują publiczne zakłady opieki zdrowotnej

(SPZOZ)

[28][29]

,

• niewystarczające kwalifikacje kadr zarządzających

publicznymi jednostkami opieki zdrowotnej, co

skutkuje nieefektywnym zarządzaniem —

przepłacaniem za usługi zewnętrzne, dostawy leków,

brakiem negocjacji cenowych zo dostawcami itp

[

background image

• przepisy zakazujące komercyjnego wykorzystywania

sprzętu medycznego, co w sytuacji niskich limitów

NFZ

prowadzi do marnowania kosztownych

urządzeń, które szpital i tak musi utrzymywać

[30]

,

• ograniczona odpowiedzialność organów

założycielskich

SPZOZ

za ich zobowiązania

finansowe i lęk przed ich przekształcaniem w spółki

prawa handlowego

[31]

;

• brak konkurencyjność jednostek opieki zdrowotnej,
• zbiurokratyzowanie pracy lekarza poprzez nałożenie

na niego obowiązku prowadzenia dokumentacji poza

medycznej,

background image

• zacofanie służby zdrowia w zakresie zarządzania

usługami medycznymi (rejestracj, terminy

zabiegów) i niski poziom wykorzystania

technologii informatycznych

[7][32]

,

• masowe wyłudzanie zwolnień lekarskich (L4), np.

w celu wykonywania prac sezonowych poza

głównym miejscem zatrudnienia

[33][34]

[35],

zwłaszcza w sektorze publicznym (w tym w

policji)[36][37],

• brak sprawnego, zintegrowanego systemu

informatycznego w opiece zdrowotnej (Rejestr

Usług Medycznych jest budowany od 1992 roku)

[38]

• chaotyczny proces legislacyjny związany z

ochroną zdrowia[39] i brak spójnego określenia

prawa do ubezpieczenia zdrowotnego[


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Działalność gospodarcza w ochronie zdrowia
FORMY PRAWNE PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ W OCHRONIE ZDROWIA-2POZ, piel srodow
Działania w zakresie ochrony zdrowia w środowisku pracy 203
OCHRONA OSÓB I MIENIA jako działalność gospodarcza, Prawo gospodarcze publiczne, referaty
Działalność gospodarcza w zakresie ochrony osób i mienia i jej koncesjonowanie
Działalność gospodarcza w zakresie ochrony osob i mienia i jej koncesjonowanie
Ochrona zdrowia zycia gospodarstwie rolnym
Gospodarka finansowa instytucji ochrony zdrowia?łośc
OCHRONA OSÓB I MIENIA jako działalność gospodarcza, Prawo gospodarcze publiczne, referaty
Działalność gospodarcza w zakresie ochrony osób i mienia i jej koncesjonowanie
OCHRONA OSÓB I MIENIA jako działalność gospodarcza
Ochrona zdrowia zycia gospodarstwie rolnym
Profilaktyczny charakter działań pielęgniarki pediatrycznej w ochronie zdrowia dziecka (w ramach por
Działalność Inspekcji Weterynaryjnej na rzecz ochrony zdrowia konsumenta
działalność gospodarcza

więcej podobnych podstron