Jednym z warunków prawidłowo

prowadzonej pielęgnacji w

oddziałach ginekologicznych jest:

• Znajomość celu wykonywanych badań i zabiegów

diagnostyczno-terapeutycznych w oddziale

• Właściwe przygotowanie psychofizyczne kobiety

do badań i zabiegów (wyjaśnienie wszystkich
wątpliwości)

• Pełnienie poprawnej, specjalistycznej opieki

pielęgniarskiej po badaniach lub zabiegach

Badania wykonuje się w celu:

•Ustalenia rozpoznania (np.
badanie ginekologiczne,
cytologiczne, biocenozy pochwy)
•Rozpoznania ciąży
•Kontroli procesu leczenia
•Przygotowania kobiety do
zabiegu lub operacji
ginekologicznej

Podział badań:

1. Podstawowe (rutynowe)
• wykonywane u każdej kobiety bez

względu na schorzenie

2. Specjalistyczne (szczegółowe,

dodatkowe)

• Pozwalają ustalić rozpoznanie lub

różnicują schorzenia

Podział badań:

1. Nieinwazyjne
2. Inwazyjne (powinne być użyte po

wyczerpaniu możliwości badań
nieinwazyjnych);

• Metoda inwazyjna oznacza

wykonanie procedury medycznej
ingerującej, która nie jest obojętna
ciału pacjentki

Badania podstawowe

(bez badań diagnostycznych stosowanych w

niepłodności)

•Badanie przedmiotowe ogólne
•Badanie ginekologiczne
•Badanie cytologiczne (rozmaz cytologiczny, rozmaz 0)
•Badanie cytohormonalne (rozmaz cytohormonalny, rozmaz E,
rozmaz H, TCH)
•Badanie biocenozy pochwy (wymaz, badanie stopnia
czystości pochwy)
•Badanie USG miednicy malej
•Badania biochemiczne krwi (morfologia krwi, morfologia z
rozmazem, odczyn Biernackiego, grupa krwi i czynnik Rh,
poziom glukozy, białka całkowitego, mocznika, kreatyniny,
elektrolitów, czas krzepnięcia, układ krzepnięcia, VDRL, HBS)
•Badanie moczu (ogólne, posiew- bakteriologiczne)
•EKG
•RTG klatki piersiowej

Badania specjalistyczne

• Kolposkopia
• Urografia
• Cystoskopia
• Badanie urodynamiczne
• Badanie internistyczne, chirurgiczne,

anestezjologiczne, kardiologiczne,
neurologiczne, okulistyczne,
dermatologiczne

Mniejsze zastosowanie

maja:

• Kolpomikroskopia
• Chromocystoskopia
• Kuldoskopia
• Badanie cytogenetyczne
• TK

Zabiegi diagnostyczno-

terapeutyczne

• Wylyżeczkowanie jamy macicy
• Pobieranie wycinków z tarczy części

pochwowej szyjki macicy

• Histeroskopia
• Krioteriapia
• Laparoskopia
• Punkcja zagłębienia odbytniczo-macicznego
• Elektrokonizacja
• Elektrokoagulacja

• Każde badanie lub zabieg diagnostyczno-

terapeutyczny wymaga odpowiedniego przygotowania

• Zakres przygotowania jest zróżnicowany. niektóre

badania wymagają tylko przygotowania psychicznego
(poinformowania o terminie, podania celu, wyjaśnienia
wątpliwości)

• Inne przygotowania fizycznego (np. pozostania na

czczo, wykonania dodatkowych badań zabiegów
pielęgnacyjnych, inne)

• Położna i pielęgniarka odpowiada za prawidłowe

przygotowanie do badań i zabiegów ginekologicznych

W przygotowaniu kobiet do badań i

zabiegów ginekologicznych położną

obowiązuje:

•Wyjaśnienie przebiegu badania/ zabiegu

•Pouczenie, o konieczności współdziałania z zespołem

lekarskim podczas wykonywania zabiegu

•Poinformowanie kobiety o przygotowaniu się do

badania lub zabiegu (np. opróżnienie pęcherza

moczowego, umycie krocza, założenie koszuli

chirurgicznej)

•Udzielenie wskazówek o zasadach postępowania po

zabiegu( np.,. Kiedy kobieta może rozpocząć

współżycie płciowe, jak prowadzić higienę, inne)

Położna i pielęgniarka odpowiada

także za przygotowanie:

• Pokoju zabiegowego

• Instrumentarium (kompletuje zestaw lub

kontroluje stan zestawu narzędzi)

• Aparatury medycznej

• Materiału opatrunkowego

• Środka odkażającego skórę oraz błony śluzowe

• Pojemników do pobrania materiału do HP

•Niezwykle ważnym elementem w
realizacji procesu pielęgnowania kobiety w
czasie wykonywania badań
diagnostycznych jest zapewnienie
właściwej opieki pielęgniarskiej po badaniu
lub zabiegu

•Zakres tej opieki będzie uzależniony od:
1. rodzaju wykonywanego badania/
zabiegu
2. zastosowanych środków
znieczulających

W planie opieki należy

uwzględnić:

• Przeprowadzenie lub przewiezienie kobietę na salę szpitalną
• Zapewnienie odpowiedniego ułożenia
• Zapewnienie wypoczynku
• Pomoc w czynnościach samoobsługowych szczególnie w

pierwszych godzinach po zabiegu

• Obserwację stanu ogólnego
• I ginekologicznego do 2-4 godzin po zabiegu zgodnie z

zasadami intensywnego nadzoru pielęgniarskiego

• Udzielenie wskazówek dotyczących zasad postępowania po

badaniu lub zabiegu (jak długo powinna pozostać w pozycji
leżącej, kiedy może wstać kiedy może przyjąć posiłek lub
płyny, jak powinna postępować po wyjściu ze szpitala,
(kiedy rozpocząć ponownie współżycie seksualne kiedy
wykonać badanie kontrolne ginekologiczne, inne zalecenia
zależne od rodzaju wykonywanego badania lub zabiegu)

Cytologia

•Cel badania: wykrycie nowotworów i stanów

przednowotworowych
•W badaniu ocenie podlegają komórki nablonkowe,

zluszczone z wierzchnich warstw nablonka
•Na podstawie oceny:
1. wielkość jądra komórkowego
2.Ilość i charakteru cytoplazmy
3.Stosunku wielkości jądra komórkowego do

cytoplazmy

•Określa się czy są to:
1.komórki prawidlowe
2.zmienione zapalnie
3.dysplastyczne
4.lub nowotworowo

Materiał do badania

•Pobiera lekarz lub położna/pielęgniarka

•Specjalną szczotką cytologiczną

•Wykonuje się kolisty ruch tak, aby centralny
punkt szczotki znajdował się w ujściu zewnętrznym
szyjki macicy, a brzeżna część zatoczyła kąt 360
stopni przez cały czas dotykając powierzchni tarczy
części pochwowej szyjki macicy

•Przestrzeganie powyższej techniki pobrania
materiału zapewnia pobranie nabłonka
gruczołowego z ujścia szyjki oraz nabłonka
płaskiego pokrywającego tarczę części pochwowej
szyjki macicy

Postępowanie z pobranym

materiałem:

•Pobrany materiał przenosi się na szkiełko
podstawowe, przeciągając szczotką wzdłuż
szkiełka

•Następnie materiał pokrywa się
preparatem utrwalającym i pozostawia do
wyschnięcia

•Wysuszony preparat barwi się w
specjalnych warunkach laboratoryjnych

Ocena badania cytologicznego:

• Skala Papanicolau

1. I grupa-komórki prawidlowe
2. II grupa- komórki zmienione zapalnie
3. III grupa- komórki nieprawidłowe zmienione dysplastycznie
4. IV grupa- pojedyńcze komórki atypowe (nowotworowe)
5. V grupa- liczne komórki atypowe

• System Bethesda

• Obecnie preferowany i popularyzowany w Polsce. Został

stworzony przez amerykańskiego ośrodek naukowy. Jest to
system bardziej opisowy, gdzie ocenie podlegają trzy elementy:

1. Prawidłowość pobrania materiału
2. Prawidłowość opisywanych komórek
3. Wskazówki dotyczące dalszego postępowania diagnostycznego

Cytologia- SKRYNING

(badanie skryningowe)

•Położna/ pielęgniarka powinna wiedzieć,
że rozmaz cytologiczny jest badaniem
przesiewowym, które umożliwia
wyselekcjonowanie z całej populacji grup
ryzyka. Nieprawidłowy wynik cytologii jest
wskazaniem do wykonania biopsji i
następnego badania histopatologicznego

Badanie biocenozy pochwy

• Wymaz z pochwy

• Badania stopnia czystości pochwy

• Wymaz z pochwy pobiera się do oceny flory bakteryjnej

pochwy

• Poinformowanie pacjentki o konieczności wstrzemiężliwości

seksualnej przed badaniem (przynajmmniej 1 dzień)

• To badanie pozwala wykryć rzeżączkę, grzybicze zapalenie

pochwy, stany zapalne pochwy, stany zapalne pochwy
wywołane rzęsistkiem pochwowym, zakażenia
paciorkowcami

Sposób pobrania materiału

• Wydzielinę z pochwy pobiera się

specjalnym sterylnym wacikiem z okolicy
ujścia cewki moczowej oraz tylnego
sklepienia pochwy i rozprowadza na
szkiełku podstawowym

• W celu wykrycia dwoinki rzeżączki

dodatkowo pobiera się materiał z ujścia
gruczołów przedsionkowych ( Bartolina) i
gruczołów przycewkowych (Skenego)

Diagnostyka rzęsistkowicy

• W diagnostyce rzęsistkowicy pochwy stosuje

się ocenę bezpośrednią preparatu

• Pobrany materiał rozprowadza się na

szkiełku podstawowym, zakrapla 0,9% NaCl,
a następnie ogląda pod mikroskopem

• Charakterystyczny dla rzęsistka ruch

pozwala na jego identyfikację w tym prostym
badaniu, które może być poszerzone przez
hodowlę na specjalnym podłożu

Badania bakteriologiczne

• Badaniu bakteriologicznemu może
być poddana
1.Wydzielina pochwy
2.Wydzielina szyjki macicy
3.Krew miesiączkowa

•Wykonywane jest w sytuacji podejrzenia
infekcji narządu rodnego ( np.
chlamydioza, gruźlica narządu
rodnego,inne)

Zadanie położnej/

pielęgniarki

• Poinformowanie kobiety o celu badania

• Pobranie materiału do badania przestrzegając zasad

aseptyki

• Wypełnianie dokumentacji związanej z badaniem

• Przetransportowanie do laboratorium (lub

przygotowanie do transportu)

• Udokumentowanie wykonania badania w

dokumentacji medyczno-pielęgniarskiej

Badanie cytohormonalne

(rozmaz cytohormonalny,

rozmaz H, TCH)

•Jest to badanie cytologiczne, którego celem jest
tylko ocena hormonalna
•Złuszczanie komórek nabłonkowych błon
śluzowych narządu rodnego zmienia się pod
wpływem bodźców hormonalnych: estrogenów,
gestagenów i androgenów.
•Hormony te powodują specyficzne zmiany
morfologiczne i czynnościowe zarówno w
nabłonkach jak też w tkance łącznej błon
śluzowych narządu rodnego
•Badanie cytohormonalne służy do oceny
fazowości cyklu miesiączkowego
•Aby uzyskać wystarczające dane cytologiczne o
rodzaju reakcji efektorów śluzówkowych,koniecze
są tzw. badania seryjne

Badanie ultrasonograficzne

miednicy malej

•Badanie USG może być wykonane przez powlokę
brzuszną- wówczas wymaga pełnego pęcherza
moczowego lub sondą pochwową (TV)-nie wymaga
pełnego pęcherza moczowego. badanie sondą
pochwową pozwala na poprawę jakości obrazu
małych struktur (jajnika, endometrium)
•Coraz częściej dokonuje się oceny miednicy malej
metodą USG badania przepływu w kolorze tzw.
Kolorowego Dopplera i dopochwowej
sonografii,które pozwala na wykrycie ognisk zmian
nowotworowych
•Polożna/pielęgniarka:

1.Informuje kobietę badaniu, godzinie i miejscu wykonania badania
2.Konieczności pełnego pęcherza
3.Pacjentki leżące wymagają przewiezienia do pracowni USG

•Badania laboratoryjne krwi (biochemia krwi), w gin. Nie mają
żadnego swoistego charakteru w odniesieniu do innych dyscyplin (
z wyj. Badań serologicznych i hormonalnych).Położna powinna
znać zasady pobierania krwi d analizy medycznej (ilość, sposób
pobrania- czy z zastosowaniem odczynnika, czy bez), zasady
poprawnego opisania i transportu badań do labolatorium
•Badania hormonalne oznaczenie poziomu hormonów we krwi
pozwala na bezpośrednią ocenę funkcji hormonalnej jajników,
przysadki mózgowej i nadnerczy. Oznaczenie poziomu hormonów
można dokonać przy użyciu metod radioimmunologicznych lub
immunoenzymatycznych. Planując badania należy pamiętać, że
fizjologiczne poziomy zarówno h. jajników jak i przysadkowych
zmienia się w czasie cyklu. poziomy FSH, LH, estradiolu ocenia się
w pierwszej Polowie cyklu, w 21 dniu cyklu poziom progesterony.
Prolaktyna może być oceniana w różnych dniach.
•Badanie moczu zadaniem położnej jest rozpisanie zleconego
badania, pouczenie pacjentki o sposobie pobrania moczu do
badania ogólnego (po umyciu krocza, środkowy strumień)
dostarczenie pojemnika na mocz. Jeżeli badana próbka moczu
powinna być pobrana poprzez cewnikowanie, położna wykonuje
cewnikowanie pęcherza moczowego wg standardu postępowania
pielęgniarskiego w tym zabiegu

Badania specjalistyczne

• Kolposkopia jest to badanie polegające na oglądaniu części

pochwowej szyjki macicy w powiększeniu ok.30-40 krotnym.
Badaniem określa się architekturę nabłonka, jego barwę,
skład, przejrzystość, oraz rysunek naczyń krwionośnych.
Powierzchnia tkanki jest przygotowana specjalnymi
substancjami kontrastującymi nabłonek i sieć naczyniową.
Najczęściej wykorzystuje się w tym celu płyn Lugola, wodny
r-r. kw. Mlekowego oraz noradrenalinę. W czasie badania z
miejsc podejrzanych można precyzyjnie pobrać fr. Tkanki do
badania histopatologicznego.

• Kolpomikroskopia umożliwia oglądanie tarczy części

pochwowej w powiększeniu 150-300 krotnym. Stanowi
odmianę badania histopatologicznego in vivo. Pozwala na
ocenę kilkudziesięciomikronowej warstwy powierzchownej
badanego narządu- tarczy części pochwowej szyjki macicy.

Kuldoskopia

• Jest to badanie, które polega na oglądaniu i

ocenie narządu rodnego, zwłaszcza przydatków
przez endoskop wprowadzony przez tylne
sklepienie pochwy.

• Po wprowadzeniu laparoskopii rzadko

wykonywane badanie

Urografia

•W ginekologii badanie diagnostyczne i kontrolne
po zabiegach na macicy lub w przypadku wad
rozwojowych narządu rodnego.

•Polega na podaniu dożylnie środka
kontrastowego (Urografin, Uropolina), a następnie
wykonaniu serii 3-4 zdjęć Rtg.

•Przed badaniem wykonuje się zdjęcie
przeglądowe jamy brzusznej.

•Podstawą urografii jest zdolność szybkiego
wydalania środków cieniujących przez nerki z
układu krążenia.

Badania specjalistyczne

•

Cystoskopia w ginekologii stosowana jako badanie
uzupełniające i różnicujące (przerzuty raka do pęcherza
moczowego, guzy w obrębie miednicy malej). Jest to
badanie endoskopowe pęcherza moczowego. Ma na
celu wykrycie zmian patologicznych w obrębie pęcherza
moczowego.

•

Chromocystoskopia pozwala na ocenę pęcherza
moczowego. Szczególnie cenna przed histerektomią
poszerzoną z powodu raka szyjki macicy. ograniczone
zmiany zapalne w obrębie pęcherza obrzęk groniasty,
wzmożenie rysunku naczyniowego budzi podejrzenie o
przejście nowotworu na ścianę pęcherza moczowego.

•

Badania urodynamiczne są to badania wykonywane
w przypadku występowania nietrzymania moczu w celu
ustalenia rozpoznania. Polega ono na przeprowadzeniu,
przy użyciu specjalnej aparatury elektronicznej, szeregu
pomiaru ciśnień panujących w pęcherzu moczowym.

TK, MR

• Są to metody diagnostyki obrazowej, Malo

inwazyjne.

• TK jest badaniem radiologicznym polegającym na

wykonaniu wielu poprzecznych radiogramów, w
odległości kilku milimetrów jeden od drugiego. Obraz
następnie jest poddany analizie komputerowej.

• W ginekologii badanie to ma nieco mniejsze

znaczenie niż w innych dyscyplinach klinicznych, ze
względu na dokładność i dużą swoistość
dopochwowej ultrasonografii.

• MR polega na pomiarze pola magnetycznego,

emitowanego przez pobudzone tkanki

Badanie histopatologiczne

• Jest to badanie fragmentów tkankowych pobranych z

różnych okolic narządu rodnego.

• Pobrane tkanki są konserwowane w formalinie i

transportowane do zakładu anatomii patologicznej

• Z tkanek zgodnie z odpowiednią procedurą przygotowane

są preparaty, które ocenia lekarz patomorfolog.

• Celem badania histopatologicznego jest ustalenie

rozpoznania procesu chorobowego. Często jest ono
ostateczne.

• Położna/ pielęgniarka odpowiada za właściwe

przygotowanie pojemników do pobrania materiału
(pojemniki zamknięte z odp. Ilością formaliny), pobranie
właściwego materiału (tkanka, a nie skrzepy krwi),
poprawny opis materiału, zabezpieczenie do transportu,
wypełnienie dodatkowej obowiązującej dokumentacji.

Wyłyżeczkowanie jamy macicy

( Abrasio cavi uteri)

•Jest to zabieg aseptyczny. Wykonywany w celu
leczniczym i diagnostycznym.
• Cel leczniczy:

1.Usunięcie pozostałości jaja płodowego
2.Usunięcie przeroslej błony śluzowej macicy

•Cel diagnostyczny:

1.Wykrycie przyczyny nieprawidłowych krwawień z dróg
rodnych
2.Pobranie fr. błony śluzowej macicy, do badania
histopatologicznego w przypadku krwawień w czasie rozrodu i
po menopauzie, w niepłodności do oceny endometrium
3.W przypadku stwierdzenia dysplazji w rozmazie
cytologicznym
•Abrazję wykonywaną w celach diagnostycznych określa się
jako abrazję rysową, z jęz. Łac.. (Abrasio probatoria cavi
uteri). Odmianą tego badania jest tzw. Frakcjonowane
wyłyżeczkowanie jamy macicy (Abrasio canalis et cavi uteri),
które polega na pobraniu do badania HP najpierw błony
śluzowej z kanału szyjki, a następnie z jamy macicy.

Do zadań pielęgniarki należy:

•Przygotowanie kobiety do zabiegu
•Przygotowanie pokoju zabiegowego i zastawu
narzędzi
•Przygotowanie pojemników do pobrania materiału
do badania histopatologicznego
•Asystowanie w czasie zabiegu
•Zabezpieczenie i opisanie materiału pobranego do
badania HP
•Przewiezienie kobiety na salę chorych
•Zapewnienie wczesnej opieki pielęgniarskiej po
zabiegu
•Udzielenie wskazówek pielęgnacyjnych
•Uporządkowanie pokoju zabiegowego- włożenie
narzędzi do dezynfekcji postępowanie ze zużytym
materiałem opatrunkowym i bielizną operacyjną.

Przygotowanie pacjentki

•Należy uwzględnić zarówno przygotowanie
psychiczne jak i fizyczne
•Położna powiadamia pacjentkę o terminie zabiegu
•Wyjaśnia sposób przygotowania fizycznego.W dniu
zabiegu chora powinna być na czczo, wykonać
kąpiel całego ciała, założyć koszulę szpitalną, a
przed zabiegiem opróżnić pęcherz moczowy
•Położna kontroluje czy jest wymagany komplet
badań. W przypadku braku badania powiadamia
lekarza.
•Do krótkich zabiegów ginekologicznych najczęściej
wymagane są następujące badania:

1.Morfologia krwi
2.Poziom glukozy we krwi
3.Poziom elektrolitów (Na,K)
4.Cytologia z wymazem (wykluczenie stanów zapalnych
pochwy)
5.EKG

Przygotowanie pacjentki

•Przed zbiegiem położna powinna sprawdzić czy pacjentka jest
na czczo
•Czy oddala mocz
•Skontrolować RR krwi i tętno
•Przeprowadzić krótki wywiad (uczulenia na leki, jodynę, protezy
zębowe na czas zabiegu usunąć)
•Położna pomaga kobiecie wejść i ułożyć się na fotelu
ginekologicznym. Od chwili wprowadzenia pacjentki do pokoju
zabiegowego chora nie powinna zostać sama. Zadaniem położnej
jest zapewnić poczucie bezpieczeństwa i stworzyć atmosferę
zaufania
•Do zabiegu pokój badań powinien być odpowiednio
przygotowany. Przewietrzony ,aparatura medyczna wcześniej
sprawdzona, sprawna (lampa, źródło tlenu, zestaw Ambu),
przygotowana bielizna operacyjna i materiał opatrunkowy,
rękawiczki oraz środki odkażające skórę i błony śluzowe. należy
także przygotować dla operatora i osoby asystującej czapkę,
maskę i fartuch ochronny.

Przygotowanie instrumentarium

• Na stoliku zabiegowym pielęgniarka rozkłada zestaw

do abrazji. Zestawy narzędzi są wcześniej
przygotowane. Położna powinna wcześniej
skontrolować instrumentarium. W jałowym pakiecie
powinny się znajdować następujące narzędzia:

1. Wzierniki ginekologiczne
2. Sonda maciczna
3. Pręciki (rozszerzadła) Hegara
4. 2 kulociągi jednozębne
5. 1 kulociąg okienkowy
6. Komplet łyżek (kiret) różnej wielkości
7. Kleszczyki Wintera
8. Korncang
9. Pęseta anatomiczna, chirurgiczna

Przygotowanie

instrumentarium

•Do zestawu narzędzi należy dołożyć jałowe
gaziki. Na stoliku zabiegowym umieszcza się
wcześniej przygotowane pojemniki z 10%
formaliną do pobrania materiału do badania HP.
Pojemniki muszą być zamknięte, ponieważ
formalina ma tendencje do ulatniania się.
•Położna asystuje do zabiegu przytrzymuje dolna
łyżkę wziernika ginekologicznego. Powinna mieć
założony fartuch ochronny, czapkę i maskę
(operator również)
•Pobrany materiał do badania HP należy
poprawnie opisać. Drukowanymi literami wpisuje
się nazwisko i imię chorej, wiek lub datę urodzenia
rodzaj pobranego materiału (wyskrobiny z szyjki
macicy, wyskrobiny z jamy macicy), datę zabiegu,
oddział.

Opieka pielęgniarska po

zabiegu:

•W dalszej opiece pielęgniarskiej położna powinna
udzielić kobiecie wskazówek pielęgnacyjnych
dotyczących utrzymania krocza w czystości.

•Terminu kontrolnej wizyty ginekologicznej

•Zgłoszenia się po wynik badania
histopatologicznego (do 2 tygodni)

•Unikania ciężkiej pracy fizycznej przez pierwszy
tydzień

•Nie podejmowania współżycia płciowego przez 3-
4 tygodnie po zabiegu

Opieka pielęgniarska po zabiegu

• Po zakończeniu zabiegu i wybudzeniu chorej ze

znieczulenia, pacjentkę na wózku leżącym należy
przewieść na salę chorych

• Należy zapewnić odpowiednie ułożenie(na plecach z

głową zwróconą w bok lub pozycji bocznej) i komfort
odpoczynku

• Poinformować kobietę aby do dwóch godzin po

zabiegu nie przyjmowała płynów i pokarmów

• Położna powinna do 2 po zabiegu obserwować

parametry stanu ogólnego (RR, tętno) oraz
krwawienie z dróg rodnych zgodnie z zasadami
intensywnego nadzoru pielęgniarskiego

• W przypadku jakichkolwiek zaburzeń wezwać lekarza

Pobranie wycinków z tarczy części

pochwowej szyjki macicy

• Jest to zabieg ginekologiczny polegający na

pobraniu małych fragmentów nabłonka tarczy
części pochwowej szyjki z określonych miejsc do
badania histopatologicznego

• Najczęściej wskazaniem do pobrania wycinków jest:
1. Dysplazja stwierdzona w badaniu cytologicznym
2. Występowanie innych zmian przedrakowych na

szyjce

3. Nadżerka- długotrwała nie gojąca się

Miejsce pobrania wycinków

•Pobranie wycinków z okolicy ujścia
zewnętrznego, oraz z godziny 12.00,
3.00, 6.00, 9.00,określa się wycinkami
standardowymi

•Natomiast z miejsc zmienionych na
szyjce (wycinek 1,2,…itd.) określa się
wycinkami celowanymi

•Zabieg wykonuje się w warunkach
aseptycznych, w znieczuleniu ogólnym

Zabieg usunięcia polipa

szyjki

•Polip szyjkowy (polypus cevicallis) łagodny
przerost błony śluzowej kanału szyjki macicy.
Twór kulisty najczęściej o średnicy od kilku
milimetrów do wielkości ziarna fasoli,
uszypułowany, wypełniający lub zwisający z
ujścia zewnętrznego szyjki

•Zabieg aseptyczny, wykonywany w
znieczuleniu ogólnym

•Polega na ukręceniu polipa a następnie
wyłyżeczkowaniu najpierw kanału szyjki
macicy, potem jamy macicy

Punkcja zagłębienia odbytniczo-

macicznego

•Zabieg aseptyczny, wykonywany w
krótkotrwałym znieczuleniu dożylnym,
wykonywany w celach:
•Leczniczym:
1.opróżnienie z płynu zatoki Douglasa
•Diagnostycznym:
1.Pobranie materiały (płynu, ropy) do badania
cytologicznego i bakteriologicznego w stanach
chorobowych tj. ropień zagłębienia, guzy
zapalne, guzy i przerzuty nowotworowe do zatoki
Douglasa
2.Uzyskanie krwi z zagłębienia odbytniczo-
macicznego w przypadku pęknięcia ciąży
pozamacicznej jest najczęstszym wskazaniem do
wykonania punkcji

Elektrokonizacja i

elektrokoagulacja

•Są to zabiegi wykonywane najczęściej w leczeniu
nadżerki szyjki macicy dysplazji szyjki oraz w
innych stanach przednowotworowych szyjki
macicy
•Elektrokonizacja polega na stożkowatym
wycięciu zmienionej chorobowo tkanki za pomocą
trójkątnego noża (elektroda trójkątna ) Wycięty
stożek (konizat) zabezpiecza się do badania
histopatologicznego.
•Elektrokoagulacja polega na zniszczeniu tkanki
poprzez jej przyżeganie przy użyciu elektrody
kulkowej. W miejscu styku powstaje wysoka
temperatura podczas pokonywania oporu tkanki
przez prąd. Tkanka ulega zniszczeniu.
•Zabiegi te wykonywane są w pokoju zabiegowym
lub na bloku operacyjnym w znieczuleniu
ogólnym.

Przygotowanie pacjentki

•

Pacjentka wymaga przygotowania psychicznego i
fizycznego

•

Przed zabiegiem kobieta powinna mieć wykonane
badania: morfologia krwi, OB., cytologia, biocenoza
pochwy (wyleczone stany zapalne pochwy), poziom
glukozy we krwi, poziom elektrolitów, EKG. Są to badania
podstawowe. O zakresie badań decyduje lekarz

•

Położna powinna wiedzieć, ze zabieg wykonuje się w
pierwszych dniach po menstruacji (aby czas oddzielania
się strupa nie zbiegał się z krwawieniem miesiączkowym)

•

Powinna również znać zasady obsługi aparatury,
oczyszczania i dezynfekowania elektrod

Opieka po zabiegu

• Nie odbiega od zasad poznanych wcześniej
• Przed wypisaniem chorej ze szpitala położna powinna udzielić

kobiecie wskazówek dotyczących samoopieki i samopielęgnacji

• Zwrócić uwagę na utrzymanie krocza w czystości, poinformować,

że po zabiegu występują brązowe upławy (jest to związane z
tym, e powstały koagulant ulega demarkacji w ciągu 10-20 dni, a
całkowite wygojenie miejsca następuje po 6-8 tygodniach)

• W okresie po zabiegu pacjentka powinna dużo wypoczywać

(zwolnienie z pracy przynajmniej przez okres 2 tygodni).unikać
wysiłku fizycznego Przez 4-6 tyg. nie powinna kąpać się w
wannie, lecz pod natryskiem. Dieta powinna zwierać witaminy.
Pierwsze kontrolne badanie ginekologiczne powinno mieć miejsce
w 2 tyg. po zabiegu, następne za 4 tyg. Kobieta nie powinna
współżyć seksualnie przez okres 6-8 tyg. od zabiegu

Laparotomia zwiadowcza

• Jest to otwarcie jamy brzusznej w celach

diagnostycznych. Wykonywany najczęściej
w przypadku podejrzenia procesu
chorobowego, dotyczących wielu różnych
narządów . Chora wymaga przygotowania
jak do klasycznego zabiegu operacyjnego.

Histeroskopia

• Badanie umożliwia wzrokową ocenę kanału szyjki macicy,

jamy macicy i ujść macicznych jajowodów. W ostatnich
latach histeroskopia stała się rutynową metodą w
rozpoznawaniu patologii macicy, zwłaszcza jamy. Ma
zastosowanie w ginekologii onkologicznej diagnozowaniu
przyczyn niepłodności i niemożności donoszenia ciąży w
związku z tzw. Czynnikiem macicznym. Sprzęt do
histeroskopii składa się z : histeroskopu diagnostycznego
z możliwością wykonania biopsji, histeroskopu
operacyjnego, źródła światła, histeroflotera (urządzenie
rozszerzające jamę macicy), toru wizyjnego, urządzenia
do diatermii chirurgicznej, resektoskopu elektrycznego,
kleszczyków biopsyjnych, elektrody monopolarnej.