Autor: Kamil Deptuła



Czym są komórki macierzyste?



Podział komórek macierzystych



iPSC i ich zastosowanie



Zastosowanie komórek macierzystych



Merystem wierzchołka pędu



Charakterystyka komórek



Struktura wewnętrzna



Funkcje i procesy zachodzące w merystemach



Bibliografia

Dwie kolonie ludzkich embrionalnych
komórek macierzystych widziane w
mikroskopie z kontrastem fazowym

Komórki macierzyste (pnia) – są
komórkami, które mają dwie główne
cechy: potencjalnie nieograniczona
liczba podziałów (proliferacja),
różnicowanie się do innych typów
komórek. Komórki macierzyste
charakteryzują się również
umiejętnością różnicowanie się
względem innych typów komórek. W
praktyce oznacza to, że komórki
macierzyste posiadają możliwość
przekształcania się w każdy dowolny
zarówno rodzaj tkanki jak i organ.

Ze względu na zdolność do różnicowania komórki

macierzyste dzieli się na:



totipotencjalne – mogą ulec zróżnicowaniu do każdego

typu komórek, w tym komórek tworzących łożysko



pluripotencjalne – mogą dać początek każdemu typowi

komórek dorosłego organizmu z wyjątkiem komórek

łożyska



multipotencjalne – mogą dać początek kilku różnym

typom komórek, z reguły o podobnych właściwościach i

pochodzeniu embrionalnym



unipotencjalne (prekursorowe) - mogą różnicować

tylko do jednego typu komórek

Ze względu na ich pochodzenie komórki macierzyste dzieli

się na:



embrionalne komórki macierzyste – wyprowadzone z

komórek embrionalnych. Mogą być totipotencjalne (gdy

pochodzą z kilkukomórkowego embrionu) lub

pluripotentne (gdy pochodzą zwęzła zarodkowego

blastocysty)



somatyczne (dorosłe) komórki macierzyste –

znajdowane w tkankach dorosłych organizmów; komórki

te są multipotencjalne (jak np. komórki

hematopoetyczne) lub unipotencjalne (np. mięśniowe

komórki satelitarne)



płodowe - mogą być pobierane z krwi pępowinowej, są

one multipotencjalne,

Rodzaj pluripotencjalnych komórek macierzystych, które

zostały sztucznie otrzymane z nie-pluripotencjalnych
komórek przez wymuszenie ekspresji odpowiednich
genów w tych komórkach. Tymi genami są: Oct4, Sox2,
Klf4, c-Myc

Pierwsze komórki iPSC zotały wyprodukowane w 2006 roku

z komórek myszy a w roku 2007 z komórek ludzkich przez
Shinyę Yamanakiego.

Pierwszy komercyjny

produkt z ludzkich iPSC –
linia komórek serca nazwana
iCell Cardiomyocytes – ma
służyć firmom
farmaceutycznym do
testowania skutków
podawania leków
kardiologicznych.



W kultury in vitro, zastosowanie w produkcji organizmów
transgenicznych.



Terapia komórkowa



Medycyna regeneracyjna



Modelowanie chorób

Tkanka roślinna twórcza znajdująca się na

wierzchołku pędu. Merystem zbudowany jest
z niewielkich komórek o znacznym tempie
podziałów. W wyniku tych podziałów
następuje wzrost pędu lub korzenia na
długość i tylko niewielki przyrost pierwotny
na grubość.

Centralny przekrój podłużny przez merystem apikalny
pędu rośliny okrytozalążkowej, Lonicera sp.



cienkościenne, delikatne i wrażliwe na
uszkodzenia, chronione:



w łodydze - przez specjalnie ukształtowane liście
okrywające,



w korzeniu - przez ochronną wielokomórkową czapeczkę.



słabo zwakuolizowane,



posiadają duże, centralnie położone jądro,



plastydy występują w nich zwykle jako
proplastydy,



z reguły brak między nimi przestworów
międzykomórkowych.

Strefy cytohistologiczne merystemu apikalnego pędu



Funkcje



Wzrost rośliny na długość



Tworzenie tkanek łodygi oraz organów bocznych



Procesy



Samoodtwarzanie



Tworzenie zawiązków



Zastosowanie



Jako eksplantant w hodowlach in vitro



Rozmnażanie wegetatywne