Chirurgia Choroby

Chirurgia Choroby

Wieńcowej

Wieńcowej

Rewaskularyzacja mięśnia

Rewaskularyzacja mięśnia

sercowego

sercowego

Choroba niedokrwienna

Choroba niedokrwienna

serca

serca



IHD –

IHD –

brak równowagi pomiędzy

brak równowagi pomiędzy

zapotrzebowaniem mięśnia

zapotrzebowaniem mięśnia

sercowego na tlen a jego podażą:

sercowego na tlen a jego podażą:



Choroba wieńcowa

Choroba wieńcowa



Angina Printzmetala

Angina Printzmetala



Zespół X

Zespół X

Choroba wieńcowa

Choroba wieńcowa

(Corona artery disease – CAD)

(Corona artery disease – CAD)

Nieadekwatne do zapotrzebowania

Nieadekwatne do zapotrzebowania

zaopatrzenie mięśnia sercowego w krew

zaopatrzenie mięśnia sercowego w krew

spowodowane zwężeniami (blaszkami

spowodowane zwężeniami (blaszkami

miażdżycowymi) w głównych gałęziach

miażdżycowymi) w głównych gałęziach

tętnic wieńcowych

tętnic wieńcowych

Postacie kliniczne CAD

Postacie kliniczne CAD



Dławica stabilna

Dławica stabilna



Dławica niestabilna

Dławica niestabilna



Ostry zespół wieńcowy (OZW)

Ostry zespół wieńcowy (OZW)



Z uniesieniem ST

Z uniesieniem ST



Bez uniesienia ST

Bez uniesienia ST



Zawał mięśnia sercowego

Zawał mięśnia sercowego



Kardiomiopatia niedokrwienna

Kardiomiopatia niedokrwienna

(

(

remodeling lewej komory,

remodeling lewej komory,

niedomykalność mitralna)

niedomykalność mitralna)

Występowanie CAD

Występowanie CAD



Około 50% wszystkich zgonów w

Około 50% wszystkich zgonów w

Europie i USA jest spowodowana

Europie i USA jest spowodowana

chorobami układu krążenia

chorobami układu krążenia



W Polsce każdego roku u ponad 100

W Polsce każdego roku u ponad 100

tysięcy osób dochodzi do OZW

tysięcy osób dochodzi do OZW



Częstość występowania CAD wzrasta

Częstość występowania CAD wzrasta

wraz ze starzeniem się populacji

wraz ze starzeniem się populacji

Złożona etiologia miażdżycy

Złożona etiologia miażdżycy



Genetyczna (wywiad rodzinny)

Genetyczna (wywiad rodzinny)



Metaboliczna

Metaboliczna

(h

(h

i

i

perlipidemia,

perlipidemia,

cukrzyca

cukrzyca

)

)



Styl życia

Styl życia

(

(

Zła dieta, otyłość

Zła dieta, otyłość

,

,

palenie,

palenie,

brak wysiłku fizycznego

brak wysiłku fizycznego

)

)



Infekcyjna, zapalna?

Infekcyjna, zapalna?

Czynniki ryzyka CAD

Czynniki ryzyka CAD



Płeć męska

Płeć męska



Wiek

Wiek



Wywiad rodzinny

Wywiad rodzinny



Nadciśnienie tętnicze

Nadciśnienie tętnicze



H

H

i

i

perlipidemia

perlipidemia

, niekorzystny profil

, niekorzystny profil

lipidowy

lipidowy



palenie

palenie



Nadwaga, otyłość

Nadwaga, otyłość

Objawy CAD (1)

Objawy CAD (1)



dławica

dławica

–

–

ból zamostkowy

ból zamostkowy

,

,

zazwyczaj

zazwyczaj

związany z wysiłkiem

związany z wysiłkiem



Klasyfikacja dławicy wg CCS:

Klasyfikacja dławicy wg CCS:



I

I

klasa

klasa

–

–

tylko przy bardzo dużym wysiłku

tylko przy bardzo dużym wysiłku



II class –

II class –

przy umiarkowanych wysiłkach

przy umiarkowanych wysiłkach



III class –

III class –

przy każdym wysiłku

przy każdym wysiłku



IV class –

IV class –

spoczynkowa

spoczynkowa

Objawy

Objawy

CAD (2)

CAD (2)



Duszność

Duszność

(

(

w kardiomiopatii

w kardiomiopatii

niedokrwiennej i w niedomykalności

niedokrwiennej i w niedomykalności

mitralnej

mitralnej

)

)



Klasyfikacja duszności wg NYHA (I-IV)

Klasyfikacja duszności wg NYHA (I-IV)



Jeśli u chorych z CAD, klasa NYHA

Jeśli u chorych z CAD, klasa NYHA

przewyższa klasę CCS – złe

przewyższa klasę CCS – złe

rokowanie!

rokowanie!

Patologia

Patologia

CAD (1)

CAD (1)

Blaszka miażdżycowa

Stabilna

(włóknista)

Niestabilna

(owrzodzenie + zakrzep)

Dławica niestabilna

OZW, zawał m. sercowego

(martwica)

Dławica stabilna

Patologia

Patologia

CAD (2)

CAD (2)

Powikłania CAD

Niedorwienie przewlekłe

–

-włóknienie, hibernacja

AMI

-

necrosis

LV Remodeling

Kardiomiopatia

Niedomykalność mitralna (MR)

Niewydolność serca jako „pompy”

Pęknięcie mięśnia sercowego

„ostre” VSD

ostra MR

Tamponada osierdzia

Wstrząs kardiogenny

Patologia

Patologia

CAD

CAD

(3)

(3)

Konsekwencje zwężenia tętnicy

Konsekwencje zwężenia tętnicy

wieńcowej

wieńcowej

:

:



do

do

50% -

50% -

zazwyczaj

zazwyczaj

bezobjawowe

bezobjawowe



około

około

7

7

5

5

% -

% -

dławica wysiłkowa

dławica wysiłkowa



ponad

ponad

90% -

90% -

dławica spoczynkowa

dławica spoczynkowa



100%- OZW, zawał

100%- OZW, zawał

Diagnostyka

Diagnostyka

CAD

CAD

Metody

Wywiad

Nieinwazyjne

Inwazyjne

-Dławica (CCS)

-Czynniki ryzyka

EKG

-spoczynkowe

-wysiłkowe

-24-godzinne

-Echokardiografia

-64-rzędowe CT

Koronarografia

Wartość diagnostyczna próby

Wartość diagnostyczna próby

wysiłkowej EKG

wysiłkowej EKG



Klinicznie dodatnia

Klinicznie dodatnia

(

(

dławica

dławica

)

)



EKG dodatnia

EKG dodatnia

(

(

uniesienie odc. ST;

uniesienie odc. ST;

lokalizacja

lokalizacja

:

:

przód

przód

,

,

bok

bok

,

,

dół itp..)

dół itp..)



Tolerancja wysiłku

Tolerancja wysiłku

(

(

w

w

METs

METs

*

*

)

)

*

*

MET – metabolic equivalent –

MET – metabolic equivalent –

spoczynkowe zapotrzebowanie na tlen

spoczynkowe zapotrzebowanie na tlen

= 30

= 30

ml/kg/min

ml/kg/min

! Swoistość i czułość próby wysiłkowej u

! Swoistość i czułość próby wysiłkowej u

kobiet jest niższa niż u mężczyzn !

kobiet jest niższa niż u mężczyzn !

Wartość diagnostyczna

Wartość diagnostyczna

echokardiografii

echokardiografii



Globalna czynność skurczowa lewej komory

Globalna czynność skurczowa lewej komory

– left ventricular ejection fraction (LVEF):

– left ventricular ejection fraction (LVEF):



dobra

dobra

– LVEF>50%

– LVEF>50%



Umiarkowanie upośledzona

Umiarkowanie upośledzona

–LVEF 30-50%

–LVEF 30-50%



słaba

słaba

–LVEF<30%

–LVEF<30%



Odcinkowe zaburzenia kurczliwości

Odcinkowe zaburzenia kurczliwości

(h

(h

i

i

pokine

pokine

za

za

, akine

, akine

za

za

, dyskin

, dyskin

eza

eza

)

)



Niedomykalność mitralna (I-IV)

Niedomykalność mitralna (I-IV)

Indications for Coronary

Indications for Coronary

Angiography

Angiography



Typical Angina (even with negative

Typical Angina (even with negative

ECG exercise test)

ECG exercise test)



Positive ECG exercise test

Positive ECG exercise test



Unstable Angina / Acute coronary

Unstable Angina / Acute coronary

syndrome

syndrome

(

(

primary rescue PCI

primary rescue PCI

)

)



After Myocardial Infarction especially

After Myocardial Infarction especially

when angina persists

when angina persists

Technique of Coronary

Technique of Coronary

Angiography

Angiography



Selective coronary artery

Selective coronary artery

catheterization via femoral or radial

catheterization via femoral or radial

artery

artery



Administration of

Administration of

iodine

iodine

contrast

contrast



X-ray motion picture

X-ray motion picture

Wartość diagnostyczna

Wartość diagnostyczna

koronarografii

koronarografii



Obecność zwężeń w tętnicach

Obecność zwężeń w tętnicach

wieńcowych

wieńcowych



Stopień zwężenia

Stopień zwężenia

(0-100%)

(0-100%)



Lokalizacja zwężenia

Lokalizacja zwężenia

(

(

proksymalna

proksymalna

lub

lub

dystalna

dystalna

)

)



Typ zwężenia

Typ zwężenia

(A, B or C

(A, B or C

, wielopoziomowe

, wielopoziomowe

)

)

Istotne zwężenie tętnic

Istotne zwężenie tętnic

wieńcowych

wieńcowych



Pień lewej tętnicy wieńcowej – (

Pień lewej tętnicy wieńcowej – (

Left

Left

main stem

main stem

-

-

LMS)

LMS)

>

>

50%

50%

światła

światła

(powierzchni przekroju)

(powierzchni przekroju)



Pozostałe odcinki -

Pozostałe odcinki -

>

>

75%

75%

światła

światła

Rola koronarografii w

Rola koronarografii w

podejmowaniu decyzji

podejmowaniu decyzji

terapeutycznych

terapeutycznych

Rozpoznanie CAD

Leczenie zachowawcze

Kardiologia inwazyjna

PCI

Rewaskularyzacja chirurgiczna

Kardiolog czy chirurg?

Kardiolog czy chirurg?

Największą wadą koronaroplastyki

Największą wadą koronaroplastyki

PCI

PCI

jest wysoki

jest wysoki

odsetek restenoz

odsetek restenoz

,

,

sięgający

sięgający

3

3

0%

0%

rocznie (10% przy

rocznie (10% przy

zastosowaniu stentów DES + klopidogrel)

zastosowaniu stentów DES + klopidogrel)

CAD

Kardiolog (PCI):

-OZW

-choroba 1- i 2-naczyniowa

-zwężenia typu A

-dobra czynność LK

-brak cukrzycy

Chirurg (CABG):

-zwężenie pnia LTW

-choroba 3-naczyniowa

-upośledzona czynność LK

-cukrzyca

Anatomi
a tętnic
wieńcow
ych

Anatomia lewej tętnicy

Anatomia lewej tętnicy

wieńcowej

wieńcowej

Pień LTW

Gałąź przednia zstępująca

LAD

Gałąź okalająca

Cx

Gałęzie diagonalne

Dg1, Dg2 etc.

Gałęzie marginalne

Mg1, Mg2 etc.

Anatomia prawej tętnicy

Anatomia prawej tętnicy

wieńcowej

wieńcowej

Prawa tętnica wieńcowa

RCA

Gałąź tylna zstępująca

RPD

Gałąź tylno-boczna

RPL

Kamienie milowe rozwoju

Kamienie milowe rozwoju

chirurgii wieńcowej

chirurgii wieńcowej



1959

1959

Sonnes

Sonnes

Koronarografia

Koronarografia



1964

1964

Kolesov

Kolesov

Pomost LITA-LAD

Pomost LITA-LAD



1967

1967

Favaloro

Favaloro

CABG

CABG



1991

1991

Benetti

Benetti

OPCAB

OPCAB

Idea

Idea

chirurgicznego leczenia

chirurgicznego leczenia

CAD

CAD

Rewaskularyzacja serca

Rewaskularyzacja serca

poprzez

poprzez

wytworzenie pomostów omijających

wytworzenie pomostów omijających

istotne zwężenia tętnic wieńcowych,

istotne zwężenia tętnic wieńcowych,

w celu zwiększenia zaopatrzenia w

w celu zwiększenia zaopatrzenia w

krew

krew

niedokrwionych obszarów

niedokrwionych obszarów

myocardium

myocardium

Cele operacji w

Cele operacji w

CAD

CAD



Wydłużenie życia

Wydłużenie życia



Poprawa jakości życia (ustąpienie

Poprawa jakości życia (ustąpienie

dławicy, większa tolerancja wysiłkowa)

dławicy, większa tolerancja wysiłkowa)



Zapobieganie zawałowi serca i jego

Zapobieganie zawałowi serca i jego

powikłań

powikłań

Rodzaje zabiegów

Rodzaje zabiegów

rewaskularyzacji mięśnia

rewaskularyzacji mięśnia

sercowego

sercowego



Pomostowanie tętnic wieńcowych w krążeniu

Pomostowanie tętnic wieńcowych w krążeniu

pozaustrojowym (

pozaustrojowym (

Coronary Artery By-Pass

Coronary Artery By-Pass

Grafting

Grafting

-

-

CABG

CABG

)

)



Pomostowanie tętnic wieńcowych „na bijącym

Pomostowanie tętnic wieńcowych „na bijącym

sercu” (

sercu” (

Off-Pump Coronary Artery By-Pass

Off-Pump Coronary Artery By-Pass

-

-

OPCAB

OPCAB

)

)



Małoinwazyjne pomostowanie tętnic wieńcowych

Małoinwazyjne pomostowanie tętnic wieńcowych

(

(

Minimally Invasive Coronary Artery By-Pass

Minimally Invasive Coronary Artery By-Pass

-

-

MID-CAB

MID-CAB

)

)

– bez sternotomii

– bez sternotomii



Rewaskularyzacja laserowa (

Rewaskularyzacja laserowa (

Transmural Laser

Transmural Laser

Revascularization

Revascularization

-

-

TMLR

TMLR

)

)

– metoda alternatywna

– metoda alternatywna

CABG –

CABG –

klasyczna operacja

klasyczna operacja

wieńcowa

wieńcowa

Od 1967 roku,

Od 1967 roku,

kiedy Favaloro

kiedy Favaloro

w

w

Cleveland Clinic

Cleveland Clinic

w

w

USA

USA

wykonał

wykonał

pierwszą operację

pierwszą operację

CABG

CABG

, stała się

, stała się

ona jedną z najczęściej

ona jedną z najczęściej

wykonywanych procedur

wykonywanych procedur

chirurgicznych na świecie, a ilość

chirurgicznych na świecie, a ilość

tych zabiegów jest liczona w setkach

tych zabiegów jest liczona w setkach

tysięcy

tysięcy

CABG czy OPCAB?

CABG czy OPCAB?



Największą zaletą operacji

Największą zaletą operacji

OPCAB

OPCAB

jest uniknięcie

jest uniknięcie

powikłań związanych z krążeniem pozaustrojowym

powikłań związanych z krążeniem pozaustrojowym

(

(

CPB

CPB

)

)

n.p.

n.p.

SIRS

SIRS



Bardzo istotne jest również uniknięcie wszelkich

Bardzo istotne jest również uniknięcie wszelkich

manipulacji na aorcie wstępującej (kaniulacja,

manipulacji na aorcie wstępującej (kaniulacja,

zakleszczenie)

zakleszczenie)



Jednak, OPCAB z reguły umożliwia mniejszą

Jednak, OPCAB z reguły umożliwia mniejszą

kompletność rewaskularyzacji i często mniejszą precyzję

kompletność rewaskularyzacji i często mniejszą precyzję

zespoleń niż CABG (ruchome pole operacyjnie)

zespoleń niż CABG (ruchome pole operacyjnie)



Klasycznym wskazanie do

Klasycznym wskazanie do

OPCAB

OPCAB

jest izolowane

jest izolowane

zwężenie LAD

zwężenie LAD

nie kwalifikujące się do PCI np. amputacja

nie kwalifikujące się do PCI np. amputacja



Wskazaniem do OPCAB są również istotne obciążenia

Wskazaniem do OPCAB są również istotne obciążenia

neurologiczne lub tzw. „porcelanowa” aorta

neurologiczne lub tzw. „porcelanowa” aorta

OPCAB

OPCAB

Schemat krążenia pozaustrojowego

(Cardio-Pulmonary Bypass - CPB)

Krążenie pozaustrojowe

Krążenie pozaustrojowe

Cardio-Pulmonary By-Pass (CPB)

Cardio-Pulmonary By-Pass (CPB)

Extracorporeal circulation (ECC)

Extracorporeal circulation (ECC)



Wymaga pełnej heparynizacji pacjenta

Wymaga pełnej heparynizacji pacjenta



Główne elementy CPB

Główne elementy CPB

:

:



System kaniul

System kaniul

,

,

drenów

drenów

i filtrów

i filtrów



oksygenator

oksygenator



pompy

pompy

(

(

rolkowe lub centryfugalne

rolkowe lub centryfugalne

)

)



Działania niepożądane

Działania niepożądane



Uszkodzenie elementów morfotycznych krwi (hemoliza,

Uszkodzenie elementów morfotycznych krwi (hemoliza,

małopłytkowść, spadek odporności)

małopłytkowść, spadek odporności)



Zespół układowej odpowiedzi zapalnej (

Zespół układowej odpowiedzi zapalnej (

Systemic

Systemic

Inflammatory

Inflammatory

Response Syndrome

Response Syndrome

-

-

SIRS

SIRS

)

)

Wskazania do zabiegu

Wskazania do zabiegu

CABG

CABG



Zwężenie pnia LTW

Zwężenie pnia LTW

> 50%

> 50%



Ekwiwalent zwężenia pnia LTW

Ekwiwalent zwężenia pnia LTW

(

(

proksymalne

proksymalne

zwężenie

zwężenie

LAD

LAD

i

i

Cx > 7

Cx > 7

5

5

%)

%)



Choroba 3-naczyniowa

Choroba 3-naczyniowa

(

(

zwężenia

zwężenia

RCA, LAD

RCA, LAD

i

i

Cx

Cx

lub ich gałęzi

lub ich gałęzi

>7

>7

5

5

%)

%)



Proksymalne zwężenie LAD

Proksymalne zwężenie LAD

>7

>7

5

5

%

%

w

w

chorobie 1- lub 2-naczyniowej

chorobie 1- lub 2-naczyniowej

,

,

przy dużym

przy dużym

obszarze zagrożonego myocardium

obszarze zagrożonego myocardium

,

,

szczególnie u chorych z upośledzoną

szczególnie u chorych z upośledzoną

czynnością LK i/lub cukrzycą

czynnością LK i/lub cukrzycą

Zwężenie pnia LTW

Zwężenie pnia LTW

Przeciwwskazania do

Przeciwwskazania do

CABG

CABG



OZW lub zawał

OZW lub zawał

(

(

karencja

karencja

2

2

tygodnie

tygodnie

)

)



Stosowanie leków przeciwpłytkowych

Stosowanie leków przeciwpłytkowych

jak

jak

tiklopidyna

tiklopidyna

lub

lub

klopidogrel

klopidogrel

(

(

7-10

7-10

dni

dni

karencji

karencji

lub leczenie substytucyjne

lub leczenie substytucyjne

koncentratem płytkowym

koncentratem płytkowym

)

)



Brak obwodowych odcinków tętnic

Brak obwodowych odcinków tętnic

wieńcowych nadających się do zespoleń

wieńcowych nadających się do zespoleń

(

(

o

o

średnicy >

średnicy >

1,5mm)

1,5mm)

– ewentualnie

– ewentualnie

rozważyć TMLR

rozważyć TMLR

Tryb operacji

Tryb operacji

Kiedy operować?

Stabilna CAD

Tryb planowy

Bezobjawowe zwężenie pnia LTW

Tryb pilny

(dni)

Niestabilna CAD

Tryb nagły

(godziny)

Przygotowanie chorego do

Przygotowanie chorego do

planowego zabiegu CABG

planowego zabiegu CABG



2 j. KKCz

2 j. KKCz

(autotransfu

(autotransfu

zja

zja

,

,

krwiodawstwo rodzinne

krwiodawstwo rodzinne

)

)



Koagulogram

Koagulogram



Odstawienie leków przeciwpłytkowych

Odstawienie leków przeciwpłytkowych

(

(

z

z

wyjątkiem ASA

wyjątkiem ASA

)

)

na ok. 10 dni przed operacją

na ok. 10 dni przed operacją



Optymalne leczenie farmakologiczne

Optymalne leczenie farmakologiczne

(beta-

(beta-

blocker

blocker

y

y

, stat

, stat

yny

yny

,

,

inhibitory konwertazy

inhibitory konwertazy

angiotensynogenu,

angiotensynogenu,

kontrola glikemii u cukrzyków

kontrola glikemii u cukrzyków



Diagnostyka w kierunku (i ewentualne leczenie)

Diagnostyka w kierunku (i ewentualne leczenie)

chorób współistniejących

chorób współistniejących

(

(

choroby naczyń

choroby naczyń

obwodowych/dogłowowych, choroba wrzodowa,

obwodowych/dogłowowych, choroba wrzodowa,

POChP)

POChP)

Czynniki niekorzystnie

Czynniki niekorzystnie

wpływające na wyniki zabiegu

wpływające na wyniki zabiegu

CABG

CABG



Wiek

Wiek

> 60

> 60

lat

lat



Płeć żeńska

Płeć żeńska



Upośledzona czynność LK

Upośledzona czynność LK



Re-operacja

Re-operacja



Tryb nagły

Tryb nagły



Otyłość

Otyłość



Choroby współistniejące

Choroby współistniejące



Niewydolność nerek

Niewydolność nerek



POChP

POChP



Przebyty udar

Przebyty udar



Uogólniona miażdżyca

Uogólniona miażdżyca

CABG-

CABG-

Technika

Technika



Sternotomia pośrodkowa

Sternotomia pośrodkowa



Podłączenie CPB

Podłączenie CPB



Pomosty żylne i/lub tętnicze

Pomosty żylne i/lub tętnicze

Materiał na pomosty w

Materiał na pomosty w

CABG

CABG



Żyła odpiszczelowa

Żyła odpiszczelowa

(SBG)

(SBG)



Lewa tętnica piersiowa wewnętrzna

Lewa tętnica piersiowa wewnętrzna

(LITA)

(LITA)



Prawa tętnica piersiowa wewnętrzna

Prawa tętnica piersiowa wewnętrzna

(RITA)

(RITA)



Tętnica promieniowa

Tętnica promieniowa

(RA)

(RA)



Tętnica żołądkowo-sieciowa (GEA)

Tętnica żołądkowo-sieciowa (GEA)

Pomosty żylne czy tętnicze?

Pomosty żylne czy tętnicze?



Ogólnie, pomosty tętnicze wykazują wyższość

Ogólnie, pomosty tętnicze wykazują wyższość

nad pomostami żylnymi

nad pomostami żylnymi

–

–

np

np

. LITA

. LITA

zachowuje

zachowuje

drożność

drożność

po

po

20

20

latach

latach

w

w

90%

90%

,

,

natomiast aż

natomiast aż

50%

50%

pomostów żylnych

pomostów żylnych

jest niedrożnych już po

jest niedrożnych już po

10 latach

10 latach



ZŁOTY STANDARD: LITA to LAD!

ZŁOTY STANDARD: LITA to LAD!



Całkowita tętnicza rewaskularyzacja jest

Całkowita tętnicza rewaskularyzacja jest

szczególnie wskazana u chorych młodszych

szczególnie wskazana u chorych młodszych

oraz w przypadku obustronnych żylaków kk.

oraz w przypadku obustronnych żylaków kk.

dolnych

dolnych

CABG: SBG-RCA

CABG: SBG-RCA

Pomost
y żylne
aortaln
o-
wieńco
we

Pomost
y żylne
aortaln
o-
wieńco
we

Venous
sequentia
l graft

Venous
sequentia
l graft

Harvested
LITA

Harvested
LITA

Pomost:
LITA do
LAD

Pobieranie i zespalanie

Pobieranie i zespalanie

tętnicy promieniowej

tętnicy promieniowej

Wyniki zabiegów CABG

Wyniki zabiegów CABG



Śmiertelność szpitalna

Śmiertelność szpitalna

1-5%

1-5%

- zależy

- zależy

głównie od profilu pacjentów

głównie od profilu pacjentów



Częste powikłania

Częste powikłania

:

:



Nadmierne krwawienie

Nadmierne krwawienie

,

,

tamponada

tamponada



Zaburzenia rytmu i przewodnictwa

Zaburzenia rytmu i przewodnictwa



Zawał okołooperacyjny

Zawał okołooperacyjny

–

–

zespół małego rzutu serca

zespół małego rzutu serca



Udar,

Udar,

zespoły psycho-organiczne

zespoły psycho-organiczne



Ostra niewydolność nerek

Ostra niewydolność nerek



Krwiak w jamie opłucnowej

Krwiak w jamie opłucnowej

,

,

odma opłucnowa

odma opłucnowa



Rozejście się mostka

Rozejście się mostka

,

,

mediastinit

mediastinit

Typowy przebieg po

Typowy przebieg po

CABG

CABG



OIOM

OIOM

1-2

1-2

dni

dni

:

:



Sztuczna wentylacja

Sztuczna wentylacja

<12

<12

godzin

godzin



dreny

dreny

– 2

– 2

dni

dni



Pobyt w szpitalu

Pobyt w szpitalu

–

–

około

około

7-10 dni

7-10 dni



antybiotyk

antybiotyk

– 4

– 4

dni

dni



Rehabilitacja kardiologiczna:

Rehabilitacja kardiologiczna:

3

3

tyg.

tyg.



Większość pacjentów wraca do

Większość pacjentów wraca do

normalnej aktywności w ciągu kilku

normalnej aktywności w ciągu kilku

miesięcy

miesięcy

Standardowe leki po

Standardowe leki po

CABG

CABG



A

A

SA 150-300 mg

SA 150-300 mg

dziennie

dziennie



B

B

eta-Blocker

eta-Blocker

y

y



S

S

tat

tat

yny

yny



Inhibitory konwertazy

Inhibitory konwertazy

angiotensynogenu

angiotensynogenu

Prewencja wtórna po

Prewencja wtórna po

CABG

CABG



Kontrola lipidogramu

Kontrola lipidogramu

(dieta)

(dieta)



Optymalna kontrola glikemii u

Optymalna kontrola glikemii u

cukrzyków

cukrzyków



Kontrola masy ciała

Kontrola masy ciała



Kontrola ciśnienia tętniczego

Kontrola ciśnienia tętniczego



Bezwarunkowe zaprzestanie palenia

Bezwarunkowe zaprzestanie palenia



Umiarkowany wysiłek fizyczny

Umiarkowany wysiłek fizyczny