„

Można mieć

nadzieję, że nic się

nie wydarzy, ale

mimo to lepiej być

przygotowanym”

PLANY

Podstawy prawne

Rodzaje planów

Plan reagowania kryzysowego to dokument który:

•przydziela organizacjom i osobom fizycznym obowiązki
wykonania określonych zadań w określonym
miejscu i czasie, w sytuacji gdy wypadek wymaga podjęcia
czynności wykraczających poza zakres rutynowego
działania którejś służby reagowania kryzysowego;

•ustala zależności kierowania i współdziałania pomiędzy
instytucjami i pokazuje, jak działania reagowania będą
koordynowane;

•opisuje, jak ludzie i ich mienie będą chronieni w czasie
sytuacji kryzysowej;

•określa personel, wyposażenie, urządzenia, zaopatrzenie
i inne zasoby dostępne w ramach własnej społeczności lub
w ramach porozumienia z innymi społecznościami i
możliwe do wykorzystania podczas działań reagowania i
odbudowy;

•określa metody zapobiegania wtórnym stratom podczas
operacji reagowania i odbudowy

PLAN REAGOWANIA KRYZYSOWEGO, JAKO
DOKUMENT PUBLICZNY, PODAJE PODSTAWY
PRAWNE, USTALA CELE I OKREŚLA PRZYJĘTE
ZAŁOŻENIA

Plany reagowania kryzysowego opracowuje się na wszystkich szczeblach
zarządzania, bowiem zarządzanie kryzysowe jest niezbywalnym obowiązkiem
władz wszystkich szczebli. Ponieważ jednak zadania władz różnych szczebli,
realizowane w trakcie reagowania na sytuację kryzysową są różne, więc treść
planów reagowania kryzysowego na różnych szczeblach zarządzania jest różna.

LOKALNE - POWIATOWE I GMINNE - PLANY
REAGOWANIA KRYZYSOWEGO

W przypadku sytuacji kryzysowej władze lokalne - powiatowe, gminne - z reguły

reagują

jako pierwsze. W razie potrzeby mogą uzyskać pomoc z wyższych szczebli

zarządzania

kryzysowego, tzn: wojewódzkiego i centralnego.

Powinny one koncentrować się na przedsięwzięciach podstawowych dla ochrony

ludności

tzn. ostrzeganiu i informowaniu ludności, możliwościach i sposobach ewakuacji,

możliwościach ukrycia ewakuowanych, a także zapewnieniu im opieki społecznej.

Powiatowe plany reagowania kryzysowego powinny skoncentrować się ponadto na

wykorzystaniu posiadanych sił i środków do walki z zagrożeniem.

WOJEWÓDZKIE PLANY REAGOWANIA
KRYZYSOWEGO

Województwa powinny wypełniać trzy role:
- pomagać władzom powiatowym, których możliwości reagowania okazały się
niewystarczające;
- same reagować jako pierwsze na pewne wypadki;
- współdziałać ze szczeblem centralnym, wtedy gdy pomoc tego szczebla jest niezbędna.
Wojewódzkie plany reagowania kryzysowego tworzą więc ramy, wypełnione przez
powiatowe plany reagowania kryzysowego, a także stanowią pośrednie ogniwo, poprzez
które - w razie potrzeby - angażowane są władze centralne. Plany te umożliwiają wię
mobilizację wszystkich poziomów zarządzania kryzysowego w postaci jednolitej
organizacji kryzysowej służącej do ochrony bezpieczeństwa obywateli.

Dlatego wojewódzkie plany reagowania kryzysowego są szczególnie ważne.

ZNACZENIE PLANÓW REAGOWANIA KRYZYSOWEGO

Po pierwsze - plan reagowania kryzysowego określa zakres działań

przygotowawczych,

niezbędnych do tego, by był on czymś więcej niż jeszcze jednym zbędnym

dokumentem.

W szczególności od tego planu zależą szkolenia i ćwiczenia. Szkolenie

umożliwia

personelowi reagowania kryzysowego zapoznanie się z obowiązkami i osiągnąć
umiejętności niezbędne do wykonywania przydzielonych zadań. Ćwiczenia

umożliwiają

sprawdzenie planu, list powiadamiania i zasobów, a także procedur reagowania

oraz

pozwalają ocenić umiejętności personelu reagowania.
Po drugie - ułatwia reagowanie i odbudowę krótkookresową. Działania

reagowania są

wrażliwe na czas, z niewielką tolerancją dla opóźnień lub korekt w trakcie

działania.

Niektóre działania łagodzenia skutków katastrofy, takie jak przygotowanie

ukryć dla

ewakuowanych, również muszą być szybko realizowane. Wcześniejsze ich

realizowanie

znacznie to ułatwia.

ZNACZENIE PLANÓW REAGOWANIA KRYZYSOWEGO

Po trzecie - plan który jest dostatecznie elastyczny i który można

wykorzystać w przypadku

dowolnego zagrożenia, w tym wcześniej nie przewidzianego, zapewnia

społeczności bazę

dla zarządzania kryzysowego. Na tej podstawie społeczność może z

ufnością kontynuować

działania zapobiegania długookresowego, ukierunkowane na

konkretne zagrożenia.

Może także przeznaczyć więcej środków na przedsięwzięcia

przygotowawcze oparte na

ocenie ryzyka (np. na specjalistyczne szkolenie i wyposażenie służb

reagowania kryzysowego).

Jakakolwiek będzie to inicjatywa, plan dla wszystkich zagrożeń

pozwala zacząć działania

z pozycji względnie bezpiecznej.

PLAN A PROCEDURY

Granica pomiędzy planem a procedurą jest płynna. Opracowujący plan powinni zwrócić
na to szczególną uwagę. Plan reagowanie kryzysowego nie powinien zawierać

niepotrzebnych

szczegółów.Podstawowym kryterium jest odpowiedź na pytanie - co wszyscy

użytkownicy

danej części planu wiedzieć muszą ? Informacje oraz instrukcje które potrzebne są

jednej

osobie lub grupie osób, mogą pozostać w standartowych procedurach operacyjnych,

które

mogą stanowić załącznik do planu lub zostać tylko wymienione w bibliografii jako

odnośniki.

Dla wielu obowiązków wystarczy tylko w planie reagowania kryzysowego przydział dla
konkretnej osoby lub organizacji i określenie komu dana osoba lub organizacja

podlega

i z kim współdziała. Szczegóły działania winny znaleźć się w procedurach - właściwych

dla

danego zagrożenia.
Plan reagowania kryzysowego powinien natomiast opisywać zależności pomiędzy
odpowiedzialnym za realizację procedury, a centralą organizacyjną która kieruje

całym

reagowaniem na katastrofę.

PLAN A PROCEDURY

Plan reagowania kryzysowego nie powinien określać jak tworzyć

urządzenia służące do

działań kryzysowych, pozostawiając to standardowej procedurze

operacyjnej używanej

przez właściwą organizację wykonawczą. Menadżer programów

kryzysowych powinien

współpracować z przedstawicielami tych organizacji, by zapewnić

opracowanie

potrzebnych procedur i sprawdzić czy nie ma konfliktu pomiędzy

procedurą i planem lub

między procedurami. Procedury powinny zostać opracowane przez

wszystkie organizacje

którym w planie reagowania kryzysowego powierzone zostały

określone zadania.

RODZAJE PROCEDUR

STANDARDOWE:

Zapewniają przełożenie

otrzymanych

zadań na harmonogramy

zorientowane na

konkretne działania, które

są bardzo

użyteczne w czasie

reagowania

kryzysowego. Mówią one

jak dana

organizacja będzie

wykonywać swoje

zadania

ZWYKŁE:

Zawierają harmonogramy,

schematy, listy

zasobów, mapy itp.oraz procedury
powiadamiania personelu,

pozyskiwania

i używania wyposażenia,

zaopatrzenia,

pojazdów, otrzymywania

wzajemnej

pomocy, meldowania do centrali

danej

organizacji i do centrum

zarządzania

kryzysowego, utrzymywania

łączności

z osobami działającymi w różnych
miejscach itp.

ETAPY PROCESU OPRACOWANIA I

DOSKONALENIA

PLANU REAGOWANIA KRYZYSOWEGO.

1. BADANIA

1. BADANIA:



Przegląd prawa,planów,porozumień o wzajemnej pomocy i
poradników



Analiza zagrożeń (ryzyka) i wrażliwości na nie



Określenie bazy zasobów przydatnych do reagowania



Uwzględnienie specjalnych właściwości środowiska

2. OPRACOWANIE

3. WPROWADZENIE DO UŻYTKU

4. AKTUALIZACJA:



Proces działań naprawczych



Proces przeglądu planu



Dokumenty wdrożeniowe

PROCES I METODY ANALIZY ZAGROŻEŃ

W CZASIE ANALIZY ZAGROŻEŃ NALEŻY:



Określić zagrożenia



Opracować charakterystykę zagrożeń i ich potencjalnych

konsekwencji



Porównać zagrożenia i ustalić ich wagę dla lokalnej

społeczności



Stworzyć i stosować scenariusze w celu znalezienia rozwiązań

planistycznych dla

konkretnych zagrożeń oraz oszacowania konkretnych

zasobów.



Wykorzystywać wszystkie dostępne źródła informacji.

ETAPY OPRACOWANIA PLANU REAGOWANIA

KRYZYSOWEGO

Badania prowadzą do opracowania planu reagowania kryzysowego, etapami

podobnymi

do następujących:



opracowanie szkicu planu głównego, aneksów funkcyjnych i dodatkowych
informacji

dla konkretnych zagrożeń, służących jako punkt wyjściowy dla zespołu

planistycznego



opracowanie planu spotkań i pism zapraszających na pierwszy cykl spotkań
planistycznych



zaproszenie szefa władzy wykonawczej na pierwsze spotkanie zespołu
planistycznego w

charakterze prowadzącego



przeprowadzenie spotkania zapoznawczego, podział na komisje opracowujące
poszczególne części planu, wyznaczenie przewodniczących i zaplanowanie
kolejnego spotkania



praca komisji nad kolejnymi projektami



przygotowanie potrzebnych schematów i map



opracowanie końcowego projektu i przekazanie go zespołowi planistycznemu do
zaopiniowania i zaproponowania poprawek

ETAPY OPRACOWANIA PLANU REAGOWANIA

KRYZYSOWEGO



Spotkanie zespołu planistycznego, poświęcone wprowadzeniu
ostatecznych zmian oraz dyskusji na temat strategii wdrażania
planu i jego rozpowszechniania



opiniowanie oraz uzgadnianie planu reagowania kryzysowego z
zainteresowanymi organizacjami



prezentacja planu zarządowi danej społeczności oraz uzyskanie
zgody na jego wprowadzenie do użytku, powielenie i rozesłanie
( jeden egzemplarz powinny otrzymać także lokalne media ).

WPROWADZENIE DO UŻYTKU PLANU REAGOWANIA

KRYZYSOWEGO

Plan reagowania kryzysowego powinien zostać sprawdzony pod kątem zgodności z

istniejącymi wymaganiami prawnymi i standardami władz centralnych i

wojewódzkich, a

także pod kątem jego przydatności praktycznej. Następnie należy zaplanować i

przeprowadzić ćwiczenie z udziałem przedstawicieli każdej z zainteresowanych

organizacji, które powinno służyć do określenia sposobu praktycznego

wprowadzenia

planu do użytku.

OPINIOWANIE PLANU



należy zapytać wyższy szczebel władzy o zasady opiniowania planu. Proces
opiniowania pozwala właściwym organizacjom, na podstawie ich doświadczeń,
proponować ulepszenia do planu. Powiatowe plany reagowania kryzysowego
winny być opiniowane w województwach.

SPRAWDZENIE PLANU



w celu sprawdzenia nowego lub poprawionego planu reagowania kryzysowego
wykorzystuje się ćwiczenia zarządzania kryzysowego. Ćwiczenia to najlepszy
sposób sprawdzenia, bez katastrofy, czy plan reagowania kryzysowego został
opracowany prawidłowo.

AKTUALIZACJA PLANU REAGOWANIA KRYZYSOWEGO

Plan reagowania kryzysowego to żywy dokument. Z upływem czasu pojawiają się nowe
problemy, sytuacje się zmieniają, braki stają się widoczne, wymagania władz ulegają
zmianie. Zatem sam plan musi zostać zmieniony, aby był aktualny i użyteczny.

PROCES DZIAŁAŃ NAPRAWCZYCH.

PROCES DZIAŁAŃ NAPRAWCZYCH.
Polega on na wychwytywaniu informacji z ćwiczeń, ocen po katastrofie, przeglądów
administracyjnych itp. które mogą wskazywać, że w planie istnieją braki. Następnie

zbiera

się zespół planistyczny, by problem przedyskutować oraz zdecydować o jego naprawie.
Działania naprawcze mogą obejmować weryfikację założeń planistycznych i koncepcji
działania, zmianę przydziału zadań lub modyfikację instrukcji wdrożeniowych
(standartowych procedur operacyjnych). Mogą także obejmować szkolenie
przypominające o rozwiązaniach przyjętych w planie. Końcowym składnikiem działań
naprawczych jest śledzenie wykonania zaleconych działań.

AKTUALIZACJA PLANU REAGOWANIA KRYZYSOWEGO

PROCES PRZEGLĄDU PLANU

PROCES PRZEGLĄDU PLANU
Przegląd planu reagowania kryzysowego powinien być

dokonywany okresowo, co

najmniej raz w roku. Przegląd i proces działań naprawczych

powinny umożliwiać

wykrycie istniejących problemów i dostarczyć informacji

niezbędnych zespołowi

planistycznemu do dokonania właściwych zmian w planie.

DOKUMENTY WDROŻENIOWE

DOKUMENTY WDROŻENIOWE
Należy zapewnić, by organizacje, którym powierzono zadania

reagowania kryzysowego

opracowały standardowe procedury operacyjne, niezbędne do

realizacji przydzielonych im

zadań.

CZĘŚCI SKŁADOWE PLANU REAGOWANIA

KRYZYSOWEGO

Plan reagowania kryzysowego, opracowany przy wykorzystaniu

podejścia funkcyjnego,

składa się z planu głównego, aneksów funkcyjnych i dodatkowych

informacji dla

konkretnych zagrożeń. Ponadto organizacje którym w planie

głównym lub aneksach

funkcyjnych przydzielono jakieś zadania, opracowują

specjalistyczne procedury

operacyjne i harmonogramy do wdrożenia planu reagowania

kryzysowego.

CZĘŚCI SKŁADOWE PLANU REAGOWANIA

KRYZYSOWEGO

PLAN GŁÓWNY

Plan główny zawiera omówienie organizacji reagowania

kryzysowego w danej

społeczności. Podaje podstawy prawne dla operacji kryzysowych,

określa dla jakich

sytuacji plan jest przewidziany, wyjaśnia ogólną koncepcję

działania oraz przydziela

obowiązki w zakresie działań kryzysowych, w tym obowiązki

opracowania standartowych

procedur operacyjnych dla tych działań.

Działanie

śl

ąs

ód

i P

ód

i P

f W

ód

i I

ód

i I

ita

ód

i L

ód

i I

ód

i K

kó

ał

ło

ży

i R

ał

fra

ał

łe

ał

zą

Kierowanie i nadzór

Ostrzeganie i alarmowanie

Informowanie ludności

Ewakuacja

Pomoc społeczna

Pomoc medyczna

Łączność

Porządek publiczny

Transport i infrastruktura

techniczna

Pomoc zagraniczna

Zaopatrzenie w żywność i

wodę

I. LOKALNY PLAN DZIAŁANIA W

SYTUACJ ACH ZAGROŻEŃ

( NADZWYCZAJ NYCH).

A. Organizacyjne przygotowanie planu.

1. J akie cele i zadania stawiamy przed planem ?

2. Co ma się znaleźć w planie ?

3. Kto ma robić plan ?

4. Czy mam wystarczającą ilość informacji,

danych ?

5. Kto jest koordynatorem wykonania planu ?

6. Opracowanie szkicu planu.

7. Przegląd i korekta szkicu planu.

8. Zamknięcie planu.

9. Wdrożenie planu.

10. Aktualizacja planu.

I. LOKALNY PLAN DZIAŁANIA W

SYTUACJ ACH ZAGROŻEŃ

( NADZWYCZAJ NYCH).

B. Treść planu

1. Plan zasadniczy

a) Wstęp

b) Władze i zadania

Zasady ciągłości kierowania

( spójność z

planami wyższego szczebla)

d) Opis zagrożeń

e) Założenia planu

f) Koncepcja działania

g) Zakresy odpowiedzialności

h) Administracja i logistyka

i) Plan zabezpieczenia środków bytowych

2. Wspólne funkcje

a) Kierownictwo i nadzór

b) Łączność

c) Ostrzeganie

d) Informacja i alarmowanie

e) Ewakuacja

f) Kierowanie zasobami

g) Miejsca zastępcze

h) Opieka społeczna

II. CENTRUM ZARZĄDZANIA

KRYZYSOWEGO

A. Cel Centrum

Zapewnienie

koordynacji

działań

ratowniczych

wszystkich podsystemów funkcjonujących w ramach
powiatowego systemu ratownictwa oraz ochrony ludności
i dóbr materialnych na terenie powiatu.

B. Funkcje Centrum

1. Informacyjne
2. Koordynacja
3. Decyzyjne

C. Zadania Centrum

1. Zbieranie danych i bieżące ocenianie sytuacji
2. Informowanie władz samorządowych o zagrożeniach
3. Ostrzeganie ludności o zagrożeniach
4. Koordynowanie działań ratowniczych wydzielonych

sił i środków do prowadzenia akcji ratunkowej

5. Koordynowanie działań likwidujących skutki zdarzeń
6. Analizowanie i prognozowanie rozwoju sytuacji.

III. ZAGROŻENIE POWODZIOWE

A. Analiza podatności i ryzyka powodzi

B. Prognozy i symulacje

C. Kierowanie i Nadzór

D. Ostrzeganie przed powodzią

a) Organizacja

b) Prognozowanie

c) Rozpowszechnianie

E. Działania zapobiegające

a) Walka z powodzią

b) Ochrona przeciwpowodziowa

F. Ewakuacja

G. Powrót po powodzi do strefy zniszczeń

H. Polityka odbudowy

III. ZAGROŻENIE POWODZIOWE

A. Analiza podatności i ryzyka powodzi

- ocena ryzyka

- ocena podatności

1. Historyczne uwarunkowania powodzi

2. Skala największej dotychczas powodzi

3. Stopień przygotowania sił i środków

4. Stopień świadomości społecznej

5. Stopień odporności infrastruktury technicznej

6. Poziom ochrony technicznej

7. Informacja

III. ZAGROŻENIE POWODZIOWE

D. Ostrzeganie przed powodzią

a) Organizacja

- system ogólnokrajowy

- lokalne systemy

b) Prognozowanie

- zbiór danych

- analiza danych

- przygotowanie prognozy
- rozpowszechnienie prognozy

c) Rozpowszechnianie

- media ( prasa, radio, telewizja)

- TV kablowa

- urządzenia nagłaśniające - ruchome
- pomoc sąsiedzka ( od drzwi do drzwi)

- amatorskie sieci radiowe

III. ZAGROŻENIE POWODZIOWE

E. Działania zapobiegające

a) Walka z powodzią

- procedury działań technicznych
- określenie procedur kontrolnych, patroli...

- ustanowienie procedur ewakuacyjnych

b) Ochrona przeciwpowodziowa

- lokalizacja na wyższe poziomy

- przemieszczenie zawartości, maszyn i

wyposażenia

- wykup mienia, obiektów

- uodpornienie obiektów ( izolacja)

- uodpornienie infrastruktury

- przepustowość kanałów ściekowych

III. ZAGROŻENIE POWODZIOWE

F. Ewakuacja

1. Plan ewakuacji



Ludzi



Zwierząt



Sprzętu



Dóbr kultury



Dokumentów

2. Siły i środki

3. Porozumienia, umowy, uzgodnienia

4. Procedury
5. Obszary

6. Drogi
7. Miejsca zastępcze

8. Łączność

III. ZAGROŻENIE POWODZIOWE

G. Powrót po powodzi do strefy zniszczeń

- zagrożenie epidemiologiczne

- wyznaczenie tras reewakuacji

- dezynfekcja, deratyzacja, dezynsekcja

- ewidencja osób, poszukiwanie

III. ZAGROŻENIE POWODZIOWE

H. Polityka odbudowy

- prace porządkowe

- szacowanie szkód

- klasyfikacja obiektów (wyburzenie, remont..)

- zakres pomocy

- źródła pomocy, finansowania

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28
Slide 29
Slide 30
Slide 31
Slide 32
Slide 33

Plan Reagowania Kryzysowego

Document Outline