Chory
nieprzytomny

Stan nieprzytomności



Brak reakcji na bodźce głosowe



Brak reakcji na polecenia



Niemożność utrzymania pozycji ciała



Brak kontroli nad czynnościami fizjologicznymi



Zaburzenia napięcia mięśniowego



Zaburzenia drożności dróg oddechowych



W zmiennym stopniu zachowana reakcja na ból

Skala AVPU/PGBA



(P)

rzytomny, w kontakcie,prawidłowo

reagujący, zorientowany



Reaguje na głos

(G)



Reaguje tylko na ból

(B)



Brak reakcji, areaktywny

( A)

Skala
Glasgow

Skala
Glasgow

Otwieranie oczu

Samoistne

4

Na polecenie

3

Na ból

2

Brak

1

Reakcja na głos

Świadoma/ mowa

dziecinna/uśmiech/wodzenie oczami

5

Splątana/ płacz ustępujący po

przytuleniu

4

Niewłaściwa/ niespokojne w odp. Na

bodźce

3

Niezrozumiała- jedynie dźwięki/

pobudzone , niespokojne

2

Brak

1

Reakcja ruchowa

Spełnia polecenia

6

Lokalizuje ból

5

Cofa kończynę

4

Reakcja zgięciowa

3

Reakcja wyprostna

2

Brak reakcji

1

Pierwsza pomoc



Udrożnienie dróg oddechowych



Zabezpieczenie wymiany gazowej



Ułożenie w pozycji bezpiecznej



Wstępne rozpoznanie



Wezwanie pomocy



Podstawowe zabiegi lecznicze

Ocena wstępna SOS



S- stan ogólny, stan świadomości (też
ułożenie)



O-oddech- obecność , częstość , wysiłek
oddechowy



S-skóra , szybkość powrotu włośniczkowego

Przyczyny

ZUPA NIC

1.

Zatrucie

2.

Uraz

3.

Padaczka

4.

Amoniak (hiperamonemia)

5.

Niedokrwienie ,niedotlenienie (wstrząs)

6.

Infekcja (posocznica)

7.

Cukier (hipoglikemia, hiperglikemia)

wywiad



a) choroby przewlekłe :

choroby nerek,

cukrzyca, padaczka ,choroba serca , nadciśnienie,
niewydolność nadnerczy, choroby tarczycy itp.)



b) bezpośrednie okoliczności :

leki ,

alkohol, uraz, gorączka, porażenie prądem, ból głowy

Wywiad, a przyczyna

Schorzenie w wywiadzie

Prawdopodobna
przyczyna

Cukrzyca

Hipo-, hiperglikemia

Padaczka

Stan po drgawkach,
przedawkowanie leków

Choroba nerek

Mocznica ,encefalopatia
nadciśnieniowa, ew. zator
tętnicy płucnej

Choroba serca

wstrząs kardiogenny

zaburzenia krzepnięcia

Krwawienie do OUN

Zastawka komorowo-

otrzewnowa

Blokada zastawki

Niespójny wywiad, brak
ciepła dla dziecko

Dziecko maltretowane

objawy, a przyczyna

objaw

przyczyna

gorączka, drgawki

drgawki gorączkowe, infekcja, udar

cieplny, zapalenie opon
m-rdz. , mózgu

brak oddechu

uraz, ciało obce, nzk, zespół nagłej

śmierci niemowlęcia

obrażenia głowy, krew z ucha ,

nosa , krwiak podskórny

uraz czaszkowo-mózgowy

odwodnienie, drgawki

zatrucie salicylanami

poty, bladość , drgawki

hipoglikemia

sucha skóra , hiperwentylacja,

owocowy zapach z ust

hiperglikemia. śpiączka ketonowa

hiopowentylacja, obniżone

napięcie mięśniowe, wąskie

źrenice

opioidy, barbiturany

stare blizny, krwawienie z nosa

uraz zadany przez opiekuna zespół

dziecka

maltretowanego/potrząsanego

objawy ogniskowe, ednostronne

drgawki ,nierówność źrenic

krwawienie, guz mózgu

przyczyny



Mózgowe

:

efekt masy: krwiak , guz, ropień, obrzęk mózgu

proces zapalny zapalenie opon, mózgu



Pozamózgowe:

wtórne niedokrwienie , niedotlenienie , zaburzenia jonowe,

RKZ, glikemii , amoniaku , substancji toksycznych

Ośrodkowe przyczyny utraty
świadomości



Napad padaczki



Przejściowe obkurczenie naczyń



Krwawienie podpajęczynówkowe



Krwawienie domózgowe



Stany zapalne ośrodkowego układu
nerwowego



Nowotwór

Napad padaczki



Poprzedzony często objawami prodromalnymi



Pacjent może mieć przy sobie informację o
chorobie



„Zamyślenia” (petit mal)



Utrata świadomości z drgawkami (grand mal)



Powrót świadomości na ogół następuje
samoistnie



Stan drgawkowy –powyżej 30 minut lub
nawracające

drgawki



Drgawki gorączkowe : 6 m-cy do 3 lat ,



Pozycja boczna , tlen , ew.odessanie



Diazepam 0,2 mg/kg i.v. lub 0,5 mg/kg

p.r.



Fenytoina 20 mg/kg lub fenobarbital

(luminal)



Poniżej 18 m-ca-niedobór vit. B6-

100mg i.v. (efekt po 10-20 min.)

Obkurczenie naczyń mózgowych



Nagła lub powolna utrata świadomości



Utrata przytomności może być
poprzedzona zaburzeniami psychicznymi,
widzenia, afazją



Wymaga szybkiej hospitalizacji, gdyż od
sprawności leczenia zależy całkowity
powrót do zdrowia

Krwawienie podpajęczynówkowe



Pęknięcie tętniaka t. szyjnej wewnętrznej



Ostry ból głowy, często podczas wysiłku



Wymioty, sztywność karku



Obkurczenie naczyń mózgowych



Krew w płynie mózgowo-rdzeniowym



W pierwszej pomocy zabezpieczenie
wymiany gazowej i ciśnienia tętniczego



Konieczna operacja

Stany zapalne OUN – opon
mózgowo-rdz, mózgu



Częściej u dzieci



Choroba gorączkowa, sztywność karku,
wymioty



Bardzo różny obraz kliniczny



Zależne od infekcji zmiany w płynie m-r



Resuscytacja oddechowa



Leczenie przeciwzapalne



Steroidy

Nowotwory



Zmienny obraz kliniczny: od
bólów głowy do nagłej utraty
świadomości



Lateralizacja objawów, drgawki



Resuscytacja oddechowa



Pilna diagnostyka

Przyczyny krążeniowe



Omdlenie



Ostre zaburzenia rytmu



Wstrząs



Zatrzymanie krążenia

Omdlenie



Nagłe, krótkotrwałe niedokrwienie OUN na
skutek rozszerzenia naczyń i bradykardii



Płytkie zaburzenia świadomości



Przy zaburzeniu drożności dróg oddechowych
może mieć groźne następstwa



Umożliwić swobodne oddychanie



Unieść nogi do góry, ułożyć głową w dół



Wykluczyć przyczyny somatyczne

Przyczyny metaboliczne i
endokrynne



Hipoglikemia



Hiperglikemia z kwasicą



Hipokalcemia



Przełom tarczycowy



Ostra niewydolność nadnerczy

Kwasica ketonowa



Objawy narastają stopniowo



Pragnienie i wielomocz w wywiadzie



Głęboki, wolny oddech



Kwasica metaboliczna



Charakterystyczny zapach z ust



Brak ostrej niewydolności oddechowej



Leczenie szpitalne

Kwasica ketonowa cukrzycowa- DKA



Cukrzycowa kwasica ketonowa (diabetic ketoacidosis

– DKA) jest najczęstszą przyczyną zgonów dzieci

spowodowanych cukrzycą.



Najwięcej zgonów w przebiegu DKA następuje w

wyniku obrzęku mózgu.



Śmiertelność i występowanie powikłań

neurologicznych można ograniczyć przez:



zapobieganie kwasicy ketonowej: (1) możliwie

najwcześniejsze ustalanie rozpoznania cukrzycy; (2)

odpowiednie leczenie cukrzycy podczas ostrych chorób

towarzyszących; (3) zrozumienie, że nawracająca DKA

jest często wynikiem nieregularnego stosowania

insuliny (zapominania o konieczności wstrzyknięcia).



optymalne leczenie DKA

Potwierdzenie rozpoznania



Charakterystyczny wywiad:



polidypsja,



wielomocz.



Dowody biochemiczne:



glukozuria,



ketonuria,



stężenie glukozy we krwi,



pH.

Stabilizacja stanu chorego dziecka
(resuscytacja)



Choremu we wstrząsie ze słabym wypełnieniem

tętna na obwodzie i(lub) w stanie śpiączki:



podać do oddychania 100% tlen przez maskę twarzową;



przetoczyć 0,9% roztwór NaCl w ilości 10 ml/kg w ciągu

10–30 min (jeśli wypełnienie tętna na obwodzie jest

niewystarczające, wlew należy powtórzyć [można podać

4–5% roztwór albuminy w ilości 10 ml/kg, ale nie ma

dowodów, że jest to korzystniejsze postępowanie]);



wprowadzić zgłębnik do żołądka przez nos, jeśli

występują wymioty ± zaburzenia przytomności.



Jeśli dziecko znajduje się co najmniej 1 godzinę drogi

od specjalistycznego ośrodka, należy kontynuować

dożylny wlew 0,9% NaCl przez 1–2 h z szybkością 10

ml/kg/h (a następnie 5 ml/kg/h).

Obserwacja kliniczna i
monitorowanie



Bardzo ważne jest dokładne i częste monitorowanie stanu

klinicznego chorego w celu uchwycenia objawów

ostrzegawczych powikłań.



Oceniać co godzinę:



częstotliwość tętna i oddechów oraz ciśnienie tętnicze;



dokładną objętość podawanych i wydalanych płynów – bilans

wodny (u chorego z zaburzeniami przytomności wymaga to

wprowadzenia cewnika do pęcherza moczowego); w każdej porcji

moczu oznaczyć stężenie glukozy i związków ketonowych.



Co najmniej co godzinę oceniać stan neurologiczny chorego



W ciężkiej DKA monitorować EKG w celu oceny załamka T

leczenie

Płyny



-ocena stopnia odwodnienia: 3% – słabo zaznaczone objawy;

5% – suche błony śluzowe, zmniejszona elastyczność skóry;

10% – wypełnienie naczyń włosowatych trwa co najmniej 3

sekundy, gałki oczne zapadnięte; 10% + wstrząs – osłabienie

tętna na obwodzie (kliniczna ocena odwodnienia może być

trudna zwłaszcza u małych dzieci; stopień odwodnienia jest

często przeceniany);

obliczenie objętości płynów wystarczającej do zaspokojenia

zapotrzebowania podstawowego + 10% deficytu, którą należy

podawać równomiernie w ciągu 48 h zależnie od masy ciała

(we wszystkich grupach wiekowych):



dla dzieci o masie ciała 3-9 kg – 6 ml/kg/h;



dla dzieci o masie ciała 10-19 kg – 5 ml/kg/h;



dla dzieci o masie ciała >20 kg - 4 ml/kg/h (maks. 250 ml/h);

leczenie



Insulina



Wodorowęglan sodu



Potas-

niezwłocznie po ustabilizowaniu stanu chorego

(zakończeniu resuscytacji), jeśli nie stwierdzono wysokich,
namiotowatych załamków T (lub gdy badanie stężenia
potasu w surowicy nie wykazało hiperkaliemii).

40 mmol KCl na każdy litr roztworu soli



Leczenie przeciwobrzękowe

insulina



DKA jest spowodowana względnym lub bezwzględnym niedoborem insuliny.



Insuliny nie należy podawać przed opanowaniem wstrząsu za pomocą

intensywnej resuscytacji płynowej i przed rozpoczęciem wlewu roztworu NaCl

z potasem (pozwoli to uniknąć gwałtownego przesunięcia potasu z osocza do

wnętrza komórek i ryzyka wystąpienia zaburzeń rytmu serca).



W ciągu pierwszych 60-90 minut od rozpoczęcia nawadniania stężenie

glukozy we krwi może się znacznie zmniejszyć nawet bez podawania insuliny.



Optymalne jest podawanie małych dawek insuliny w ciągłym wlewie

dożylnym (nie zaleca się natomiast bolusu insuliny przed rozpoczęciem

wlewu).



Krótko działającą insulinę rozpuszczalną w roztworze NaCl (1 j./ml) najlepiej

podawać za pomocą elektronicznej pompy infuzyjnej.



Zalecana początkowa dawka insuliny wynosi 0,1 j./ /kg/h (niektórzy zalecają

dawkę 0,05 j./kg/h, zwłaszcza dla najmłodszych dzieci).



Jeśli pompa infuzyjna nie jest dostępna, insulinę można podawać w wolnym

dożylnym wlewie kroplowym (np. jako roztwór 50 j. insuliny krótko

działającej w 500 ml 0,9% NaCl, czyli 1 j. insuliny na 10 ml roztworu),

pojemnik z roztworem należy jednak wymieniać co 24 h, aby zapobiec

inaktywacji insuliny.



Jeśli niemożliwe jest podawanie leku we wlewie, można co godzinę

wstrzykiwać insulinę krótko lub szybko działającą podskórnie lub

domięśniowo w dawce 0,1 j./kg.

Wodorowęglan sodu



Brak dowodów naukowych uzasadniających konieczność i

bezpieczeństwo stosowania wodorowęglanu sodu w leczeniu

DKA. Nie należy go używać w początkowym okresie stabilizacji

stanu chorego (resuscytacji).



Potencjalne zagrożenia związane ze stosowaniem

wodorowęglanu to:



nasilenie kwasicy w ośrodkowym układzie nerwowym;



hipokaliemia i zaburzenia jonizacji wapnia;



nadmierny ładunek osmolarny;



hipoksja tkankowa.



Utrzymująca się kwasica jest prawdopodobnie spowodowana

niedostateczną resuscytacją płynową, niewystarczającym

działaniem insuliny lub posocznicą.



Podanie wodorowęglanu sodu można rozważyć w leczeniu

zaburzeń kurczliwości serca w przebiegu przedłużającego się,

ciężkiego wstrząsu (należy go stosować ostrożnie, podając 1-2

mmol/ /kg w ciągu 60 min).

Obrzęk mózgu



U około 0,4-1% dzieci w przebiegu DKA występuje obrzęk mózgu,

powodując dużą śmiertelność.



Obrzęk mózgu występuje najczęściej w ciągu pierwszych 24 godzin

nawadniania, kiedy ogólny stan dziecka zdaje się poprawiać. Nie

można więc zmniejszyć intensywności monitorowania chorego

przez całą dobę.



U wielu chorych występują objawy ostrzegawcze, które są

wskazaniem do niezwłocznego podania mannitolu.



Objawy ostrzegawcze obrzęku mózgu to:



ból głowy i zmniejszenie częstotliwości rytmu serca;



nieswoiste zaburzenia neurologiczne (niepokój, drażliwość, zwiększona

senność, bezwiedne oddawanie moczu) lub swoiste objawy

neurologiczne (porażenie nerwów czaszkowych);



zwiększenie ciśnienia tętniczego, zmniejszenie saturacji hemoglobiny

tlenem.



Bardziej dramatyczne zaburzenia, takie jak drgawki, obrzęk tarcz

nerwów wzrokowych, zatrzymanie oddechu, są późnymi objawami

obrzęku mózgu i świadczą o bardzo złym rokowaniu.

Postępowanie



Wykluczyć hipoglikemię.



Jeśli tylko pojawią się jakiekolwiek objawy ostrzegawcze, w ciągu 20 min

podać dożylnie mannitol w dawce 1 g/kg (tj. 20% roztwór w dawce 5 ml/kg).



Zmniejszyć szybkość wlewu nawadniającego o połowę, aż do poprawy stanu.



Unieść wyżej wezgłowie łóżka (głowę chorego).



Przenieść chorego jak najszybciej na oddział intensywnej opieki medycznej.



Zaalarmować zespół anestezjologiczny i starszego rangą pediatrę (jeśli

konieczne jest wspomaganie oddechu, należy utrzymywać pCO2 >3,5 kPa).



Rozważyć kontynuowanie wlewu mannitolu z szybkością 0,25 g/kg/h, aby

zapobiec zwiększeniu ciśnienia wewnątrzczaszkowego „z odbicia” (lub

powtarzaj bolusy co 4-6 h).



Badanie obrazowe mózgowia można rozważyć dopiero po ustabilizowaniu

stanu dziecka. Mogą bowiem występować inne powikłania

wewnątrzczaszkowe, takie jak: krwawienie wewnątrzczaszkowe, zakrzepy i

zawały mózgu.



W czasie leczenia chorego z DKA należy zapewnić natychmiastowy dostęp do

mannitolu.

Hipoglikemia



Zwykle u chorych na cukrzycę, leczonych
insuliną



Nagła utrata przytomności, drgawki



Czasem objawy prodromalne



Na ogół będzie bransoletka lub legitymacja



Podanie glukozy może uratować życie



Poniżej 40 mg% - noworodki ,(2,2 mmol/l)



Poniżej 60 mg% -pozostałe dzieci

hipoglikemia



Hipoglikemia jest najczęstszym ostrym powikłaniem

cukrzycy typu 1.



Łagodna hipoglikemia może wywoływać różne odwracalne

objawy charakterystyczne dla dysfunkcji neurologicznej –

od przejściowych zawrotów głowy czy zaburzeń funkcji

poznawczych do pobudzenia nerwów obwodowych czy

nawet przemijającego porażenia połowiczego.



Ciężka przedłużająca się hipoglikemia z towarzyszącymi

drgawkami może powodować, zwłaszcza u małych dzieci,

trwałe uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego.



Hipoglikemia wywołuje znaczny niepokój u dzieci,

młodzieży, rodziców i innych opiekunów.



Hipoglikemia jest ważnym czynnikiem utrudniającym

próby utrzymania prawie normoglikemii.

hipoglikemia



Aktywacja układu autonomicznego: uczucie głodu, drżenie

rąk i nóg, kołatanie serca, niepokój, bladość, pocenie się.

Wartość progowa stężenia glukozy we krwi powodująca

aktywację (kontrregulacyjną) układu autonomicznego:



jest większa u dzieci niż u dorosłych, co udowodniono w

badaniach doświadczalnych;



różni się zależnie od stopnia kontroli metabolicznej cukrzycy:

zła kontrola metaboliczna – większa wartość progowa

stężenia glukozy; dobra kontrola metaboliczna – mniejsza

wartość progowa stężenia glukozy;



może ulegać zmniejszeniu przez poprzednie epizody

hipoglikemii;



zmniejsza się w czasie snu.



Neuroglikopenia: zaburzenia myślenia, zmiana nastroju,

rozdrażnienie, zawroty głowy, ból głowy, zmęczenie,

splątanie, a w końcu drgawki i śpiączka

Hipoglikemia-stopnie

Lekka hipoglikemia (stopień 1.)



Dziecko lub młodociany chory jest przytomny, odpowiada na

pytania i sam potrafi sobie pomóc.



Hipoglikemii u dzieci w wieku do 5-6 lat rzadko można przypisać

stopień 1., ponieważ zwykle dzieci te nie potrafią same sobie

pomóc.

Umiarkowanie nasilona hipoglikemia (stopień 2.)



Dziecko lub młodociany chory nie reaguje samodzielnie na objawy

hipoglikemii i wymaga pomocy osoby drugiej, ale skuteczne jest

leczenie doustne.

Ciężka hipoglikemia (stopień 3.)



Dziecko lub młodociany chory ma ograniczoną przytomność, jest

nieprzytomny lub w stanie śpiączki, mogą również występować

drgawki. Chory wymaga leczenia pozajelitowego (glukagon lub

glukoza i.v.).

Hipoglikemia-następstwa

Dysfunkcja mózgu



Przedłużające się epizody ciężkiej hipoglikemii z

towarzyszącymi drgawkami u małych dzieci są potencjalnym

zagrożeniem dla rozwijającego się mózgu, włącznie z ryzykiem

rozwoju wtórnej padaczki.



Przemijające epizody hipoglikemii są ważnym czynnikiem

determinującym jakość funkcjonowania dziecka w szkole i

społeczeństwie, powodują bowiem:



zmniejszenie zdolności rozumienia i pogorszenie funkcji

poznawczych;



ryzyko urazu lub spowodowania wypadku podczas epizodu

hipoglikemii;



lęk przed hipoglikemią, a w konsekwencji pogorszenie kontroli

glikemii.



Wystąpienie hipoglikemii nieuświadomionej powinno nasuwać

podejrzenie występowania wcześniejszych epizodów

nierozpoznanej hipoglikemii, zwłaszcza w nocy.

Hipoglikemia-leczenie



Lekka i umiarkowanie nasilona hipoglikemia (stopień 1. lub 2.)



Niezwłoczne podać szybko przyswajalne węglowodany proste,

na przykład:



5-15 g glukozy lub sacharozy (tabletki/kostki cukru);



100 ml słodkiego płynu (napoje słodzone glukozą/sacharozą, Coca-

Cola itp.).



Odczekać 10-15 min, a jeśli nie ma poprawy – powtórzyć

powyższe postępowanie.



Jeśli objawy ustąpiły lub uzyskano normoglikemię, należy podać

następny posiłek lub węglowodany złożone (np. owoce, chleb,

płatki, mleko).



Badanie stężenia glukozy we krwi jest jedyną metodą

pozwalającą potwierdzić rozpoznanie hipoglikemii, jeśli

diagnoza nie jest pewna, np. u dzieci, które symulują objawy

hipoglikemii, aby otrzymać słodycze. Pomiary stężenia glukozy

we krwi są również niezbędne, aby potwierdzić powrót glikemii

do normy

Hipoglikemia -leczenie

Ciężka hipoglikemia (stopień 3.)



Wymaga natychmiastowego leczenia.



Ciężką hipoglikemię z utratą świadomości ± drgawkami

(szczególnie jeśli towarzyszą jej wymioty) można

najszybciej i najbezpieczniej przerwać wstrzyknięciem

(najlepiej i.m., ewentualnie głęboko s.c.) glukagonu w

dawkach:



0,5 mg u dzieci <12. roku życia;



1,0 mg dla chorych >=12. roku życia



lub 0,1-0,2 mg/10 kg masy ciała.



Jeśli glukagon jest niedostępny lub poprawa jest

niedostateczna, doświadczona pielęgniarka lub lekarz

powinien podać glukozę dożylnie w wolnym wstrzyknięciu

(przez kilka minut):



glukoza w postaci 10-30% roztworu w dawce 200-500 mg/kg

(10% roztwór zawiera 100 mg glukozy w 1 ml).

Hipoglikemia-leczenie



Jeśli hipoglikemii nie towarzyszą wymioty czy zaburzenia

przełykania lub odruchowe zaciśnięcie ust, skuteczne jest

zwykle doustne podanie koncentratu cukru w postaci żelu

lub syropu zawierającego glukozę, miodu lub dżemu (brak

wystarczających dowodów, że masaż zewnętrzny policzka

ułatwia wchłanianie glukozy z błony śluzowej jamy ustnej;

prawdopodobnie pewna ilość podanego cukru zostaje

połknięta i wchłania się w przewodzie pokarmowym).



W fazie ustępowania ciężkiej hipoglikemii konieczna jest

staranna obserwacja chorego i monitorowanie stężenia

glukozy we krwi, ponieważ często występują wymioty i

hipoglikemia może nawracać.



Po epizodzie hipoglikemii dziecko zwykle wymaga:



podania dodatkowych porcji węglowodanów doustnie



i(lub) dożylnego wlewu glukozy, np. 10% roztworu w dawce 2-5

mg/kg/min (1,2-3,0 ml/kg/h).

Przełom tarczycowy

Objawy:
tachykardia,wysoka gorączka ,zlewne

poty,zaburzenia rytmu, zaburzenia zachowania od
pobudzenia do śpiączki ,hipotensja, biegunka
,drgawki



Płyny ,chłodzenie



Podawanie leków przeciwtarczycowych, jodu i
beta-blokerów

Ostra niewydolność nadnerczy-objawy



Osłabienie



Powierzchowny kontakt



Zaburzenie koordynacji psychicznej i ruchowej



Bóle brzucha



Odwodnienie



Zaburzenia elektrolitowe

Sterydy,płyny,kateholaminy,leczenie zaburzeń

elektolityowych

Hiperamonemia-ostra niewydolność
wątroby



Wrodzone zaburznie cyklu mocznikowego,

toksyczne lub infekcyjne uszkodzenie

wątroby(aspiryna)

Objawy-gdy poziom amoniaku pow. 100 mcg

%,

wzrost poziomu białka w diecie



Noworodki:pobudzenie, apatia, tachypnoe z

alkalozą, niechęć do ssania, bezdechy,

hipotermia ,drgawki



Starsze-głównie śpiączka i wymioty



Wypadki, upadki, pobicia



Wysoka śmiertelność



Uraz głowy może być izolowany,
może być składową większego urazu



Uraz głowy może być maskowany
przez alkohol



U nieprzytomnego człowieka należy
zawsze szukać śladów urazu

Urazy głowy

Urazy głowy



Nawet niewielki uraz może wywołać
groźną dla życia utratę świadomości
i odruchów obronnych



Wstrząśnienie mózgu może powodo-
wać wzrost ciśnienia
śródczaszkowego i pogorszenie
przepływu krwi w naczyniach

mózgowych



Resuscytacja oddechowo-krążeniowa



Oddech zastępczy jak najwcześniej



Sedacja



Diagnostyka



Interwencja neurochirurgiczna



Zapobieganie obrzękowi mózgu

Urazy głowy

Postępowan
ie

Zatrucia



Przypadkowe



Celowe bez zamiarów samobójczych



Samobójcze

Zatrucia przypadkowe



Dzieci



Tlenek węgla (łazienki)



Wypadki w domu



Dzieci



Tlenek węgla (łazienki)



Wypadki w domu

Zatrucia u dzieci



Wszystko możliwe



Nieprzytomne dziecko zawsze musi być

podejrzewane o zatrucie



Rodzice rozmijają się z prawdą, bądź nie są

świadomi sytuacji



Resuscytacja oddechowa



Zebranie wszystkich leków i substancji chemicznych



Leczenie zależne od sytuacji

Tlenek węgla



Piece węglowe, gazowe, łazienkowe



Pożary



Bezbarwny, bezwonny



Karboksyhemoglobina nie jest wykrywalna

pulsoksymetrem ani badaniem

gazometrycznym



Nieznana dostępność tlenu w tkankach



Nagłe utraty świadomości



Ciężkie następstwa neurologiczne



Oddychanie 100% O

2

pod ciśnieniem

Wypadki w domu



Przypadkowe spożycie trujących substancji



Pomylenie rodzaju i dawek leków



Środki owadobójcze



Resuscytacja oddechowa



Leczenie zależne od zatrucia



Informacja kluczem powodzenia

Zatrucia celowe



Na ogół leki nasenne, antybiotyki, witaminy, itp.



Ma wywrzeć wrażenie



Nie przewiduje skutków nieodwracalnych



Ograniczona utrata świadomości, nierzadko
symulowana



Zabezpieczenie leków



Leczenie szpitalne

Zatrucia samobójcze



Silnie działające leki, środki chemiczne,
gaz



Chorzy głęboko nieprzytomni



Możliwe dodatkowe samookaleczenia



Resuscytacja oddechowo-krążeniowa



Zabezpieczenie trucizny

Alkohol



Jedna z najczęstszych przyczyn braku
świadomości



Wiek i płeć nie wykluczają tej przyczyny



Głębokie upojenie alkoholowe jest bezpośrednim
zagrożeniem życia poprzez:



zaburzenia drożności dróg oddechowych



wychłodzenie organizmu



Możliwe zatrucie alkoholem metylowym!



Pacjent głęboko zatruty powinien być leczony w
szpitalu!

Reakcja nerwicowa



Łatwo jest mylona z utratą świadomości

Charakterystyczne:



zaciskanie powiek



celowe ruchy obronne



brak zaburzeń drożności dróg oddechowych



Bardziej lub mniej łagodna perswazja



Podskórne wstrzyknięcie