Ekonomia menedżerska

Wspomaganie procesów

decyzyjnych

Wykład 10

Podział decyzji

• retrospektywne

• prospektywne

– programowalne
– częściowo programowalne
– nieprogramowalne

Metody identyfikowania

przyczyn

• siedmiu pytań
• ości ryby
• Pareta

Metoda siedmiu pytań

najczęściej wykorzystywana jest przez

firmy japońskie. Polega ona na
uzyskaniu odpowiedzi na siedem pytań
rozpoczynających się od słowa
„dlaczego”

Metoda „ości ryby”

polega na poszukiwaniu związków

przyczynowo-skutkowych, co opisuje się
za pomocą schematu

nieprawidłow
ość

Metoda Pareta

metoda oparta na zasadzie 20:80; na 20%

wszystkich możliwych przyczyn wpływa
80% powodów

Redukowanie niepewności i

ryzyka

• niepewność – nie jest w stanie w

racjonalny sposób przewidzieć
przebiegu zdarzeń

• ryzyko – decydent może z pewnym

prawdopo-dobieństwem różne warianty
zdarzeń

Warte podkreślenia

• poziom niepewności nie zależy od

woli decydenta,

• poziom ryzyka jest uzależniony od

woli decydenta

Niepewność wzrasta

uwarunkowania zewnętrzne

• warunki działania stają się bardziej złożone i

współzależne

• warunki działania szybciej się zmieniają
• zmienność warunków działania jest trudniej

porównywalna

• wzrasta uzależnienie skutków decyzji od

warunków zewnętrznych

• kontrola decydenta nad uwarunkowaniami

zewnętrznymi słabnie

Niepewność wzrasta

charakter podejmowanej decyzji

• wydłuża się horyzont czasowy realizacji

decyzji

• wydłuża się horyzont czasowy skutków

dokonywanych wyborów

• poszerza się zasięg skutków tych

wyborów

Poziom ryzyka wzrasta,

gdy

• wzrasta niepewność, a z nią maleje

możliwość określenia
prawdopodobieństwa sukcesu poszcze-
gólnych wariantów działania

• wzrasta wartość ewentualnej straty w

przypadku niepowodzenia

Metody redukowania

ryzyka

• metody poznawcze

• metody władcze

• metody asekuracyjne

• metody pozaracjonalne

Metody poznawcze

• statystyczne obliczanie

prawdopodobieństwa zdarzeń

• prognozowanie trendów zmian

• przewidywanie rozumiejące

• tworzenie scenariuszy przyszłości

Metody władcze

• rozwijanie bezosobowych systemów

kontroli (władza formalna)

• przejmowanie kontroli osobistej nad

zasobami organizacji (władza
nieformalna)

• rozwijanie sieci stosunków „wymiany

społecznej”

Metody asekuracyjne

• wielokrotne testowanie niepewnych

obiektów

• zabezpieczanie się

• ubezpieczanie

Metody pozaracjonalne

• upraszczanie złożoności poprzez myślenie

stereotypowe

• poszukiwanie autorytetów
• tworzenie ideologii
• poszukiwanie patronów, bogów, amuletów,

talizmanów, zaklęć

• korzystanie z horoskopów, wróżb,

przepowiedni

• uleganie różnym złudzeniom