Robert D. Putnam

Demokracja w działaniu

(część 2)

Lucyna Majewska

Życie społeczne i polityczne we wspólnocie

obywatelskiej:

• Teza: Jak Putnam tłumaczy

powodzenie instytucji rządów
regionalnych w niektórych regionach,
a jak niepowodzenie w innych, i co z
tego może wynikać dla nas?

• Tekst jest ilustracją do wykładu o

społeczeństwie aktywnym

…

Badania:

Putnam prezentuje szereg badań
przeprowadzonych we Włoszech, by znaleźć
pewne przesłanki do tego, że sposób rządzenia w
niektórych regionach jest łatwiejszy. A wynika to z
zakresu „obywatelskości” danego obszaru – im
większy, tym lepiej się rządzi.

Zobaczymy czy rzeczywiście jest to prawdą...

Elementy w
badaniu na które
zwrócono uwagę:

1. Osobiste kontakty
2. Ilość odwiedzin

przez klientów w
tygodniu

3. Temat rozmów –

patronaż czy
prawodawstwo

4. Poziom

wykształcenia i
pochodzenie
polityków

I. Stopień „obywatelskości”:

Wykres nr
1

• Zwolennicy równości a wspólnota obywatelska

Wykres nr 2

Żarliwszy
zwolennicy
politycznej
równości są z
regionów
bardziej
obywatelskich.

Dwa głosowania: 1946 – monarchia, 1991 – reforma wyborcza

Obywatelskość
dotyczy zarówno
równości jak i
zaangażowania.

RÓWNOŚĆ –
zasadnicza cecha
wspólnoty
obywatelskiej!

Wspólnota obywatelska

Wykres nr 3

Obawa przywódców politycznych przed

kompromisem a wspólnota obywatelska.

Wykres nr
4

Związki zawodowe. Partie:

1.

We Włoszech członkostwo w związkach jest

dobrowolne, co oznacza znacznie więcej, niż jedynie

posiadanie konkretnej posady.

2.

Członkostwo w związkach jest powszechniejsze w

bardziej obywatelskich regionach.

3.

Kontekst obywatelski jest dla przynależności związkowej

niemal tak ważny jak status społeczno-ekonomiczny.

4.

Mieszkańcy mniej obywatelskich regionów są tak samo

zaangażowani w politykę partii i zainteresowanie

politykę, jak mieszkańcy regionów najbardziej

obywatelskich.

5.

Członkostwo w partii ma odrębne znaczenie w mniej

obywatelskich regionach – liczą się tutaj „chody” oraz

zdobywanie łask u ludzi władzy.

6.

Zorganizowana religia jest czymś alternatywnym wobec

wspólnoty obywatelskiej (!)

Postawy obywatelskie:

• Kontekst społeczny ma większy wpływ na poczucie

przydatności wśród mniej wykształconych niż
wśród bardziej wykształconych.

• Różnice klasowe w przypadku poczucia bezsilności

silniej zaznaczają się w regionach mniej
obywatelskich.

• Życie zbiorowe w regionach obywatelskich jest

łatwiejsze dzięki nadziei, że inni będą postępować
wg reguł. W mniej obywatelskich regionach prawie
każdy spodziewa się, że ktoś inny pogwałci zasady.

Podsumowanie:

•

Wspólnota obywatelska to nie znaczy, że nie ma

konfliktów i napięć

•

Z efektywnym zarządzaniem mogły by być związane

te rzeczy, jednak nie wytrzymały konfrontacji z

zebranymi danymi:

1.

stabilność społeczna;

2.

Wykształcenie, to kolejny czynnik, który wydawać

by się mogło, iż ma wpływ na sferę dobrego

rządzenia. Jednak porównując dwa regiony odległe

od siebie w poziomach obywatelskości – otrzymano

podobne wyniki. Zatem wykształcenie nie ma

żadnego wpływu.

3.

Brak powiązań w sferze jakości rządzenia a stopniem

zurbanizowania regionu oraz gęstości zaludnienia.

4. Zmiany w personelu rządowym nie mają

większego wpływu na powodzenie instytucji.

5. Włoska Partia Komunistyczna (PCI) – początkowe

wyniki mówią, że doszli do władzy w regionach
bardziej obywatelskich. Ale trzeba uwzględnić
to, że liczyło się nie to kim byli, ale to, gdzie
byli. Chociaż dalsze badania w tej kwestii
stwierdziły, że w regionach mniej obywatelskich,
gdzie zaczęła rządzić PCI, sprawność tych
regionów zaczęła się poprawiać.

•

Ostatecznie jednak, żadne z
przedstawionych wyjaśnień nie przyczynia
się do wyjaśnienia, dlaczego niektóre
rządy odnoszą sukces, a niektóre nie.

Zatem 

kontekst obywatelski

ma

znaczenie dla sposobu działania
instytucji!!!!

Ale

problemem

nie jest samo istnienie

tejże obywatelskości, ale pytanie:

„DLAECZGO NIEKTÓE REGIONY SĄ BARDZIEJ
OBYWATELSKIE NIŻ INNE?”

Panel dyskusyjny – co wynika z

tego dla nas?