Czy z UE można

wystąpić??

UE

2

• Skoro państwa dążą do budowy trwałej

struktury, czy mogą z niej wystąpić nie
naruszając systemu wzajemnych powiązań?

• Kwestia kontrowersyjna:

– prawo traktatowe milczy na ten temat

– brak odniesienia w orzecznictwie Trybunału

Sprawiedliwości

• UE, jak i trzy Wspólnoty, powstała na mocy

wielostronnych umów międzynarodowych

• Państwa mają więc prawo do odwołania do

norm prawa międzynarodowego

Czy z UE można wystąpić?

3

• Zapis Konwencji Wiedeńskiej o Prawie Traktatów z

1969r. ⇒ wystąpienie z umowy może mieć miejsce
w wyniku zastosowania przepisów danej konkretnej
umowy lub przepisów Konwencji (art. 42)

• Traktat o UE został zawarty na czas nieokreślony i

nie zawiera rozwiązań dotyczących wystąpienia

• W myśl Konwencji Wiedeńskiej (art.56)

wystąpienie z organizacji nie zawierającej
postanowień o wystąpieniu jest niedopuszczalne,
chyba, że można domniemywać, że strony
dopuszczały taką możliwość

Czy z UE można wystąpić?

4

Artykuł 56

Wypowiedzenie lub wycofanie się z traktatu nie

zawierającego postanowienia dotyczącego
wygaśnięcia, wypowiedzenia lub wycofania się

1. Traktat, który nie zawiera postanowienia

dotyczącego jego wygaśnięcia i nie przewiduje
wypowiedzenia ani wycofania się z niego, nie
podlega wypowiedzeniu ani wycofaniu się z
niego, chyba że:

a) ustalono, ze strony miały zamiar dopuścić

możliwość wypowiedzenia lub wycofania się,
bądź

b) prawa do wypowiedzenia lub wycofania się

można domniemywać z charakteru traktatu

5

• Przypadek UE - zawarta na czas nieokreślony,

ale też nie ma „klauzuli wieczności” - państwa
na podstawie własnej suwerenności zachowują
prawo do wystąpienia z organizacji

• Państwa mogą wystąpić z UE - nawet gdyby

naruszało to ich zobowiązania prawne - brak
ś

rodków przymusu ze strony Wspólnoty do

zatrzymania „w środku”

• Dopuszczalność druga, gdy zobowiązania

traktatowe uległyby zmianie w nieprzewidziany
sposób, sprzeczny z celami traktatu

Czy z UE można wystąpić?

6

• Klauzula zasadniczej zmiany okoliczności, żądanie

uznania danej umowy za wygasłą

• Gdy nadzwyczajne zmiany okoliczności były

niezależne od poczynań państw

(sytuacja

nadzwyczajna)

• UE jako trwała struktura, ze zrzeczeniem się praw do

wystąpienia zachowuje suwerenność krajów poprzez
możliwość wprowadzania zmian do traktatu

• Przekazanie kompetencji nastąpiło na rzecz nie

innego państwa a na rzecz międzynarodowego
organu, co powoduje, że jednostronne wystąpienie
jest możliwe

Czy z UE można wystąpić?

7

• Aspekty poza prawne

– wystąpić? jak?

– interes polityczny i gospodarczy

– zakłócenie harmonii funkcjonowania

• Czy brak możliwości wyjścia był

zamierzony?

• Rozgrywanie „wyjścia” przez partie w

krajach członkowskich

Czy z UE można wystąpić?

8

• Studium przypadku - Grenlandia

• Weszła do UE jako część Danii

• W 1978r. uzyskała autonomię

• 1982 referendum „poza UE”

• 1985 status „zamorskiego terytorium

stowarzyszonego”, jako autonomiczna
część Królestwa Danii

• Sprawa wystąpienia z UE - Konstytucja UE

Czy z UE można wystąpić?

9

• Art. 58, możliwe zawieszenie praw

członkowskich

• Art. 59, dobrowolne wystąpienie z UE

Konstytucja UE