1

KARTA KURSU

Nazwa

Chemia organiczna

Nazwa w j. ang.

Organic chemistry

Kod

Punktacja ECTS*

4

Koordynator

dr Waldemar Tejchman

Zespół dydaktyczny

dr Waldemar Tejchman

dr Ewa Żesławska

mgr Alicja Żylewska

Opis kursu (cele kształcenia)

Celem kszta

łcenia w zakresie przedmiotu chemia organiczna jest zapoznanie studentów z podstawami

współczesnej chemii związków węgla. Cele nauczania obejmują też uzyskanie przez studenta umiejętności
zastosowania posiadanej wiedzy chemicznej do analizy zjawisk występujących w przyrodzie. Student
opanowuje również umiejętność praktycznego zastosowania związków chemicznych stosowanych w
technice, rolnictwie oraz w gospodarstwie domowym.
Język prowadzenia zajęć: polski.

Warunki wstępne

Wiedza

Student posiada podstawową wiedzę z zakresu fizyki, matematyki i chemii
nieorganicznej.

Umiejętności

Umie przeprowadzać proste reakcje chemiczne. Potrafi posługiwać się sprzętem
laboratoryjnym.

Posiada umiejętność posługiwania się metodami rachunkowymi w

praktyce obliczeniowej.

Komunikuje się w stopniu umożliwiającym pracę w grupie.

Kursy

Chemia nieorganiczna, matematyka, fizyka

Efekty kształcenia

Wiedza

Efekt kształcenia dla kursu

Odniesienie do efektów

kierunkowych

2

W01

Zna podstawowe pojęcia i prawa chemiczne.

W02 Zn

a budowę węglowodorów

W03 umie opisać podstawowe grupy związków
organicznych
W04 Zna

metody pozwalające na badanie właściwości

chemicznych substancji.
W03

Posiada wiedzę dotyczącą interpretacji zjawisk

chemicznych w przyrodzie

W04 Posiada wiedzę w zakresie wzajemnych powiązań

chemii, technologii chemicznej i biologii.

.W05 Posiada wiedzę niezbędną do rozwiązywania

prostych zadań obliczeniowych z chemii.

K_W01
K_W07


K_W07

K_W06

K_W09

K_W03

Umiejętności

Efekt kształcenia dla kursu

Od

niesienie do efektów

kierunkowych

U01

Umie korzystać z literatury fachowej oraz

chemicznych baz danych

U04

Umie przygotować prezentację z zakresu chemii

środowiska

U

10 potrafi wykorzystać formuły matematyczne do opisu

niektórych zjawisk chemicznych

U12

rozwiązuje proste problemy chemiczne w oparciu o

posiadaną wiedzę,

K_U01,

K_U30,

K_U05

K_U012

Kompetencje

społeczne

Efekt kształcenia dla kursu

Odniesienie do efektów

kierunkowych

K01

Rozumie potrzebę ciągłego podnoszenia swoich

kwalifikacji zawodowych

K02

Współpracuje z kolegami podczas analizy informacji

z zakresu chemii środowiska i rozwiązywania
problemów

K03 Przestrzega zasad etyki w pracy naukowej

K_K05

K_K02

K_K06

Organizacja

Forma zajęć

Wykład

(W)

Ćwiczenia w grupach

A

K

L

S

P

E

Liczba godzin

15

15

3

Opis metod prowadzenia zajęć

Na zajęcia składa się wykład i ćwiczenia laboratoryjne, w ramach których studenci przeprowadzają reakcje
chemiczne charakteryzujące podstawowe grupy funkcyjne występujące w związkach organicznych.
Nadzorowana przez prowadzącego ćwiczenia samodzielna praca studentów poprzedzona jest
omówieniem warunków prowadzenia reakcji oraz prezentacją przykładu.

Formy sprawdzania efektów kształcenia

E

–

lea

rni

n

g

Gry

dy

da

k

ty

c

z

ne

Ćwi

cz

en

ia w

s

z

k

ol

e

Z

aj

ęc

ia

tereno

w

e

P

rac

a

lab

oratory

jn

a

P

roj

ek

t

ind

y

w

idu

al

ny

P

roj

ek

t

grupowy

Udz

ia

ł w

dy

s

k

us

ji

Refe

rat

P

rac

a p

is

em

na

(s

prawoz

da

n

ie

)

E

gz

am

in

us

tny

E

gz

am

in

pi

s

em

ny

Inne

W01

X

x

x

W02

X

x

x

W03

X

x

x

W04

X

x

x

W05

X

x

x

U01

x

x

U02

x

x

U03

x

x

U04

X

X

x

K01

x

K02

x

K03

x

Kryteria oceny

Podstawą wystawienia oceny końcowej z wykładów i ćwiczeń jest test zaliczeniowy.

Uwagi

Treści merytoryczne (wykaz tematów)

1. Węglowodory.

Alkany, alkeny, alkiny i ich chlorowcopochodne. Budowa pierścienia benzenowego, areny. Typy
hybrydyzacji atomów węgla w poszczególnych rodzajach węglowodorów. Nomenklatura
węglowodorów. Izomeria konstytucyjna, położeniowa, geometryczna

2. Reakcje grupy karboksylowej.

4

Budowa grupy karboksylowej. Kwasy karboksylowe, otrzymywanie, nomenklatura, reaktywność
chemiczna.

Alkohole, otrzymy

wanie, nomenklatura, reaktywność chemiczna. Rzędowość alkoholi. Estry kwasów

karboksylowych i kwasów nieorganicznych.

Reakcje odwracalne, stan równowagi dynamicznej, prawo działania mas, reguła przekory. Acylowanie
fenoli, amin aromatycznych węglowodorów aromatycznych i nienasyconych.

3. Reakcje grupy karbonylowej.

Budowa grupy karbonylowej. Ogólne metody otrzymywania aldehydów i ketonów. Nomenklatura
systematyczna i zwyczajowa aldehydów i ketonów. Reakcje utleniania aldehydów oraz ketonów.
Reakcja Tollens

a, Fehlinga i Nylandera. Reakcja dysproporcjonowania aldehydów – reakcja

Cannizzaro.

4. Reakcje grupy aminowej.

Budowa grupy aminowej. Otrzymywanie amin alifatycznych, alifatyczno-aromatycznych i
aromatycznych o różnej rzędowości. Nomenklatura amin alifatycznych i aromatycznych o różnej
rzędowości. Porównanie zasadowości amin alifatycznych i aromatycznych. Własności i zastosowanie
związków azowych.

5

. Utlenianie i redukcja związków organicznych.

Utleniacze stosowane w chemii organicznej. Grupy związków organicznych podatnych na utlenianie
Odwodornienie.

Wykaz literatury podstawowej

Wykaz literatury uzupełniającej

UZUPEŁNIAJĄCA

Cr

am D.J., Hammond G.S. „Chemia organiczna”

Bilans godzinowy zgodny z CNPS (Całkowity Nakład Pracy Studenta)

Ilość godzin zajęć w

kontakcie z prowadzącymi

Wykład

15

Konwersatorium (ćwiczenia, laboratorium itd.)

15

Konsultacje indywidualne

3

Uczestnictwo w egzaminie/zaliczeniu

2

Ilość godzin pracy studenta

bez kontaktu z
prowadzącymi

Lektura w ramach przygotowania do zajęć

15

Przygotowanie krótkiej pracy pisemnej lub referatu po
zapoznaniu się z niezbędną literaturą przedmiotu

PODSTAWOWA

Mastalerz P. „Chemia organiczna”

Morrison R.T., Boyd R.N. „Chemia organiczna”

McMurry J. „Chemia organiczna”

5

Przygotowanie projektu lub prezentacji na podany temat
(praca w grupie)

Przygotowanie do egzaminu

20

Ogółem bilans czasu pracy

70

Ilość punktów ECTS w zależności od przyjętego przelicznika

3