Ja i moja rodzina

Przykładowa interpretacja

1.

Akcentowanie ruchu

: postaci rozrzucone, z oddalonymi od ciała kończynami —

agresja, puste przestrzenie między postaciami mogą być wczesną oznaką depresji.

2.

Akcentowanie wewnętrznego niepokoju

: postaci babci (druga od lewej) i mamy

(trzecia od lewej) mają czerwone, kanciaste ręce, co może oznaczać

doznawanie

aktów przemocy

z ich strony lub pragnienie posiadania matki stwarzającej poczu-

cie bezpieczeństwa; szczególne znaczenie dla chłopca mają nogi wujka (postać
pierwsza od prawej), które wyraźnie zaznaczył, operując wielkością i kolorem;
na rysunku nie ma postaci dziadka ani ojca.

3.

Karykaturalność postaci

: trudno stwierdzić na podstawie tej pracy, czy postaci są

karykaturalne, czy ich wygląd związany jest z niskim poziomem umiejętności
chłopca w zakresie grafomotoryki.

4.

Inne uwagi

: wyraźnie podkreślona linia ziemi, zaznaczona również kolorem czer-

wonym, oznacza

brak poczucia bezpieczeństwa

, co dodatkowo uwydatnia rysunek

własnych rąk bez palców; chłopiec na czerwono narysował także postać psa.

Uwaga: podana interpretacja jest wynikiem analizy psychologicznej rysunku dziec-
ka dokonanej przez profesjonalistę. Użyto tego przykładu dla wskazania pewnych
charakterystycznych cech rysunku dziecka, które dla pedagoga czy nauczyciela
mogą być zwiastunami niepokojącej sytuacji.

Przedstawiony rysunek przyczynił się do dalszych działań rozpoznających sytuację
rodzinną dziecka, w wyniku której ustalono, że:
— dziecko jest regularnie karcone fizycznie przez matkę i babkę (obie ogłosiły jaw-

nie ten fakt, uznając karcenie za naturalną metodę wychowawczą stosowaną
wobec „winnego czemuś” dziecka),

— kilkukrotne bicie dziecka po twarzy przez babkę (w szkolnej szatni) zostało zgło-

szone nauczycielowi przez matki innych uczniów,

— wujek dziecka stosował przemoc fizyczną w postaci kopania chłopca,
— chłopiec został wielokrotnie pogryziony przez domowego psa.

Skutkiem wstępnej diagnozy przemocy było zgłoszenie przypadku do kuratora są-
dowego, a w wyniku dalszego postępowania wyrokiem Sądu Rodzinnego rodzina
została objęta stałą opieką kuratorską.

Rysunek ośmioletniego Michała,

praca wykonana

we wrześniu 2002 r.