Metody rozwiązywania

problemów kryminalnych

mł.insp. dr inż. Andrzej Urban Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie

Literatura do przedmiotu

• T. Cielecki, Prewencja kryminalna, Opole

2004

• A. Urban, Prewencja kryminalna, Szczytno

2006.

•

K. Łojek, R. Głowacki, A. Tyburska, A.

Urban, Poradnik dla starostów i członków

komisji bezpieczeństwa, Szczytno 2007.

•

K. Łojek, Metodyka rozwiązywania
problemów kryminalnych, Szczytno 2008.

•

A. Urban, Bezpieczeństwo społeczności
lokalnych, WAiP, Warszawa 2009.

Piramida potrzeb człowieka:

A. R. Spencer, Psychologia współczesna, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2004.

Potrzeby fizjologiczne

Potrzeby bezpieczeństwa

Potrzeby

samourzeczywistnienia

Potrzeby szacunku

i dowartościowania

Potrzeby przynależności

i miłości

Cechy konstytutywne Community

Policing

•

Konsultacje

•

Adaptacja

•

Mobilizacja

•

Rozwiązywanie problemów

J. Czapska, J. Wójcikiewicz, Policja w społeczeństwie obywatelskim, Zakamycze 1999

ANALIZA

PLANOWANIE

WYKONANIE

OCENA

Cykl Deminga

Pojęcie problemu kryminalnego.

Redefiniowanie sposobu

działania Policji.

Modele funkcjonowania policji:

Model Policji Reaktywnej

Policyjna

interwencja

Policyjna

interwencja

Policyjna

interwencja

Policyjna

interwencja

Policja Zorientowana na Problem

Model

Reakcja

Policji

Reakcja

Spo

łeczeństwa

Reakcja

Instytucji

Problem

Jak rozwiązać problem ?

Modele rozwiązywania problemów.

np.

•SARA
•CAPRA
•CAPS

Rozwiązywanie Problemów

S

A R A

Scanning

Identyfikacja

Stwierdzenie
istnienia w danej

społeczności
problemu

przestępczości i

braku porządku
publicznego.

S

A

R A

Scanning

Analysis

Identyfikacja

Stwierdzenie
istnienia w danej

społeczności
problemu

przestępczości i

braku porządku
publicznego.

Analiza

Zrozumienie
przyczyn

warunkujących

występowanie
problemu.

Rozwiązywanie Problemów

S

A

R

A

Scanning

Analysis

Response

Identyfikacja

Stwierdzenie
istnienia w danej

społeczności
problemu

przestępczości i

braku porządku
publicznego.

Analiza

Zrozumienie
przyczyn

warunkujących

występowanie
problemu.

Działanie

Opracowanie

rozwiązania i

wdrożenie go

w życie.

Rozwiązywanie Problemów

S

A R

A

Scanning

Analysis

Response Assessment

Identyfikacja

Stwierdzenie
istnienia w danej

społeczności
problemu

przestępczości

i braku

porządku

publicznego.

Analiza

Zrozumienie
przyczyn

warunkujących

występowanie
problemu.

Działanie

Opracowanie

rozwiązania

i wdrożenie go

w życie.

Ocena

Ustalenie
efektów

podjętych

działań.

Rozwiązywanie Problemów

S

A

R

A

S

A

R

A

Rozwiązywanie Problemów

Identyfikacja

•

Sporządzenie listy potencjalnych
problemów,

•

Potwierdzenie występowania problemu,

• Wyznaczenie priorytetów,

•

Określenie specyfiki problemu,

•

Miejsce występowania problemów.

Analiza

•

Jakie warunki i zdarzenia powodują problem ?

•

Jakie warunki i zdarzenia towarzyszą problemowi ?

•

Jakie są konsekwencje problemu ?

•

Jakie szkody wywołuje problem ?

•

Jak często problem występuje ?

•

Jak długo problem istnieje ?

•

Określenie wstępnych celów,

•

Identyfikacja źródeł informacji niezbędnych do

rozwiązania problemu.

Działanie

•

Rozważenie wykonalności i wybór,

•

Kto będzie odpowiedzialny za wstępne

działania ?

•

Określenie planu działania i podmiotów

odpowiedzialnych za realizację,

•

Określenie szczegółowych celów do
realizacji.

Ocena

•

Czy wprowadzono plan w życie ?

•

Jaki był cel ?

•

Czy cel został osiągnięty ?

•

Skąd wiemy, że cel został osiągnięty ?

•

Co się stanie gdy zakończymy realizację planu?

•

Określenie nowej strategii podnoszącej

efektywność,

• Modyfikacja planu.

Model CAPRA

• C

=

c

lient

KLIENT

• A

=

a

nalyse information

ANALIZA

• P

=

p

artnership

PARTNERSTWO

• R

=

r

esponse

DZIAŁANIE

• A

=

a

ssesment

OCENA

KLIENT:

•

Bezpośredni,

•

Pośredni,

• Czy znamy potrzeby ?

PARTNERSTWO:

• Kto jest partnerem ?

• Jakich kompetencji potrzebujemy ?

•

Jak „związać” partnerów ?

Metoda rozwiązywania

problemów (CAPS)

•

określenie problemu,

•

analiza problemu,

•

ustalenie strategii,

•

sposoby działania,

•

ocena i uroczystości.

Metoda rozwiązywania

problemów (CAPS)

Określenie problemu

Metoda rozwiązywania

problemów (CAPS)

Analiza problemu (trójkąt

kryminalny)

•

miejsce,

•

ofiara,

•

sprawca.

Metoda rozwiązywania

problemów (CAPS)

Określenie strategii
•

zgodna z prawem,

•

możliwa do wykonania,

•

nie może zbyt długo trwać,

•

współdziałanie wielu

(zainteresowanych) podmiotów.

Metoda rozwiązywania

problemów (CAPS)

Sposoby działania
•

Miejsce

•

Ofiara

•

Sprawca

Metoda rozwiązywania

problemów (CAPS)

Ocena i uroczystości

•

sukcesów,

•

strategii,

•

dalszych działań,

•

uroczystości (motywowanie,

podtrzymanie zapału).

Faza 2

opracowanie planu

działania

Faza 4

Monitorowanie i

ewaluacja programu

Faza 3

Implementacja

programu

Faza 1

identyfikacja/opis

problemów społecznych

1. Identyfikacja problemów
(gromadzenie informacji)

2. Rangowanie problemów,

3. Analizowanie problemów i

środowiska.

ZDIAGNOZOWANIE PROBLEMU

4. Określenie poziomu interwencji,
5. Wybór partnerów,
6. Określenie sposobu działania,
7. Wybór optymalnej strategii,
8. Określenie celów i zakładanych rezultatów,
9. Przygotowanie planu działania.

PROGRAM DZIAŁANIA

12. Monitorowanie programu,

13. Ewaluacja rezultatów

programu.

10. Uzyskanie społecznego wsparcia,
11. Realizacja.

WDROŻENIE W ŻYCIE

INFORMACJA O KONIECZNOSCI

ZMIAN

Błędy w rozwiązywaniu problemów:

• Problem nie jest jasno zdefiniowany lub nie jest

zrozumiany,

•

Problem potraktowany jest zbyt wąsko.
Zajmujemy się symptomami,

•

Rozwiązane przyjęto zbyt wcześnie – przed
zrozumieniem problemu,

•

Przeszkody w rozwiązaniu problemu są
ignorowane,

Błędy w rozwiązywaniu problemów:

•

Preferuje się tradycyjne rozwiązania mimo

braku efektywności,

•

Brak określenia priorytetów problemów,

• Brak analizy koszty-efekty,

• Monitorowanie i ewaluacja nie jest

uwzględniona – brak wiedzy o postępie
i efekcie.

Czy policja służy społeczeństwu ?

Czy zaspokajane są potrzeby lokalnej

społeczności w sferze porządku

publicznego i bezpieczeństwa

obywateli ?

Podsumowanie

Ustawa

o działalności pożytku

publicznego i o wolontariacie

USTAWA

z dnia 24 kwietnia 2003 r. (Dz. U. z dnia 29

maja 2003 r.) Dz.U. 03.96.873

Działalnością pożytku publicznego

jest działalność społecznie

użyteczna, prowadzona przez

organizacje pozarządowe w sferze

zadań publicznych określonych
w ustawie.

Art. 3 ust.1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie Dz.U. 03.96.873

Organizacjami pozarządowymi są, niebędące jednostkami

sektora finansów publicznych, w rozumieniu przepisów

o finansach publicznych, i niedziałające w celu osiągnięcia

zysku, osoby prawne lub jednostki nieposiadające osobowości

prawnej utworzone na podstawie przepisów ustaw, w tym

fundacje i stowarzyszenia, z zastrzeżeniem ust. 4.

3.

Działalność pożytku publicznego może być prowadzona także

przez:

1)

osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na

podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła

Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa

do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o

gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele

statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku

publicznego;

2)

stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego.

Art. 3 ust.2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie Dz.U. 03.96.873

Art. 4. 1.

Sfera zadań publicznych, o której mowa w ustawie, obejmuje

zadania w zakresie:

1)

pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej

sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób;

1a)

zapewnienia zorganizowanej opieki byłym żołnierzom zawodowym,

którzy uzyskali uprawnienie do emerytury wojskowej lub wojskowej
renty inwalidzkiej, inwalidom wojennym i wojskowym oraz
kombatantom;

2)

działalności charytatywnej;

3)

podtrzymywania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości oraz

rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej;

4)

działalności na rzecz mniejszości narodowych;

5) ochrony i promocji zdrowia;
6)

działania na rzecz osób niepełnosprawnych;

7)

promocji zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób pozostających

bez pracy i zagrożonych zwolnieniem z pracy;

8)

upowszechniania i ochrony praw kobiet oraz działalność na rzecz

równych praw kobiet i mężczyzn;

9)

działalności wspomagającej rozwój gospodarczy, w tym rozwój

przedsiębiorczości;

10)

działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności

lokalnych;

Art. 4 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie Dz.U. 03.96.873

11)

nauki, edukacji, oświaty i wychowania;

12)

krajoznawstwa oraz wypoczynku dzieci i młodzieży;

13) kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i tradycji;
14) upowszechniania kultury fizycznej i sportu;
15)

ekologii i ochrony zwierząt oraz ochrony dziedzictwa

przyrodniczego;

16)

porządku i bezpieczeństwa publicznego oraz przeciwdziałania

patologiom społecznym;

17)

upowszechniania wiedzy i umiejętności na rzecz obronności

państwa;

18)

upowszechniania i ochrony wolności i praw człowieka oraz swobód

obywatelskich, a także działań wspomagających rozwój demokracji;

19)

ratownictwa i ochrony ludności;

20)

pomocy ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych

i wojen w kraju i za granicą;

21) upowszechniania i ochrony praw konsumentów;
22)

działań na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i

współpracy między społeczeństwami;

23) promocji i organizacji wolontariatu;
24)

działalności wspomagającej technicznie, szkoleniowo, informacyjnie

lub finansowo organizacje pozarządowe oraz podmioty, o których

mowa w art. 3 ust. 3, w zakresie określonym w pkt 1-23.

Art. 4 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie Dz.U. 03.96.873

Każdy płatnik podatku dochodowego

od osób fizycznych może, na zasadach

i w trybie określonym w przepisach

odrębnych, przekazać 1% podatku

obliczonego zgodnie z odrębnymi

przepisami na rzecz wybranych przez

siebie organizacji pożytku

publicznego. Każdy z obywateli ma

prawo wskazać organizację pożytku

publicznego i przekazać jej część

podatków.

Art. 24 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie Dz.U. 03.96.873

Pytania kontrolne

• Metody:

SARA, CAPRA, CAPS.

•

Organizacja pożytku publicznego

C = client KLIENT
A = analyse ANALIZA
P = partnership PARTNERSTWO
R = response

DZIAŁANIE

A = assesment OCENA

Metoda CAPRA

S – scanning,

identyfikacja

A – analysis,

analiza

R – response,

działanie

A – assessment,

ocena podjętych działań

.

Metoda SARA

określenie problemu,
analiza problemu,
ustalenie strategii,

sposoby działania,

ocena i uroczystości.

Metoda CAPS

Ustawa o wolontariacie i pożytku

publicznym.