169.Omow molekularny model pobudzenia
rodopsyny i przeslanie sygnalu do blony
fotoreceptora

Gdy komórki fotoreceptorów siatkówki nie s

ą

pobudzone przez fotony, st

ęż

enie cyklicznego

GMP w
pr

ę

cikach jest du

ż

e. Aktywny enzym

fosfodiesteraza (PDE) hydrolizuje cykliczny GMP
do prostej formy guanozynomonofosforanu
(5'GMP).

Absorpcja fotonu przez rodopsyn

ę

(R) powoduje

aktywacj

ę

fotoreceptora. Aktywna rodopsyna (R *)

oddziałuje z transducyn

ą

(T). Pobudzona

transducyna wypiera z podjednostki a
guanozynodwufosforan (GDP). Do miejsca
wi

ążą

cego w podjednostce a transducyny zostaje

przył

ą

czony guanozynotrifosforan (GTP). W

wyniku pobudzenia jednej cz

ą

steczki rodopsyny

aktywowanych zostaje około 1000 cz

ą

steczek

PDE. Aktywny enzym (PDE*) hydrolizuje cykliczny
GMP. Kinaza rodopsynowa rozpoznaje
specyficzne struktury rodopsyny i powoduje
fosforylacj

ę

pobudzonej rodopsyny. Reszty

fosforanowe zostaj

ą

przył

ą

czone do opsyny, a

rodopsyna-jest wi

ą

zana przez arestyn

ę

, która j

ą

inaktywuje. All-trans retinal przechodzi potem do
formy 11-cis, a rodopsyna wraca do stanu
wyj

ś

ciowego (R). Rodopsyna (R) nie posiada

zdolno

ś

ci oddziaływania z białkiem G –

transducyn

ą

.

Gdy fotony pobudzaj

ą

komórki fotoreceptorowe

siatkówki st

ęż

enie cyklicznego GMP w pr

ę

cikach

szybko maleje. Specyficzne kanały kationowe
błony segmentu zewn

ę

trznego pr

ę

cika s

ą

blokowane. Maleje współczynnik
przepuszczalno

ś

ci błony zewn

ę

trznej komórki

fotoreceptorowej dla jonów sodu i wapnia, co
powoduje jej hiperpolaryzacj

ę

. Zmniejszenie

napływu jonów Ca

2+

do segmentu zewn

ę

trznego

pr

ę

cika oraz ci

ą

gły odkomórkowy transport tych

jonów przez mechanizm wymiany Na

+

/Ca

2+

, K

+

powoduje,

ż

e po pewnym czasie znacznie spada

st

ęż

enie jonów wapnia w komórce. Jest to

sygnałem dla zwi

ę

kszenia aktywno

ś

ci cyklazy

guanylanowej i tym samym zwi

ę

kszenia produkcji

cGMP. Kanały zale

ż

ne od cyklicznego GMP

zostaj

ą

otwarte i komórka powraca do stanu

sprzed pobudzenia.