MIKROEKONOMIA – ĆWICZENIA

SEMESTR LETNI 2009/2010

OPRACOWANIE: mgr inż. ŁUKASZ LATUS

1

Użyteczność całkowita (TU) to suma pożytku, satysfakcji, zadowolenia

z konsumpcji określonej ilości jednego lub wielu dóbr
Użyteczność całkowita rośnie w miarę zwiększania ilości danego dobra
coraz wolniej, każda dodatkowa jednostka dobra daje coraz mniejszy

przyrost użyteczności.

Użyteczność krańcowa (MU) to korzyści osiągane z konsumpcji kolejnej
jednostki dobra
Użyteczność krańcowa maleje ze wzrostem nabywanej i konsumowanej
ilości dobra.

Funkcja użyteczności jest to reguła, która koszykom dóbr

przyporządkowuje tym większe liczby (wskaźniki użyteczności), im wyżej
ocenia je konsument.

U(x, y) = x+y (substytuty)
Konsument tak samo ceni dobro x i dobro y

U(x, y) = 2x+y
Konsument dwa razy bardziej ceni dobro x od dobra y

U(x, y) = min{x,y} (dobra komplementarne)

x, y – ilości nabywanych dóbr

MU

TU

Q

Q

MU = dTU/dQ

U = f(Q)

MIKROEKONOMIA – ĆWICZENIA

SEMESTR LETNI 2009/2010

OPRACOWANIE: mgr inż. ŁUKASZ LATUS

2

Krzywa obojętności łączy takie kombinacje dwóch dóbr, które są tak
samo preferowane przez konsumenta.

Właściwości krzywych obojętności:

 mają nachylenie ujemne
 najczęściej są wypukłe
 nie przecinają się
 krzywym obojętności położonym dalej od początku układu

współrzędnych odpowiadają punkty wyżej cenione

Krańcowa stopa substytucji dobra Y dobrem X jest to stosunek porcji
dobra Y, z której konsument musi zrezygnować, aby niewielka dodatkowa

porcja dobra X nie zmieniła oceny jego koszyka do tej właśnie porcji dobra
X
Przykład:
W przypadku wyborów dotyczących ananasów i bananów jest to ilość
ananasów, z których skłonny jest zrezygnować konsument dla pozyskania

dodatkowej jednostki (np. 1 kg) bananów - przy założeniu, że suma
użyteczności pozostaje niezmienna.

Konsument wysoko ocenia dobra, których ma mało, a słabo dobra,

których ma dużo.

y

x

Y

X

MU

MU

p

P

MRS





MIKROEKONOMIA – ĆWICZENIA

SEMESTR LETNI 2009/2010

OPRACOWANIE: mgr inż. ŁUKASZ LATUS

3

Linia ograniczenia budżetowego pokazuje wszystkie kombinacje

dwóch dóbr, które może nabyć konsument przy danym poziomie
dochodów i cenach dwóch dóbr (najlepsze koszyki dóbr).

Równanie budżetu:

I

Q

P

Q

P

y

y

x

x









I – dochody konsumenta

P

x

– cena dobra x

Qx – ilość dobra x

0

5

10

15

20

25

0

2

4

6

8

10

12

Y

X

α

MIKROEKONOMIA – ĆWICZENIA

SEMESTR LETNI 2009/2010

OPRACOWANIE: mgr inż. ŁUKASZ LATUS

4

Optymalny koszyk dóbr to osiągnięcie maksymalnej użyteczności przy

danych ograniczeniach, wyznacza punkt styczności linii budżetu z najwyżej
położoną krzywą obojętności.

Konsument osiągnie maksymalną użyteczność, wybierając spośród

dostępnych koszyków dóbr taką kombinację, dla której zachodzi równość:

X

P

X

MU

=

Y

P

Y

MU

Decyzje konsumenta:



Gdy

X

P

X

MU

<

Y

P

Y

MU

(tzn. na lewo od E), należy zwiększyć ilość dobra

X, a zmniejszyć ilość Y;



Gdy

X

P

X

MU

>

Y

P

Y

MU

(tzn. na prawo od E), należy zmniejszyć ilość

dobra X, a zwiększyć ilość Y;



Gdy

X

P

X

MU

=

Y

P

Y

MU

(tzn. w punkcie E), kombinacja ilościowa dóbr X i Y

jest optymalna.