NAUKĘ ADMINISTRACJI można określić jako n. społ., opierającą się na
metodach empirycznych, której przedmiotem jest wiedza o istniejącej w
danym ustroju adm. publ. Nauka o administrowaniu stanowi dyscyplinę
dotyczącą badań prawidłowości występujących w dziedzinie zjawisk adm.
Zajmuje się zatem rejestracją i systematyzowaniem zjawisk zachodzących
w danej dziedzinie, a następnie wykrywaniem współzależności i związków
przyczynowych między nimi, aby na tej podstawie formułować przydatne
dla praktyki wnioski, zalecenia i przestrogi. Rozwój na gruncie niem-austr. i
dośw. ameryk; Polska I oprac. - XIX w Skarbek “Gosp. Narod. czyli nauka
admin”

ADMINISTRACJA jest elementem działania państwa, działa w oparciu o
akty prawne, zawarte w Prawie Adm. Adm jest kszałt. przez: ustrój
państwa, teren na którym działa, środowisko ludzi, kulturę społ,
uwarunkowania histor. Adm. powst. wraz z powst. państwa; powinna
działać: racjonalnie, efektywnie i fachowo. Dzieli się na: adm. publiczną i
adm. prywatną

ADMINISTRACJA PUBL. (państw) - organizacja służąca do wypełniania
celów racjonalnych w imię dobra ogólnego. Dobro ogólne jest dobrem
większości, jest też przez tę większość uznane. Adm publ. to przyjęte przez
państwo i realizowane przez jego organy i org samorz. teryt. zaspokajanie
zbior. i indyw. potrzeb obyw. wynikających ze współżycia ludzi w społ.
Reguła pomocniczości (subsydialności) oznacza takie rozłożenie zadań,
zgodnie z którym państwo jako całość wykonuje tylko te zadania, które nie
mogą zrealizowane przez samych obywateli lub przez ich wspólnoty czy
organizacje. Perspektywy badania adm. publ: 1)persp. pojedynczego
miejsca pracy-mikrostruktury adm.publ. Celem tworzenia stanowisk pracy
jest zapewnienie należytego wykonania szczegółowo określonych zadań,
wynikających z potrzeby ochrony „dobra wspólnego”); 2)persp.
całościowej organizacji -makrostruktury adm. publ. Celem tworzenia
rozbudowanego systemu organów adm. publicznej jest zapewnienie
skutecznego sprawnego wykonania zadań wynikających z ochrony „dobra
wspólnego” dla całej, objętej adm. wspólnoty. Ponieważ im wspólnota jest
większa tym więcej stanowisk pracy potrzeba do jej obsługi a to wymaga
powstawania ośrodków koordynujących zapewniających jednolitość
praktyk i rozstrzygnięć.

CECHY CHARAKTERYSTYCZNE ADM. PUBL: 1. działanie administracji
rządowej w imieniu i na rachunek państwa, a w administracji
samorządowej w imieniu własnym i na własny rachunek. 2. działanie na
podstawie prawa i w granicach prawem przewidzianych - obywatel może
robić to wszystko, czego prawo nie zakazuje, administracja- tylko to, na co
prawo jej zezwala. 3. charakter monopolistyczny, a więc działanie w
ramach powierzonych przez prawo kompetencji jako wyłączny gospodarz
we właściwej kategorii sprawy 4. działanie w ramach struktur administracji
rządowej, jej organów, instytucji, jednostek, a nie osób fizycznych
5.charakter władczy –możliwość stosowania środków przymusu
administracyjnego, ale tylko wówczas i w takich granicach w jakich jest to
dopuszczalne prawem. 6.Działanie na zasadzie kierownictwa i

podporządkowania 7.Opieranie się na urzędnikach państwowych,
urzędnikach służby cywilnej i pracownikach samorządowych. 8.działanie w
sposób ciągły i stabilny 9.działanie nie tylko na wniosek ale wychodzenie z
własną inicjatywą.

PODZIAŁ TERYTORIALNY ADM. ma na celu zbliżenie organów adm. do
obywatela i zapewnienia zawodowej umiejętności urzędników pełniących
funkcje organu. Aktualny podział teryt. dla celów adm.: gmina, powiat,
woj. Organy adm publicznej stanowią wyodrębnioną część aparatu adm
publicznej, tworzoną na podstawie prawa i w sposób przez prawo
przewidziany. Działają w imieniu i na rachunek jednostki będącej
odrębnym podmiotem władzy publicznej w państwie. Wykonują zadania
publiczne z zakresu adm. Zadania administracji publ: podejmowanie
decyzji, planowanie działań, koordynacja i współdziałanie. Przez osadzenie
adm. w otoczeniu społecznym- działania adm są wyznaczane nie tylko
przez system polityczny, społeczny i gosp. ale również przez kulturę
społeczną, polityczną wspólnoty w której adm publ. jest osadzona. Org.
adm. pub. działają w ramach przyznanych przez prawo kompetencji-
posługując się środkami adm. Adm publ: adm rząd. i samorz.

STRUKTURA ADM RZĄDOWEJ: organy centralne, o. naczelne, o. terenowe
Charakterystyka organów centralnych: właściwość organów obejmuje
obszar całego kraju; w strukturze organów są organami zwierzchnimi; są
powoływane w trybie ustawowym; kierownicy tych organów nie wchodzą w
skład Rady Ministrów. Organy centralne:-podporządkowane RM: Komitet
Obrony Kraju, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsum; -podporządkowane
Prezesowi RM: Prezes Państw. Agencji Atomistyki, Prezes Wyższego Urzędu
Górniczego; -podporządkowane Ministrom: Prezes Kraj. Urzędu Pracy,
Nacz. Dyrektor Archiwów Państwowych; Charakterystyka organów
naczelnych: -są to organy centralne „węzłowe”, kierownicy tych organów
są włączeni do składu RM i są powoływani przez Prezydenta bezpośrednio
albo po wyborze przez Sejm. Organy naczelne: -RM: kieruje całym
systemem adm rządowej, wydaje akty normatywne wiążące organy adm
rządowej; -Prezes RM-wyznacza zadania dla Ministra, kieruje i koordynuje
jego prace, nadzoruje organy samorządu terytorialnego; nadzoruje organy
adm rządowej; -Ministrowie: kierują określonymi ustawowo działami adm
rządowej, wypełniają zadania zlecone przez Prezesa RM, nadzorują
działania terenowych organów adm rządowej; - Przewodniczący Komisji i

Komitetów określonych w ustawie: Przewod. Komitetu Badań Naukowych i
Przewod.

Komitetu

Integracji

Europejskiej.Organy

terenowe:- wojewoda

-przedstawiciel RM w woj., zwierzchnik zespolonej

adm rządowej, organ nadzoru nad jednostkami samorządu terytorialnego,
jest reprezentantem Skarbu Państwa i organem wyższego stopnia w
postępowaniu jeśli ustawy tak stanowią -Kierownicy zespolonych służb
Inspekcji i Straży: Komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej,
Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny, Wojewódzki Inspektor Nadzoru
Budowlanego. Organy adm niezespolonej są terenowymi organami adm
rządowej o wąskim zakresie działania, podporządkowanymi właściwemu
Ministrowi. Organy te nie są podporządkowane wojewodom: -Izby
Skarbowe, urzędy skarbowe, inspektorzy kontroli skarbowej; -dyrektorzy

urzędów celnych; -dyrektorzy urzędów statystycznych.

STRUKTURA ADM SAMORZ.: na szczeblu gminy: radca gminy- burmistrz;
na szcz. powiatu: rada powiatu- zarząd powiatu- starosta; na szcz. woj.:
sejmik woj.- zarząd woj.- Marszałek. Instytucje samorz.: -Urząd Gminy-
aparat pomocniczy wójta, burmistrza, prezydenta miasta; -Starostwo
Powiatowe (oraz jednostki org. powiatu, np. pow. urząd pracy)- aparat
pomocniczy zarządu powiatu; -Urząd Marszałkowski- aparat pomocniczy
zarządu woj. Pozycja prawno-ustrojowa samorz.: -jednolitość władzy
publicznej;- zdecentralizowanie władzy; -działanie na własną
odpowiedzialność; -domniemanie kompetencji samorządu zaspokajanie
potrzeb wspólnoty lokalnej; -zagwarantowanie sfinansowania realizacji
zadań. Praw. regulacja statusu gminy, pow.i woj.:-mieszkańcy gminy
(odpowiednio pow, woj). tworzą z mocy prawa wspólnotę samorządową;
-ilekroć w ustawie jest mowa o gminie (p,w), należy przez to rozumieć
wspólnotę samorządową oraz odpowiednie terytorium; -gmina
(p,w)wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną
odpowiedzialność; -gmina (p,w)posiada osobowość prawną;
-samodzielność gminy(p,w) podlega ochronie sądowej.
SPOSÓB DOBORU KADR: -elekcja (wybór przez wyborców); -nominacja
(wybór przez upoważ. do tego funkcjonariusza publ.); -konkurs (wybór
przez zespół powołanych funkcjonariuszy publ. osoby najlepiej spełniającej
kryteria); -rekrutacja bezpośrednia (wybór osób do personelu
wykonawczego przez kierownika jednostki org.). Rodzaje zatrudnienia
funkcjonariuszy publicznych: -na podstawie umowy o pracę; -na podstawie
powołania (np.dyrektorzy); -na podstawie mianowania (np. ministrowie);
-na podstawie wyboru (np.burmistrz, wójt, prezydent miasta).
Pracownikiem samorządowym jest każda osoba fizyczna, która pozostaje w
stosunku pracy z jednostką samorządową: urzędem marszałkowskim,
starostwie powiatowym, urzedem gminy niezależnie od podstawy na jakiej
ten stosunek oparto: wyboru, powołania, mianowania, umowy o
pracę.Kandydat powinien mieć: nieskazitelny char., wykształ., dobre
zdrowie, odp. wiek, kwalifikacje.

KSZTAŁCENIE KADR ADM: szkolnictwo wyższe na użytek
administracji(wydziały prawa i adm), specjalnie powołane szkoły adm
(Krajowa Szkoła Adm), dokształcanie osób już zatrudnionych w adm pub.
(studia podyplom). Szkoły Adm Publicznej: Krajowa Szkoła Adm we
Francji, Wyższa Szkoła Nauk Administracyjnych w Spirze, Krajowa szkoła
Adm Publicznej w Warszawie, Szkoła Adm Państwowej w W.Brytanii. Idea
specjalnej szkoły adm- Krajowa Szkoła Adm (ENA) to połączenie wyższej
uczelni oraz urzędu państwowego, którego zadaniem jest dokonywanie
naboru i selekcji kandydatów na określone stanowiska adm. Studenci z
chwilą przyjęcia stają się urzędnikami państwowymi i pobierają z tego
tytułu wynagrodzenie. Krajow Szkoła Adm Publicznej w Warszawie
-słuchacze KSAP wyłączani są spośród osób posiadających dyplom
wyższych uczelni dowolnego kierunku. Rekrutacja odbywa się w drodze
czteroetapowego konkursu. Warunkiem rozpoczęcia nauki w KSAP jest
zobowiązanie się słuchaczy do podjęcia pracy w urzędzie państwowym
przez okres nie krótszy niż 5 lat.

KWWSQRWDWHNSOQDXNDDGPLQLVWUDFMLRUJDQ\DGPLQLVWUDFMLSXEOLF]QHM"QRWDWND