Podatkowe i pozapodatkowe
Podatkowe i pozapodatkowe
obci
obci
ąż
ąż
enia przedsi
enia przedsi
ę
ę
biorstw
biorstw
1. Podatkowe obci
1. Podatkowe obci
ąż
ąż
enia przedsi
enia przedsi
ę
ę
biorstw,
biorstw,
2. Niepodatkowe obci
2. Niepodatkowe obci
ąż
ąż
enia
enia
przedsi
przedsi
ę
ę
biorstw,
biorstw,
3. C
3. C
ł
ł
a i nale
a i nale
ż
ż
no
no
ś
ś
ci celne,
ci celne,
4. Wp
4. Wp
ł
ł
yw obci
yw obci
ąż
ąż
e
e
ń
ń
fiskalnych na dzia
fiskalnych na dzia
ł
ł
alno
alno
ść
ść
przedsi
przedsi
ę
ę
biorstwa.
biorstwa.
1. Podatkowe obci
1. Podatkowe obci
ąż
ąż
enia
enia
przedsi
przedsi
ę
ę
biorstw
biorstw
Ruch okr
Ruch okr
ęż
ęż
ny w gospodarce
ny w gospodarce
Ź
ródło: www.zie.pg.gda.pl
Relacje przedsi
Relacje przedsi
ę
ę
biorstwa z otoczeniem
biorstwa z otoczeniem
J. Zarzecki, Finanse, tom II, Olsztyn 2000, s.208.
J. Zarzecki, Finanse, tom II, Olsztyn 2000, s.208.
Klasyfikacja danin publicznych
Klasyfikacja danin publicznych
Daniny
publiczne
Podatki
Cła
Opłaty
System podatkowy w Polsce
System podatkowy w Polsce
Definicja podatku
Definicja podatku
Podatkiem jest publicznoprawne, nieodpłatne,
przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie
pieniężne na rzecz Skarbu Państwa,
województwa, powiatu lub gminy, wynikające
z ustawy podatkowej
(patrz: Ordynacja podatkowa)
Parapodatek (quasi-podatek) to obciążenie z
tytułu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych
•
•
op
op
ł
ł
at
at
ą
ą
za us
za us
ł
ł
ugi, do kt
ugi, do kt
ó
ó
rych stosuje si
rych stosuje si
ę
ę
przepisy o cenach,
przepisy o cenach,
•
•
ś
ś
wiadczeniem pieni
wiadczeniem pieni
ęż
ęż
nym wynikaj
nym wynikaj
ą
ą
cym ze
cym ze
stosunk
stosunk
ó
ó
w cywilno
w cywilno
-
-
prawnych,
prawnych,
•
•
grzywn
grzywn
ą
ą
(kar
(kar
ą
ą
) w rozumieniu prawa karnego
) w rozumieniu prawa karnego
kontrybucj
kontrybucj
ą
ą
na
na
ł
ł
o
o
ż
ż
on
on
ą
ą
na pobitych,
na pobitych,
•
•
konfiskat
konfiskat
ą
ą
maj
maj
ą
ą
tku,
tku,
•
•
aktem nacjonalizacyjnym,
aktem nacjonalizacyjnym,
•
•
op
op
ł
ł
at
at
ą
ą
o charakterze publiczno
o charakterze publiczno
-
-
prawnym z
prawnym z
tytu
tytu
ł
ł
u okre
u okre
ś
ś
lonych czynno
lonych czynno
ś
ś
ci dokonywanych
ci dokonywanych
przez organy w
przez organy w
ł
ł
adzy publicznej.
adzy publicznej.
Podatek nie jest:
Podatek nie jest:
Elementy konstrukcji prawnej
Elementy konstrukcji prawnej
podatku
podatku
Podmiot
Podmiot
Przedmiot
Przedmiot
Podstawa
Podstawa
Stawka
Stawka
Skala
Skala
Stopa
Stopa
Ulga
Ulga
Zwolnienie
Zwolnienie
Cechy podatk
Cechy podatk
ó
ó
w
w
Ź
Ź
r
r
ó
ó
d
d
ł
ł
o: A. Kamela
o: A. Kamela
-
-
Sowi
Sowi
ń
ń
ska, Podatkowe obszary udr
ska, Podatkowe obszary udr
ę
ę
ki
ki
…
…
, www.ibg
, www.ibg
-
-
institute.eu
institute.eu
Konstrukcja formalno
Konstrukcja formalno
-
-
prawna podatku
prawna podatku
Elementy
konstrukcji
Podmiot
Przedmiot
Podstawa
opodatkowania
Stawka
podatkowa
Skala
podatkowa
Ulgi
zwolnienia,
zwy
ż
ki,
zni
ż
ki
i inne
Czy przedsi
Czy przedsi
ę
ę
biorstwa powinny p
biorstwa powinny p
ł
ł
aci
aci
ć
ć
podatki ?
podatki ?
Odpowied
Odpowied
ź
ź
brzmi: tak! A dlaczego?
brzmi: tak! A dlaczego?
Dylematem jest natomiast to, jakie maj
Dylematem jest natomiast to, jakie maj
ą
ą
to by
to by
ć
ć
podatki oraz w w jakiej powinny by
podatki oraz w w jakiej powinny by
ć
ć
wysoko
wysoko
ś
ś
ci.
ci.
Przedmiotowa klasyfikacja podatk
Przedmiotowa klasyfikacja podatk
ó
ó
w
w
Podatki
przychodowe
dochodowe
maj
ą
tkowe
konsumpcyjne
Prezydent Franklin o podatkach
Prezydent Franklin o podatkach
Ź
Ź
r
r
ó
ó
d
d
ł
ł
o: A. Kamela
o: A. Kamela
-
-
Sowi
Sowi
ń
ń
ska, Podatkowe obszary udr
ska, Podatkowe obszary udr
ę
ę
ki
ki
…
…
, www.ibg
, www.ibg
-
-
institute.eu
institute.eu
Podatek dochodowy
Podatek dochodowy
Dlaczego przedsi
Dlaczego przedsi
ę
ę
biorstwa mog
biorstwa mog
ł
ł
yby nie
yby nie
p
p
ł
ł
aci
aci
ć
ć
podatku dochodowego
podatku dochodowego
?
?
Osoby prawne nie maj
Osoby prawne nie maj
ą
ą
dochod
dochod
ó
ó
w i potrzeb
w i potrzeb
osobistych i powinny p
osobistych i powinny p
ł
ł
aci
aci
ć
ć
podatki inne ni
podatki inne ni
ż
ż
dochodowe
dochodowe
Osoby prawne nie mog
Osoby prawne nie mog
ą
ą
konsumowa
konsumowa
ć
ć
dochodu
dochodu
Doch
Doch
ó
ó
d osoby dochody prawnej pr
d osoby dochody prawnej pr
ę
ę
dzej lub
dzej lub
p
p
ó
ó
ź
ź
niej przekszta
niej przekszta
ł
ł
ca si
ca si
ę
ę
w doch
w doch
ó
ó
d osoby
d osoby
fizycznej
fizycznej
Opodatkowanie os
Opodatkowanie os
ó
ó
b prawnych jest przes
b prawnych jest przes
ł
ł
ank
ank
ą
ą
podw
podw
ó
ó
jnego opodatkowania
jnego opodatkowania
Tak wi
Tak wi
ę
ę
c za opodatkowaniem przedsi
c za opodatkowaniem przedsi
ę
ę
biorstw
biorstw
przemawiaj
przemawiaj
ą
ą
jedynie wzgl
jedynie wzgl
ę
ę
dy fiskalne !
dy fiskalne !
Podatki dochodowe
Podatki dochodowe
Podatek
Cedularny
(analityczny)
Globalny
(syntetyczny)
Podatek od dochod
Podatek od dochod
ó
ó
w przedsi
w przedsi
ę
ę
biorstw
biorstw
Stawki CIT w UE
Stawki CIT w UE
-
-
27
27
Unikanie podw
Unikanie podw
ó
ó
jnego opodatkowania
jnego opodatkowania
Unikanie podw
Unikanie podw
ó
ó
jnego opodatkowania
jnego opodatkowania
Podatki przychodowe
Podatki przychodowe
VAT
VAT
Schemat funkcjonowania WAT
Schemat funkcjonowania WAT
L. Szyszko, J. Szczepa
L. Szyszko, J. Szczepa
ń
ń
ski, Finanse przedsi
ski, Finanse przedsi
ę
ę
biorstwa, Warszawa 2003, s.178.
biorstwa, Warszawa 2003, s.178.
Ustawa o podatku akcyzowym
Ustawa o podatku akcyzowym
Podatki maj
Podatki maj
ą
ą
tkowe
tkowe
Opodatkowanie os
Opodatkowanie os
ó
ó
b fizycznych
b fizycznych
prowadz
prowadz
ą
ą
cych dzia
cych dzia
ł
ł
alno
alno
ść
ść
gospodarcz
gospodarcz
ą
ą
Podatek dochodowy od os
Podatek dochodowy od os
ó
ó
b fizycznych
b fizycznych
Podatki zrycza
Podatki zrycza
ł
ł
towane
towane
Wp
Wp
ł
ł
ywy bud
ywy bud
ż
ż
etowe 2008 r.
etowe 2008 r.
Ź
ródło: MF
Nale
Nale
ż
ż
no
no
ś
ś
ci podatkowe w latach 1993
ci podatkowe w latach 1993
-
-
2007 w przedsi
2007 w przedsi
ę
ę
biorstwach (w mln z
biorstwach (w mln z
ł
ł
)
)
Ź
Ź
r
r
ó
ó
d
d
ł
ł
o Raport o stanie finansowym pa
o Raport o stanie finansowym pa
ń
ń
stwa w 2007 roku. Instytut Finans
stwa w 2007 roku. Instytut Finans
ó
ó
w akademii Finans
w akademii Finans
ó
ó
w, Warszawa 2008, s.104.
w, Warszawa 2008, s.104.
2. Niepodatkowe obci
2. Niepodatkowe obci
ąż
ąż
enia
enia
przedsi
przedsi
ę
ę
biorstw
biorstw
Ubezpieczenia spo
Ubezpieczenia spo
ł
ł
eczne
eczne
Wysoko
Wysoko
ść
ść
sk
sk
ł
ł
adek ubezpieczeniowych
adek ubezpieczeniowych
ZUS (1)
ZUS (1)
Dla wszystkich ubezpieczonych wysoko
Dla wszystkich ubezpieczonych wysoko
ść
ść
sk
sk
ł
ł
adek na
adek na
poszczeg
poszczeg
ó
ó
lne ubezpieczenia od 1 stycznia 1999 r. wynosi:
lne ubezpieczenia od 1 stycznia 1999 r. wynosi:
ubezpieczenie emerytalne
ubezpieczenie emerytalne
19,52% podstawy wymiaru
19,52% podstawy wymiaru
ubezpieczenia rentowe
ubezpieczenia rentowe
-
-
od 1.01.1999 r. do 30.06.2007 r. 13,00% podstawy wymiaru
od 1.01.1999 r. do 30.06.2007 r. 13,00% podstawy wymiaru
-
-
od 1.07.2007 r. do 31.12.2007 r. 10,00% podstawy wymiaru
od 1.07.2007 r. do 31.12.2007 r. 10,00% podstawy wymiaru
-
-
od 1 stycznia 2008 r. 6,00% podstawy wymiaru
od 1 stycznia 2008 r. 6,00% podstawy wymiaru
ubezpieczenie chorobowe
ubezpieczenie chorobowe
2,45% podstawy wymiaru
2,45% podstawy wymiaru
ubezpieczenie zdrowotne
ubezpieczenie zdrowotne
-
-
od 1 stycznia 2007 r. wynosi 9,00%
od 1 stycznia 2007 r. wynosi 9,00%
podstawy wymiaru.
podstawy wymiaru.
Wysoko
Wysoko
ść
ść
sk
sk
ł
ł
adek ubezpieczeniowych
adek ubezpieczeniowych
ZUS (2)
ZUS (2)
ubezpieczenie wypadkowe
ubezpieczenie wypadkowe
:
:
-
-
od 1.01.1999 r. do 31.12.2002 r.1,62%
od 1.01.1999 r. do 31.12.2002 r.1,62%
podstawy wymiaru
podstawy wymiaru
-
-
od 1.01.2003 r. do 31.03.2006
od 1.01.2003 r. do 31.03.2006
r.od
r.od
0,97% do
0,97% do
3,86% podstawy wymiaru
3,86% podstawy wymiaru
–
–
od 1.04.2006 r. do 31.03.2007
od 1.04.2006 r. do 31.03.2007
r.od
r.od
0,90% do
0,90% do
3,60% podstawy wymiaru
3,60% podstawy wymiaru
-
-
od 1.04.2007 r. do 31.03.2009
od 1.04.2007 r. do 31.03.2009
r.od
r.od
0,67% do
0,67% do
3,60% podstawy wymiaru
3,60% podstawy wymiaru
-
-
od 1.04.2009
od 1.04.2009
r.od
r.od
0,67% do 3,33% podstawy
0,67% do 3,33% podstawy
wymiaru
wymiaru
Wysoko
Wysoko
ść
ść
sk
sk
ł
ł
adek na FP i FG
adek na FP i FG
Ś
Ś
P
P
Sk
Sk
ł
ł
adka na
adka na
Fundusz Pracy
Fundusz Pracy
od 1 stycznia
od 1 stycznia
1999 r. wynosi
1999 r. wynosi
2,45%
2,45%
podstawy wymiaru
podstawy wymiaru
sk
sk
ł
ł
adek na ubezpieczenia emerytalne i
adek na ubezpieczenia emerytalne i
rentowe.
rentowe.
Sk
Sk
ł
ł
adka na
adka na
Fundusz Gwarantowanych
Fundusz Gwarantowanych
Ś
Ś
wiadcze
wiadcze
ń
ń
Pracowniczych
Pracowniczych
od 1 stycznia
od 1 stycznia
2006 r. wynosi
2006 r. wynosi
0,10%
0,10%
podstawy wymiaru.
podstawy wymiaru.
Sk
Sk
ł
ł
adki ZUS
adki ZUS
Przyk
Przyk
ł
ł
ad ( cz
ad ( cz
ęść
ęść
1)
1)
Przyk
Przyk
ł
ł
ad (cz
ad (cz
ęść
ęść
2)
2)
3. C
3. C
ł
ł
a i nale
a i nale
ż
ż
no
no
ś
ś
ci celne
ci celne
Prawo celne
Prawo celne
CŁO - definicja
Cło jest to opłata pobierana, gdy towar
przekracza granicę kraju
granica geograficzna a granica celna
jedno z najwcześniej stosowanych i najbardziej
rozpowszechnionych narzędzi polityki handlowej
Ź
Ź
r
r
ó
ó
d
d
ł
ł
o: Narz
o: Narz
ę
ę
dzia polityki celnej. www.portal.wsiz.rzesz
dzia polityki celnej. www.portal.wsiz.rzesz
ó
ó
w.pl
w.pl
importowe;
KRAJ
CŁO
KRAJ
CŁO
eksportowe;
KRAJ
CŁO
tranzytowe;
Rodzaje ce
Rodzaje ce
ł
ł
Ź
Ź
r
r
ó
ó
d
d
ł
ł
o: Narz
o: Narz
ę
ę
dzia polityki celnej. www.portal.wsiz.rzesz
dzia polityki celnej. www.portal.wsiz.rzesz
ó
ó
w.pl
w.pl
Rodzaje ceł [c.d.]
wartościowe (ad valorem);
np.: 20% wartości towaru
Jak ustalić wartość towaru (czyli podstawę naliczania cła)?
ilościowe (ad spetiem);
np.: 10 PLN za 1000 szt. lub tonę towaru
mieszane;
np.: 20% wartości lub min. 7 PLN za litr towaru
DCC - Dodatkowe Cło Cukrowe (np. 0,0017 EUR za 1% cukru)
Ź
Ź
r
r
ó
ó
d
d
ł
ł
o: Narz
o: Narz
ę
ę
dzia polityki celnej. www.portal.wsiz.rzesz
dzia polityki celnej. www.portal.wsiz.rzesz
ó
ó
w.pl
w.pl
4. Wp
4. Wp
ł
ł
yw obci
yw obci
ąż
ąż
e
e
ń
ń
fiskalnych na
fiskalnych na
dzia
dzia
ł
ł
alno
alno
ść
ść
przedsi
przedsi
ę
ę
biorstw
biorstw
Funkcje podatk
Funkcje podatk
ó
ó
w
w
Do podstawowych funkcji podatku nale
Do podstawowych funkcji podatku nale
żą
żą
:
:
1) fiskalna (inaczej dochodowa bud
1) fiskalna (inaczej dochodowa bud
ż
ż
etu)),
etu)),
2) regulacyjna ( kszta
2) regulacyjna ( kszta
ł
ł
tuje dochody i wydatki
tuje dochody i wydatki
podatnik
podatnik
ó
ó
w
w
–
–
redystrybucja)
redystrybucja)
3) stymulacyjna (wywieranie wp
3) stymulacyjna (wywieranie wp
ł
ł
ywu na
ywu na
warunki dzia
warunki dzia
ł
ł
ania podmiot
ania podmiot
ó
ó
w),
w),
4) Informacyjna (informuje o przebiegu
4) Informacyjna (informuje o przebiegu
proces
proces
ó
ó
w gospodarczych).
w gospodarczych).
Funkcje podatków
fiskaln
ą
- s
ą
głównym
ź
ródłem dochodów bud
ż
etu
pa
ń
stwa, gwarantuj
ą
finansowanie wydatków publicznych.
Jest to pierwotna, najstarsza funkcja podatków
.
redystrybucyjn
ą
- s
ą
instrumentem przesuwania dochodów
pomi
ę
dzy ró
ż
nymi grupami społecznymi.
stymulacyjn
ą
- s
ą
wykorzystywane przez pa
ń
stwo jako
instrument oddziaływania na decyzje podmiotów
gospodarczych w celu skorelowania ich z zało
ż
eniami
polityki gospodarczej i społecznej pa
ń
stwa,
regulacyjn
ą
,
informacyjn
ą
.
Klin podatkowy
Klin podatkowy
Klin podatkowy
Klin podatkowy
-
-
jest to r
jest to r
ó
ó
ż
ż
nica mi
nica mi
ę
ę
dzy wydatkami
dzy wydatkami
pracodawcy na pensj
pracodawcy na pensj
ę
ę
, a faktycznie otrzymywanym
, a faktycznie otrzymywanym
wynagrodzeniem. W Polsce pracodawca wydaje na
wynagrodzeniem. W Polsce pracodawca wydaje na
pracownika wi
pracownika wi
ę
ę
cej ni
cej ni
ż
ż
wynosi p
wynosi p
ł
ł
aca brutto, bo cz
aca brutto, bo cz
ęść
ęść
sk
sk
ł
ł
adek jest dzielona mi
adek jest dzielona mi
ę
ę
dzy pracownika a
dzy pracownika a
pracodawc
pracodawc
ę
ę
Klin podatkowy w Polsce w 2006 roku wynosi
Klin podatkowy w Polsce w 2006 roku wynosi
ł
ł
oko
oko
ł
ł
o
o
44%.
44%.
Wysoko
Wysoko
ść
ść
klina podatkowego wykazuje
klina podatkowego wykazuje
tendencje do pokrywania si
tendencje do pokrywania si
ę
ę
z udzia
z udzia
ł
ł
em wydatk
em wydatk
ó
ó
w
w
sektora publicznego w odniesieniu do PKB (w 2006
sektora publicznego w odniesieniu do PKB (w 2006
roku w Polsce wsp
roku w Polsce wsp
ó
ó
ł
ł
czynnik ten wynosi
czynnik ten wynosi
ł
ł
43.3%.
43.3%.
Klin podatkowy jest jednym z
Klin podatkowy jest jednym z
miernik
miernik
ó
ó
w
w
opieku
opieku
ń
ń
czo
czo
ś
ś
ci pa
ci pa
ń
ń
stwa
stwa
. Jest to jeden z wa
. Jest to jeden z wa
ż
ż
niejszych
niejszych
czynnik
czynnik
ó
ó
w branych pod uwag
w branych pod uwag
ę
ę
przez
przez
inwestor
inwestor
ó
ó
w
w
,
,
gdy
gdy
ż
ż
informuje o nak
informuje o nak
ł
ł
adach jakie inwestor b
adach jakie inwestor b
ę
ę
dzie
dzie
musia
musia
ł
ł
ponie
ponie
ść
ść
w zwi
w zwi
ą
ą
zku z zatrudnieniem.
zku z zatrudnieniem.
Klin podatkowy
Klin podatkowy
Ź
ródło :Wikipedia
Klin podatkowy w Polsce i innych krajach
nale
żą
cych do OECD w 2008 roku
Ź
ródło: Ministerstwo Gospodarki
Struktura kosztów pracy dla przeci
ę
tnego
wynagrodzenia oraz 2/3 (przeci
ę
tnego
wynagrodzenia) w gospodarce narodowej w
2008 r.
Ź
ródło: Ministerstwo Gospodarki
Ź
Ź
r
r
ó
ó
d
d
ł
ł
om. Starczewska
om. Starczewska
-
-
Krzystoszek, Rola biznesu i organizacji pozarz
Krzystoszek, Rola biznesu i organizacji pozarz
ą
ą
dowych?www.pfsl.pl
dowych?www.pfsl.pl
Regulacje prawne ograniczaj
Regulacje prawne ograniczaj
ą
ą
ce
ce
konkurencyjno
konkurencyjno
ść
ść
polskich
polskich
przedsi
przedsi
ę
ę
biorstw
biorstw
Ź
ródło: Podatkowe uwarunkowania rozwoju konkurencyjno
ś
ci polskich przedsi
ę
biorstw.
Politechnika koszali
ń
ska
Biurokracja podatkowa
Biurokracja podatkowa
Ź
Ź
r
r
ó
ó
d
d
ł
ł
o: A. Kamela
o: A. Kamela
-
-
Sowi
Sowi
ń
ń
ska, Podatkowe obszary udr
ska, Podatkowe obszary udr
ę
ę
ki
ki
…
…
, www.ibg
, www.ibg
-
-
institute.eu
institute.eu
Zawi
Zawi
ł
ł
o
o
ś
ś
ci interpretacyjne
ci interpretacyjne
Ź
Ź
r
r
ó
ó
d
d
ł
ł
o: A. Kamela
o: A. Kamela
-
-
Sowi
Sowi
ń
ń
ska, Podatkowe obszary udr
ska, Podatkowe obszary udr
ę
ę
ki
ki
…
…
, www.ibg
, www.ibg
-
-
institute.eu
institute.eu
Prawo Clarca
Prawo Clarca
Ź
Ź
r
r
ó
ó
d
d
ł
ł
o: A. Kamela
o: A. Kamela
-
-
Sowi
Sowi
ń
ń
ska, Podatkowe obszary udr
ska, Podatkowe obszary udr
ę
ę
ki
ki
…
…
, www.ibg
, www.ibg
-
-
institute.eu
institute.eu
Keynes o unikaniu podatk
Keynes o unikaniu podatk
ó
ó
w
w
Ź
Ź
r
r
ó
ó
d
d
ł
ł
o: A. Kamela
o: A. Kamela
-
-
Sowi
Sowi
ń
ń
ska, Podatkowe obszary udr
ska, Podatkowe obszary udr
ę
ę
ki
ki
…
…
, www.ibg
, www.ibg
-
-
institute.eu
institute.eu
Dzi
Dzi
ę
ę
kuj
kuj
ę
ę
za uwag
za uwag
ę
ę