geografia-wietrzenie skal ruchy skal (2) , WIETRZENIE BIOLOGICZNE jest to wietrzenie zarówno fizyczne i chemiczne przy udziale roślin i zwierząt


WIETRZENIE BIOLOGICZNE jest to wietrzenie zarówno fizyczne i chemiczne przy udziale roślin i zwierząt. W górach na litej skale rosną drzewa które rozsadzają te skały swymi korzeniami. Małe organizmy np. porosty ściśle przylegające do skały powodują łuszczenie się i jej rozpad na drobne okruchy. Zwierzęta żyjące na powierzchni lub płytko pod nią rozluźniają i poruszają skały. Kozice w górach skacząc, swoimi racicami odłupują kawałki skał. Dżdżownice drążą tunele w skałach. Substancje wydzielane przez rośliny (bakterie i minerały) z czasem tworzą związek z minerałami skalnymi, które z czasem powodują rozpad skały. OBRYWANIE- proces morfogenetyczny, jeden z rodzajów ruchów masowych, zachodzący na stokach o nachyleniu powierzchni 45º (ściany i stoki skalne). Obrywanie polega na nagłym oderwaniu się od podłoża i szybkim przemieszczeniu w dół wielkich mas skalnych (najczęściej w formie lawiny kamiennej). Obrywanie zachodzi na skutek zmniejszenia spoistości skały i naruszenia równowagi stoku w efekcie podcinania go przez lodowiec, potok, silnie falujące morze lub działalność człowieka, a także na skutek występowania niektórych zjawisk atmosferycznych (nagłe zmiany temperatury, silne opady) i trzęsień ziemi. Miejsce oderwania mas skalnych nosi nazwę obrywu. Obrywanie zachodzi zwykle niespodziewanie, w miejscach trudnych do określenia wcześniej, stąd w obszarach zamieszkanych przez człowieka stwarza zagrożenie dla życia oraz powoduje poważne straty materialne. ODPADANIE- proces morfologiczny, zachodzący w obrębie ścian i stoków skalnych, polegający na odrywaniu się od litego podłoża i spadaniu w dół pojedynczych fragmentów zwietrzałej skały. Odpadanie jest procesem degradującym stoki górskie o nachyleniu powyżej 45º. Intensywność odpadania zależy głównie od odporności skały oraz rodzaju i siły wietrzenia, jakiemu podlega skała. Odpadły od ścian materiał skalny gromadzi się u ich podnóża, tworząc stożki i hałdy usypiskowe.

OSUWANIE- proces morfogenetyczny polegający na stosunkowo szybkim (od kilku do kilkudziesięciu m/s) zsunięciu się mas skalnych lub warstwy zwietrzeliny po stoku do jego podnóża lub łagodniejszej części. Osuwanie zachodzi zarówno w obrębie stoków o nachyleniach mniejszych niż 45º (na stokach bardziej stromych odpowiednikiem osuwania jest proces obrywania), zarówno zwietrzelinowych, jak i zbudowanych ze skały zwięzłej. Proces osuwania zachodzi bądź nagle, bądź poprzedzony jest powstaniem pęknięć, szczelin i rys w strefie oderwania. Procesowi osuwania sprzyja : 1) odpowiednie nachylenie warstw geologicznych tworzących powierzchnię poślizgu równoległą do powierzchni stoku. 2) stosunkowo duże opady, powodujące nasączanie i przez to wzrost ciężaru przypowierzchniowej warstwy materiału skalnego na stoku. 3) naruszanie równowagi stoku przez podcinanie jego podnóża przez rzekę, rozcinanie stoku przez potoki itp. 4) działalność człowieka, polegająca np. na podcinaniu stoku przez budowę drogi, likwidację utrwalającej stok i pochłaniającej część opadu pokrywy roślinnej (np. wylesianie), lokalizację ciężkich budowli (np. domów wczasowych) na stoku itp. Efektem procesu osuwania jest powstawanie osuwisk. Zachodzący na większą skalę proces osuwania powoduje niekiedy katastrofalne skutki, niszcząc osiedla i drogi komunikacyjne, zagradzając doliny i tworząc okresowe jeziora, a także spiętrzając wody rzek i powodując powodzie. SPEŁZYWANIE- powszechnie zachodzący proces morfologiczny, modelujący stoki w klimacie umiarkowanym (m.in. w Polsce). Polega na wolnym pełznięciu, pod wpływem siły ciężkości, pokrywy darniowej i przypowierzchniowej warstwy zwietrzeliny. Prędkość spełzywania wynosi od 0,2 do 7,5 mm/rok. Świadectwami spełzywania są m.in.: wygięte pnie drzew (tzw. haki) i pochylone słupy (np. telegraficzne), pomarszczone powierzchnie stoku, zmienione położenie kamieni granicznych.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ekolospr2 gleba , Gleba jest to powierzchniowa, biologicznie czynna warstwa skorupy ziemskiej, powst
Geografia Wietrzenie i procesy krasowe
geografia-rodzaje skal polska (2) , RODZAJE SKAŁ: Magmowe- głębinowe jawnokrystaliczne (plutoniczne)
Ruchy ziemi, Studia Geografia, Dzieje Ziemii, Ruchy Ziemii
Geografia Geologia Powierzchniowe ruchy m
ciężkowski,hydrogeologia, WIETRZENIE FIZYCZNE I CHEMICZNE
WIETRZENIA FIZYCZNE I CHEMICZNE, ✖ Geomorfologia
Biologia jest jak kobieta śmieszne teksty nauczycieli z klasy c
Choroba Parkinsona jest to choroba postępująca, Fizjoterapia
Edukacja ustawiczna dorosłych jest to proces systematycznego uczenia się andragogika
Edukacja zdrowotna w szkole jest to proces dydaktyczno
Zestawienie obrotów i sald jest to tak zwany bilans próbny

więcej podobnych podstron