I temat - Rosińska

Rosińska: Antropologiczna filozofia kultury czyli filozofia spraw ludzkich (w przeciwieństwie do okopienia filozofii spekulatywnej)

1. Definicja; znane definicje:

• nominalistyczna - przekonanie, że kultury nie ma, jest sztuka itp. Ale nie kultura - stanowisko niebezpieczne

• wyliczająca - (Taylor) obszar, który zawiera w sobie: religie, naukę, obyczaje... - ta interpretacja dominuje w kulturoznawstwie

• ewolucyjna - odpowiedź na pytanie skąd się wzięła kultura - jest tworem natury, w której pojawił się obszar ducha (de chardin)

• strukturalistyczna - kultura to całość składająca się ze znaków, symboli, wartości tworzących system komunikacyjny. Człowiek się w niej rodzi i przez jej pryzmat patrzy na świat (benedict)

• symboliczna - kultura to usystematyzowane próby zorganizowania uczuć, pragnień, myśli np. mity (cassirer)

• marksistowska - k. To nadbudowa nad społeczno-ekonomicznymi sprawami, służy interesom grupy

tutaj filozofia to tylko jeden z elementów kultury, a filozofia jest istotą kultury, jest w niej wszędzie, jest jej istotą, tylko trzeba ją wydobyć. Każda filozofia jest filozofią kultury, bo z niej wyrasta ale też zwraca się ku sobie samej (metafilozofia). Filozofia kultury nie daje nam wiedzy o kulturze, oświetla pewne rzeczy, powoduje wzrost samoświadomości (przypływ szczęścia), uchwycenie sensu

2.Geneza

kultura - nawiązanie do dynamicznego pojęcia Cycerona - kultura animi - uprawa ducha (to z kolei nawiązanie do słowa pierwotnego użycia słowa kultura w słowie agrokultura - uprawa, dbanie o coś) - jak pole bez uprawy nie może być owocne, tak dusza bez nauki. Uprawa ducha to filozofia. Filozofia kultury to filozofia filozofii. To metafilozofia - poszukuje odpowiedzi na pytanie, które człowiek filozofując sobie zadaje: o arche i telos (i to robi okopień) ale i o naturę, twórczość, pewność. Brak tych pytań jest kresem kultury, a początkiem historii. Tych pytań nie da się oddzielić od próby odpowiedzi, trudu ich szukania - interpretacji tekstów i innych śladów. Badacz, to ten który podejmuje wysiłek. Jest podmiotem, ale i przedmiotem, bo zajmuje się sobą.

3. filozofia kultury jako filozofia praktyczna

wzięte od Arystotelesa - „mądrość praktyczna” - rozsądek - sofrosyne - mamy wrodzoną zdolność do zastanawiania się nad tym, co dobre, a co złe. Liczy się nie tylko teoretyczna refleksja, ale i zastosowanie jej do konkretnego przypadku (aby być do tego zdolnym pamiętać trzeba, że tak samo jak wiedza teoretyczna liczy się doświadczenie - warunek dobrego sądu)

Filozofia praktyczna wymaga aksjologicznego zaangażowania- nie odżegnywania się od wartościowania, wymaga wrażliwości, opowiadania się za dobrem i złem, choć niekoniecznie jednoznacznie - szczerość i autentyczność są słabszymi formami prawdy (potrafię oceniać - jeżeli tego nie ma, to nie ma kultury; smak, delikatność, takt - to też aksjologiczne zaangażowanie)

4. filozofia kultury jako hermeneutyka

doświadczenie i mądrość warunkują siebie wzajemnie stanowiąc strukturę hermeneutyczną. Ślady wzywają nas, chcą byśmy je zinterpretowali

5. ANTROPOLOGICZNA FILOZOFIA KULTURY (rosińskiej)

Tezy:

• człowiek i kultura są nierozdzielne, (nie ma człowieka bez kultury, ale i na odwrót)

(nawet technologiczne czy biologiczne spojrzenie na człowieka wyrasta z kultury) człowiek - istota interpretująca i odczytująca ślady

• pozafaktograficzne odnoszenie się człowieka - człowiekowi nie wystarczają codzienne fakty - zawsze wychyla się w stronę transcendencji lub natury.

• Filozofia kultury jest aksjologicznie uwrażliwiona