51579

-    według Turnera Utopie można interpretować dwojako. Jedna z koncepcji mówi, że jest ona pizede wszystkim zgodnym z doktryna katolicką autorskim programem społecznym Morusa opartym na wspólnocie dóbr i wspólnej pracy, w związku z czym jakakolwiek zbieżność z wizją komunistycznego społeczeństwa jest przypadkowa Drugi pogląd głosi, że jest to na wskroś świecki, racjonalistyczny manifest polityczny. Z żadnym z tych poglądów nie można się zgodzić w zupełności.

-    Utopie można potraktować jako satyrę polityczną lecz również jako bajkę i fantazję literacką.

-    pisząc Utopie Morus chciał uwrażliwić ludzi na istotę społecznego i politycznego zła otaczającego ich świata pokazując zjawiska takie jak np. inflacja korupcja wyzysk ubogicli. wojny prowadzone z byle powodu, przepych dworu, nadużywanie władzy przez monarchów' absolutnych itp.

-    dzieci i dorośli powinni utrzymywać nieskrępowane relacje i uczyć się od siebie nawzajem

-    istotna rolę w nauczaniu odgrywają wartości duchowe przekazywane przez księży, którzy ponoszą odpowiedzialność za moralne wychowywanie dzieci i młodzieży dorastającej.

Zasady moralne wpojone dziecku już w dzieciństwie będą mu towarzyszyć do końca życia. Wtedy państwo będzie bezpieczne, gdyż jedyne zagrożerue może wynikać z powstania defektów moralnych w rezultacie zaszczepiania złych wartości.

5. DZIEJE RYSZARDA III

-    Ryszard przedstawiony jako krwawy okrutnik i czarny charakter

-    książka ta stanowi początek rozwoju nowożytnej literatury liistorycznej.

-    napisana w dwóch w^reisjach językowych jednocześnie

Jeśli chodzi o jego koncepcje wychowawcze, to są już one obecnie elementami naszej rzeczywistości: szkoły państwowe, koedukacja, kształcenie dorosłych. pełnow'artościowe programy nauczania, wychowanie moralne i akademickie, nauczanie w języku narodowym. Tałra wizja została zaprezentowana w Utopii. Wzorców dostarcza nam także jego „ Akademia". Fakt. że z jego poglądami utożsamiają się w równej mieize zarówno socjaliści jak i liberałowie jest swego rodzaju fenomenem. Ten komu się to udało bez wątpienia zasługuje na nuano ..człowieka na każdą porę”.

ERAZM Z ROTERDAMU:

1. Żyde 1 twórczość:

-    syn księdza, który uwiódł córkę lekaiza

-    zasłynął najpierw jako Desiderius Erasmus Rotterdamu: desiderare - kocliać pragnąć

-    tworzył wyłączrue po łacinie, która była w jego czasach językiem elitarnym

-    chciał, aby jego najważniejsze dzieła (takie, jak łacmski przekład Nowego Testamentu) tłumaczono na języki nar odowa, żeby - jak sam to określił - „rolnik przy pługu i tkacz przy krośnie modli modlić się do Boga w języku, który rozumieją.”

-    złożył śluby zakonne, szybko jednak rozczarował się do życia klasztornego. Niewątpliwa zaletą tamtejszej egzystencji było w oczach Erazma to. że mógł oddawuć się rozmyślaniom i zaspokajać potrzeby ducha;

-    otrzymał święcenia kapłańskie, wkrótce potem rozpoczął służbę przy biskupie Cambrai - Henry von Bergen ie

-    1495 przeniósł się do Paryża, dawał lekcje bogatym paniczom z Angin i Niemiec studiującym w Paryżu. Spod jego pióra wychodzą podręczniki, z których korzystał później cały św-iat intelektualny i które obowiązyw^ przez następne stulecia w takich szkołach jak Szkoła św. Pawła i Et on College w Anglii. Do tego czasu w liumam stycznych środowiskach Paryża cieszył się opinią „oratora” i „poety”

-    przełomowym momentem w jego życiu był wyjazd do Anglii 1499 gdzie nawiązał kontakty z najwyższymi sferami umysłowymi i politycznymi Anglii

-    atmosfera panująca w Anglii pozwoliła Erazmowi odkryć samego siebie. Wykrystalizowały się wówczas jego poglądy oraz ukształtował się ambitny plan oparty na dwóch ideałach, których realizacja stała się odtąd treścią życia Erazma. Zgodnie z tym planem należało, po pierwsze, udostępnić dorobek umysłowy pogańskiej starożytności wszystkim młodym uczniom, którym warunki intelektualne i materialne pozw^ralały na uczęszczanie do szkół „łacińskich” lub posiadarue prywatnych nauczycieli. Po drugie Erazm pragnął upowszecluiić duchowe bogactwo Bibhi i literatury patrystycznej wszystkim wiernym, a przede wszystkim osobom pebuącym funkcje duszpasterskie. Przekładał prace z greckiego na łacinę.

-    Po powrocie na kontynent w^r 1500 przystąpił do realizacji planu opartego na wspominanych wcześniej ideałach Pierwsze wy damę Adagiów. Był to zbiór około ośmiuset przysłowiowych