now4 myśl i dojrzes
łwśek były
laa f I O llll ■ r ■■ fcerj
F»OJC
Cylci z nijłtemAfyij njoslcu. mctafi
nauczyli «o rx.
Jmko *kład0łki ao p^£niąi.zc8o "* rr» literackim Ołodam C>yla cJymarf^
l<Jsa fliilBinUrink*!^ Jccóry powziął. rtiy^1'- P- ostrzeń a czaa aut>«ekt
teorię świata zmysłowego 'C czasu i nrzo*t - - łowy, który po równo w OziecJz ■te
ł do po^l^du .-ud*1-1" - powziął —■>“«!
Kani
W pansacy- konkwi
porównanie wyszło na rw> n le josc JoBzeze nauką. T«a> r ZOo*nia<S intelektu. Wytweno* oryjtinalneso systemu Kama 7^a * *•- >770. W niej Kasi
»•« *daje. w a 769 Opani ^
yw-nymi rormami zmydoraofa. 1 umysłowego: dwiat zmysłowy |raeni; ale obok niego ■•sinieje ■ ■|«my pojęciami nauego umyciu.
J*k • metafizyki . matematyka :c,rxi* * metafizyka rus pojęciach umysłu. Kau którego n,e Opuści Ottk pisał w liicic dc
nową. Jcc<>r*a ów pogląd uzupełniła, a Konsek-
■tsyrte rundamenurm krytycyzmu i początkiem
powziął (sądząc ac listu jego do M j*» powoli. Przez Jat Jedenaście nie wydał -.- - _ Właśnie lata jego najbardziej skupiooci
filozP'1*^.Oopiero w f 78 f r w%«Jał e .
_ __ pó*u ł - w-yaał łvry/yA:e ezyz/e^o rozumu, słowne
Il2^ej ^ n,ą Postawie Jął już szybko pisać następne dziełu.
■ ko^y^unu. Stanowisko Kanta rai o uległo od Krytyk.
Lgąp łtuał jednak gotowegoB
Pierwotne A:
■iC raktycMie ośrodk
•** _i(afa wykonana tylko
■isko ■ _ _________ _ _ _
program u z systemu i same zagadnień fx>rr*3r^I«raa była jako praca przygoto-Jictn i celem nowej filozofii ; metafizyka * i nic dorównała krytyce.
_ przedkrytyczne; I «a
(pierwsza pr«ca druk ^ J 755 (zawiera przyrod
zaezazz
^rwr/zsrzmd » Waer
saę w
ryt yeyz m u.
az ezyz/<go
r Z>r*/r//cAke/r
CiedCo/tAre/t s*orr der woAre/r ScAłJfnay //^ł-mc/zje A^o/urgenrA/fAfr
y*l>c^^ hipotezę o powstaniu świata). — [(rozprawa habilitacyjna), 1755-
or/ort /Xwe//tt Oor/r/,
Z' ^^ndrd/z ®crł*fiak
A^eropAyj/Ar. J
renie jtkż Ijają swe śóś//v e/ śa/e///giA///J /o
ldb*r /ao/ł7r//óAe/r 7Aro/c«i> W ■ej. nic nagrodzona), 176*4- — B*%>-
1764. - 7>dum^ W/»« C?eia/^wAr/j.
^i*ma tego okresu, pisane z polotem *•* stylem od pism opoki Icrytyczncj,
broniona przy
d ziela Kaats. pVr/wtf?/ł^» 1781.
teorią poznsma.
„teti, - estetykę oraz filozofię świnią organicznego. Myśli ptmlnit I - ^'o rommii Kiutl wyraził powtórnie w dostępniejszej i prutizej formie w Pm-
1,1 elmr ^tn M^ydk.dlr ah Mmirkfl tiki ufirrtm fsiiJ Di'lli'ic wydanie Krytyki ayslego rozumu zostało » wielu nuepcach mit-L). ^^{jiKowiny został realizm i przekonanie o niemożliwości poznania meta->,JWClpopulnr<W)«ym wykładem myśli zawartych w Krytyce puktyantgc tomu j lenie moralnokl (Grundltgung w ilttaphytik ikr Silitu), 1785. y1 tfma krytykami i ich wariantami Kant ogłosił w tym okresie swą filozofię f f? ^ 2u dw ollgmim Ctuhlchti In wSftrgtrlldter Mciii, 1714), swą filo* I iMttaphysischt An/angsgrunde ikr Nalmlamka/f, 1786) i swą filozofię
opublikował zań Jasche; filozofię religii i metafizykę ogłosił Póiutz już po i r^pii w 1817 i 1821, etykę zaś dopiero w 1924 r. Menzcr. Po śmierci Kania wy. $ ^ ^go rękopisy, przeważnie notaty, i których najważniejsze tę: hfkxiom, 1882-1884, i Lose Bliiter, wyd. Reickego, 1889-1899.
! ORIENTACJA. Kant rozpoczął swą twórczość naukową od prac przyrodniczych;
ipceflt wykładał matematykę, fizykę, geografię fizyczną. Matematyczne przyrodnią było tą nauką, która najbardziej oddziałała na jego poglądy filozoficzne; tiakto-panikę jako zasadniczy fakt, z którym musi liczyć się filozofia, z niej też - specjalnie ^Uewtooa - wywiódł swe pojęcie nauki, które było dlań miarą wymagań stawianych
mr,{ gtliglon hmthalb der Grenzen der Nauru Vtrmfi, 1793). Po opuszczeniu f/fl ^ji niektóre ze swych wykładów uniwersyteckich: antropologię ogłosił sam
POGLĄDY KANTA
I ZAGADNIENIE I METODA FILOZOFII. I. Zagadnienie sądów syntetycznych . rt#i. Nowe wyniki w filozofii Kant zawdzięcza) w znacznej części temu, te postawi! istjnowt pytanie. Pytanie to było takie: Jak na podstawie przedstawień możemy tplfljćcokolwiek o rzeczach ? Boć dane nam są tylko przedstawienia, a my sądy wypo-fjjioiy o rzeczach; jakże możliwe jest to przejście od przedstawienia do rzeczy, od pod* 0Xi io przedmiotu? „Zauważyłem” - pisał w liście do M. Hertza - Je brak mi jeszcze jgfsi ioaego, na co w mych długotrwałych badaniach metafizycznych, podobnie jak liii, u zwracałem uwagi, a co rzeczywiście jest kluczem całej tajemnicy, jaka dotychczas ihiw metafizyce. Postawiłem sobie mianowicie pytanie, na jakiej podstawie to, co w nas Linię przedstawieniem, odnosi się do przedmiotu“.
Badania, jakie w tej sprawie zainicjował, Kaiu nazwał „transcendentalnymi" m trmcmderf, przekraczać): miały bowiem odnaleźć przedstawienia, które przekra-czają panice podmiotu i stosują się do przedmiotów. (Termin ten miał etymologicznie Luno pochodzenie, co „transcendentny", miał jednak zasadniczo inne znaczenie: [mmdefltnymi bowiem nazywają się przedstawienia, które przekraczają granicę do-itutooii). Badania te były dla Kanta najważniejsze z całej liloiolii poznania, toteż Jkfofię swą, dla której potem utarła się nazwa „krytycznej", sam przeważnie nazywał .wendentainą".
Ah zagadnieniu temu dać bardziej dokładne i fachowe sformułowanie, Kant priepro-
165