WZROST i ROZWÓJ GOSPODARCZY
Wahania koniunkturalne
Przyczyna zainteresowania: dua dolegliwo, ogromne koszty spoeczne
Cel: poszukiwanie rodków zaradczych
Zjawisko cyklicznoci w dziaalnoci gospodarczej: skala mikro, makro i globalna
Przykady: okresowo wynikajca z cyklu yciowego
dzie - noc
cykl tygodniowy- stae wolne dni od pracy (niedziele ch, pitki m, soboty )
cykl pogodowy
pory roku
cykl polityczny
cykl klimatyczny
cykl demograficzny
Okresowo w funkcjonowaniu organizacji
Okresowo w skali mikroekonomicznej (tzw. cykl wiski - model pajczynowy)
Przyczyny waha koniunkturalnych
Wyjanienie tzw. systemowe:
Wszystkie systemy dynamiczne charakteryzuj wahania, okresowe zmiany natenia zjawisk
Oywienie: Nie wystpuje bariera zdolnoci produkcyjnych. wzrost produkcji, zatrudnienia, inwestycji i konsumpcji. Globalny popyt nieznacznie przewysza poda. Wzrasta popyt na kredyt. Rosn ceny Optymizm.
Rozkwit. Inwestycje przestaj rosn. Konsumpcja przestaje nada za wzrostem produkcji. Rosn zapasy, oszczdnoci. Szybki wzrost kursów papierów wartociowych.
Zaamanie. Spadek kursu papierów wartociowych. Bankructwa. Banki ostroniej udzielaj kredytu. malej inwestycje. Produkcja, zatrudnienie zaczynaj spada. Zdolnoci produkcyjne przekraczaj popyt.
Depresja. Wysokie bezrobocie. Nie wykorzystane zdolnoci produkcyjne. malejce zapasy. Restrukturyzacja. Wycofywanie przestarzaego kapitau. Spadek kosztów produkcji. Spadek stóp procentowych.
Dugo cyklu. Dawniej: 8 - 10 lat. Obecnie 3 - 4 lata
Zmiana przecitnej charakterystyki cyklu koniunkturalnego po II wojnie wiatowej. Dusze fazy ekspansji, krótsze recesji.
“Uboczne” korzyci : Teoria oczyszczajcej recesji (Schumpeter)
Teorie cyklu koniunkturalnego
Model mnonika-akceleratora
Cykl Kondratiewa
Wzrost gospodarczy:
zwikszanie zdolnoci danego kraju do produkcji towarów i usug
Rozwój gospodarczy(aspekt szerszy):
Rozwój gospodarczy to wzrost gospodarczy i przemiany spoeczno-polityczne
Analiza rozwoju gospodarczego obejmuje zagadnienia o charakterze jakociowym:
Struktury gospodarki: wasnociowe, sektorowe, instytucjonalne
Porównania: kraje sabiej rozwinite i kraje rozwinite. Okrelenie czynników sprzyjajcych i przeszkód w rozwoju gospodarczym.
Analiza suy do formuowania polityki gospodarczej sprzyjajcej rozwojowi:
Stan docelowy (podany)
Instrumenty polityki gospodarczej niezbdne do osignicia celu
Czynniki wzrostu gospodarczego: sprzyjajce - nie sprzyjajce rozwojowi
Czynniki instytucjonalne:
system wartoci, stan i system prawny, udzia ludnoci bdcej w orbicie gospodarki rynkowej
struktura gospodarki, proporcje rozwoju
Zasoby pracy:
sytuacja demograficzna: iloci w wieku przed-, po- i produkcyjnym, kwalifikacje, mobilno, umiejtnoci organizacyjne, umiejtno pracy zespoowej
teoria kapitau ludzkiego (wiedza i umiejtnoci)
Ziemia
jako ziem,
bogactwa naturalne
Zasoby kapitau
ilo, struktura
wiek, nowoczesno
napyw kapitau zagranicznego (przyspiesza propagacj postpu technicznego)
Korzyci skali
Funkcja produkcji Y= F( K , L )
Y < F( K , L ) , rosnce
Y = F( K , L ) , stae
Y > F( K , L ) , malejce
Postp techniczny
wiedza techniczna, wynalazki, innowacje (postp techniczny w sensie technicznym i postp techniczny w sensie ekonomicznym)
stymulowanie postpu technicznego: badania i rozwój
badania podstawowe -zastosowaniowe- wdroeniowe
luddyci
Wymiana midzynarodowa
rynki zbytu, ew. korzyci skali, konkurencja, transmisja i wymuszanie postpu technicznego
Granice i koszty wzrostu
Thomas Malthus 1798
teoria:
wzrost produkcji ywnoci powoduje przyrost ludnoci, który wywouje niedobory ywnoci, co powoduje gód i wymieranie ludnoci
(tzw. puapka malthuzjaska)
ograniczono zasobów naturalnych (Raport Rzymski 1970)
koszty wzrostu gospodarczego:
spoeczne, ekologiczne (zanieczyszczenia, wymieranie gatunków rolin i zwierzt)
odwracalne i nieodwracalne
Koncepcja wzrostu zerowego.