„Zmiana to cos nieuchronnego, co spotyka nas na każdym kroku. Bronimy się przed nią, sprzeciwiamy, wymyślamy drogę na skróty, a potem i tak docieramy do tego samego miejsca, które stawia nas przed faktem: czas na zmianę.
Jeśli pomyślimy o naturze człowieka, w którą jest wpisany rozwój i przechodzenie przez kolejne fazy życia, zmiana ukarze się jakoś coś naturalnego i pożądanego. Skąd zatem nasze obawy przed tym by się zmienić? Powodów może być wiele, najczęstsze to: niewiedza i obawa jak to będzie po zmianie, (nie wiemy co tak naprawdę jest po „drugiej” stronie), konieczność porzucenia „starego” by zrobić miejsce na „nowe” (a „stare” często ma w sobie coś co nas trzyma i przyciąga), i w końcu jedna zmiana może pociągnąć za sobą kolejne zmiany (a my byśmy chcieli by zmieniła się tylko jedna wybrana rzecz, a reszta niech już zostanie tak jak jest...)
Te wszystkie wyzwania i niewiadome związane ze wprowadzeniem zmiany w życie, powodują że zastygamy w miejscu. Na początku trwamy z gorąca nadzieją, że przyjdzie odpowiedni moment gdy nam się uda zmienić, a potem z już tylko z bladym marzeniem o tym że coś się stanie takiego, że zmiana sama nadejdzie. Ten rozkrok miedzy tym co stare a tym co nowe zazwyczaj jest szczególnym czasem gdy nie czujemy się tym kim byliśmy ale też nie wiemy kim moglibyśmy się stać. To także okres, gdy nie jesteśmy zadowoleni z tego jak jest, ale też nie mamy siły by było tak jakbyśmy chcieli. Jeśli nie opuści nas wiara w to, że nawet najmniejszy codzienny krok przybliża nas do zmiany, możemy z zaciekawieniem obserwować proces zmiany, który zadziewa się w każdej sekundzie naszego istnienia
i przybliża do tego do czego dążymy.
Zmiana nie wydarza się jak pstrykniecie palcami ale jest procesem, który składa się z kilku ważnych etapów, i tylko przejście ich po kolei daje pewność, że nastąpiła w pełni. Czasem droga przez ten proces wymaga od nas nie lada wysiłku i wtedy warto poszukać sprzymierzeńców zmiany - tych zewnętrznych i tych w sobie.”
Wszystko się zmienia z wyjątkiem samego prawa zmiany
Mamy różne rodzaje zmian:
- zmiany przekonań i postrzegania
- zmiany strategii i nawyków
- zmiany motywacji i nastawienia
- zmiany świadome i nieświadome
wewnętrzne i zewnętrzne
powierzchniowe i głębokie
szybka i powolna
narzucana i uzgodniona
planowana i dostawcza
psychologiczna
polityczna
kulturowa
ekonomiczna
technologiczna...
Z badań wynika, że 95 proc. ludzi nie ma nic przeciwko temu, aby coś zmienić. Ale faktycznie robi to tylko 5 proc.
Dlaczego?
Bo zmieniając rutynowe zachowania, czy poglądy, wychodzimy poza strefę bezpieczeństwa. Wkraczamy na nieznany teren, a instynktownie nie lubimy, gdy coś nas zaskakuje.
Nowe sytuacje kochamy dopóty, dopóki jesteśmy dziećmi. Potem lubimy oglądać filmy i czytać książki, które... znamy.
Prof. Rafał Ohme
Nastawienie reaktywne i proaktywne do zmiany
Język ludzi myślących i postępujących reaktywnie wskazuje na to, że nie biorą odpowiedzialności za własne zachowanie.
•„Na nic nie mam czasu”
•„Muszę to zrobić”
•„Nic nie przychodzi mi do głowy”
•„On mnie wyprowadza z równowagi”
Nadawca nie przyjmuje kontroli nad własnym życiem.
•Aktywna postawa ludzi w stosunku do pojawiających się problemów i wyzwań w ciągu życia, ludzi którzy sami kierują własnym życiem.
•„Mam wiele pomysłów”
•„Potrafię kontrolować swoje emocje”
Opór przed zmianą wywodzi się z :
Obawy przed nieznanym
Braku informacji
Obawy przed porażką
Niechęci do rozstania się z przeszłością
Braku postrzeganych korzyści
Zagrożenia układu władzy
Obawy przed wyjściem na głupka
Poczucia narażenia na ciosy i niebezpieczeństwa
Zagrożenia dla poczucia własnej wartości
Utraty panowania nad własnym losem
Wysokiego niepokoju, stresu
Czynniki potęgujące opór:
Opór pojawia się wówczas, gdy ludzie, których zmiana ma dotyczyć nie rozumieją jej. Im mniej jasne są informacje, im bardziej są sprzeczne, tym opór jest większy. Opór jest szczególnie silny, gdy zmiany przygotowywane są „w tajemnicy”.
Opór przeciw zmianie pojawia się, gdy ludzie obawiają się, że może ona zagrozić ich interesom - utracą władzę, prestiż, samodzielność, kompetencje.
Opór przeciw zmianie jest większy, gdy ludzie nie mają zaufania do inicjatorów zmian.
Opór przeciw zmianie jest tym większy, im bardziej ludzie postrzegają ją jako narzucaną z zewnątrz.
Największy opór budzą zmiany przeprowadzane w płaszczyźnie „bezpośrednio” personalnej.
Zwiększony opór mogą wywołać zmiany wprowadzone nagle, z zaskoczenia, bez podjęcia odpowiednich kroków przygotowawczych.
Krzywa przejścia przez zmianę:
Paradoks zmiany:
Osoba, nad którą posiadamy największą kontrolę to my sami, a osoba, którą najtrudniej zmienić, to również my sami.
Do zmiany potrzebuję:
inspiracji, więcej czasu, pojawienia się właściwej osoby, lepszego horoskopu, ostrzeżenia, aby ktoś mnie odkrył, kompetencji, sugestii ze strony innych, aby dojrzał mój podwładny, przywrócenia mojego poczucia własnej wartości, pochwały, aby ktoś inny się zmienił, aby zrobiono kawę, lepszych czasów, powrotu mej młodości odebrania garnituru z pralni, znaku z nieba, żeby przeszły mi różne bóle i dolegliwości, dobrze zatemperowanego ołówka, żeby wróciła moja żona, żeby mnie przestało ciągnąć do palenia, żeby podnieśli stawki, pozwolenia...
A Ty? Czego potrzebujesz?
Na którym jesteś teraz etapie?
Motywacja
Motywacja jest tym, co pozwala Ci zacząć.
Nawyk jest tym, co pozwala Ci wytrwać.
Jim Ryun
Każdy z nas miał kiedyś plany lub projekty, których nie zrealizował. Często brakowało „tego pierwszego kroku”, który pozwoliłby iść do przodu. Zabrakło motywacji do działania…
Kilka sposobów na wewnętrzną motywację:
Analiza celów - jeśli wiemy, co jest dla nas naprawdę ważne i na czym nam zależy, łatwiej nam jest się za to zabrać.
Analiza pozytywnych konsekwencji zrealizowania celu - świadomość tego, jakie korzyści możemy mieć z podjęcia działania.
Zaplanowanie nagrody za wykonanie celu - przyjemna nagroda za wykonanie zadania motywuje również do pracy, ponieważ kieruje nasze myśli na oczekiwaną nagrodę, a nie na trudy podejmowanego
działania.
Analiza negatywnych konsekwencji niezrealizowania celu - Negatywne konsekwencje są swego rodzaju stratą, a ludzie nie lubią tracić.
Deklaracja innym tego, co mamy zrobić - czyniąc to, angażujemy własne ja.
Wizualizacja celu - twórcze wykorzystanie wyobraźni; dobrze jest wyobrazić sobie, co ma zostać zrobione, co chcemy osiągnąć. Dzięki wizualizacji możemy przekształcić abstrakcyjny cel w żywy, realny obraz.
Wszystkie nasze marzenia się spełnią,
jeśli mamy odwagę je realizować”
Walt Disney
Walt Disney był jednym z najbardziej wpływowych ludzi XX wieku. Twórca przemysłu rozrywkowego, legenda animacji i filmu, wizjoner i świetny przedsiębiorca.
Walt Disney posługiwał się podczas planowania swoich przedsięwzięć bardzo charakterystyczną strategią, która została później zmodelowana przez twórców NLP i nazwana jego imieniem.
Disney, podczas planowania swoich działań przechodził
przez 3 etapy:
Marzyciela
Realisty
Krytyka
Na początku uruchamiał swoją wyobraźnię, rozbudzał ją by stworzyć fantastyczne i wyolbrzymione wizje swoich celów. Wyobrażał sobie np. wspaniały DisneyLand
w wymarzonej lokalizacji, mnóstwo dzieciaków i ich rodziców odwiedzających codziennie kolorowy świat bajkowych cudów.
Kiedy już nasycił się tą wizją, przechodził do kolejnego etapu.
Zastanawiał się teraz, ile z tego wszystkiego, co sobie wymarzył jest realne do zrealizowania. Czy dysponuje wystarczającymi zasobami, czasem, ludźmi. W jakiej skali to przedsięwzięcie można uznać za realne.
Kiedy miał już pełny i konkretny obraz swojego celu, przechodził do ostatniego etapu.
Na tym etapie starał się znaleźć potencjalne przeszkody i utrudnienia stojące na drodze do realizacji tego przedsięwzięcia. Szukał słabych punktów swojego planu i miejsc, gdzie jest pewne prawdopodobieństwo niepowodzenia.
Kiedy miał już pełną wizję swojego planu mógł przejść do jego realizacji, lub też powrócić do pierwszego etapu i znów marzyć, marzyć, marzyć... Walt Disney zorganizował pracę zespołu animatorów w trzech pokojach, z których każdy spełniał wyjątkową funkcję:
Pokój 1: Pokój marzeń - tu królowała wyobraźnia! -
wymyślano postacie i ich nawet najbardziej nieprawdopodobne przygody.
Pokój 2: Pokój historii - tu z wykreowanych postaci i zdarzeń tworzono spójną fabułę. To tu wymyślono scenorys („storyboard”).
Pokój 3: Pokój harówki („sweat box”) - tu pomysły poddawano krytyce. Decydowano, które postacie, czy elementy fabuły, będą odpowiednie dla projektu.
Z pokoju 3 projekt trafiał znów do pokoju 1, by zostać ocenionym z perspektywy rozwoju. Zwykle, jeśli dany element projektu nie spotkał się z krytyką pokoju 3, trafiał do produkcji.
Metoda ta jest często stosowana i wykorzystywana w biznesie. Wiele szkoleń i sesji coachingowych wykorzystuje jej potencjał do rozwijania pomysłów czy też do rozwiązywania problemów. Powszechność jej stosowania jest coraz większa we współczesnym świecie biznesu.
Marzyciel - to spontaniczne dziecko, robi wszystko, myśli że wszystko da się zrobić, żyje często w bajkowym świecie.
Realista - to dorosły - rzetelny, obiektywny, spokojny, opanowany.
Krytyk - to krytyczny rodzic - tego ci nie wolno, na to nie pozwalam, to zrobisz jak dorośniesz, na to moje zasady nie pozwalają, w tej sytuacji za dużo wydasz.
Po prostu wymyśla ciągle zasady i wymusza ich przestrzegania. Jest on służbistą nastawionym na przestrzeganie zasad, które wymyśla jako najmądrzejszy człowiek świata.
Nastawienie:
Kluczowe czynniki sukcesu:
- Wiedza zawodowa 10%
- Doświadczenie 15%
- Umiejętności osobiste 25%
- Własne nastawienie 50%
Budujemy dom!!
Dach-z doświadczenia
Okna - z najdroższych umiejętności
Drzwi- wiedza
Fundamenty- nastawnie!!