 | Pobierz cały dokument makro.uczelnia.dodatkowe.doc Rozmiar 965 KB |
7.Omów podstawowe kategorie dochodu narodowego wg SNA (GNP, DNP, NNP, NI, DPI).
Miernikami dochodu narodowego, liczonego w cenach rynkowych są :
GNP (Gross National Product - PNB - Produkt Narodowy Brutto) - składa się z dziewięciu elementów :
amortyzacja i straty - tworzą GNP, gdyż jest to miara brutto, czyli musimy uwzględnić poziom zużycia czynników wytwórczych,
podatki pośrednie „minus” subsydia - gdyż jest to dochód wytworzony,
narzuty na świadczenia socjalne (np. „wczasy pod gruszą”),
podatki (np. akcyza),
nierozdzielone zyski (akumulacja, która zostaje w przedsiębiorstwie z oszczędnościami),
pensje i płace (wynagrodzenie czynnika pracy)
dochody właścicieli przedsiębiorstw - zyski z kapitału, ziemi, dywidenda
inne dochody z tytułu własności środków produkcji - chodzi tu o posiadanie akcji, obligacji, weksli i z tego tytułu są różne dochody,
dochody państwa z tytułu własności czynników wytwórczych i przedsiębiorstw - państwo jest właścicielem ziemi, kapitału, majątku i z tego tytułu pobiera rentę (zyski).
GNP w zależności od podejścia:
Jest miernikiem całkowitych dochodów osiąganych przez obywateli danego kraju powiększonych o dochody netto z tytułu własności za granicą. Są one różnicą między dochodami otrzymanymi z tytułu własności za granicą a dochodami wypłaconymi z tytułu własności cudzoziemcom..
Miernikiem wartości dóbr finalnych wytworzonych za pomocą czynników wytwórczych będących własnością obywateli danego kraju, niezależnie od tego, gdzie te czynniki były wykorzystywane
Sumą wartości dodanej wszystkich przedsiębiorstw zarejestrowanych w danym kraju, niezależnie od tego czy działają na jego terenie czy poza nim
NNP (Net National Product - PNN - Produkt Narodowy Netto) - jest liczony z pominięciem amortyzacji. Amortyzacja jest miarą szybkości zmniejszania się wartości istniejącego w kraju zasobu kapitału trwałego w danym okresie, będącego wynikiem jego fizycznego lub ekonomicznego zużycia.
DNP (Domestic National Product - PKB - Produkt Krajowy Brutto) - liczony z amortyzacją i stratami, z punktu widzenia konsumenta. Jest miarą produkcji wytworzonej przez czynniki wytwórcze zlokalizowane na terytorium danego kraju, niezależnie od tego, kto jest ich właścicielem.
DNP (PKB) można obliczać na trzy sposoby:
jako sumę wydatków na dobra finalne .Jest wtedy równy wartości dóbr finalnych wyprodukowanych w ciągu roku oraz kupionych przez konsumentów C, inwestorów (I) państwo (G) oraz zagranicę (NX) przy czym do inwestycji wlicza się zmianę stanu zapasów PKB=C+I+G+NX (jest to tzw. metoda wydatkowa podejście od strony popytu)
 | Pobierz cały dokument makro.uczelnia.dodatkowe.doc rozmiar 965 KB |