|
POLITECHNIKA RZESZOWSKA Im. Ignacego Łukasiewicza |
|||
Osoby: Koś Przemysław Krajewski Łukasz Krauz Hubert Lamentowicz Marek |
Temat ćwiczenia: Pomiary w obwodach 1-fazowych prądu przemiennego.
|
|||
|
Rok: 1 MEDI |
Grupa: L-5 |
Data realizacji zajęć:
9.03.2012 |
Ocena: |
|
Rok akademicki: 2011/2012
|
|
|
|
Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z pomiarami natężenia prądu i napięcia w jednofazowych obwodach prądu przemiennego, do którego należą:
- Rezystor ( R )
- Kondensator ( C )
- Cewka ( L )
1. Pomiary mostkiem Wheatstone'a
Jednym z etapów ćwiczenia jest pomiar rezystancji mostkiem Wheatstone'a (rezystancji dowolnych i rezystancji cewki indukcyjnej).
Metoda ta polega na porównaniu wartości mierzonej rezystancji z rezystancją wzorcową. Należy ona do grupy metod zerowych, w stanie bowiem zrównoważenia mostka wartość prądu płynącego przez określoną gałąź wynosi zero.
Brak przepływu prądu w obwodzie wskazuje bardzo czuły galwanometr.
Przez galwanometr nie płynie prąd wówczas, gdy potencjały punktów A i B są jednakowe, czyli gdy spadek napięcia na rezystancjach ![]()
i ![]()
są równe odpowiednio spadkom napięcia na rezystancjach ![]()
i ![]()
.
Mostek Wheatstone'a zasilany jest z ogniwa suchego o napięciu 4.5 V. Mostkiem tym można mierzyć rezystancje o wartościach od 0.1 do 106Ω.

Schemat ideowy mostka Wheatstone'a
Wartości rezystancji mierzonych metodą mostka Wheatstone'a :
Rezystancja rezystora:
R=950 [Ω]
Rezystancja cewki:
R=96 [Ω]
2. Pomiary prądu i napięć w szeregowym układzie elementów RL.
Elementami pasywnymi w obwodach prądu sinusoidalnie zmiennego mogą być rezystancja ![]()
, indukcyjność ![]()
i pojemność ![]()
. W układzie szeregowym ten sam prąd ![]()
płynie przez wszystkie elementy, a napięcie zasilające ![]()
jest sumą geometryczną spadków napięć ![]()
, ![]()
i ![]()
na poszczególnych elementach. Impedancję obwodu w postaci zespolonej przedstawia się na wykresie wektorowym.
Poniższy rysunek przedstawia schemat obwodu RL.

Tabela pomiarów:
Lp |
CA =0,01 |
CV =4 |
CVr =4 |
CVl =4 |
|||||
|
αA |
I |
αV |
U |
αV1 |
UR |
αV2 |
UL |
|
|
dz |
A |
dz |
V |
dz |
V |
Dz |
V |
|
1. |
20 |
0,2 |
33,5 |
134 |
23,5 |
94 |
17 |
68 |
Cewka bez rdzenia |
2. |
30,5 |
0,305 |
52 |
208 |
37 |
148 |
27 |
108 |
|
3. |
10 |
0,10 |
39,5 |
158 |
11 |
44 |
36 |
144 |
Cewka z rdzeniem |
4. |
15 |
0,15 |
64 |
256 |
18 |
72 |
58 |
232 |
|
CV = ![]()
,
Badania na oscyloskopie przebiegów w szeregowym układzie ![]()
. Na oscyloskop podaje się sygnały będące miarą prądu płynącego przez rezystancję ![]()
i spadku napięcia na tej rezystancji. Podobnie postępuje się w przypadku cewki indukcyjnej ![]()
. Obserwację przebiegów prądu i napięcia uzyskuje się dzięki następującemu układowi:

3. Pomiary w szeregowym układzie elementów ![]()
.
W układzie szeregowym ten sam prąd ![]()
płynie przez wszystkie elementy, a napięcie zasilające ![]()
jest sumą geometryczną spadków napięć ![]()
, ![]()
i ![]()
na poszczególnych elementach. Poniższy rysunek przedstawia schemat szeregowego układu elementów ![]()
.
Tabela pomiarów:
Lp |
CA =0,1 |
CV =4 |
CVr =4 |
CVl =4 |
CVc =4 |
|||||
|
αA |
I |
αA |
U |
αV1 |
UR |
αV2 |
UL |
αV3 |
UC |
|
dz |
A |
Dz |
V |
dz |
V |
dz |
V |
dz |
V |
1. |
20 |
0,20 |
30,5 |
122 |
24 |
96 |
16,5 |
66 |
20 |
80 |
2. |
40 |
0,5 |
62 |
248 |
48 |
192 |
34 |
136 |
41 |
164 |
CV = ![]()
Pomiary w równoległym układzie elementów ![]()
. W układzie tym to samo napięcie ![]()
występuje na poszczególnych elementach, a prąd ![]()
pobierany ze źródła jest sumą geometryczną prądów ![]()
, ![]()
i ![]()
. Poniższy rysunek przedstawia schemat równoległego układu elementów ![]()
.
Tabela pomiarów:
Lp |
CV =4 |
CA =1 |
CAr =0,01 |
CAl =1 |
CAc =0,01 |
|||||
|
αV |
U |
αA |
I |
αA1 |
IR |
αA2 |
IL |
αA3 |
IC |
|
dz |
V |
Dz |
A |
dz |
A |
dz |
A |
Dz |
A |
1. |
21,5 |
86 |
0,25 |
0,25 |
18 |
0,18 |
0,24 |
0,24 |
22 |
0,22 |
2. |
43 |
172 |
0,5 |
0,5 |
34 |
0,34 |
0,49 |
0,49 |
42 |
0,42 |
CV = ![]()
Wzory i oznaczenia użyte przy obliczeniach
Oznaczenia:
![]()
— stała woltomierza
![]()
— stała amperomierza
![]()
— rezystancja rezystora
![]()
— indukcyjność cewki
![]()
— pojemność kondensatora
![]()
— napięcie
![]()
— natężenie prądu
![]()
— reaktancja indukcyjna
![]()
— impedancja
![]()
— kąt przesunięcia fazowego
![]()
— współczynnik mocy odbiornika
![]()
— pulsacja układu
![]()
— częstotliwość
Wzory
1. wartość rezystancji mierzonej metodą mostkową: ![]()
2. stałe woltomierza i amperomierza: ![]()
, ![]()
3. prawo Ohma: ![]()
4. impedancja: ![]()
5. reaktancja indukcyjna: ![]()
6. indukcyjność cewki: ![]()
7. reaktancja pojemnościowa: ![]()
8. susceptancja indukcyjna: ![]()
9. susceptancja pojemnościowa: ![]()
10. pojemność kondensatora: ![]()
11. impedancja zespolona: ![]()
12. moduł impedancji zespolonej: ![]()
13. współczynnik mocy: ![]()
14. konduktancja: ![]()
Pomiary w szeregowym układzie elementów![]()

![]()
![]()
![]()
Ul=66V Uc=80V
![]()
I=0,2A Ur=96V
![]()
U=122V
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
Pomiary w równoległym układzie elementów![]()

![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
Ic=0.22A Il=0.24A
![]()
![]()
![]()
I=0.25
![]()
U=86V Ir=0.18A
![]()
![]()
Obserwacje na oscyloskopie przebiegów w szeregowym układzie ![]()
1. Przebieg na rezystancji ![]()
:
![]()
![]()
![]()
2. Przebieg dla cewki indukcyjnej:
![]()
![]()
![]()
5
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()