STALE ODPORNE NA KOROZJĘ

Korozją nazywamy proces niszczenia metalu na skutek oddziaływania środowiska zewnętrznego. Zaczyna się ona zawsze na powierzchni i stopniowo przenika do warstw głębszych, jednakże ten postęp w głąb metalu nie jest zawsze równomierny. Rozpoczęty proces korozji, o ile nie ulegnie zahamowaniu prowadzi do całkowitego zniszczenia elementów metalowych. Ze względu na charakter rozróżniamy:  korozję chemiczną,  korozję elektrochemiczną. Korozja chemiczna zachodzi zwykle pod wpływem działania suchych gazów przy wysokich temperaturach. Powstaje wówczas na powierzchni elementów metalowych cienka warstwa związków chemicznych, najczęściej tlenków rzadziej siarczków, azotków lub węglików. Czynnik korodujący przenika na drodze dyfuzji poprzez warstwę produktów dyfuzji do metalu co powoduje jej stopniowe pogłębianie i korozja postępuje w głąb metalu. Korozja elektrochemiczna zachodzi w cieczach zwykle w roztworach wodnych na skutek przepływu prądu elektrycznego z jednej części metalu do drugiej za pośrednictwem elektrolitu. Przykładem jej może być rozpuszczenie matali w kwasach. Ze względu na wynik oddziaływania rozróżniamy następujące rodzaje korozji: korozję równomierną- zachodzącą na całej powierzchni elementów metalowych, powodującą mniej więcej równomierne zmniejszenie ich grubości (rys.1), korozję wżerową- zachodzącą gdy metal atakowany jest tylko w pewnych miejscach powierzchni w skutek czego powstają w tych miejscach zagłębienia zwane wżerami (rys.2), korozję międzykrystaliczną- zachodzącą gdy ośrodek aktywny atakuje granice ziarn bez naruszania ich wnętrza. Tego rodzaju korozja rozprzestrzenia się w głąb metalu po granicach ziarn, co powoduje naruszenie spójności metalu (rys. 3), korozja naprężeniowa- zachodząca na skutek istnienia w metalu naprężeń własnych. Miejsca materiału o różnych naprężeniach mają rozmaite ilości energii wewnętrznej, co w obecności roztworów prowadzi do powstania ogniw lokalnych, które z kolei powodują korozję. Mogą to być naprężenia zarówno wywołane działaniem sił zewnętrznych jak i naprężenia z uprzednich procesów technologicznych np. zginania , spawania. Przejawem tego typu korozji są pęknięcia (rys.4), korozja kontaktowa- zachodząca gdy stal styka się z innymi metalami np. stopem miedzi, dzięki czemu powstają lokalne ogniwa prowadzące do znacznego ubytku metalu (rys.5). rys. 1 rys. 2 rys. 3 rys. 4 rys. 5 Stale odporne na korozję należą do grupy stali stopowych o szczególnych własnościach fizycznych i chemicznych. Niejednokrotnie zawartość w tych stalach pierwiastków stopowych przekracza kilkadziesiąt procent. Stale odporne na korozję dzielimy na:  stale nierdzewne- są to stale odporne na korozję admosferyczną i wodną,  stale kwasoodporne- stale o strukturze austenitycznej- są to stale, które nie ulegają działaniu większości środowisk kwaśnych. Odpornośc na korozję stali zależy głównie od: 1. składu chemicznego, 2. struktury, 3. stanu powierzchni Ad 1. Skład chemiczny, a zwłaszcza zawartości chromu, niklu, węgla, molibdenu, miedzi, manganu, azotu, tytanu, niobu i tantalu. Podstawowym pierwiastkiem stali odpornych na korozję jest chrom. Wprowadzony do stali w ilości większej od 13% powoduje skokową zmianę potencjału elektrochemicznego z –0,6V do +0,2 V (Rys.6). Wynika stąd, że odporność na korozję występuje doiero przy zawartości powyżej 13% chromu. Stale chromowe są odporne na korozję w środowiskach utleniających np. kwasu azotowego, nie są one natomiast odporne na działanie środowisk redukujących np. kwasu solnego czy siarkowego. Przy temperaturach wysokich minimalna zawartość chromu zapewniająca odporność na korozję wzrasta do 20%. Drugim oprócz chromu najważniejszym składnikiem stopowym stali odpornych na korozję jest nikiel, który podwyższa odporność stali na działanie wielu środowisk korozyjnych, a zwłaszcza kwasu siarkowego, roztworów obojętnych chlorków ( woda morska) itp. Stale zawierające nikiel nie są odporne na działanie gazów zawierających związki siarki przy podwyższonych temperaturach z uwagi na powstawanie siarczku niklu. Węgiel natomiast pogarsza odporność na korozję. Stal ulega silnemu obniżeniu odporności na korozję jeżeli węgiel występuje w niej w postaci węglików Ad. 2 Struktura stali.W stalach odpornych na korozję występują struktury: ferrytyczna , austenityczna i martenzytyczna. Stale te mogą mieć strukturę jednofazową np.ferrytyczną lub dwufazową np. ferrytyczno-austenityczną. Faza jest to część stopu o jednakowych w całej swej masie własnościach fizycznych i o tym samym składzie chemicznym.  Struktura ferrytyczna to struktura roztworu stałego w żelazie alfa (żelazo w przyrodzie występuje w dwóch odmianach alotropowych żelazo alfa i żelazo gama) ,odmiana alfa krystalizuje w sieci przestrzennie centrycznej A2 (rys.7). rys. 7  Struktura austenityczna to struktura roztworu stałego w żelazie gama ,żelazo gama krystalizuje w sieci płaskocentrycznej A1 (rys 8) rys. 8  Struktura martenzytyczna jest to struktura powstała w wyniku bezdyfuzyjnej przemiany austenitu, jest to przesycony roztwór węgla w żalazie (rys. 9). rys. 9 Najwyższą odporność na korozję wykazują stale austenityczne potem ferytyczne, a najniższą martenzytyczne. Większą odporność na korozję mają struktury jednofazowe.Większą odporność struktur jednofazowych należy przepisywać znacznie korzystniejszym warunkom do powstawania stanu pasywnego oraz do utrzymania jego trwałości i ciągłości. Prawdopodobieństwo powstania ogniw lokalnych w stali o strukturze jednofazowej jest bardzo małe. Pojawienie się w stalach jednofazowych dodatkowych składników w strukturze prowadzi zawsze do zmniejszenia odporności korozyjnej. Ad. 3 Odporność na korozję stali zależy w dużej mierze od stanu jej powierzchni. Stale o powierzchni gładkiej są zawsze bardziej odporne na korozję od stali o znacznej chropowatości. W stalach odpornych na korozję glównym składnikiem stopowym jest chrom. Dodatek chromu dąży do utworzenia w strukturze węglików chromu (Fe,Cr)3C, (Fe, Cr)7C czy Cr23C6, który krystalizuje w sieci heksagonalnej ( rys.10). rys. 10 Odporność stali na korozję jest związana ze zdolnoscią stali do pasywacji. Pod nazwą pasywacji rozumiemy zwiękrzenia odpornosci metalu na korozję przez utlenienie jego powierzchni. Przyjmuje się ,że na powierzchni pasywnego metalu istnieje szczelna i silnie przylegajaca warstewka tlenków, która chroni metal przed oddziaływaniem otaczającego środowiska. Ze względu na zawartość chromu stale odporne na korozję obejmują trzy grupy: 1. stale wysoko chromowe, 2. stale chromowo-niklowe, 3. chromowo-niklowo-manganowe. Ad. 1 Stale wysoko chromowe są odporne głównie na korozję chemiczną w tym na utlenianie w admosferze powietrza, wody naturalnej, pary wodnej, na działanie zimnych roztworów alkalicznych rozcieńczonych kwasów i soli z wyjątkiem chlorków , siarczanów i jodków oraz na działnie ropy naftowej i jej par, paliw, olejów ,alkoholi, a także środków spożywczych. W zależności od zawartości chromu można podzielić je na: stale o zawartości od 12 do 14% Cr i do 0,45% C- struktura tych stali jest różna w zależności od zawartości węgla (rys. 11) jak widać w zakresie niskich zawartości węgla C< 0,1% pole fazy alfa rozciąga się w całym zakresie temperatur i i stale o takim składzie będą maiły strukturę ferytyczną. Stale ze średnią zawartością węgla od 0,2 do 0,3% będą miały po nagrzaniu powyżej 950°C strukturę ferytyczno-austenityczną. Po ochłodzeniu struktura tych stali będzie zawierała feryt i martenzyt i z tego względu nazwano je półferytycznymi. Stale o zawartości węgla powyżej 0,3% przechodzą po nagrzaniu całkowicie w austenit a po ochłodzeniu będą miały strukturę martenzytyczną. Zgodnie z powyższym stale 0H13,0H13J zaliczamy do stali ferytycznych, stal 1H13 do stali półferytycznych, zaś stale 2H13, 3H13, 4H13 do stali martenzytycznych. Są to najtańsze gatunki stali nierdzewnych. Stale te posiadają dobrą odporność na korozję w obecności pary wodnej i kwasu azotowego, kwasu octowego nie są natomiast odporne na działanie kwasu solnego i siarkowego. stale o zawartości od 16 do 18% Cr i ok. 0,1 %C ( rys12.) są stalami o większej odporności na korozję np. H17,H17N2 mają w stanie wolno chłodzonym strukturę ferytyczną lub ferytyczno-martenzytyczną. Są szeroko stosowane w przemyśle spożywczym. Stale te są odporne na działanie stopionej siarki i jej par,rozcieńczonych roztworów alkaicznych, rozcieńczonych zimnych kwasów organicznych, mydła, oraz korozji naprężeniowej. Mogą być stosowane przy temperaturach nie przekraczających 900°C stale o zawartości od 18 do 28% (rys 13.) chromu np. H25T mają strukturę ferytyczną. Mogą być stosowane przy temperaturach nie przekraczających 1150°C Ad 2. Stale chromowo-niklowe są odporne głównie na korozję elektrochemiczą w środowisku kwasów nieorganicznych i organicznych, związków azotu i roztworów soli i agresywnych środków spożywczych. Zawierają one od 18 do 25% Cr i od 8 do 20 % Ni. Mają strukturę austenityczną. Najczęściej stosoewna jest stal typu 18/8 zawierająca 18%Cr i 8%Ni względnie jej modyfikacje jak 0H18N9, 1H18N9, 2H18N9. Stal ta jest wybitnie odporna na korozję, nie działa na nią kwas azotowy, stężony kwas siarkowy, fosforowy i inne. W celu zwiękrzenia odporności na kwas siarkowy i octowy stosuje się dodatki molibdenu w ilości od 1,5% do 2,5% np.H18N10MT, H17N13M2T. Dodatek miedzi w ilości ok. 3% zmniejsza skłonność tych stali do korozji naprężeniowej np. 0H22N24M4TCu. Dodatek krzemu w ilości od 2% do 3 % polepsza odporność na działanie kwasu solnego i rozcieńczonego kwasu siarkowego np. H18N9S. Stale chromowo niklowe są szeroko stosowane w budowie aparatury chemicznej na części aparatury w przemyśle spożywczym. Wadą tych stali jest niestety skłonność do korozji międzykrystalicznej, która występuje przy ich nagrzaniu do temp. od 450°C do750°C . Przyczyną tego rodzaju korozji jest wydzielanie się na granicach ziarn węglików chromu powodujące zubożenie granic ziarn w chrom. Skłonność do korozji międzykrystalicznej można usunąć przez: obniżenie zawartości węgla do 0,02%-0,03% np. 00H18N10, lub wprowadzenie do stali silnie węglikotwórczych pierwiastków jak tytan czy niob np. 1H18N9T, 0H18N12Nb, lub odpowiednią obróbkę cieplną, co utrudnia powstawanie węglików chromu i składnik ten koncentruje się wtedy w roztworze. Bardzo dobrą odporność na kwas siarkowy ma więc stal 0H23N28M3TCu. Także bardzo dobrą odporność na działanie kwasu siarkowego o dowolnym stężeniu i temperaturze do 100°C oraz kwasu fosforowego , mrówkowego, rozcieńczonego (do 4%) kwasu solnego, w środowiskach zawierających związki chloru ma stal 0H22N24M4TCu. Ad 3. Stale chromowo-niklowo-manganowe tak jak stale chromowo-niklowe są odporne głównie na korozję elektrochemiczą w środowisku kwasów nieorganicznych i organicznych, związków azotu i roztworów soli i agresywnych środków spożywczych.Są to stale, w których w celach oszczędnościowych częściowo zastąpiono nikiel manganem względnie azotem np. 1H17N4G9. Mają one też strukturę austenityczną jednak ich odpornosć na korozję jest nieco gorsza niż stali chromowo niklowych. W środowiskach takich jak roztwory kwasu mlekowego, octowego i innych wystepujących w sokach owocowych wykazują dobrą odporność. Są one szeroko stosowane w przemyśle mleczarskim. Oznaczenie stali odpornych na korozję (wg. PN-71/H-86020). Stale odporne na korozję oznacza się literami określającymi składniki stopowe i liczbami za każdą literą podającymi w procentach średnie stężenie tych dodatków w stali. Stężenie węgla określa się liczbami całkowitymi, oznaczającymi przybliżoną, srednią zawartość tego pierwiastka w dziesiątych częściach tego pierwiastka. Gdy stężenie jest mniejsze od 0,07%C na początku znaku stali podaje się znak 0, gdy zaś mniejsze od 0,03%C – podaje się znak 00. Pierwiastki są znakowane następująco: H - chrom, N – nikiel, Nb – niob, M - molibden, G – mangan, Cu – miedŸ, T – tytan, J- aluminiu. Obecnie obowiązują równolegle dwie normy PN-71-H-86020 i PN-EN 10088-1 opisująca skład chemiczny i niektóre własności fizyczne stali odpornych na korozję. tabele: 1.stale odporne na korozję-odporność korozyjna 2.zestawienie stali stopowych - oznaczenia polskie i ich odpowiedniki zagraniczne  Stale odporne na korozję  Znak stali  Odpornośc korozyjna w ośrodkach  Przydatność do spawania  Przykłady zastosowania  OH13  OH13J   korozji atmosferycznej wiejskiej i miejskiej, wód naturalnych (z wyjątkiem wody morskiej i kopalnianej) pary wodnej gorących par ropy naftowej rozcieńczonych roztworów alkalicznych (np. amoniaku), rozcieńczonych zimnych (o temperaturze normalnej) kwasów nieorganicznych (np. kwasu azotowego), rozcieńczonych zimnych kwasów organicznych (z wyjątkiem mrówkowego, szczawiowego i octowego powyżej 5%) rozcieńczonych zimnych roztworów soli np. azotanów, azotynów, węgla-| nów i in. (z wyjątkiem chlorków, siarczanów, jodków), smarów i olejów mineralnych, benzyny i innych ciekłych paliw, alkoholi, eterów. produktów żywnościowych nie zawierających soli kuchennej i innych środków konserwujących  spawalna przy zachowaniu odpowiednich warunków (podgrzewanie)  w przemyśle naftowym na-spawane wykładziny zbiór ników zwykłych I ciśnieniowych, na kolumny rektyfikacyjne, wymienniki ciepła i rury krakingowe oraz na niektóre urządzenia w przemyśle koksowniczym itp.  1H13  jak wyżej trudniej spawalna mż OH13 i OM13J  na łopatki turbin parowych, zawory pras hydraulicznych, aparaturę urządzeń kragingowych, sworznie, nakrętki przedmioty gospodarstwa domowego  2H13  3H13  spawanie nie zalecane  jak stali 1H13, ale w przypadku gdy wymaga się większej twardości i wytrzymałości, np. wały, śruby, dławice, sprężyny, części maszyn i formy do odlewów pod ciśnieniem  2H14  3H14  wyłącznie na narzędzia medytzne, noże do nakryć stołowych, kuchenne, rzeŸnicze  4H14  niespawalna  4H13  na narzędzia skrawające, narzędzia pomiarowe, igły do gaŸników, łożyska kulkowe, przyrządy i narzędzia chirurgiczne  Stale odporne na korozję  Znak stali  Odpornośc korozyjna w ośrodkach  Przydatność do spawania  Przykłady zastosowania  OH17T  Stale te są odporne na działanie; korozji atmosferycznej miejskiej i wiejskiej, wód naturalnych (z wyjątkiem wody kopalnianej i podobnych) , pary wodnej, gorących par ropy naftowej zwłaszcza zawierających siarkę, stopionej siarki i jej par, rozcieńczonych roztworów alkalicznych (np. wodorotlenku sodowego do 20% przy temperaturze wrzenia, do 30% przy temperaturze normalnej; amoniaku o dowolnym stężeniu i przy dowolnej temperaturze (do temperatury wrzenia) , rozcieńczonych zimnych kwasów organicznych ( np, kwasu octowego do 5%, winowego, szczawiowego, jabłkowego i in. ), roztworów soli np. azotanów, azotynów, węglanów, fosforanów, cyjanków, chromianów (o dowolnym stężeniu i temperaturze) z wyjątkiem siarczanów, chlorków, jodków itp. , benzyny i innych ciekłych paliw, mydła oraz produktów żywnościowych takich jak mleko, sery, piwo, kawa, herbata, oleje jadalne, spirytus, wódka itp. , ponadto na działanie korozji naprężeniowej  spawalna przy zachowaniu odpowiednich warunków (podgrzewanie)  urządzenia do wytwarzania kwasu azotowego (wieże absorpcyjne, wymienniki ciepła dla gorących tlenków azotu i gorącego kwasu azotowego), zbiorniki, rurociągi i cysterny do przewozu, kwasu azotowego; urządzenia i części maszyn przemysłu spożywczego (np. mleczarskiego, browarniczego, cukrowniczego, owocowo-warzyw-niczego) urządzenia i części przemysłu mydlarskiego, urządzenia kuchenne stołówek, wytwórni konserw i gospodarstwa domowego  H17  spawanie nie zalecane  jak stali OH17T w przypadku urządzeń nie spawanych  3H17M  spawanie nie zalecane  wały, trzpienie, wrzeciona, zawory, narzędzia chirurgiczne  Stale odporne na korozję  Znak stali  Odpornośc korozyjna w ośrodkach  Przydatność do spawania  Przykłady zastosowania  HI7N2  2H17N2  Stale te są bardziej odporne na działanie środowisk korozyjnych wymienionych dla stali OH13, OH13J, 1H13, 2H13, 3H13 i 4H13; ponadto są odporne na działanie; gorących tlenków i gorącego rozcieńczonego kwasu azotowego, zimnych, rozcieńczonych kwasów organicznych np. kwasu mrówkowego i octowego  spawanie nie zalecane  na części maszyn dla przemysłu kwasu azotowego i części urządzeń obciążonych mechanicznie części maszyn i urządzeń przemysłu spożywczego (np, mleczarskiego, browarniczego, drożdżowego, przemysłu papierniczego itp. ; części pomp  H18  niespawalna  łożyska kulkowe dla przemysłu naftowego noże wysokiej jakości, narzędzia chirurgiczne, panewki, zawory i inne części wymagające dużej odporności na korozje i ścieranie  H13N4G9  Stal ta jest odporna na działanie: korozji atmosferycznej miejskiej i wiejskiej, wód naturalnych (z wy-jftkiem wody kopalnianej i podobnych) , rozcieńczonych roztworów alkalicznych np. amoniaku, niektórych słabych kwasów organicznych (np. kwasu jabłkowego, stearynowego i innego) , smarów i olejów, benzyny i innych ciekłych paliw, produktów żywnościowych nie zawierających soli kuchennej  spawalna punktowo  jako stal walcowana na zimno zastępuje stale 1H18N9T, 1H18N9 itp. , dla lekkich konstrukcji łączonych za pomocą spawania punktowego  Stale odporne na korozję  Znak stali  Odpornośc korozyjna w ośrodkach  Przydatność do spawania  Przykłady zastosowania  OH17N4G8  Stale te są odporne na działanie: korozji atmosferycznej (z wyjątkiem atmosfery przemysłowej zawierającej znaczne ilości SO2. wód naturalnych roztworów alkalii kwasów nieorganicznych np. kwasu azotowego, czystego kwasu fosforowego (nie zawierającego jonów fluorowych) , kwasów organicznych np. kwasu mlekowego (do 15%), zimnego kwasu octowego, większości innych kwasów organicznych występujących w sokach owocowych, roztworów soli zwłaszcza azotanów, azotynów, fosforanów, chromianów, węglanów, cyjanków, w szerokim zakresie stężeń i temperatury różnych związków azotu (w tym przypadku stale te są lepsze niż stale 1H18N9T) oraz produktów żywnościowych zwłaszcza mleka, serów, piwa, kawy, herbaty, olejów jadalnych, spirytusu, wódki, soków owocowych, warzyw itp.  spawalna  aparatura do produkcji mleka i jego przetworów; bańki, pasteryzatory, wirówki i inne, aparatura browarnicza; zbiorniki* fermentacyjne, beczki, kadzie i inne; aparatura przemysłu spożywczego i kwasów tłuszczowych; .urządzenia kuchenne; stal OH17N4G8 nadaje-sif też do tłoczenia  1H17N4G9  spawalna  Stale odporne na korozję  Znak stali  Odpornośc korozyjna w ośrodkach  Przydatność do spawania  Przykłady zastosowania  OH18N9  Stale te są odporne na działanie: korozji atmosferycznej, wód naturalnych (w tym i wody morskiej), roztworów alkalicznych, kwasów nieorganicznych z wyjątkiem kwasu solnego, siarkowego, fluorowodorowego, mieszanin kwasu azotowego i solnego, jodu, bromu i wilgotnego chloru, kwasów organicznych z wyjątkiem kwasu mrówkowego (o stężeniach większych niż 5%) wrzącego kwasu mlekowego i gorącego kwasu szczawiowego, roztworów soli o dowolnym stężeniu i dowolnej temperaturze z wyjątkiem bardziej stężonych roztworów chlorków, siarczanów, chloranów itp. oraz wszystkich produktów żywnościowych  spawalna  części głębko tłoczone na urządzenia  jak dla stali 1H18N9T  1H18N9  spawalna  części nie spawane; części, które mogą być po spawaniu przesycone; części obrobione cieplnie, po spawaniu nie narażone na działanie korozji międzykrysta licznej  na urządzenia jak dla stali 1H18N9T  2H18N9  spawalna  części nie spawane, części spawane, które mogą być po spawaniu poddane przesycaniu; części spawane, od których nie wymaga się odporności na korozję międzykrystaliczna  konstrukcje licencyjne a także części jak dla stali 1H18N9T w środowiskach mniej agresywnych  OOH18N10  spawalna  na części urządzeń w środowiskach o dużym zagrożeniu korozjj międzykrystalicznj  jak dla 1H18N9T  Stale odporne na korozję  Znak stali  Odpornośc korozyjna w ośrodkach  Przydatność do spawania  Przykłady zastosowania  1H18N9T  jak dla stali OH18N9, 1H18N9, 2H18N9, OOH18N10  spawalna  urządzenia przemysłu chemicznego i azotowego; wieże absorpcyjne, wymienniki ciepła; zbiorniki do kwasów, rurociągi i inna aparatura spawana; urządzenia dla przemysłu lakierniczego i farmaceutycznego, autoklawy, mieszadła, kotły destylacyjne, części pomp m.in. do pracy w kwaśnych wodach szybowych w przemyśle węglowym; w przemyśle spożywczym i owocowo-warzywniczym na elementy narażone na działanie agresywnych środków konserwujących (sól, S02)  OH18N10T  spawalna  jak dla 1H18N9T, lecz dla wyższych wymagań odporności na korozję części do głębokiego tłoczenia  OHl8Nl2Nb  Stale odporniejsze (ze względu na większa zawartość niklu) na działanie wszystkich środowisk korozyjnych wymienionych dla stall typu H18N9  1H18N12T  spawalna  jak dla 1H18N9T dla wyższych wymagań odporności na korozję  H18N10MT  Stal odporna na działanie wszystkich środowisk korozyjnych wymienionych dla stali typu H18N9 a ponadto dla rozcieńczonego (do 20% przy temperaturze otoczenia) i stężonego kwasu siarkowego przy wyższych temperaturach. Stal nie jest odporna na działanie kwasu solnego, fluorowodorowego, bromu, jodu, wilgotnego chloru. Stal dość odporna na działanie korozji wżerowej  spawalna  na urządzenia farbiarskie, aparaturę przy wyrobie celulozy np. metoda siarczynowa, sztucznego jedwabiu  Stale odporne na korozję  Znak stali  Odpornośc korozyjna w ośrodkach  Przydatność do spawania  Przykłady zastosowania  H17N13M2T  Stale te są odporne na działanie: atmosfer zawierających dwutlenek siarki, wszystkich wód naturalnych, kwasu siarkowego do 20% przy temperaturze 40°C, do 5% przy temperaturze 50°C i do 2% przy temperaturze zimnego kwasu fosforowego o dowolnym stężeniu, mieszanin kwasu siarkowego i azotowego, gorących roztworów kwasu siarkowego, wrzących roztworów kwasu organicznego, włókienniczych i papierniczych roztworów bielących, barwników kwaśnych i zasadowych, korozji wżerowej, Stale nie są odporne na działanie kwasu solnego i fluorowodorowego  spawalna  jak dla stali H18N10MT dla wyższych wymagań odporności na korozje  OH17N12M2T  spawalna  stal zastępcza dla OOH17N14M2  OOH17N14M2  spawalna  do budowy urządzeń o ściance grubszej niż 20 mm w środowiskach o dużym zagrożeniu korozja miedzykrystaliczna oraz w obecności niektórych bardzo agresywnych chlorków (stali tych nie należy stosować w obecności kwasu azotowego); zaleca się stosowanie w niektórych węzłach ciągu produkcji mocznika  OH17N16M3T  Stal ta jest w większym stopniu odporna na działanie wszystkich środowisk korozyjnych od stali zawierających 2, O do 2,5% molibdenu wymienionych powyżej  spawalna  jak dla stali H17N13M2T dla wyższych odporności na korozje; wieże przy syntezie mocznika  Stale odporne na korozję  Znak stali  Odpornośc korozyjna w ośrodkach  Przydatność do spawania  Przykłady zastosowania  OH23N28M3TCu  OH22N23M4TCu  Stale przeznaczone przede wszystkim do środowisk zawierających kwas siarkowy. Są odporne na działanie: kwasu siarkowego o dowolnym stężeniu przy temperaturze do 4O°C, kwasu siarkowego, o stężeniu do 60% i 100% przy temperaturze do kwasu siarkowego o stężeniu do 40% przy temperaturze do 80°C kwasu siarkowego o stężeniu do 20% przy temperaturze do IOO°C, kwasu fosforowego o dowolnym stężeniu i przy dowolnej temperaturze, wrzącego kwasu mrówkowego, cytrynowego, mlekowego o dowolnym stężeniu, środowisk zawierających chlorki, chlorany, nadchlorany i podchlorany, zimnego rozcieńczonego (do 4%) kwasu solnego, zimnego rozcieńczonego kwasu fenolowodorowego  spawalna  na elementy pracujące w środowisku kwasu siarkowego i fosforowego, mrówkowego i chlork W. Nr DIN PN AISI SS BS 1.4005 X 12 CrS 13   416 2380 416 S 21 1.4006 X10CM3 1H13 410 2302 410 S 21 1.4016 X6 Cr17 H17 430 2320 430 S 15 1.4021 X20Cr13 2H13 420 2303 420 S 37 1.4028 X 30 Cr 13 3H13 420 2304 420 S 45 1 .4034 X46Cr 13     (2304) (420 S 45) 1.4057 X 20 CrNi 17 2 H17N2 431 2321 431 S 29 1.4104 X 12 CrMoS 17   430 F 2383 (441 S 29) 1.4105 X 4 Cr MoS 18   430 F     1. 4112 X90CrMoV 18   440 B     1. 4113 X6 CrMo 17 1   434   434 S 17 1.4122 X 35 CrMo 17 3 H 17 M       1.4125 X 1 05 CrMo 1 7 H18 440 C     1.4301 X 5 CrNi 18 10 OH18N9 304 2332 304 S 16 1.4303 X 5 CrNi 18 12   305/308   305 S 17 1.4305 X 10 CrNiS 18 9   303 2346 303 S 31 1.4306 X2 CrNi 19 11 OOH18N10 304 L 2352 304 S 11 1.4310 X 12 CrNi 17 7 1H18N9 301 2331 301 S 22 1.4313 X5 CrNi 13 4   E 415 2384 425 C 11 1.4401 X 5 CrNiMo 17 122 OH17N12M2T 316 2347 316 S 31 1.4404 X2 CrNiMo 18 14 3 OOH17N14M2 316L 2348 316 S 11 1.4435 X2 CrNiMc 13 14 3 GOH17N14M2 316 L 2353 316 S 11 1.4436 X5 CrNiMo 17 13 3 OH17N12M2T 316 2343 316 S 31 1.4460 X 4 CrNiMoN 27 5 2   329 2324   1.4462 X 2 CrNiMoN 22 5 3   329 A/F 51 23 77   1.4539 X1NiCrMoCuN 25 205 OH22N24M4Cu   2562   1.4541 X6 CrNiTi 18 10 OH18N10T 321 2337 321 S 31 1.4541   1H18N9T       1 .4550 X 6 CrNiNb 18 10 OH18N12Nb 347 2338 347 S 31 1.4567 X3CrNiCu 189   304 K     1.4571 X6 CrNiMoTi 17 122 H17N13M2T 316 TI 2350 320 S 31 1.4571   H18N10MT       1.4680 X6 CrNiMoNb 17122   316 CB     1.4713 X 1 0 CrAI 7         1.4742 X 10 CrAI 18 H18JS       1.4762 X 10 CrAI 24 H24JS (446) (2322)   1 .4828 X 15 CrNiSi 20 12 H2CN12S2 309   309 S 24 1 .4841 X 15 CrNiSi 25 20 H25N20 314   314 S 25 W. Nr = Skrócony numer materiału wg DIN  DiN = Deutsche Industrie Norrnen  PN = Polskie Normy  AISI = American Iron and Steel Institute  SS = Swedish Standard  BS = British Standard  Uwaga l  Powyższą tabele należy traktować jako przybliżenie oznaczeń.  Wymienność materiałów wg podanych norm względem siebie musi być sprawdzana za każdym razem  Kontakt: [e-mail]     tel: [phone]

---