SŁONECZKO - WILCZEK

ZBIÓRKA 1
Udział w polowaniu na dobre uczynki

Miejsce: szkoła
Czas trwania: 1h 25min.
Cele: Zachęcenie zuchów do spełniania dobrych uczynków,
ukazanie korzyści wynikających z ich spełniania
Materiały: blok, kredki, rekwizyty,

Przebieg:
1. Rozpoczęcie zbiórki - 5 min.
Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki - charakterystyczny okrzyk dla gromady

2. Gawęda - 5min.
Drużynowa opowiada przypowieść o chłopcu, który przeszedł przeminę, ze złego na dobre. Po przemianie zaczął spełniać dobre uczynki. Rozmowa z zuchami o korzyściach spełniania dobrych uczynków.

9. Pląs - 5 min.
Bawimy się w Małą Miczitankę

10. Zabawa - Polowanie na dobre uczynki - 15 min.
Każdy z zuchów dostaje kartkę z nazwą uczynku. W ciągu 10 min. Musi go spełnić. Kto szybszy ten lepszy.

11. Piosenka - 10. min.
Zuchy śpiewają znane piosenki: Przygoda, Dżungla itp.

12. Gra w kalambury dobrych uczynków- 15min.
Spośród siebie zuchy wybierają osobę, która dostaje kartki z napisem dobrego uczynku. Zuchy muszą odgadnąć jaki uczynek pokazuje prowadzący.

13. Majsterka - 10 min.
Dzieci rysują obraz dobrego postępowania.

14. Krąg Rady - 10 min.
Rozmowa zuchów o przebiegu zbiórki: czego się nauczyliśmy? Co z niej zapamiętaliśmy?

15. Krąg Przyjaźni - 10min.
Obrzędowe zakończenie zbiórki puszczenie iskierki przyjaźni.


ZBIÓRKA 2
Wieczór majsterklepki.

Miejsce: Szkoła
Czas: 80 min.
Cele: zapoznanie z technikami plastycznymi praca w grupie
Materiały: brystol, klej, kredki, nożyczki, wycinanki, bibułka, wykałaczki, skrawki materiału, materiały przyrodnicze (patyczki, liście, szyszki, itp.), pudełeczka.

Przebieg:
1. Powitanie - 3 min.
Okrzyk: Czuj Zuchy!
Czuj! x3

2. Pląs - 7 min.
Kinkirinki i Kubuś Puchatek

3. Gawęda - rozmowa - 10 min
Tłumaczenie dzieciom tematu dzisiejszej zbiórki i zapoznanie się z głównym zadaniem.

4. Majsterka - 55 min.
Zuchy zostaną podzielone na trzy grupy, każda jest odpowiedzialna za jakieś zadanie np. 1 szóstka - zajmie się budową budynków szklonych, 2 szóstka - robi boisko, plac zabaw itp., 3 szóstka jest odpowiedzialna za roślinność.

5. Krąg Rady - 3min
Rozmowa o zbiórce

6. Krąg Przyjaźni - 2 min
„Słoneczko”


ZBIÓRKA 3
Jak mamy się porozumieć ze słoneczkiem i wilczkiem?

Miejsce: szkoła
Czas:1h 25min
Cele: Wymyślenie przez zuchy pisma, którym będziemy się obsługiwać podczas zdobywania sprawności SŁONECZKO-WILCZEK
Materiały: mazaki, markery, kartki

PRZEBIEG:
1. Powitanie - 5min.

2. Gawęda -10min.
Opowiadanie powiedziane przez prowadzącą, mówiące o tym
jak można w prosty sposób porozumieć się ze słońcem i wilkami

3. Zabawa - 15min.
Bawimy się w Misią Parę lub inną zaproponowaną przez zuchy zabawę!!!

4. Majsterka -20min.
Na brystolu drużynowa (wcześniej) wypisuje literki z alfabetu i pod każą z nich zostawia miejsce. Zadaniem zuchów jest narysować pod każdą literką jakiś ciekawy, ale prosty znaczek!!! W ten sposób powstaje tajemnicze pismo!!!!

5. Pląsy -15min.
Bawimy się w Kubusia Puchatka, oraz Miczitankę

6. Ćwiczenie -10min
Każdy zuch musi zaszyfrować swoje imię naszym wspólnym pismem.

7. Piosenka - 5min
Krajka z pokazywaniem.

8. Krąg Rady - 10min
Rozmawiamy o naszym piśmie czy jest ono ciekawe czy należałoby coś zmienić (ewentualnie), oraz jak podobała się zbiórka.

9. Pożegnanie - 5min

10. Krąg Przyjaźni - 5min


ZBIÓRKA 4
„Stare gry podwórkowe”

Miejsce: podwórko
Czas trwania: 1h 35 min
Cele: zintegrowanie gromady; nauczenie zuchów pracy w grupie
Materiały: kreda, piłka.

PRZEBIEG:
1. Powitanie - 5min
Witamy się powitaniem charakterystycznym dla gromady (okrzyk).

2. Gawęda - 5min
Drużynowa opowiada - jak to kiedyś była dzieckiem i w co się bawiła. Opowiada jakieś ciekawe historyjki z jej dzieciństwa.- lub wymyśla historyjkę nawiązującą do starych gier podwórkowych.

3. Gra w chowanego - 20min
Dzielimy się na dwie drużyny, jedna grupa się chowa, a druga szuka. Drużyna nie musi chować się w jednym miejscu.

4. Zabawa Lisek - 5min
Siadamy na boisku w kółeczku i gramy w Liska.

5. Pląs Miczitanka - 3min

6. Zabawa w „krowę” - 10min
Bawimy się na całym boisku szkolnym.

7. Gra Klasy - 12min
Rysujemy klasy kredą na asfalcie.

8. Pląs Mały zuszku - 3min

9. Gra Dwa ognie - 15min
Dzielimy się na dwie drużyny. Wygrana drużyna dostaje słodką niespodziankę (np. po lizaku, batoniku).

10. Krąg Rady - 7min
Rozmawiamy o minionej zbiórce. Czy podobała się zuchom. Która zabawa/ pląs najbardziej się im spodobała.

11. Krąg przyjaźni - 10min
Obrzędowe zakończenie zbiórki w Kręgu Przyjaźni, zaśpiewanie piosenki „Słoneczko” i okrzyk gromady.


ZBIÓRKA 5
Polowanie na dobre uczynki”

Miejsce: zuchówka
Czas trwania: 1h 45 min
Cele: dobra zabawa
poznanie wartości dobrych uczynków
zachęcenie dzieci do spełniania dobrych uczynków
rozwinięcie zdolności manualnych
Materiały: 2 pudełka tekturowe, nożyczki, klej, taśma, wycinanki, bibuła, skrawki materiałów, kolorowe włóczki, notesik z wyrywanymi kartkami, długopis, napoje, soki, miseczki, łyżeczki, mazak, duży arkusz papieru, kartki do kalamburów, radio

PRZEBIEG:
1. Rozpoczęcie zbiórki - 5min
Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki - okrzykiem, sprawdzeniem obecności lub w inny charakterystyczny dla gromady sposób

2. Gawęda - 5 min.
Opowiadanie pt. „Kominiarz i Baba Jaga”
Pewnego dnia Baba Jaga pierwszy raz od trzystu lat złapała chłopczyka, ale nie mogła go usmażyć, ponieważ miała zapchany komin. Poszła poprosić o pomoc kominiarza. Ten zgodził się. Pomyślał, że pomoże jej, a przy okazji uwolni chłopca.

3. Ćwiczenie - 10 min.
Zuchy przy dźwiękach muzyki tańczą, biegają, itp. od czasu do czasu drużynowy wyłącza muzykę i opowiada krótką sytuację. Gdy mowa jest w niej o złym uczynku dzieci kładą się na podłogę, gdy ktoś przeszedł obojętnie - siadają, a gdy był to dobry uczynek - stoją.

4. Kodeks Dobrouczynkowca - 5 min.
Zuchy wraz z drużynowym, spisują zasady spełniania dobrych uczynków - na dużym papierze.

5. Majsterka - 20 min.
Gromada zostaje podzielona na dwa zespoły. Jeden zespół ozdabia pudełko na dobre uczynki, drugi na złe. Po wykonaniu pudełka stawia się w jakimś widocznym miejscu w zuchówce, a przy nich także notesik i zawieszony na sznurku długopis. Zuchy od dziś będą na karteczce zapisywać, to co zrobiły tego dnia i wkładać do odpowiednich pudełek. Za jakiś czas przeanalizujemy te uczynki w Kręgu Rady.

6. Zabawa - Kalambury - 15 min.
Zuchy przedstawiają i zgadują, za pomocą rysunków i pantomimy, dobre uczynki

7. Teatr - 20 min.
Zuchy w szóstkach przygotowują dokończenie gawędy, a następnie przedstawiają to całej gromadzie.

8. Ćwiczenie - 10 min.
Za występ zuchy otrzymują magiczny eliksir z soków i napojów, który sprawi, że będą pamiętać o codziennym spełnianiu dobrych uczynków. Najpierw muszą jednak zatańczyć wokół niego taniec radości

9. Krąg Rady - 10 min.
Zuchy rozmawiają o spełnianiu dobrych uczynków. Czy daje to radość, czy trudno się zdobyć, gdzie najczęściej ludzie potrzebują pomocy. Warto wspomnieć, że pomocy często potrzebują koledzy i koleżanki z gromady.


ZBIÓRKA 6
Stare gry

Miejsce: zuchówka
Czas trwania: 1h 35 min
Cele: poznanie kier i zabaw sprzed lat
ukazanie alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu
Materiały: list, ryż, igły, różne małe przedmioty, piłka

PRZEBIEG:
1. Rozpoczęcie zbiórki - 3 min

2. Gawęda - 5 min.
Opowieść o dziadku Jacku, który opowiadał swemu wnuczkowi o różnych zabawach w jakie bawił się z kolegami jak był mały. Nie mieli wtedy telewizorów i komputerów, ale rzadko się nudzili

3. Gra - zaczarowane wilczki - 10 min.
Zuchy stają w dwóch rzędach i na wyścigi biegną na czworaka - jako wilczki do wróżki (meta) i wracają normalnie. Wygrywa grupa, która jako pierwsza wykona zadanie.

4. Gra - krety - 10 min.
Zuchy stają w dwóch rzędach. Ostatni przechodzi pod nogami reszty i staje na początku. Kończymy gdy wszystkie zuchy przejdą tunel, kto pierwszy.

5. Gra - Chińczycy - 7 min.
Zuchy za pomocą igły zbierają ziarnka ryżu i przekładają w drugą rękę. W ciągu 5 min.. Osoba, która zbierze najwięcej zbierze - wygrywa.

6. Ćwiczenie - spostrzegawczość - 15 min.
Drobne przedmioty są rozłożone na podłodze. Zuchy przyglądają się im i starają zapamiętać. Następnie drużynowy zakrywa przedmioty, zuchy muszą wymienić je wszystkie. Można również zabierać niektóre rzeczy i zuchy muszą zgadnąć czego brakuje.

7. Pląs - „ZOO” - 10 min.

8. Ćwiczenia - List - 5 min.
Zuchy, z pomocą drużynowego, rozszyfrowują list - jeden z przedmiotów z poprzedniego ćwiczenia. Jest to stary, trochę zatarty list do Jacka, w którym ktoś zaprasza go na „walkę narodów”

9. Gra - Walka Narodów - 20 min.
Drużynowy opowiada, że znalazł ten list na strychu dziadka. Stwierdza, że „Walka narodów” to dawna nazwa „Dwóch ogni” - jedna z ulubionych zabaw dzieci za czasów dziadka. Proponuje zagrać w nią na boisku przed szkołą.

10. Krąg Rady - 5 min.

11. Obrzędowe zakończenie - 5 min.


ZBIÓRKA 7
Turniej starych gier podwórkowych

Miejsce: boisko, sala gimnastyczna
Czas trwania: 1h 30 min
Cele: zapoznanie zuchów z sytuacją dzieci z czasów gdy działały pierwsze gromady
poznanie historii harcerstwa
Materiały: pudełko - skrzynka na listy, czerwona bibuła, klej, mazaki

PRZEBIEG:
1. Rozpoczęcie zbiórki - 3 min


ZBIÓRKA 8
Tajemniczy język Słoneczek i Wilczków

Miejsce: zuchówka
Czas trwania: 1h 15 min
Cele: współpraca zuchów
przedstawienie istoty szyfrów
Materiały:

PRZEBIEG:
1. Rozpoczęcie zbiórki - 5 min
Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki, zgodne z tradycją gromady

2. Gawęda - 5 min.
Gawęda na temat szyfrów i ich zastosowania w dawnych czasach.

3. Majsterka - 10 min.
Zuchy wspólnie przygotowują skrzynkę pocztową na swoje zaszyfrowane listy.

4. Pląs - Zorro - 5 min.
Zorro, Zorro, Zorro, emocji będzie sporo, sporo, sporo
Bo nasz kochany Zorro, Zoro, Zorro, po nocach nam się śni
Na konia wsiada, wsiada, a w ręku błyszczy szpada, szpada, szpada
Pojawia się i znika, znika, znika, bo taki jego los
Sierżant Garsija, Garsija, Garsija, od Zorra dostał w twarz, w twarz, w twarz
A teraz leży w łóżku, łóżku, łóżku i klepie się po brzuszku.

5. Zadanie dla szóstek - wymyślanie szyfru - 15 min.
Każda szóstka wymyśla własny szyfr, którym będzie się posługiwała.

6. Pląs - Motylek - 5 min.
Nie będziesz motylku skrzydlaty, przelatywał z kwiatka na kwiatek
Już będziesz motylku skrzydlaty, przelatywał z kwiatka na kwiatek

7. Ćwiczenie - Pisanie listów - 10 min.
Każdy zuch pisze zaszyfrowany list, do kogoś ze swojej szóstki.

8. Krąg Rady - 15 min.
Co zapamiętaliście ze zbiórki? Czy będziecie używać tajnego pisma waszej szóstki?
Rozdanie listów i każdy czyta to co otrzymał

9. Krąg Przyjaźni - 5 min.
Obrzędowe zakończenie zbiórki

Udział w polowaniu na dobre uczynki (opr. Anna Jurgielewicz 78 KDH "Potok" Hufiec Białystok)
2. Wieczór majsterklepki (opr. Zuzanna Citko i Ewa Kwiatkowska 78 KDH "Potok" Hufiec Białystok)
3. Jak mamy się porozumieć ze słoneczkiem i wilczkiem? (opr. Katarzyna Lewczyk 78 KDH "Potok" Hufiec Białystok)
4. Stare gry podwórkowe (opr. Karolina Matyśkiewicz 78 KDH "Potok" Hufiec Białystok)
5. Polowanie na dobre uczynki (por. Magda Jabłońska 5 BGZ "Tęczowe Motylki" Hufiec Białystok)
6. Stare gry podwórkowe (opr. Jędrzej Brzeziński 5 BGZ "Tęczowe Motylki" Hufiec Białystok)
7. Turniej starych gier podwórkowych (opr. Jolanta Zalewska 1 GZ "Zielony Las" Hufiec Białystok)
8. Tajemniczy język Słoneczek i Wilczków (opr. Justyna Mioduszewska i Iza Borysewicz 7 BGZ "Wesołe Słoneczka" Hufiec Białystok)

SŁONCZKO - WILCZEK

1. Spotkaliśmy się ze starszymi ludźmi, którzy kiedyś byli w gromadach zuchowych. Zebraliśmy  jak najwięcej informacji na temat dawnych obrzędów, zwyczajów, zabaw i piosenek.

2. Stworzyliśmy drzewo genealogiczne swojej lub zaprzyjaźnionej gromady zuchowej lub swojego szczepu.

3. Bawiliśmy się w gromadę słoneczek i gromadę wilcza.

4. Wstąpiliśmy do akademii, gdzie nauczyliśmy się chodzić na szczudłach, grac w klipę, świnkę i palanta.

5. Zorganizowaliśmy dla innych turniej starych gier podwórkowych.

6. Urządziliśmy wyprawę do lasu (parku), podpatrywaliśmy przygodę i przeprowadzaliśmy tam gry przyrodnicze, nauczyliśmy się rozpoznawać ślady i głosy zwierząt.

7. Braliśmy udział w „polowaniu a dobre uczynki.

8. Zorganizowaliśmy wieczór majsterklepki.

9. Wymyśliliśmy tajemniczy język oraz pismo słoneczek i wilczków, posługiwaliśmy się nim podczas zbiórek.

10. Przezywaliśmy przygody bohaterów książki Aleksandra Kamieńskiego pt. „Antek Cwaniak".

11. Braliśmy udział w konkursie wiedzy historycznej.

12. Urządziliśmy w harcówce lub zuchówce wystawę dawnych pamiątek zuchowych i harcerskich.

UWAGI

• •  Sprawność ma podwójną nazwę: „słoneczko" dla dziewcząt „wilczek" dla chłopców. Poprzez zabawę w dawne gromady zuchowe można przybliżyć zuchom historię harcerstwa ( w szczególności ich najmłodszych członków), zapoznać z dawną sytuacją dzieci, przedstawić sylwetki tych którzy odegrali ważna rolę w ruchu zuchowym, jak Jadwiga Zwolakowka, Aleksander Kamiński i inni.

• •  Podczas zdobywania sprawności „słoneczko-wilczek" zuchy powinny wykazać się dzielnością i sprawnością oraz znajomością przyrody - nie powinno więc zabraknąć zawodów.

• •  Dobrze byłby, gdyby jak najwięcej informacji o dawnych zuchach otrzymać właśnie podczas zwiadów, a nie gawęd drużynowego.

• •  Sprawność ta może dostarczyć zuchom wiele pomysłów do zabaw na podwórku i przerwach szkole (stare zapomniane zabawy chętnie przypomną rodzice, dziadkowie). Przy okazji tej sprawności warto nauczyć się zuchy kilku „starych" piosenek zuchowych"

• •  Sprawność ta może mieć bogatą obrzędowość zaczerpnięta z dawnych gromad słoneczek i wilczków, np. zuchy mogą wymyślać sobie pseudonimy (skarbnicą obrzędów jest „Antek Cwaniak").

• •  Z uwagi na duży bagaż informacji historycznych, sprawność przeznaczona jest dla zuchów starszych. Można ją zdobywać wiosna, latem (nawet na kolonii) lub jesienią (dużo zabaw na podwórku) .

BIBLIOGRAFIA

1. Rhys Dawids V., zuchowe czary.

2. Kamiński Kamieński., Antek Cwaniak.

3. Kamiński Kamieński., Książką Drużynowego zuchów.

4. Kudasiewicz M., Obrzędowy piec.

5. Zwolakowska J., W gromadzie zuchów.

6. „Zuchowe Wieści" nr 5,10/1991.

---