Terytoria istniejące obecnie

W rubryce "Data utworzenia" podano rok utworzenia posiadłości - pominięto tu krótkie okresy administracji przez inne państwa; w przypadku dłuższego administrowania przez obecną metropolię podano datę wydzielenia jako osobnego terytorium.

Posiadłości:

Nazwa terytorium

Data utworzenia

Wcześniejszy status;
Zmiany statusu od czasu utworzenia terytorium

Europa

brytyjskie

Gibraltar

1713

część Hiszpanii; od 1830 roku kolonia, a od 2002 terytorium zamorskie

Guernsey1

1204

część Księstwa Normandii

Jersey1

1487

część Guernsey

Wyspa Man1

1333

część Królestwa Szkocji; od 1399 dependencja Korony brytyjskiej

duńskie

Wyspy Owcze

1380

posiadłość korony norweskiej; od 1380 posiadłość duńskiej Norwegii; od 1814 posiadłość Danii; od 1948 terytorium autonomiczne

norweskie

Jan Mayen

1922

obszar bez przynależności państwowej

Svalbard

1920

obszar bez przynależności państwowej

Azja

brytyjskie

Akrotiri

1960

część brytyjskiego Cypru

Dhekelia

1960

część brytyjskiego Cypru

Afryka

brytyjskie

Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego

1965

część Mauritiusu

Święta Helena

1659

posiadłość Holandii; do 1834 posiadłość Brytyjskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej; następnie kolonia, a od 2002 terytorium zamorskie

francuskie

Majotta

1975

część francuskich Komorów; od 2003 zbiorowość zamorska

Reunion

1642

obszar bez przynależności państwowej; od 1665 posiadłość Francuskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej, od 1764 kolonia , od 1946 departament zamorski

Ameryka

brytyjskie

Anguilla

1980

część brytyjskiego terytorium Saint Kitts-Nevis-Anguilla

Bermudy

1612

obszar bez przynależności państwowej; od 1612 kolonia Kompanii Wirginijskiej, od 1615 kolonia Somers Isles Company, od 1684 kolonia korony, a od 2002 terytorium zamorskie

Brytyjskie Wyspy Dziewicze

1871

część brytyjskiej kolonii Saint Christopher, Nevis, Anguilla i Wyspy Dziewicze; w latach 1871-1958 część Federacji Wysp Podwietrznych, a w latach 1958-1962 część Federacji Indii Zachodnich

Falklandy

1833

część Argentyny

Kajmany

1959

dependencja Jamajki; w latach 1959-1962 część Federacji Indii Zachodnich

Montserrat

1832

część brytyjskiej kolonii Antigua-Barbuda-Montserrat; w latach 1871-1958 część Federacji Wysp Podwietrznych, a w latach 1958-1962 część Federacji Indii Zachodnich

Turks i Caicos

1959

dependencja Jamajki (w latach 1848-1873 jako samodzielna kolonia); w latach 1959-1962 część Federacji Indii Zachodnich

duńskie

Grenlandia

1380

posiadłość korony norweskiej; od 1380 posiadłość duńskiej Norwegii; od 1814 posiadłość Danii; od 1979 terytorium autonomiczne

francuskie

Gujana Francuska

1643

obszar bez przynależności państwowej; od 1946 departament zamorski

Gwadelupa

1775

część Antyli Francuskich; od 1946 departament zamorski

Martynika

1783

część Antyli Francuskich; od 1946 departament zamorski

Saint-Barthélemy

2007

część Gwadelupy

Saint-Martin

2007

część Gwadelupy

Saint-Pierre i Miquelon

1763

część brytyjskiej Nowej Szkocji; od 1946 terytorium zamorskie, od 1976 departament zamorski, od 1985 zbiorowość terytorialna, a od 2003 zbiorowość zamorska

holenderskie

Antyle Holenderskie

1848

część Holenderskich Indii Zachodnich

Aruba

1986

część Antyli Holenderskich

Stanów Zjedn.

Navassa

1857

obszar bez przynależności państwowej

Portoryko

1898

kolonia Hiszpanii; od 1917 terytorium Stanów Zjednoczonych, od 1952 państwo stowarzyszone ze Stanami Zjednoczonymi

Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych

1917

posiadłość Danii

Australia i Oceania

australijskie

Norfolk

1914

terytorium Nowej Południowej Walii

Wyspa Bożego Narodzenia

1958

terytorium brytyjskiego Singapuru

Wyspy Ashmore i Cartiera

1978

część Terytorium Północnego

Wyspy Kokosowe

1955

terytorium brytyjskiego Singapuru

Wyspy Morza Koralowego

1969

część australijskiego stanu Queensland

brytyjskie

Pitcairn

1952

część Brytyjskiego Terytorium Zachodniego Pacyfiku; do 1970 administrowany z Fidżi

francuskie

Clipperton

1935

część Francuskich Posiadłości w Oceanii (obecna Polinezja Francuska)

Nowa Kaledonia

1853

obszar bez przynależności państwowej; od 1946 terytorium zamorskie, od 1999 specjalny status

Polinezja Francuska

1842-1888

obszar bez przynależności państwowej (lokalne królestwa na poszczególnych wyspach); od 1946 terytorium zamorskie jako Francuskie Posiadłości w Oceanii, od 1957 pod obecną nazwą, od 2003 zbiorowość zamorska

Wallis i Futuna

1961

dependencja Nowej Kaledonii; od 1961 terytorium zamorskie, od 2003 zbiorowość zamorska

nowozelandzkie

Niue

1903

część Wysp Cooka; od 1974 państwo stowarzyszone

Tokelau

1949

część brytyjskiej kolonii Wyspy Gilberta i Ellice

Wyspy Cooka

1901

część Brytyjskiego Terytorium Zachodniego Pacyfiku; od 1965 państwo stowarzyszone

Stanów Zjedn.

Baker

1857

obszar bez przynależności państwowej

Guam

1898

część hiszpańskich Filipin

Howland

1857

obszar bez przynależności państwowej

Jarvis

1858

obszar bez przynależności państwowej

Johnston

1858

obszar bez przynależności państwowej

Kingman

1922

obszar bez przynależności państwowej

Mariany Północne

1978

część Powierniczych Wysp Pacyfiku

Midway

1867

obszar bez przynależności państwowej

Palmyra

1959

część amerykańskiego Terytorium Hawajów

Samoa Amerykańskie

1899

obszar bez przynależności państwowej (lokalne królestwa)

Wake

1898

terytorium hiszpańskie

Antarktyda

australijskie

Australijskie Terytorium Antarktyczne

1933

terytorium brytyjskie

Wyspy Heard i McDonalda

1947

terytorium brytyjskie

brytyjskie

Brytyjskie Terytorium Antarktyczne

1962

3 dependencje Falklandów: Ziemia Grahama, Orkady Południowe, Szetlandy Południowe

Georgia Południowa i Sandwich Południowy

1985

dependencja Falklandów

francuskie

Francuskie Terytoria Południowe i Antarktyczne

1955

dependencja Madagaskaru

norweskie

Wyspa Bouveta

1928

terytorium brytyjskie

Wyspa Piotra I

1930

obszar bez przynależności państwowej

Ziemia Królowej Maud

1938

obszar bez przynależności państwowej

nowozelandzkie

Dependencja Rossa

1923

terytorium brytyjskie

1 - dependencje Korony brytyjskiej

Terytoria historyczne (istniejące w XX i XXI wieku) [edytuj]

(w rubryce potem/obecnie zaznaczono późniejsze zmiany statusu terytorium - w rubryce tej terytoria zależne oznaczono kursywą, a państwa niezależne - grubszą czcionką)

Posiadłości:

Nazwa terytorium

W latach

Potem / Obecnie

Europa

duńskie

Islandia

1814-1918/44

Islandia

włoskie

Albania

1939-1943

Albania

brytyjskie

Malta

1815-1964

Malta

Azja

brytyjskie

Bahrajn

1880-1971

Bahrajn

Bhutan

1910-49

Bhutan

Birma

1885-1948

Myanmar/Birma

Brunei

1888-1984

Brunei

Cejlon

1802-1948

Sri Lanka

Cypr

1925-1960

Cypr

Hadramaut

Jemen; Protektorat Aden (bryt.)

Hongkong

1898-1997

część ChRL

Indie Brytyjskie

poł. XVIII w.-1947

Indie, Pakistan, 1971 => Bangladesz

Katar

-1971

Katar

Kuwejt

1914-1961

Kuwejt

Malaje

XIX w.-1957

Malezja

Malediwy

-1965

Malediwy

Oman

koniec XIX w.-1971

Oman

Oman Traktatowy

koniec XIX w.-1971

Zjednoczone Emiraty Arabskie

Palestyna

1922-48

Izrael, Autonomia Palestyńska

Protektorat Aden

Jemen

Sabah (Borneo Północne)

XIX w.-1963

Malezja

Sarawak

XIX w.-1963

Malezja

Singapur

1824-1963

1963-65 - Malezja, od 1965 - Singapur

Transjordania

1921-46

Jordania

francuskie

Chandernagore, Karikal, Mahé, Pondichéry i Yanaon

część Indii

Indochiny Francuskie

poł. XIX w. - 1945/53

1945 - Laos, Wietnam, 1953 - Kambodża

Kraj Hatay

część Turcji

Liban

1920-43

Liban

Syria

1920-43

Syria

japońskie

Formoza

1895-1945

Republika Chińska

Korea

1910-45

Korea Północna i Południowa

Kuryle

część Rosji

Mandżukuo

1932-45

część ChRL

Port Artur

1905-45

część ChRL

holenderskie

Holenderskie Indie Wschodnie

XVIII w.-1945

Indonezja

niemieckie

Kiau-czou

1897-1921

część ChRL

portugalskie

Diu, Daman, Goa = Indie Portugalskie

XVI w.-1961

część Indii

Makau

1887-1999

część ChRL

Timor Wschodni

1661-1975

1975-2002 - część Indonezji; od 2002 - Timor Wschodni

Stanów Zjedn.

Filipiny

Filipiny

chińskie

Mongolia Zewnętrzna

XVII w. - 1921-24

Mongolia

Afryka

belgijskie

Kongo Belgijskie

1884/1908-60

Zair => Dem. Rep. Konga

Ruanda-Urundi

1922-62

Rwanda i Burundi

brytyjskie

Basuto

1868-1966

Lesotho

Beczuana

1885-1966

Botswana

Brytyjska Afryka Wschodnia

1895-1920

Kenia (br.)

Mauritius

1814-1975

Bryt. Teryt. O. Indyjskiego i Mauritius

Egipt

1880-1922

Egipt

Federacja Rodezji i Niasy

1953-1963

Malawi, Zambia, Rodezja

Gambia

1816-1965

Gambia

Kamerun Brytyjski

1916-1960

Kamerun

Kenia

1920-1960

Kenia

Kraj Przylądkowy

-1910

Związek Południowej Afryki = RPA

Natal

-1910

Związek Południowej Afryki = RPA

Niasa

1891-1953

Fed. Rodezji i Niasy

Nigeria

1861-1960

Nigeria

Orania

-1910

Związek Południowej Afryki = RPA

Rodezja

1964-80

Zimbabwe

Rodezja Południowa

1923-53

Fed. Rodezji i Niasy

Rodezja Północna

1924-53

Fed. Rodezji i Niasy

Seszele

1814-1976

Seszele

Sierra Leone

1808-1961

Sierra Leone

Somali Brytyjskie

1887-1960

płn. część Somalii, 1991 => Somaliland

Suazi

1903-68

Suazi

Sudan Anglo-Egipski

1899-1956

Sudan

Tanganika

1919-1963

Tanzania

Togo Brytyjskie

1922-1956

Złote Wybrzeże

Transwal

-1910

Związek Południowej Afryki = RPA

Uganda

1890-1962

Uganda

Walvis Bay

część Namibii

Zanzibar

1890-1963

Tanzania

Złote Wybrzeże

1901-57

Ghana

francuskie

Algieria

1830-1962

Algieria

Francuska Afryka Równikowa

1910-58/60

Czad, Rep. Środkowoafr., Kongo, Gabon

Francuska Afryka Zachodnia

1904-58/60

Senegal, Mauretania, Mali, Niger, Benin, Burkina Faso, Wyb. Kości Sł., Gwinea

Fr. Teryt. Afarów i Issów

1967-77

Dżibuti

Kamerun

1916-60

Kamerun

Komory

1886-1975

Komory i Majotta (fr.)

Madagaskar

1896-1960

Madagaskar

Maroko

1907-1956

Maroko

Somali Francuskie

1896-1967

Fr. Tery. Afarów i Issów

Togo

1922-1960

Togo

Tunezja

1881-1956

Tunezja

hiszpańskie

Gwinea Hiszpańska

XVIII w.-1958

Gwinea Równikowa

Maroko Hiszpańskie

Maroko i Ceuta i Melilla (hiszp.)

Rio de Oro/Sahara Hiszpańska

1884-1975

Sahara Zachodnia

Rio Muni

XVIII w.-1958

Gwinea Hiszpańska

niemieckie

Kamerun Niemiecki

1884-1916

Kamerun (część br. i fr.)

Niemiecka Afryka Wschodnia

Tanganika (br.) i Ruanda-Urundi (belg.)

Niemiecka Afryka Płd.-Zach.

Afryka Płd.-Zach. (Zw.Pd.Afr.)

Togo (do 1905 jako Togoland)

1884-1914

Togo Brytyjskie i Togo francuskie

portugalskie

Angola i Kabinda

-1975

Angola

Gwinea Portugalska

-1973

Gwinea Bissau

Mozambik

-1975

Mozambik

Wyspy Zielonego Przylądka

1456-1975

Republika Zielonego Przylądka

Wyspy Świętego Tomasza i Książęca

-1975

Wyspy Świętego Tomasza i Książęca

włoskie

Erytrea

1890-1936

Włoska Afryka Wschodnia

Libia

1912-51

Libia

Somali Włoskie

1905-36

Włoska Afryka Wschodnia

Somali Włoskie

1950-60

Somalia

Włoska Afryka Wschodnia

1935-41

Abisynia i Somali Włoskie

strefa międzynarodowa

Tanger

1912-56/60

część Maroka

Ameryka

brytyjskie

Antigua

1632-1981

Antigua i Barbuda

Bahama

1717-1973

Bahamy

Barbados

1652-1966

Barbados

Dominika

1783-1978

Dominika

Grenada

1783-1974

Grenada

Gujana Brytyjska

1831-1966

Gujana

Honduras Brytyjski

1783-1981

Belize

Jamajka

poł XVII w.-1962

Jamajka

Saint Christopher - Nevis - Anguilla

1713-1980/83

Saint Kitts i Nevis, Anguilla (br.)

Saint Lucia

1803-1979

Saint Lucia

Saint Vincent

XVIII w.-1979

Saint Vincent i Grenadyny

Trynidad i Tobago

1888-1962

Trynidad i Tobago

holenderskie

Gujana Holenderska

1667-1975

Surinam

Stanów Zjedn.

Str. Kan. Panamskiego

1903-79/99

część Panamy

Australia i Oceania

australijskie

Nauru

1919-1968

Nauru

Nowa Gwinea Australijska

1914-49

Papua-Nowa Gwinea

Papua

1905-49

Papua-Nowa Gwinea

Papua-Nowa Gwinea

1949-75

Papua Nowa Gwinea

brytyjskie

Br. W-y Salomona

1893-1978

Wyspy Salomona

Fidżi

1874-1970

Fidżi

Norfolk

1788-1914

Norfolk (aust.)

Papua

1884-1905

Papua (aust.)

Samoa Zachodnie

1899-1962

Samoa Zachodnie

Tokelau

1877-1926

Tokelau (n.-zel.)

Tonga

1900-70

Tonga

Wyspy Cooka

1888-1901

Wyspy Cooka (n.-zel.)

W-y Gilberta i Lagunowe

1916-76

W-y Gilberta, W-y Lagunowe

Wyspy Gilberta

1976-79

Kiribati

Wyspy Lagunowe

1976-78

Tuvalu

kondominium br. i fr.

Nowe Hebrydy

1906-80

Vanuatu

japońskie

Karoliny

1920-44/47

Powiernicze Wyspy Pacyfiku (St.Zj.)

Mariany

1920-44/47

Powiernicze Wyspy Pacyfiku (St.Zj.)

Wyspy Marshalla

Powiernicze Wyspy Pacyfiku (St.Zj.)

niemieckie

Karoliny

1899-1920

Karoliny (jap.)

Mariany

Mariany (jap.)

Nauru

1888-1914

Nauru (br., aust., n.-zel.)

Wyspy Marshalla

Wyspy Marshalla (jap.)

Ziemia Króla Wilhelma

1884-1914

Nowa Gwinea Australijska

Stanów Zjedn.

Powiernicze Wyspy Pacyfiku

Palau, Fed.Mikronezji, W-y Marshalla

Terytoria należące do Polski [edytuj]

(w rubryce potem/obecnie zaznaczono późniejsze zmiany statusu terytorium - w rubryce tej terytoria zależne oznaczono kursywą, a państwa niezależne - grubszą czcionką)

Posiadłości:

Nazwa terytorium

W latach

Potem / Obecnie

Europa

Wolne Miasto Gdańsk¹

1920-1939

Polska województwo pomorskie

Lenna Polski

1119-1795 (z przerwami)

Polska, Rosja, Rumunia, Ukraina, Litwa, Łotwa, Mołdawia

Afryka

Wyspa Świętego Andrzeja²

1651-1659

Gambia, James Island

Wyspa Świętej Marii²

1651-1664?<

Gambia, Bandżul

Fort Jillifree²

1651-1664?<

Gambia, Jufureh

Ameryka

Nowa Kurlandia²

1654-1690

Trynidad i Tobago

¹ Formalnie pozostawało pod zwierzchnością Ligi Narodów, w imieniu której administrację sprawowała Polska.
² Kolonia Kurlandii

Terytorium autonomiczne to fragment obszaru państwa, cieszący się pewną niezależnością od władzy centralnej, niejednokrotnie posiadający własne władze.

Poniższa lista terytoriów autonomicznych uwzględnia jedynie obszary będące integralnymi częściami państw, do których przynależą - brak zatem posiadających autonomię nieinkorporowanych terytoriów zależnych.

Państwo

Status
Termin oryginalny/Tłumaczenie

Terytorium/Terytoria

 Argentyna

ciudad autonoma
miasto autonomiczne

Buenos Aires

 Azerbejdżan

muxtar respublika
republika autonomiczna

Nachiczewan

 Chińska Republika Ludowa

自治区 (zìzhìqū)
region autonomiczny

Guangxi · Mongolia Wewnętrzna · Ningxia · Tybet · Sinkiang

特别行政区 (tèbié xíngzhèngqū)
specjalny region administracyjny

Hongkong · Makau

族自治州 (zìzhìzhōu)
prefektura autonomiczna

Bayin'gholin • Bortala • Changji • Chuxiong • Dali • Dehong • Dêqên • Enshi • Gannan • Garzê • Golog • Gyêgu • Haibei • Hainan • Haixi • Honghe • Huangnan • Hui • Ili • Kizilsu • Liangshan • Linxia Ngawa • Nujiang • Qiandongnan • Qiannan • Qianxinan • Wenshan • Xiangxi • Xishuangbanna • Yanbian

族自治县 (zìzhìxiàn)
powiat autonomiczny

117 powiatów autonomicznych[1]

自治旗 (zìzhìqí)
chorągiew autonomiczna[2]

Evenki • Morin • Oroqin

 Filipiny

region autonomiczny

Muzułmańskie Mindanao

 Finlandia

itsehallinnollinen maakunta
prowincja autonomiczna

Wyspy Alandzkie

 Grecja

region autonomiczny

Góra Athos

 Gruzja

avtonomiuri respublika
republika autonomiczna

Abchazja[3] · Adżaria

 Gwinea Bissau

sector autónomo
sektor autonomiczny

Region Bissau

 Hiszpania[4]

comunidad autónoma
wspólnota autonomiczna

Andaluzja · Aragonia · Asturia · Baleary · Estremadura · Galicja · Kantabria · Kastylia-La Mancha · Kastylia-León · Katalonia · Kraj Basków · La Rioja · Madryt · Murcja · Nawarra · Walencja · Wyspy Kanaryjskie

ciudad autónoma
miasto autonomiczne

Ceuta · Melilla

 Indie

dystrykt autonomiczny

Bodoland · Darjeeling Gorkha · Tripura Tribal

 Indonezja

daerah istimewa
region specjalny

Aceh · Dżakarta · Papua · Yogyakarta

 Irak

okręg autonomiczny

Kurdystan

 Kambodża

krong
gmina autonomiczna

Kep · Pailin · Phnom Penh · Sihanoukville

 Komory

wyspa autonomiczna

Anjouan · Moheli · Wielki Komor

 Korea Południowa

teukbyeol jachido
prowincja autonomiczna

Cheju

 Madagaskar[5]

faritany mizakatena
prowincja autonomiczna

Antananarivo, Antsiranana, Fianarantsoa, Mahajanga, Toamasina, Toliara

 Mauritius

prowincja autonomiczna

Rodrigues

 Mołdawia

unitate teritorială autonomă
autonomiczny podmiot terytorialny

Gagauzja · Naddniestrze[6]

 Nikaragua

regione autónoma
region autonomiczny

Región Autónoma del Atlántico Norte · Región Autónoma del Atlántico Sur

 Pakistan

Islami-Jamhouriyat-e-Kashmir
region autonomiczny

Azad Kaszmir i Obszary Północne

 Papua-Nowa Gwinea

prowincja autonomiczna

Bougainville

 Portugalia

região autónoma
region autonomiczny

Azory · Madera

 Republika Środkowoafrykańska

commune autonome
gmina autonomiczna

Bangui

 Rosja

respublika
republika

Adygea · Ałtaj · Baszkiria · Buriacja · Chakasja · Czeczenia · Czuwaszja · Dagestan · Inguszetia · Jakucja · Kabardo-Bałkaria · Kałmucja · Karaczajo-Czerkiesja · Karelia · Komi · Mari Eł · Mordwa · Osetia Północna-Alania · Tatarstan · Tuwa · Udmurcja

avtonomnaya oblast
obwód autonomiczny

Żydowski Obwód Autonomiczny

avtonomny okrug
okręg autonomiczny

Agińsko-Buriacki · Chanty-Mansyjski · Czukocki · Jamalsko-Nieniecki · Nieniecki · Ust-Ordyńsko-Buriacki

 Serbia

prowincja autonomiczna

Kosowo · Wojwodina

 Sudan

Sudan Południowy

 Tadżykistan

viloyat mukhtor
okręg autonomiczny

Górski Badachszan

 Tanzania

(Zanzibar[7])

 Tokelau[8]

wspólnota autonomiczna

Atafu · Fakaofo · Nukunonu

 Ukraina

avtonomna respublika
republika autonomiczna

Krym

 Uzbekistan

respublika
republika

Karakałpacja

shahar
miasto autonomiczne

Taszkent

 Wielka Brytania

constituent country
kraj historyczny

Irlandia Północna · Szkocja · Walia

 Włochy

regione autonoma
region autonomiczny

Friuli-Wenecja Julijska · Sardynia · Sycylia · Trydent-Górna Adyga/Tyrol Północny · Valle d'Aosta

 Wyspy Świętego Tomasza i Książęca

concelho
prowincja

(Wyspa Książęca[9])