Co wpływa na decyzję o podjęciu inwestycji:

1. wielkość rynku 80%

2. stabilność polityczna

3. regulacje prawne

4. stabilność ekonomiczna

5. obecność konkurencji

6. jakość infrastruktury biznesowej

7. prawo do transferu zysków

8. cena i jakość siły roboczej dostęp do rynków zagranicznych

9. dostęp do rynków zagranicznych

10. pomoc lokalnego rządu

PKB (GNP Gross Natinal Product) ilość towarów i usług wytworzenia i sprzedana w ciągu danego okresu np. 1 roku

PKN to PKB pomniejszony o amortyzację.

Przedmiotem ekonomii jest działalność człowieka.

Funkcje ekonomii:

• poznawcza - ekonomia dostarcza wiedzy o zjawiskach gospodarczych oraz o rządzy nimi co? Jak? Dla kogo? Produkować.

• Aplikacyjna - ekonomia dostarcza wskazówek przydatnych w działalności gosp domowymi, przedsiębiorstwami i państwa i związki zawodowe które ułatwiają podejmowanie decyzji gospodarcze oraz wpływają na ich przebieg.

Zasób rzadki oznacza że przy cenie zbliżonej do 0 popyt na nie przewyższa dostępną podaż.

Dochód narodowy - inwestycje + konsumpcja

DN=J+K+G eksport

DN=J+K+G+E import

Dochód narodowy można traktować jako dochód obywateli.

PKB ilość wytworzonych towarów i usług w określonym czasie (i sprzedana) np. 1 rok

PKN w całej gospodarce - wielkość zużytego majątku w postaci amortyzacji.

Prawo ekonomiczne to opisane i wykryte prawidłowości, które żądzą procesami gospodarczymi. Prawa te określone są jako stale powtarzające się zależności pomiędzy elementami procesu gospodarowania.

Prawa ekonomiczne działają obiektywnie. Są one rzeczywistą, realną cechą procesu gospodarczego ich istnienie i działanie nie należy od woli ludzi.

Teorie ekonomiczne operują pewnymi założeniami upraszczającymi rzeczywistość. Są one uproszczone po to aby uchronić podstawowe zależności występujące w badanej rzeczywistości gospodarczej i uzyskać jej uproszczony ale przejrzysty obraz. Ten uproszczony obraz rzeczywistej gospodarki to model ekonomiczny który ukazuje zależności pomiędzy popytem, podażą a cechą.

Model ekonomiczny:

1. forma słownego opisu (niematematyczny)

2. modele matematyczne w postaci wykresów lub układów równań Pf©

3. model ekonomiczny

Zmienne o charakterze definicyjnym tożsamościowe gdzie jedną zmienną określamy w kategoriach innych zmiennych np. dochód społ. Obejmuje wydatki na konsumpcję lub oszczędności

Zmienne w postaci zasobów przedstawiają one wartości pewnych wielkości ekonomicznych w danym momencie (np. wartość majątku na dzień...)

Zmienne w postaci strumieni wyrażają wartości pewnych wielkości ekonomicznych w pewnym okresie (np. wydatki pewnej rodziny na artykuły konsumpcyjne)

Zmienne endogeniczne określone w ramach danego modelu ich wartości możemy określić na postawie zależności pomiędzy elementami modelu

Zmienne egzogeniczne determinowane są przez czynniki zewnętrzne modelu ich wielkość możemy traktować jako dane.

Niewidzialna ręka rynku (Adam Smith)

Modna po roku `90

Kierujące się własnym interesem jednostki są prowadzone w kierunku działań przez niewidzialną rękę.

Zasady kapitałowe to najczęściej rzeczowe składniki procesów wytwórczych będące wytworem pracy człowieka do którego należą środki pracy i przedmioty pracy.

Środki pracy to maszyny, urządzenia i narzędzia przy pomocy których człowiek wytwarza przedmioty i usługi

Przedmioty pracy to półfabrykaty które służą do wytwarzania dóbr

Do zasobów kapitałowych zaliczamy kapitał finansowy, środki pieniężne, występujące w różnych postaciach gotówki, karty kredytowe. Wspomniane zasoby służą jako nakłady do produkowania dóbr często określa się je jako czynniki produkcji (siłą robocza, ziemia, surowce naturalne, kapitał rzeczowy).

Cechą każdego rynku jest tendencja do równoważenia popytu i podaży.

Podaż złożona reakcja pomiędzy ilością dobra którą producenci są skłonni oferować w danym czasie a ceną przy założeniu że inne zjawiska na rynku nie uległy zmianie.

Popyt złożona reakcja pomiędzy ilością dobra którą producenci są skłonni oferować w danym czasie a ceną przy założeniu że inne zjawiska na rynku nie uległy zmianie.

Popyt złożona reakcja pomiędzy ilością dobra którą producenci są skłonni oferować w danym czasie a ceną przy założeniu że inne zjawiska na rynku nie uległy zmianie.

Popyt zapotrzebowanie na dobra i usługi i jest ono funkcją ceny ich dochodów.

Płaca nominalna to otrzymywane przez pracowników wynagrodzenie pieniężne liczone bez uwzględnienia skutków inflacji.

Płaca realna to płaca nominalna skorygowana o skutki wzrostu lub spatku poziomu przeciętnego ceny.

Podział pracy kooperacje, specjalizacje. Poprzez specjalizację rozumiemy uproszczenie procesów produkcji. Pracownicy poprzez ten proces ograniczają się do pewnej liczby zadań przez co osiągają możliwie sprawny i łatwiejsze jej wykonanie. Specjalizacja zawodowa, technologiczna, produkcyjna, terytorialna.

Specjalizacja to najprostsza forma powiązań produkcyjnych polega na ograniczaniu liczb asortymentu w wytworzonych wyrobach lub ilość realizowanych procesów technologicznych w celu zwiększania efektywności posiadanych czynników produkcji.

Specjalizacja technologiczna polega na rozwoju tylko niektórych faz rozwojów technologicznych np. obróbka elementów składowych montaż wyrobów gotowych.

Specjalizacja przedmiotowa skupienie się na ograniczeniu produkcji kapitału na wytwarzaniu odpowiednio dobranych grup wyrobów.

Specjalizacja umożliwia:

• wzrost wydajności pracy

• obniżenie kosztów produkcji a tym samym cen wyrobów

• zwiększenie konkurencyjności produkcji.

Specjalizacja międzygałęziowa mamy do czynienia z nią jeżeli rozwijające się powiązania handlowe dotyczą produkcji wymiany wyrobów należących do różnych grup gałęzi w obrąbie 1 lub więcej działów gospodarki.

Specjalizacja wewnątrzgałęziowa dla krajów wysoko rozwiniętych do tej grupy należą wyroby gotowe tej samej gałęzi lub ich elementy o wysokim stopniu poziomu zaawansowania technologicznego.

Kooperacja jest to specyficzna odmiana specjalizacji i obejmują produkcję podzespołów i części wyrobów gotowych przez z góry określonego producenta dla znanego odbiorcy.

Pieniądz jest to środek wymiany płatniczej którym płacimy za wszystkie dobra oraz spłacamy nimi długi. Jest walutą obiegową z sumy rachunków czekowych. Pieniądz jest to wspólny mianownik przy pomocy którego wyraża się względne wartości większości dóbr i usług. Pieniądz będąc rezerwuarem siły nabywczej zapewniają jego posiadaczowi inną korzyści określaną jako płynność. Siła nabywcza pieniądza powinna być stała.

Mediana jest w wartość środkowa

Dominana jest to wartość najczęściej powtarzająca się

Prawo popytu rynkowego jest następujące wraz ze wzrostem ceny produktu zmniejsza się ceteris paritus (popyt na ten produkt) wraz ze spadkiem ceny wzrasta popyt. Ceretis paritus założenie niezmienności powstałych czynników wpływających na dane zjawisko ekonomiczne.

Krzywa popytu

Zmiana ceny danego dobra powoduje zmiany wielkości popytu wzdłuż danej krzywej popytu. Krzywa popytu rynkowego przesuwa się tylko w rezultacie zmian pod wpływem innych czynników niż ceny (np. dochody).

Najistotniejsze czynniki decydujące o wielkości popytu

• gusty i upodobania konsumentów

• dochody

• substytuty i dobra komplementarne

• przewidywania cen relatywnych (przyszłościowych)

• wielkość liczby ludności

• efekt naśladownictwa i demonstracji.

Dobra niższego rzędu to takie dobra na które popyt maleje przy wzroście dochodów (np. nisko gatunkowe towary)

Gusty i preferencje

Zmiany cen jednego dobra wywierają wpływ na popyt na inne dobra, wpływ zależy od tego czy dobra są substytutami czy dobrami.

Dobra substytutami - dwa dobra są substytutami jeżeli zmiana cen na jeden z produktów przy niezmiennej cenie drugiego przesuwa popyt w kierunku dobra tańszego.

Liczba ludności - wzrost liczby ludności powoduje przesuwanie się popytu w górę.

Efekt naśladownictwa i demonstracji. Jeżeli jedno naśladują w swojej konsumpcji innych to mamy do czynienia z efektem przyłączenia się do większości (bendwagen effect) snobizm, demonstracja.

Efekt snobizmu występuje wówczas jeżeli wielkość popytu na jedno dobro zgłoszone przez konsumenta zmienia się w sposób odwrotny w porównaniu do zmian wielkości popytu do pozostałych konsumentów.

Efekt Vebalan jest to efekt psychologiczny, polega na tym że zakup danego dobra nie jest uwarunkowany jego wartością lecz chęcią wywarcia wrażenia na danych ludziach a krzywa popytu zmienia się przesuwając się w górę.

Krzywa popytu rynku

Przesuwanie krzywej popytu rynkowego

Wpływ wzrostu cen jednego towaru na drugi

Krzywa podaży

Przesuwanie się krzywej podaży

Czynniki wpływające na podaż:

• ceny czynników produkcji - ponieważ wzrost energii, koszty produkcji, wzrastają ceny - krzywa podażu przesuwa się w lewą stronę;

• techniki i organizacji;

• podatki i substytucje (definiowane przez rząd)

• działalność regulacyjna państwa;

Wolny rynek umożliwia ustalenie się cen wyłącznie w wyniku swobodnej gry siły rynkowej tzn. o podaży i popytu.

Ceny równowagi:

a cena ryb

Skutki ustalenia ceny minimalnej

Skutki wprowadzenia płacy minimalnej

Cena równowagi rynkowej

Cena równowagi rynku przedstawia nam moment w którym następnie wówczas zrównanie poziomu popytu i podaży a ceną nazywamy ceną równowagi.

Procesy które są związane z dochodem zarówno ze strony popytu i podaży przy określonej cenie są nazywane mechanizmem rynkowym.

Równowaga rynkowa Stabilna w warunkach danej krzywej popytu i podaży.

Rynkowa krzywa popytu na colę

D_A+B uzyskiwane jest przez sumowanie ilości, która osoby A i B będą skłonne kupić, przy każdej cenie (zobrazowanych przy pomocy indywidualnych krzywych popytu D_A i D_B).

Elastyczność popytu jest to miara % zmiany popytu w stosunku do % zmiany czynnika wpływającego na popyt.

E_D=%zmiana wielkości popytu_____________

% zmiana czynnika wpływającego na popyt

Przy określaniu elastyczności popytu można mówić o 3 rodzajach:

1. Popyt elastyczny ma z nim do czynienia gdy całkowite wydatki konsumenta spadają gdy cena rośnie

2. Popyt nieelastyczny gdy całkowicie wydatki kosztów zwiększają się gdy rośnie lub całkowite wydatki konsumenta spadają gdy cena spada

3. Naturalna elastyczność popytu jest reakcją konsumenta na zmiany ceny przy której % zmiana ceny odp. dokładnie % zmianie wielkości popytu. W związku z tym zmiana ceny nie zmienia wielkości wydatków konsumentów.

E>1 to znaczy, że % zmian wielkości popytu jest większy niż % zmiana ceny. Mówimy wówczas, że popyt jest elastyczny.

E<1 jest to sytuacja kiedy % zmiana wielkości popytu jest mniejsza niż % zmiana ceny to mówimy wówczas, że popyt jest nieelastyczny i kształtuje się wskaźnik miedzy 1 a 0.

E=1 jeżeli % zmiana ceny jest =% zmianie wielkości popytu. Wymiar współczesnej elastyczności umożliwia dokonywania porównań i tak np. współczynnik o elastyczności 2 jest bardziej elastyczny niż współczynnik 1 czy 1,5.

Współczynniki elastyczności popytu kształtują się różnie w różnych punktach krzywej popytu. Relacje te przedstawia następujący rysunek:

Współczynnik elastyczności zmniejsza się w miarę jak firma przesuwa się wzdłuż krzywej popytu. Górna część liniowej krzywej popytu jest >niż 1. Dolna część jest nieelastyczna, co oznacza, że współczynnik elastyczności jest mniejszy niż 1. W punkcie środkowym l.k.p współczynnik elastyczności =1

Elastyczność łukowa oznacza pomiar elastyczności pomiędzy 2 punktami na krzywej popytu.

Ed= Q₁-Q₂ : P₁-P₂

½ (Q₁+Q₂) ½ (P₁-P₂)

Wzór na punktową elastyczność popytu:

Ed=Q₁-Q₂ : P₁-P₂

Q₁ P₁

Nieliniowa funkcja popytu

Gdy funkcja popytu ma postać krzywej DD wówczas podwyżka ceny powoduje inną co do wielkości zmianę popytu niż taka sama obniżka ceny. Np. w punkcie skala spadku popytu wywołanego podwyżką ceny jest mniejsza niż wielkość. Wzrasta popyt przy takiej samej obniżce ceny.

Praktyczne zastosowanie pojęcia elastyczności.

1. Elastyczność jest bardzo ważna dla producentów wyrobów ponieważ gdy firma zdecyduje się na obniżkę swoich cen ponosząc jednocześnie większe koszty produkcji to może ona podnieść swoje zyski do momentu gdy krzywa popytu jest elastyczna. Ponieważ utargi mogą wzrastać bardziej niż koszty.

2. Elastyczność ma zastosowanie i jest wykorzystywana przy organizowaniu imprez kulturalnych i sportowych gdzie można zbadać np. o ile zwiększy się ilość widzów w przypadku spadku ceny biletów z 7 do 5 $.

3. Polityka elastyczności popytu musi być bardzo często brana pod uwagę przez rządy poszczególnych państw w powiązaniu z polityką podatkową, ponieważ jeżeli rząd podniesie zbyt wysoko stopę% można doprowadzić do spadku nawet dobra luksusowe, dlatego też podatkiem obrotowym obciąża się artykuły, na które popyt jest (nieelastyczny)

4. Zależności elastyczne są wykorzystywane przez władze samorządowe przy polityce sprzedaży nieruchomości.

5. Elastyczność cenowa jest szczególnie istotna do oceny sytuacji w rolnictwie ponieważ popyt na artykuły rolne jest mało elastyczny a występujący nie urodzaj powoduje silny wzrost cen żywności.

Elastyczność popytu a wpływ zmiany ceny

1. popyt elastyczny - obniżka ceny powoduje wzrost wydatków

2. popyt nieelastyczny - obniżka ceny - obniżka wydatków

Gdy popyt jest nieelastyczny jest wówczas t zbiorowym interesie producentów byłoby zmniejszenie produkcji.

Cecha elastyczności: jest ona niższa w krótkim okresie czasu ale zwiększa się w dłuższym horyzoncie czasowym ponieważ zwiększają się możliwości substytucji wyrobów względem siebie.

Elastyczność mieszana popytu - informuje jak zmienia się wielkość popytu na dane dobro pod wpływem zmiany ceny na inne dobra. Może być dodatnia lub ujemna. Dodatnia gdy wzrost ceny dobra zwiększa rozmiary zapotrzebowania na dobro np. zwyżka cen kawy pociągnie za sobą zwiększenie popytu na herbatę.

Wpływ dochodu na popyt

Wzrost dochodów zwiększa popyt na większość dóbr jednakże popyt na poszczególne dobra wzrasta w różnym % czyli struktura wydatków na różne dobra konsumpcyjne zależy od poziomu dochodów.

Elastyczność cenowa podaży

Współczynnik elastyczności cenowej podaży ma postać

E_s=QSx * Px

Px QSx

QSx - wielkość podaży dobra X

Px - cena dobra x

Krzywa elastyczności podaży przybiera postać:

1. Es>1 elastyczna

2. Es=1 elastyczność jednostkowa

3. Es<1 nieelastyczna

Elastyczna krzywa podaży

Obydwie krzywe podaży Ssi S₁S₁ mają różna nachylenie natomiast ich elastyczność cenowa jest jednakowa = 1

E_s= odwrotność nachylenia krzywej podaży:

E_s=Px * Px

Qsx Qsx

Ustalono, że krzywe o tym samym nachyleniu mogą posiadać różne elastyczności zależy to od tego czy krzywa przecina oś x czy oś y.

Utarg lub przychód przedsiębiorstwa oznacza przychód uzyskany przez przedsiębiorstwo w określonym czasie. Koszty przedsiębiorstwa obejmują wydatki poniesione na wytworzenie określonych dóbr i usług.

Obligacja stanowi formę pożyczki, która jest emitowana przez państwo lub przez uprawnione przedsiębiorstwo. Właściciel obligacji jest pożyczkodawcą mając prawo do stałych dochodów z operacji.

Akcje papiery wartościowe, które potwierdzają udział ich posiadaczy w kapitale spółki. Akcjonariusze mają uprawnienia do podziału zysku po odliczeniu dywidendy.

Przepływy finansowe ilość środków finansowych w ujęciu netto, które przedsiębiorstwo uzyskuje w danym okresie.

Amortyzacja to utrata wartości dobra kapitałowego będąca rezultatem wykorzystania w czasie produkcji. Jest to stopniowy proces zużywania się przedsiębiorstwa. Amortyzacja jest wliczana w koszty zużycia.

Koszt krańcowy jest to wzrost kosztów w ujęciu całkowitym, który został wywołany wzrostem produkcji o 1 jednostkę.

Utarg końcowy jest to wzrost utargu całkowitego wywołany zwiększeniem produkcji takiej o 1 jednostkę.

Koszt krańcowy i utarg krańcowy określają wielkości produkcyjne przedsiębiorstwa.

Przedsiębiorstwo osiąga max zysku przy takiej wielkości produkcyjnej przy której jego koszty krańcowe są = utargom krańcowym.

Cykl koniunkturalny polega na wahaniu produkcji społecznej, której towarzyszą rozmiary bezrobocia oraz stopień inflacji.

W teorii mikroekonomii wyróżnia się 4 rodzaje konkurencji

1. konkurencja

2. monopol pełny

3. konkurencja monopolistyczna

4. oligopol

Monopol występuje wówczas, gdy każdy na danym rynku występuje jako przedsiębiorstwo wytwarzające produkt lub usługę.

Cena monopolowa jest ona oznaczona z punktu przecięcia krzywej popytu z krzywą produkcji, która max zysk monopolu.

Oligopol nie wielu sprzedawców.

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

---