Pomocnicze zestawienia formuł przeliczeniowych
transmitancji opisujących modelowo czwórnik aktywny.

Zalecam dołączenie tej strony do notatek wykładowych „Podstawy Elektroniki 1”.

Dr inż. Piotr Madej

Tab. 1. Przeliczenie transmitancji charakterystycznej czwórnika, zdefiniowanej dla stanu wyjścia: napięciowe - rozwarcie, prądowe - zwarcie.
wzmocnienie napięciowe kuo × ↓	trans- impedancja kzo × ↓	trans- admitancja kyo × ↓	wzmocnienie prądowe kio × ↓	z ⇓ x ⇒ na
1	(Zi)^−^1	Zo	Zo /Zi	= kuo
Zi	1	Zi ⋅Zo	Zo	= kzo
(Zo)^−^1	(Zi ⋅Zo)^−^1	1	(Zi)^−^1	= kyo
Zi /Zo	(Zo)^−^1	Zi	1	= kio

A. Wszystkie tabele umożliwiają formalne przekształcenie parametru roboczego - modelowego, transmitancji k opisującej czwórnik unilateralny w różnych warunkach pracy, w celu dostosowania do typu wejściowego i wyjściowego sygnału, który ty sam definiujesz. Przy takim przekształceniu nie ulegają zmianie pozostałe parametry robocze - impedancje w modelu czwórnika: wejściowa Z_i i wyjściowa Z_o.

Tab. 2. Przeliczenie transmitancji czwórnika, zdefiniowanej jako stosunek „wyjście/wejście”. Czwórnik obciążony na wyjściu impedancją ZL .
ku × ↓	kz × ↓	ky × ↓	ki × ↓	z ⇓ x ⇒ na
1	(Zi)^−^1	ZL	ZL /Zi	= ku
Zi	1	Zi ⋅ZL	ZL	= kz
(ZL)^−^1	(Zi ⋅ZL)^−^1	1	(Zi)^−^1	= ky
Zi /ZL	(ZL)^−^1	Zi	1	= ki
Zauważ, że w stosunku do tabeli 1 na miejsce Zo weszła ZL .

B. Tabela 1 dotyczy transmitancji charakterystycznej - własnej („own”) czwórnika, czyli z końcowym indeksem „o”, zdefiniowanej jako stosunek sygnału wyjściowego do wejściowego przy impedancji obciążenia Z_L wyjścia napięciowego dążącej do nieskończoności a wyjścia prądowego dążącej do zera. Sposób korzystania, przykładowo: pomnóż k_uo (pierwszy wiersz) przez Z_i , aby otrzymać k_zo  (ostatnia kolumna po prawej).

Tab. 3. Przeliczenie transmitancji czwórnika, zdefiniowanej jako stosunek „wyjście/generator”. Generator sygnału ma zastępczą impedancję Zg , wyjście czwórnika obciążone impedancją ZL .
kuef × ↓	kzef × ↓	kyef × ↓	kief × ↓	z ⇓ x ⇒ na
1	(Zg)^−^1	ZL	ZL /Zg	= kuef
Zg	1	Zg ⋅ZL	ZL	= kzef
(ZL)^−^1	(Zg ⋅ZL)^−^1	1	(Zg)^−^1	= kyef
Zg /ZL	(ZL)^−^1	Zg	1	= kief
Zauważ, że w stosunku do tabeli 2 na miejsce Zi weszła Zg .

C. Tabela 2 to transmitancje „wyście/wejście” mierzalne w warunkach rzeczywistych - przy określonej, nie zerowej i skończonej impedancji obciążającej wyjście Z_L . Przypominam, że przeliczenie transmitancji charakterystycznej, np. k_uo na „obciążoną” k_u zależy od zdefiniowanego rodzaju sygnału wyjściowego:

wyjście napięciowe - transmitancje k_uo , k_zo ,

dzielnik napięcia na wyjściu

i
,

wyjście prądowe - transmitancje k_io , k_yo ,

dzielnik prądu na wyjściu

i
.

D. Tabela 3 to transmitancje „wyjście/generator”, tzw. efektywne, uwzględniające zarówno wpływ obciążenia Z_L jak i wpływ impedancji generatora Z_g . Przypominam, że sposób przeliczenie transmitancji „obciążonej”, np. k_y na „efektywną” k_yef zależy od zdefiniowanego rodzaju sygnału wejściowego:

wejście napięciowe - transmitancje k_u , k_y  - dzielnik napięcia na wejściu:
i
,

wejście prądowe - transmitancje k_i , k_z  - dzielnik prądu na wejściu:
i
.

3