WSTĘP

Celem pracy jest przedstawienie polityki informacyjnej rządu w kwestii negocjacji Polski z Unią Europejską.

Praca została podzielona na dwie części - dwa etapy.

Pierwsza część rozpoczyna się od przedstawienia podstawy prawnej, funkcjonowania oraz organizacji i trybu pracy Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz kompetencji Rzecznika Prasowego Rządu i Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej, czyli organów administracji rządowej odpowiedzialnych za przebieg i rezultat negocjacji oraz kreujących politykę informacyjną rządu.

Podane zostały definicje: informacji, komunikacji politycznej i negocjacji.

Następnie opisany zostanie program SLD - UP sformułowany przed wyborami parlamentarnymi w 2001 roku.

Zasadnicza część pierwszego etapu pracy obejmie okres od 25 października 2001 roku, czyli od dnia wygłoszenia przez premiera Leszka Millera expose, do dnia 13 grudnia 2002 roku, czyli do szczytu w Kopenhadze.

Druga część dotyczy akcji informowania społeczeństwa o korzyściach związanych z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej .

Ta część rozpoczyna się od przedstawienia założeń polityki informacyjnej przed Referendum Europejskim proponowanych przez ministra Lecha Nikolskiego, a przyjętych przez rząd.

W drugim etapie podkreślone jest podpisanie traktatu akcesyjnego, które nastąpiło dnia 16 kwietnia 2003 roku w Atenach. Przytoczony został fragment tegoż traktatu.

Całą prace kończy referendum, które podsumowuje politykę informacyjną rządu w kwestii negocjacji Polski z Unią Europejską

CZĘŚĆ PIERWSZA

ROZDZIAŁ I

ORGANIZACJA I TRYB DZIAŁANIA ORGANÓW ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ ODPOWIEDZIALNYCH ZA KWESTIE NEGOCJACJI Z UNIĄ EUROPEJSKĄ

1. Podstawa prawna funkcjonowania Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

Podstawę prawną funkcjonowania Kancelarii Prezesa Rady Ministrów określa rozdział 5 ustawy o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów oraz zakresie działania ministrów z dnia 8 sierpnia 1996 r.

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, która w ustawie zwana jest „Kancelarią” zapewnia obsługę Rady Ministrów i Prezesa Rady Ministrów, Wiceprezesów RM, Stałych Komitetów RM oraz Kolegium do Spraw Służb Specjalnych. Przez Kancelarię może być również obsługiwany pełnomocnik Rządu oraz wskazane przez PRM i inne organy pomocnicze i opiniodawczo- doradcze RM i PRM i komisje wspólne.

Kierownikiem Kancelarii jest jej szef, którego powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów. Obecnie jest nim Marek Wagner.

Do zadań Kancelarii, które realizuje z upoważnienia PRM należy: kontrola realizacji zadań wskazanych przez RM i PRM oraz przedstawianie wniosków z przeprowadzonej kontroli i przekładanie propozycji doskonalenia metod tych kontroli.

Kancelaria wydaje Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej - „ Monitor Polski”.

Kancelaria koordynuje realizacje polityki kadrowej w administracji rządowej w zakresie określonym w odrębnych przepisach. Obsługuje również sprawy kadrowe osób, które zajmują kierownicze stanowiska państwowe w administracji rządowej oraz koordynacja współdziałania Rady Ministrów, Prezesa Rady Ministrów z Sejmem Rzeczypospolitej Polskiej, Senatem Rzeczypospolitej Polskiej, Prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej oraz innymi organami.

Do jej zadań należy także obsługa informacyjna i prasowa RM i PRM oraz wewnętrznych organów pomocniczych i opiniodawczo- doradczych RM, koordynacja działań kontrolnych PRM wobec organów administracji rządowej, wykonywanie zadań z zakresu obronności i bezpieczeństwa, które określają odrębne przepisy oraz wykonywanie innych zadań określonych w odrębnych przepisach lub zleconych przez PRM.

Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, zasady i tryb przeprowadzania kontroli, o której mowa w art. 29 pkt 1.

PRM, w drodze rozporządzenia, nadaje Kancelarii statut, w którym określa szczegółowy zakres zadań i organizacji Kancelarii oraz jednostki organizacyjne nadzorowana przez Szefa Kancelarii z uwzględnieniem zasad określonych w art. 39 ust. 2-4.

2. Kompetencje Rzecznika Rządu i Jego rola w polityce informacyjnej.

Na podstawie art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. -Prawo prasowe zarządza się co następuje:

Rzecznicy prasowi w urzędach organów administracji rządowej, zwani dalej „rzecznikami prasowymi” wykonują zadania z zakresu polityki informacyjnej Rządu.

Do tych zadań należy w szczególności: publiczne prezentowanie działań organów administracji rządowej, organizowanie kontaktów publicznych organów administracji rządowej, realizacja z udziałem lub za pośrednictwem środków masowego przekazu.

Muszą również mieć współudział w realizacji obowiązków nałożonych na organy administracji rządowej, na podstawie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznych (Dz. U. Nr 112, poz. 1198).

W celu realizacji zadań o których mowa w ust. 1-3, rzecznicy prasowi muszą żądać informacji od kierowników komórek organizacyjnych urzędu obsługującego organ administracji rządowej.

Współdziałanie rzeczników prasowych z zakresu administracji rządowej zapewnia Rzecznik Prasowy Rządu.

Do jego zadań należy w szczególności: wyjaśnianie polityki rządu, w tym wydawanie oświadczeń i publiczne prezentowanie działań Rady Ministrów, komentowanie wydarzeń krajowych i zagranicznych dotyczące polityki Rządu, udzielanie odpowiedzi na publikacje prasowe oraz audycje radiowe i telewizyjne, a także materiały rozpowszechniane w innych środkach masowego przekazu, dotyczące działalności organów administracji rządowej oraz podporządkowanych im i nadzorowanych przez nie jednostek organizacyjnych w tym zwłaszcza krytykę i interwencje prasową, przekazywanie na zasadach i w trybie określonym w odrębnych przepisach, komunikatów urzędowych do opublikowania w środkach masowego przekazu oraz zapewnienie współdziałania służb odpowiedzialnych za realizacje zadań z zakresu polityki informacyjnej Rządu.

Rzecznika Prasowego Rządu wyznacza i odwołuje Prezes Rady Ministrów, również jemu podlega rzecznik.

Rzecznik Prasowy może łączyć swoją funkcje z wykonywaniem innych zadań służbowych.

Obsługę organizacyjną Rzeczników Prasowych zapewnia urząd obsługujący organ administracji rządowej, w której działa Rzecznik Prasowy.

Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia.

W okresie, który obejmuje ta praca Rzecznikiem Prasowym Rządu był minister Michał Tober.

3. Urząd Komitetu Integracji Europejskiej.

Urząd Komitetu Integracji Europejskiej działa przez Sekretariat Europejski, który służy koordynacji prac mających na celu przygotowanie Polski do członkostwa w Unii Europejskiej.

Sekretariatem kieruje minister ds. europejskich Danuta Huebner, która jako pierwszy zastępca ministra spraw zagranicznych, szef Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej i sekretarz Komitetu jest odpowiedzialna za całość polityki integracyjnej.

W skład Sekretariatu Europejskiego wchodzą: podsekretarz stanu - do niedawna był nim Sławomir Wiatr, stanowisko to zostało zlikwidowane, na jego miejsce powołano Lecha Nikolskiego jako ministra ds. referendum w KPRM, pełnomocnik rządu ds. negocjacji i członkostwa RP- Jan Truszczyński;

„ To będzie rok walki o integracje europejską. Na froncie wschodnim - w Warszawie - działaniami kieruje ona. Na froncie zachodnim- w Brukseli - on. Obydwoje mają za sobą lata doświadczeń na wysuniętych europejskich przyczółkach. Jednak batalię swojego życia zaczęli nie najlepiej. Jeśli chcą być pozytywnymi bohaterami opowieści o wchodzeniu Polski do UE, muszą w przyszłym roku nadrobić sporo zaległości.

Danuta Hubner to jedyny członek rządu, który jest ministrem do kwadratu (...). To jej zadaniem będzie dopilnować, by Sejm zmienił dziesiątki ustaw, a ministrowie przygotowali setki rozporządzeń, dzięki którym nasz kraj zmieni prawo na akceptowalne dla Piętnastki.

Jan Truszczyński, główny negocjator z UE, będzie „walczył” z brukselskimi urzędnikami. Na razie jednak amunicji mu w tej batalii nie staje. Gdy dodamy, że rosną w siłę polscy wrogowie integracji, szans europejskiego duetu Hubner - Truszczyński nie można oceniać bardzo

wysoko” - Newsweek z grudnia 2001 r, a więc na rok przed Szczytem w Kopenhadze. Zanim jednak do niego dojdzie w polityce informacyjnej jeszcze bardzo dużo będzie się działo. Zaś sam Szczyt nie zakończy przecież drogi Polski do Zjednoczonej Europy.

W ramach realizacji Programu Informowania Społeczeństwa UKIE powołał na terenie całego kraju 35 Regionalnych Centrum Integracji Europejskiej (RCIE). Siedziby RCIE znajdują się w obecnych i byłych miastach wojewódzkich.

Głównym zadaniem RCIE jest prowadzenie otwartego punktu, w którym odwiedzający mogą: uzyskać informacje na temat procesu integracji europejskiej i integracji Polski ze strukturami Unii Europejskiej, otrzymać podstawowe dokumenty, publikacje i inne materiały informacyjne (w postaci baz danych, opracowań i analiz), skorzystać z dostępu do internetu oraz z pomocy konsultantów RCIE, są także organizatorami lub uczestnikami rozmaitych przedsięwzięć regionalnych (np. szkoleń, konferencji, targów) mających na celu informowanie społeczeństwa o problematyce integracji europejskiej, procesie integracji Polski ze strukturami UE oraz korzyściach i kosztach dostosowania i przyszłego członkostwa w Unii Europejskiej.

ROZDZIAŁ II

WPROWADZENIE

1. Definicja informacji

„Informacja - pojęcie informacji należy do najbardziej spornych w nauce, tak że nie wypracowano jednej, powszechnie akceptowanej, definicji. Stało się ono ogólną i szeroko stosowaną kategorią filozoficzną, podobnie jak pojęcia materii i czasu. Równocześnie każda dyscyplina naukowa widzi w informacji tylko niektóre jej aspekty, odpowiadające używanej przez nią aparaturze pojęciowej. Łaciński czasownik informo oddaje się w języku polskim całym szeregiem określeń, takich jak kształtować, tworzyć, wyobrażać sobie, przedstawiać, opisywać i uczyć. Natomiast rzeczownik informatio oznacza wizerunek, zarys lub pojęcie.”

Według N. Wienera „informacja to treść zaczerpnięta ze świata zewnętrznego w procesie dostosowania się do niego naszych zmysłów”

Natomiast W. G. Afanasjew pojmuje informację jako „ tę część wiedzy, która jest wykorzystywana dla sterowania, czyli w celach zachowania istotnej, jakościowej specyfiki oraz ciągłego doskonalenia układu. Jednak nie każdy sygnał (komunikat) jest informacją lecz jedynie ten, który został przyjęty przez odbiorcę i ma być wykorzystany albo w celu samosterowania albo dla oddziaływania na inny obiekt. Przejawem tak pojmowanej informacji jest konieczność wprowadzenia dodatkowego pojęcia, mianowicie „danych informacyjnych” na oznaczenie informacji statycznej, przetworzonej i gromadzonej, ale nie służącej do sterowania. Definicja informacji kierunku socjologicznego odrywają się od fundamentalnego w poprzednich ujęciach aspektu cybernetycznego.”

Dla R. A. Safarowa „informacja to nowa wiadomość o faktach bieżącego życia współczesnego społeczeństwa, które to fakty są konieczne, potrzebne lub korzystne dla każdego członka społeczności przez sam fakt przynależności do niej.”

Według J. Maziarskiego terminem informacja posługuje się również prasoznastwo. W tym kontekście informacja rozumiana jest „ jako proces powiadamiania, zbiór publikacji należących do różnych gatunków i odmian, ale cechujących się elementem publicznego, prawdziwego i rzeczowego powiadomienia o faktach, zjawiskach i wydarzeniach o określonej doniosłości społecznej oraz wreszcie jako jeden z podstawowych gatunków dziennikarskich (wiadomości).”

2. Definicja komunikacji politycznej

Komunikacja polityczna - to proces tworzenia, przekształcania i przekazywania informacji między podmiotami polityki. „Treści komunikatów zawierają informacje o potrzebach, postawach, wartościach i interesach poszczególnych uczestników życia politycznego oraz ich wzajemnych oczekiwaniach. Przekazywanie i wymiana informacji wiąże się z realizacją przyjętych przez te podmioty celów politycznych.”

Celem komunikacji politycznej jest umożliwienie podmiotom prezentację i argumentację przyjętej strategii, taktyki i działań wykonawczych.

„ Charakterystyczną cechą komunikacji politycznej jest nierównorzędność potencjału i możliwości sprawczych jej uczestników”. Oznacza to, że podmioty dominujące w systemie politycznym, zwłaszcza podmioty władzy posiadają przewagę informacyjno - technologiczną. Spowodowane jest to z ich większych możliwości wytwarzania, przekształcania, dystrybuowania

oraz kontrolowania mediów i przepływu informacji w systemie politycznym i jego otoczeniu.

3. Definicja negocjacji

Negocjacje to: „proces porozumienia się i wspólnego podejmowania decyzji poprzez bezpośrednią komunikacje stron, których przynajmniej część interesów jest sprzeczna.”

Skuteczność negocjacji zależy od: istnienia przekonania, iż porozumienie przyniesie stronom więcej korzyści niż kontynuacja konfliktu lub jego rozstrzygnięcie innymi metodami, zaplanowanej strategii negocjacji, rodzaju wcześniejszych konfliktów stron - pozytywnych, negatywnych, neutralnych, emocjonalnych i intelektualnych cech uczestników negocjacji.

Ze względu na zachowanie i styl negocjacji wyróżnia się negocjacje pozycyjne i rzeczowe (problemowe), w których strony przyjmują strategię obustronnych korzyści i ustępstw, dają dowody dobrej woli i wytwarzają życzliwy klimat, posługują się racjonalnymi argumentami, wyrażają zainteresowanie sytuacją i argumentacją, prezentują różne warianty rozwiązania problemu, poszukują wspólnego stanowiska i przecyzyjnie określają treść końcowego porozumienia, starają się minimalizować emocje.

Na proces negocjacji składają się cztery etapy : przygotowanie negocjacji obejmuje ustalenie warunków organizacyjno - technicznych, otwarcie negocjacji podczas których dokonuje się prezentacji negocjatorów, przedstawia ich kompetencje do podejmowania decyzji, ustala zakres tematyczny i procedury, prezentacja i argumentacja stanowisk, żądań, ofert i ustępstw, przedstawianie wariantów rozwiązań konfliktu i dyskusja, zawarcie ostatecznego porozumienia określającego warunki i przebieg regulacji konfliktu, zobowiązania stron, procedury kontrolne, procedury ewentualnych renegocjacji umów, a w przypadku, gdy wszystkie kwestie sporne nie zostaną rozwiązane sformułowanie listy rozbieżności.

4. Program wyborczy SLD- UP- integracja europejska

Unijna polityka informacyjna rządu zaczęła się jeszcze zanim Leszek Miller stanął na jego czele i powołał jego skład.

Otóż na długo przed wyborami parlamentarnymi z 2001 r. wiadomo było, że koalicja SLD - UP przejmie władze w Polsce, dlatego program wyborczy tejże koalicji był też określeniem kierunku polityki zagranicznej, którą będzie chciał po pewnych korektach zrealizować gabinet Leszka Millera.

Integracja z UE jest priorytetem polityki zagranicznej.

Integracje z Unią Europejską należy traktować jako warunek umocnienia polskich reform, podnoszenia bezpieczeństwa Polski oraz przyśpieszenia naszego rozwoju gospodarczego, społecznego i cywilizacyjnego. Dla Zespołu Integracji Europejskiej szybka i korzystna dla Polski integracja w ramach UE stała się zadaniem o wielkiej randze historycznej. Przystąpienie Polski do Wspólnoty będzie priorytetem polityki zagranicznej rządu powstałego w wyniku wyborów.

Bez wątpienia nowy rząd stanie przed najtrudniejszą merytorycznie i politycznie częścią negocjacji. Przystąpienie Polski do UE w okresie kadencji wybranego w roku 2001 Parlamentu, traktowane jest jako ambitne, ale realne zamierzenie. Jednocześnie oczekuje się współdziałania unijnych partnerów przy realizacji tegoż celu. W tej dziedzinie życia politycznego należy kierować się krótko i długoterminowym interesem RP oraz spożytkowaniem szans i osiągnięciem korzyści, które wspomogą rozwój społeczny i wzrost gospodarczy. Konieczne jest to, aby zarówno parlament jak i rząd uznał stan negocjacji, w którym znajduje się Polska z chwilą objęcia przez nie władzy i podjął dalsze prace zmierzające do uzyskania

członkostwa naszego kraju w UE w terminie, który umożliwi Polsce udział

w wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2004 roku.

Za najważniejsze dla Polski zadania negocjacyjne uważa się: uzyskanie najszerszego dostępu naszego rolnictwa do środków Wspólnej Polityki Rolnej i korzystnego eksportu żywności oraz integracje sektora rolnego zapewniającego jego harmonijny rozwój, rozłożenie na dostatecznie długi okres wysokich kosztów ochrony środowiska, swobodę zatrudniania obywateli w innych krajach członkowskich, zapewnienie warunków i środków umożliwiających przyśpieszenie rozwoju regionalnego i zmniejszenie różnic w poziomie życia i szans młodego pokolenia w różnych częściach Polski.

Kluczowym celem negocjacji dla przyszłego rządu będzie uzyskanie przez Polskę prawa do unijnej pomocy finansowej na cele poprawy struktury gospodarczej oraz infrastruktury, na podniesienie sprawności administracyjnej, ochrony środowiska, modernizacje rolnictwa i łagodzenie dysproporcji w rozwoju regionów. Jego zadaniem będzie również zwiększenie rozmiarów i efektywności pomocy unijnej przed akcesją.

Ponieważ integracja z UE będzie wymagała wielkich nakładów finansowych z budżetu państwa, zespół uważa za konieczne osiągnięcie ponad partyjnego porozumienia ustalającego orientacyjny i wieloletni plan takich wydatków i traktowanie go jako wytyczną dla kolejnych budżetów rządowych w obecnym dziesięcioleciu. Jego brak mógłby zagrozić spełnieniu wszystkich szans związanych z finansowaniem europejskich środków.

Bez wątpienia o miejscu Polski i dobrobycie jego obywateli w rozszerzonej Unii decydować będzie konkurencyjność naszych firm, wyższa wydajność pracy, lepsza jakość i technologia wyborów. Choć w warunkach gospodarki rynkowej jest to sprawa samych przedsiębiorców, to rząd z udziałem SLD będzie ułatwiał przedsiębiorcom to zadanie: wspierając rozwój nowych technologii, poprawę infrastruktury przemysłowej, aktywniejsze promowanie eksportu oraz programy edukacyjne.

W porozumieniu z organizacjami przedsiębiorców stworzy system informowania branż o standardach i nowościach rynku europejskiego.

Integracja Europejska jest szansą przede wszystkim dla młodego pokolenia Polaków. Dlatego w ramach własnych struktur oraz poprzez instytucje publiczne należy rozwinąć programy europejskiego kształtowania młodzieży, tak aby umożliwić jej osobisty rozwój, a także przygotowanie do pracy w instytucjach unijnych i konkurencyjności na europejskim rynku pracy.

Niezbędna będzie też poprawa informacji publicznej na temat integracji RP z UE, jej uwarunkowań, korzyści i kosztów. W tym celu rząd nakreśli nowe formy społecznego przekazu. Rozwinie współpracę z organizacjami społecznymi i pozarządowymi. Konieczne jest również podjęcie aktywnej promocji Polski w krajach UE.

Zanim Polska uzyska członkostwo w UE głównym zadaniem służby zagranicznej pracującej w Europie musi być systematyczne oddziaływanie w kręgach rządowych, parlamentarnych i politycznych krajów „15” na rzecz poparcia Polski w UE. Polska służba zagraniczna powinna podejmować liczne inicjatywy w środowiskach społecznych krajów „15” na rzecz osłabienia stereotypów w widzeniu Polski i Polaków.

Konieczne będzie też podjęcie dyskusji społecznej o referendum w sprawie członkostwa w Unii Europejskiej.

W politycznym dialogu nastąpi precyzyjne określenie skuteczności przeprowadzenia referendum.

Opierając się na licznych przykładach i w zrozumiałej formie zostaną porównane korzyści i koszty krajów, które ostatnio zostały nowymi członkami UE.

Polska po wstąpieniu do UE będzie miała aktywny udział w pracach nad przyszłym kształtem zintegrowanej Europy. Będziemy podejmować dyskusje i formułować polskie propozycje wobec koncepcji feudalizmu europejskiego, nowego wymiaru tożsamości narodowej, transgranicznych projektów pokonywania bezrobocia, nowej filozofii rozwoju społecznego oraz subsydialności i funkcji państwa w XXI wieku.

Będziemy dążyć do wypracowania i upowszechnienia socjaldemokratycznej wizji Europy.

4. Expose Prezesa Rady Ministrów

W swoim expose, wygłoszonym 25 października 2001 roku przed Parlamentem, Prezes Rady Ministrów bardzo dużo miejsca poświęcił Unii Europejskiej. Potwierdził, że zakończenie negocjacji jest celem Jego Rządu. Zaznaczył, że docenia wysiłek swoich poprzedników i ich gabinetów. Uważa jednak, że dla osiągnięcia założonego celu tj. członkostwa Polski w Unii Europejskiej w 2004 r., konieczne jest wdrążenie w życie strategii, która będzie znacznie bardziej skuteczna niż dotychczas. Jest to związane ze wszystkimi podstawowymi płaszczyznami tego przedsięwzięcia: procesem negocjacyjnym, podczas którego musimy pozostać nieugięci co do zasad, zajmować bardziej racjonalną postawę w odniesieniu do konkretnych tematów, z aktywnym oddziaływaniem na rządy i społeczeństwa państw Unii przełamania obecnych jeszcze tu i ówdzie stereotypów i obaw, tak, aby zapewnić sobie polityczne poparcie całej „15” dla członkostwa Polski we Wspólnocie, z koncentracją środków na działania dostosowawcze, na aspiracjach legislacyjnych i wdrożeniowych, na aktywnej promocji w naszym społeczeństwie członkostwa naszego kraju w UE, poprzez uświadomienie różnym grupom zawodowym, społecznym czy lokalnym społecznościom korzyści z Europejskiej Wspólnoty.

Zdaniem Premiera musimy nauczyć się jak w pełni wykorzystać środki unijne otrzymane z pomocy przed akcesyjnej.

„Jako przewodniczący Komitetu Integracji Europejskiej będę osobiście nadzorował ten obszar polityki rządu” - mówił Leszek Miller.

Premier zapewnił, że my Polacy zamierzamy w pełnowartościowy sposób

uczestniczyć w debacie na temat przyszłości i kształtu Unii Europejskiej, o

ile będzie nam to dane podobnie jak państwom członkowskim już w ramach przygotowań do kolejnej Konferencji Międzyrządowej w 2004 r.

„Członkostwo Polski w Unii Europejskiej to zadanie najdosłowniej patriotyczne, bo przesądzające o naszej cywilizacyjnej przyszłości. Nie jest więc ono celem samym w sobie. Dla mojego rządu zadaniem strategicznym jest podniesienie poziomu życia Polaków, zaś jednym z instrumentów realizacji tej misji jest właśnie przystąpienie Polski do Unii Europejskiej”- mówił dalej nowy szef polskiego rządu.

ROZDZIAŁ III

STRATEGIA INFORMOWANIA SPOŁECZEŃSTWA O NEGOCJACJACJACH Z UNIĄ EUROPEJSKĄ

Na początku tego stulecia nasz kraj stanął na progu członkostwa w Unii Europejskiej. Polska znalazła się w tym miejscu dzięki wysiłkom wszystkich poprzednich rządów. Teraz już tylko krok dzieli ją od spełnienia marzeń wielu pokoleń Polaków. Jednakże ten krok, dokończenie negocjacji akcesyjnych i przygotowanie Polski do członkostwa w 2004 r, wymaga od nas dużej odwagi, maksymalnie pełnej zgody narodowej oraz ogromnego wysiłku. Rząd będzie się musiał skupić się na konieczności rozwiązania wielu szczegółów technicznych problemów, a także w końcowym etapie na dyskusji o najtrudniejszych kwestiach finansowych. Nie powinno to jednak przysłonić bezprecedensowego przedsięwzięcia, jakim jest dokończenie dziejowego procesu, wejścia Polski do Unii Europejskiej.

Faktyczne negocjacje o członkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej rząd Jerzego Buzka rozpoczął w 1998 r. W ciągu następnych dwóch lat przy pomocy parlamentu dokonał intensyfikacji przygotowań prawnych i instytucjonalnych.

Rząd Jerzego Buzka realizował strategie negocjacyjną, która zmierzała do skumulowania istotnych decyzji politycznych w końcowej fazie negocjacji. Może się to okazać pułapką zastawioną na samych siebie. Odsuwając decyzje w czasie realnym rząd ryzykował niepowodzenia w sprawach fundamentalnej wagi.

Od wielu miesięcy Polska lokuje się na jednym z ostatnich miejsc pod względem stanu zaawansowania negocjacji. Wynika to z faktu, że Polska jest największym z krajów kandydujących. Pozostałe kraje kandydujące odnotowały znaczące postępy w rokowaniach.

Ich taktyka negocjacyjna polegała na szybkich i zdecydowanych odpowiedziach na pytania zadawane przez Unię Europejską we wspólnych stanowiskach negocjacyjnych, w podejmowaniu stanowczych decyzji i rozwiązaniu najtrudniejszych problemów, nawet tych natury politycznej.

Rząd Leszka Millera potwierdził wolę uzyskania przez Polskę członkostwa w Unii Europejskiej. Ma też świadomość, że na tym etapie przygotowań do członkostwa, w którym jest Polska w chwili kiedy objął on władzę w Polsce, potrzebne były szybkie, skuteczne i zdecydowane działania, dlatego Rada Ministrów przyjęła europejską strategię stanowiącą kierunkowe wytyczne dla dalszych negocjacji i działań dostosowawczych. Zakładała ona kontynuacje wcześniejszych wysiłków legislacyjnych i administracyjnych mających na celu dokończenie procesu tworzenia prawa i budowania instytucji niezbędnych do sprostania wymaganiom członkostwa oraz przyśpieszenia procesu negocjacji akcesyjnych.

Szybki postęp w negocjacjach jest niezbędnym warunkiem ostatecznego powodzenia procesu integracji Polski z Unią Europejską.

Jesienią 2002 roku Komisja Europejska ogłosi raport okresowy określający, które kraje spełniają warunki członkostwa. Wszystkie kraje będą miały kilka miesięcy na zakończenie negocjacji i dostateczne zaawansowanie innych przygotowań do członkostwa.

„ W trwających od marca 1998 r. rokowaniach akcesyjnych z Unią Europejską Polska otworzyła 29 obszarów negocjacyjnych. Tymczasowo, po udanej sesji rokowań zakończyliśmy rozmowy w 19 obszarach. Nadal pozostaje 10 obszarów negocjacyjnych, które należy ostatecznie zakończyć w roku 2002, tak aby Polska mogła stać się pełnoprawnym członkiem Unii w 2004 r. Taki jest cel rządu. Taki powinien być cel wszystkich, którzy chcą, aby Polska brała udział w procesie integracji Europy, w procesie gwarantującym bezpieczeństwo, pokój, wolność i dobrobyt, rozwój gospodarczy i społeczny państw członkowskich Unii Europejskiej.”- mówił w Sejmie Cimoszewicz

Wśród 10 obszarów negocjacyjnych, które jeszcze nie zostały zamknięte znajdują się trzy najtrudniejsze czyli rolnictwo, polityka regionalna i koordynacja instrumentów strukturalnych oraz budżet i finanse.

Obszary te będą wymagały bardzo dużego zaangażowania ze strony polskiego rządu, dlatego strona polska musi możliwie wcześnie zakończyć rozmowy w pozostałych 7 dziedzinach.

Rząd poruszy problemy, które budzą duże emocje wśród Polaków tj. swobodny przepływ osób dotyczący możliwości podejmowania pracy i osiedlania się Polaków na całym terytorium Unii Europejskiej, swobodny przepływ kapitału, który dotyczy swobodnego nabywania nieruchomości przez obywateli państw członkowskich, podatki w tym stawki VAT. Strona polska podejmuje również rokowania w innych obszarach negocjacyjnych.

Proces dostosowania polskiej gospodarki do Unii jest bardzo trudny. Ma też ogromne znaczenie nie tylko dla polskiego rządu, ale wszystkich obywateli, dlatego bardzo ważne jest aby debata na temat integracji Polski z Unią Europejską była debatą narodową. Debata ta musi przerodzić się w dyskusje na temat samej Unii, jej przyszłości, oblicza politycznego, instytucjonalnego i jej pozycji w świecie. Polska musi brać udział w tej dyskusji nad kształtem jej członkostwa w Unii, ale także jaki ma być kształt samej Unii. Strona polska weźmie udział w konwencie przygotowującym kolejną konferencje międzynarodową poświęconą przyszłości Unii Europejskiej. Polski głos w tej debacie musi być słyszalny. Polska nie może pozwolić by mówiono „ o nas, bez nas”. Tylko będą członkiem Unii Polska może być rzeczywistym uczestnikiem i kreatorem przyszłości naszego kontynentu.

„ Na naszych oczach i z naszym udziałem tworzy się historia. Unia Europejska może wywoływać czasami wrażenie konstrukcji nadmiernie sformalizowanej, ale to właśnie w dużym stopniu dzięki niej w Europie panuje pokój. To dzięki niej przełamywane są kolejne mentalne bariery, które uniemożliwiały pełny rozkwit współpracy. Musimy to zrozumieć i wykorzystać tą sytuacje dla naszego wspólnego dobra.”- mówił dalej Cimoszewicz.

W dalszej części wystąpienia minister spraw zagranicznych przekonywał - „Tradycyjne metody uprawiania polityki nie mogą stać na drodze do wykorzystania niepowtarzalnej szansy, jaka się otwiera przed naszym krajem. Pragnę zwrócić się do wszystkich, aby aktywnie włączyli się w proces wpisywania Polski na stałe w sprawdzone europejskie struktury i mechanizmy.”

Polska zakończy negocjacje sukcesem, jeżeli wszyscy obywatele miast dystansować się od nich, włączą się w ten proces.

„ Czas przestać myśleć w kategoriach wąskich i partykularnych interesów w chwili, gdy na szali waży się przyszłość naszego narodu. U zarania kolejnego dziejowego zwrotu w historii powinniśmy odłożyć na bok wszystkie niesnaski i nieporozumienia jako drugorzędne.”- tymi słowami Cimoszemicz zakończył swoje przemówienie.

ROZDZIAŁ IV

POLSKA APLIKACJA DO UNII EUROPEJSKIEJ

1. Prace dostosowawcze

W ostatnich latach Polska dokonała znaczącego wysiłku w zakresie dostosowania prawa. Został też przeprowadzony przegląd istniejących

rozwiązań. Przygotowano liczne nowe regulacje, z których część została wprowadzona już do porządku prawnego.

Jednakże nadal wykonywane są liczne zadania, które dotyczą spraw najtrudniejszych z punktu widzenia społecznego i merytorycznego. Polska ma opóźnienia w sferze kształtowania zdolności administracyjnych i instytucjonalnych dotyczących wprowadzenia nowego porządku prawnego i efektywnego korzystania z instrumentów finansowych polityk wspólnotowych.

2. Negocjacje

Prawdziwym wyzwaniem w bieżącej i przyszłej praktyce integracyjnej Polski jest umiejętność dobrego negocjowania. Polska potrzebuje w tych sprawach realizmu i odwagi politycznych gremiów decyzyjnych oraz profesjonalnego zaplecza urzędniczego i eksperckiego na wszystkich szczeblach struktur państwa. Wzmocnienia wymaga koordynacja działań wewnątrz rządu. Wiedza i odpowiedzialność negocjatorów muszą obejmować realia społeczno - polityczne kraju oraz relacji partnerów unijnych i wymogi integracyjne w Unii Europejskiej.

Zwiększenie efektywności krajowego systemu sterowania procesami integracji z Unią Europejską będące skutkiem dyplomacji gospodarczo - integracyjnej Polski, który nie wyklucza stylu „twardych negocjacji.” Powoduje to zmianę strategii negocjacyjnej obecnego rządu.

3. Wykorzystanie środków pomocowych

Pod dużym znakiem zapytania stanęło wykorzystanie środków pomocy przeakcesyjnej, które będzie utratą możliwości uzyskania tych środków. Dotyczy to programu PHARE, SAPARD I ISPA.

Za problemy, które wystąpiły w tej dziedzinie uważa się - braki w zakresie odpowiedniego przygotowania instytucjonalnego po stronie polskiej, brak wymaganych środków na współfinansowanie, brak wykwalifikowanych kadr posiadających umiejętności obsługi programów pomocowych.

Trudności w koordynacji programowania sprawiły, że Komisja Europejska zdecydowała o zmniejszeniu planowanej alokacji dla Polski w ramach programu PHARE o 34 mln euro, w efekcie Polska uzyskała pomoc tylko w wysokości 195 mln euro.

Na dodatek powstały duże nieprawidłowości z wykorzystaniem środków na etapie praktycznego wykorzystania projektów. Na etapie programowania w niewystarczającym stopniu zwrócono uwagę na konieczność zapewnienia skutecznych sposobów wykorzystania pomocy. Również w przyszłości Polska może mieć do czynienia z podobnym skutkami związanymi z opóźnieniem struktur wdrożeniowych do procesu decentralizacji zarządzania programami ISPA i PHARE oraz z przygotowaniami do Funduszy Strukturalnych i Funduszu Spójności.

W realizacji programów PHARE po stronie polskiej wystąpiły trudności z powodu braku niezbędnych środków na współfinansowanie.

Opóźnienia odnotowano także w realizacji programu SAPARD. W konsekwencji pierwsze środki z tego programu trafią do beneficjentów najwcześniej w połowie 2003 r. Opóźnienia te mogą zostać wykorzystane przez stronę unijną podczas negocjacji akcesyjnych, w kluczowej kwestii, płatności bezpośrednich dla polskich rolników.

Spowodowane to będzie brakiem odpowiedniego przygotowania projektów po stronie polskiej oraz zaniechań w ich realizacji co podważa wiarygodność Polski jako kraju dobrze przygotowanego do członkostwa w Unii Europejskiej.

4. Informacja dla społeczeństwa

Największym problemem poprzedniego rządu były bariery w dostępie szerokich kręgów opinii publicznej do wiedzy o negocjacjach z Unią Europejską, w tym o polskich stanowiskach negocjacyjnych oraz skutkach wynikających z ich realizacji.

Okresowe sprawozdania pełnomocnika rządu ds. negocjacji były głównie opisem fotografii, nie zawierały ocen i wątpliwości, które mogłyby służyć jako przedmiot analiz i sugestii ze strony wszystkich podmiotów uczestniczących w trybie prac rządu.

Nawet dokumenty na obrady KIE i innych gremiów dostarczane były z opóźnieniem, co uniemożliwiało ich analizę, publiczną prezentacje i konsultacje z zainteresowanymi środowiskami. Rzutowało to negatywnie na odbiór procesu integracji przez społeczeństwo i poparcia dla decyzji, które podejmował rząd.

Z powodu zbliżającego się zakończenia procesu negocjacji o członkostwo w Unii Europejskiej przestaje być dla Polaków kwestią odległej

perspektywy. Staje się powodem zmian i nowych rozwiązań w wielu dziedzinach życia. Obywatele, a także poszczególne społeczności w regionach słabiej rozwiniętych powinni mieć większe możliwości zorientowania się, co im przynosi członkostwo Polski w Unii Europejskiej oraz jakie będą konsekwencje zaniechań w tej dziedzinie.

I choć w 1999 r. Rada Ministrów przyjęła Program Informowania Społeczeństwa, to postulat ten nie był właściwie realizowany.

Błędy te nie były bez znaczenia, gdyż w ostatnich latach poparcie społeczeństwa dla integracji spadło, zaś rósł odsetek ludzi niezdecydowanych i jej przeciwnych.

Według OBOP - u w listopadzie 2001 r . za integracją opowiada się 49,6 % badanych, przeciw jest 30,4 %. Wyniki te pokazują nieefektywnie prowadzoną politykę informowania w dziedzinie integracji europejskiej. Są też niepokojące dla zwolenników akcesji.

Polska potrzebuje zasadniczego postępu w tej dziedzinie. Strona polska powinna skorzystać z doświadczeń innych państw. Musi się też zwiększyć aktywność Regionalnych Centrum Informacji Europejskiej, tak aby rzetelna wiedza na temat integracji docierała również do mieszkańców małych miejscowości i na wieś, gdzie liczba osób niezdecydowanych lub przeciwnych integracji z Unią Europejską jest największa. Suchą informację o bieżących wydarzeniach związanych z negocjacjami należy uzupełnić kompleksową informacją na temat samej idei i logiki integracji oraz ogólną wiedzą na temat Unii Europejskiej.

ROZDZIAŁ V

OBSZARY WYNEGOCJOWANE W PIERWSZYCH MIESIĄCACH PRACY RZĄDU

1. Swobodny przepływ osób

Rząd będzie dążył do przyśpieszenia negocjacji w tym obszarze. Deklaruje gotowość do poszukiwania kompromisu przy zachowaniu troski o interes Polski.

Zdaniem strony polskiej propozycja UE dotycząca okresu przejściowego w obszarze swobodny przepływ osób nie ma uzasadnienia w przesłankach o charakterze demograficznym i ekonomicznym.

Rząd podejmie starania by przekonać jak najwięcej państw członkowskich do otwarcia z dniem naszego członkostwa w Unii swojego rynku pracy dla Polaków. Za priorytet rząd uznaje zapewnienie rozwoju zawodowego młodych ludzi poprzez stworzenie możliwości pracy sezonowej i praktyki dla polskich pracowników, przedsiębiorców i studentów w krajach UE.

Realizacja zadań z tego zakresu będzie wymagała przygotowania polskiej administracji do działania we wspólnotowej koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Zaplanowane jest wprowadzenie wymaganych struktur administracyjnych niezbędnych do wzajemnego uznawania kwalifikacji zawodowych i dyplomów.

Oprócz uznawania kwalifikacji zawodowych i dyplomów otwarty zostaje problem Polaków chcących podjąć pracę w krajach „ Piętnastki”.

Zarówno strona polska jak i unijna chciałaby zwiększenia elastyczności w negocjacjach. Mimo to Niemcy okazali się nieugięci co do kwestii zatrudnienia Polaków w ich kraju. Kanclerz Schroeder ogłosił, że nie

podlega dyskusji” propozycja UE by obniżyć okres przejściowy poniżej 7 lat dla Polaków, którzy chcieliby zatrudnić się w Unii.

W zamian proponują zwiększenie liczby polskich pracowników, którzy będą zatrudnieni w Niemczech na podstawie umów dwustronnych. Oznacza to, że Polska zgadza się na taki okres przejściowy w zamian za większe kontyngenty. Właśnie o kontyngentach mają rozmawiać ministrowie pracy obu państw. Obecnie w Niemczech pracuje 22 tys. Polaków w ramach umów o dzieło.

Premier uważa, że okres przejściowy powinien trwać 2, a nie 7 lat. Istnieje jednak możliwość 2 - letnich okresów przejściowych z możliwością ich przedłużenia na kolejne 5, jak proponują inne kraje „15”. Co prawda trudno się spodziewać, że Unia jakoś znacząco zmieni swoje stanowisko w tej kwestii, ale z drugiej strony społeczeństwa Unii starzeją się, a to oznacza, że będą potrzebowały nowych pracowników. Istnieje więc szansa, że praktyki te nie będą ściśle przestrzegane.

W trakcie rozmów na temat ograniczenia dostępu do unijnego rynku pracy jedną z rozważanych opinii jest wniosek, że Polska mogłaby również stosować represje wobec pewnych grup usługodawców z UE.

2. Swobodny przepływ towaru

W obszarze swobodny przepływ towaru strona polska stworzy sprawny nadzór nad rynkiem oraz wdrążymy zaległe ustawodawstwo w tej dziedzinie. Niezwykle ważne stanie się wdrążenie niezbędnych regulacji prawnych w sektorze farmaceutycznym i w dziedzinie produktów żywnościowych oraz urządzeń mechanicznych i chemicznych. Planuje się też wprowadzenie systemu SIMAP (System Informacji o Rynku Publicznym), który jest projektem PHARE 2001.

Rada Ministrów zaakceptowała projekt nowelizacji ustawy o preparatach i substancjach chemicznych, która wynika z postulatu Komisji Europejskiej tak, aby przed akcesją Polska zgłosiła wszystkie nowe substancje chemiczne. Dzięki temu strona polska uniknie konieczności ich późniejszego wycofania z unijnego rynku na czas potrzebny do rozstrzygnięcia zgłoszenia.

W czasie rozmów międzyministerialnych ustalono, że postulat komisji zostanie spełniony przez przyśpieszenie wejścia w życie tejże ustawy. Nowelizacja ta umożliwia wprowadzenie poprawek wykonywanych z potrzeby dostosowania do innych ustaw m.in. prawa farmaceutycznego, ustawy o kosmetykach, ustaw o wyborach medycznych, kodeksu pracy i innych przepisów.

Nowelizacja ustawy o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia. Wykreślono z jej treści pojęcie tytoniu i wyborów tytoniowych oraz pojęcie używka. Natomiast wprowadzono nowe definicje m. in. żywności przeznaczonej bezpośrednio dla konsumenta, składnika żywności, dobrej praktyki higienicznej i dobrej praktyki produkcyjnej i prezentacji środków spożywczych. Określenia „mleko początkowe” i „mleko następne” zostaną zastąpione zwrotami „preparat dla początkowego żywienia niemowląt” i „ preparat dla dalszego żywienia niemowląt”.

Przedsiębiorca, wprowadzający do obrotu krajowego nowe wyroby spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego zostanie zmuszony do powiadomienia o tym fakcie głównego inspektora sanitarnego. Zostaną również wprowadzone zmiany, które odnoszą się do informacji zawartych na opakowaniach żywności, a dotyczące doprecyzowania, że informacja dotyczy tylko opakowań żywności przeznaczonej bezpośrednio dla konsumenta. Oraz zasady informowania o wodach mineralnych i źródlanych, które uregulowane zostaną w odrębnych przepisach.

W czerwcu 2001 r. KIE przyjął dokument „ założenia koncepcji kompleksowego systemu nadzoru rynku w Polsce w odniesieniu do dyrektyw nowego podejścia”. Do przedstawienia go zobligowany został minister gospodarki. Komitet powołał także międzyresortowy zespól ds. realizacji koncepcji systemu nadzoru rynku w Polsce w odniesieniu do nowego podejścia. Kierownikiem - przewodniczącym tego zespołu został podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki i wiceprezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta na stanowisku wiceprzewodniczącego.

Stan prac nad budową tego systemu był przedmiotem obrad zespołu przygotowawczego KIE. Zespół ten zobowiązał Ministerstwo Gospodarki do kontynuowania prac.

Projekt kompleksowej koncepcji nadzoru rynku oraz harmonogramu koniecznych prac, w tym także propozycji niezbędnych zmian legislacyjnych będzie przedmiotem obrad zespołu przygotowawczego KIE w maju 2002 r.

W projekcie rozporządzenia, które wydała RM przewidziano ustawicznie zawieszeń poboru ceł w 2002 r., na niektóre importowane towary.

Proponowane preferencje dotyczą towarów, które nie są produkowane w Polsce, albo są produkowane w bardzo miłej ilości co oznacza, że nie zaspakajają popytu krajowego ze względów jakościowych nie zaspakajają w pełni potrzeb rodzimych produktów i są wykorzystywane w produkcji przeznaczonej na eksport.

Gdy rozporządzenie wejdzie w życie umożliwi wzrost konkurencyjności towarów produkowanych przez rodzimych wytwórców, w wytworzeniu których zastosowano produkty objęte proponowanymi zawieszeniami. Przyczyni się to pośrednio do utrzymania dotychczasowych miejsc pracy w sektorze przetwórczym i hutniczym oraz zwiększenia konkurencyjności tych branży na rynku zewnętrznym i wewnętrznym.

Rozporządzenie to będzie zgodne z postanowieniami wynikającymi z umów międzynarodowych zawartych z UE, EFTĄ, CEFTĄ, a także z naszymi zobowiązaniami przyjętymi w ramach WTO.

Celem nowelizacji ustawy prawo farmaceutyczne z dnia 6 września 2001 r. jest opis kontroli, które stosuje się w procesach wytwarzania, w tym metod badania analitycznego, jakościowego i ilościowego składników i gotowego produktu leczniczego oraz testów specjalnych w zakresie jałowości, obecności endotoksyn lub substancji gorączkotwórczych, metali ciężkich, testów biologicznych, dotyczących toksyczności i testów przeprowadzonych na poszczególnych etapach wytwarzania oraz wyniki streszczenia i sprawozdania z badań farmakologicznych, toksykologicznych i klinicznych (wraz z raportem ekspertów mogą być przedstawione w języku angielskim), jakościowych, biologicznych i mikrobiologicznych. Zasada ta ma dotyczyć również kopii pozwoleń na dopuszczenie do obrotu wydanych w innych krajach wraz z uwierzytelnionymi kopiami na wydawanie produktu leczniczego, który został wydany w kraju produkcji leku. Celem tego jest uproszczenie procedury dopuszczania do obrotu produktów leczniczych i zlikwidowanie obowiązku zbędnego tłumaczenia obszernych dokumentów przez wnioskodawców.

Z racji na uregulowania dotyczące wyłączności danych podmiot odpowiedzialny nie będzie zobowiązany do przedstawienia wyników badań farmakologicznych, toksykologicznych i klinicznych, jeśli może wykazać, że produkt leczniczy jest odpowiednikiem produktu leczniczego, który już został dopuszczony do obrotu, a od daty dopuszczenia do obrotu orginalnego produktu leczniczego na terytorium UE od daty złożenia wniosku upłynęło 6 lat, chyba że ochrona patentowa orginalnego produktu liczonego na terytorium Polski wygasa wcześniej.

Zgodnie z prawem UE, minister zdrowia w porozumieniu z ministrem rolnictwa i rozwoju wsi określi zasady postępowania w przypadku braku odpowiedniego weterynaryjnego produktu leczniczego, dopuszczalnego do obrotu dla danego gatunku zwierząt.

Specjalnie uproszczoną procedurę będą mieć leki homeopatyczne.

Przepisy poszerzają uprawnienia głównego inspektora farmaceutycznego, dając mu możliwość podejmowania decyzji o skierowaniu produktu dopuszczalnego do obrotu na terytorium Polski do badań jakościowych, które prowadzone będą na koszt podmiotu odpowiedzialnego i pobieranie na koszt tego podmiotu próbek produktów w celu skierowania ich do badań.

Projekt nowelizacji ustawy o wyrobach medycznych, który został zaakceptowany przez RM dotyczy doprecyzowania odpowiedzialności cywilnej i karnej w rozumieniu polskiego prawa, która ciąży na przedstawicielu wprowadzającym do obrotu i używania na terytorium Polski wyrób medyczny pochodzący z zagranicy. Zmiana ta pozwoli na wyegzekwowanie rekompensaty w przypadku utraty zdrowia spowodowanej przez wyrób medyczny i nałożenia na wytwórnie lub autoryzowanego przedstawiciela obowiązku monitorowania działania wyrobu medycznego po jego wprowadzeniu do obrotu i używania.

Przepis ten ma się przyczynić do podniesienia bezpieczeństwa działania wyrobów medycznych oraz doprecyzowania przepisów ustawy w celu zwiększenia bezpieczeństwa badań klinicznych, które są prowadzone.

RM przyjęła projekt ustawy o Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych.

Nowelizacja proponuje przekazanie kompetencji prezesa urzędu ministrowi zdrowia. Ustawa ta będzie finansowana z budżetu państwa. Pełny nadzór ministra nad gospodarką lekami ma bardzo ważne znaczenie dla systemu ochrony zdrowia.

3. Swobodny przepływ kapitału

„RM zmodernizowała także i doprecyzowała stanowisko negocjacyjne Polski w obszarze swobodny przepływ kapitału. Pragnę podkreślić iż informujemy państwa o tym teraz co ma bym powiedział charakter niezwykle precedensowy. Otóż w żadnym z krajów kandydujących tego typu sprawy nie są prezentowane bezpośrednio mediom i opinii publicznej. My to czynimy, ze względu iż zwłaszcza wokół tego obszaru jakim jest swobodny przepływ kapitału narosła atmosfera wręcz granicząca z histerią. W związku z tym chcemy aby ta informacja była pełna, by nie pojawiały się kolejne zarzuty o ukrywanie czegokolwiek przed polską opinią publiczną.

Otóż w obszarze swobodny przepływ kapitału RM dokonała analizy postulatu UE, by rolnicy, którzy pragną osiedlać się w Polsce oraz podjąć pracę na roli na zasadzie samozatrudnienia nie byli poddawani innym procedurom niż te, które obowiązują obywateli polskich” - tak prezentował stanowisko rządu w tym obszarze Michał Tober rzecznik prasowy rządu.

W styczniu w Brukseli odbyły się konsultacje techniczne z Komisją Europejską w obszarze swobodny przepływ kapitału. Dotyczyły one nabywania nieruchomości przez cudzoziemców. Strona unijna była szczególnie zainteresowana nabywaniem działek rekreacyjnych i nieruchomości rolnych po wcześniej uzgodnionym okresie dzierżawy oraz możliwością nabywania tzw. „drugich domów”. Wynika z tego, że potrzebne są dalsze negocjacje w celu zamknięcia tego rozdziału.

Na posiedzeniu rządu, RM zajęła się planowanym na dzień dzisiejszy (26 luty 2001 r.) modernizacje stanowiska negocjacyjnego w obszarze swobodny przepływ kapitału. Co prawda temat ten otwierał posiedzenie, ale RM zdecydowała się przesunąć decyzje w tej sprawie...”Pozwolę sobie uzasadnić, skąd taka decyzja. Otóż 28 lutego, a więc w najbliższy czwartek będzie przebywał w Warszawie Pan Guenter Verheugen. Ta wizyta będzie okazją do spotkania z premierem Leszkiem Millerem i przedyskutowania najważniejszych problemów negocjacyjnych w tym dwustronnych konsultacji i uzgodnienia iż polski rząd podejmie decyzje w sprawie modyfikacji stanowiska negocjacyjnego w obszarze swobodny przepływ kapitału. Kwestia sposobu liczenia obowiązkowej dzierżawy jest w zasadzie ostatnim punktem wątpliwości jeżeli chodzi o te kwestie rozdziału swobodny przepływ kapitału"- wyjaśnił Michał Tober, rzecznik rządu.

Kwestie te zostały uzgodnione w sposób bardzo satysfakcjonujący dla Polski. Jedynie nam udało się wynegocjować dwunastoletni okres przejściowy na zakup ziemi przez cudzoziemców. Żaden inny kraj nie uzyskał tak dużych okresów przejściowych.

„Polska podtrzymuje wniosek o 12 - letni okres przejściowy na nabywanie nieruchomości rolnych i leśnych przez cudzoziemców. Jednakże widzimy możliwości zakupu ziemi przez rolników - obywateli UE na dwa sposoby - po 7 - letnim okresie dzierżawy gruntów w województwach południowych i zachodnich oraz po 3 - letnim w pozostałych ośmiu województwach. Jako warunek zakupu postawiono legalne zamieszkanie w Polsce i samodzielną uprawę dzierżawionej ziemi.” - mówił Michał Tober.

Do zakupu ziemi będą uprawniały wyłącznie umowy, które zawarły osoby fizyczne. Strona polska uważa, że system ten nie będzie dyskryminował obywateli Unii, a jednocześnie umożliwi naszym władzom kontrole przestrzegania prawa w zakresie nabywania ziemi przez cudzoziemców.

Polska zapewnia, że do dnia akcesji wprowadzi ustawowe kryteria wydawania zezwoleń na nabywanie ziemi przez obywateli UE. Będą one obowiązywać przez cały okres przejściowy.

4. Podatki

W toku negocjacji okaże się czy Polska ma wystarczająco dobre argumenty, które mogłyby przemawiać za obniżeniem podatku VAT na budownictwo mieszkaniowe.

„ Polska ze swoim wskaźnikiem 300 mieszkań na 1000 mieszkańców jest jednym z ostatnich na liście krajów europejskich. W krajach Europy Zachodniej poziom tego wskaźnika wynosi od 440 do 480 mieszkań na 1000 mieszkańców. Nasz wskaźnik jest też niższy od większości wskaźników w krajach Europy Środkowej” - przypomina Marek Pol, wicepremier i minister infrastruktury.

„ Na pewno wielu z państwa pamięta takie zdanie, które bardzo często powtarzał Pan premier Buzek zwracając się do państwa i mówiąc, że proszę państwa to był dobry dzień dla Polski. Ja pozwolę sobie nieco sparafrazować to powiedzenie i powiedzieć, że to był bardzo dobry dzień dla budownictwa mieszkaniowego w Polsce.

RM podjęła dzisiaj dwie niezwykle ważne decyzje. Rada Ministrów przyjęła projekt zmiany stanowiska negocjacyjnego w obszarze podatki jeśli chodzi o stawkę podatku VAT na budownictwo mieszkaniowe.

Natomiast jeśli oczywiście można dodać, bo to jest również uzgodnione z Panią minister Huebner, że chodzi tutaj o 7 %, a nie 22 % stawkę na budownictwo mieszkaniowe” - mówił Michał Tober, rzecznik rządu.

Rząd zdecydował o zmianie stanowiska negocjacyjnego w obszarze VAT na budownictwo mieszkaniowe i jednocześnie wystąpił o okresy przejściowe w tym obszarze działalności takie, jakie uzyskały inne kraje kandydujące, które uzyskały znacznie lepsze wskaźniki. RM zobowiązała sekretarza KIE, Panią Danutę Huebner do rozpoczęcia konsultacji z Komisją Europejską w tej sprawie.

Po drugie RM zobowiązała sekretarza do przygotowania procedur negocjacyjnych jakie Polska powinna przyjąć po to, by mogła sformalizować je w postaci odpowiednich uzgodnień z Komisją Europejską.

5. Ochrona środowiska

RM przyjęła projekt nowelizacji ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie depozytowej i opłacie produkcyjnej, o odpadach i odpadach opakowaniowych oraz ustawą o ochronie środowiska i inne ustawy. Nowelizacja ma na celu wyeliminowanie wątpliwości i niedociągnięć formalno - redakcyjnych w tych ustawach.

W ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r o odpadach doprecyzowano przepis, który umożliwił przeniesienie do rozporządzenia części uregulowań, które dotyczyły warunków, w których odpady uznaje się za niebezpieczne.

W ustawie został dopisany przepis, który określa co powinien zawierać wniosek o wydanie decyzji na spalenie odpadów poza instalacyjnymi odpadami i urządzeniami. Zostały w niej też określone zasady finansowania przedsięwzięć priorytetowych.

Odpowiednie zapisy umożliwiły wykreślenie posiadacza odpadów z rejestru oraz upoważniły głównego inspektora ochrony środowiska do dostępu do wojewódzkiej bazy danych. Nowe przepisy precyzyjniej określają warunki składania odpadów.

Do ustawy o obowiązku przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produkcyjnej i opłacie depozytowej z dnia 11 maja 2001 r. wprowadzono zapisy, które doprecyzowują i mają na celu wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych. Przepisy te określają dokumenty, które potwierdzają poddanie odpadów recyklingowi. Będą nimi karty przekazania odpadów wraz z fakturami VAT, które wystawi przedsiębiorca prowadzący odzysk lub recykling, albo przez posiadacza odpadów. Urząd marszałkowski ma 30 dni na przekazanie wpływów z opłat produkcyjnych na rachunek Narodowego Funduszu Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Zmiany załączników wynikają z konieczności objęcia ustawą wszystkich rodzajów opakowań oraz faktu, że opakowania po substancjach niebezpiecznych powinny być wyłączone z łańcucha odzysku i recyklingu normalnych odpadów opakowaniowych i poddanie utylizacji ze szczególnymi przepisami o odpadach.

W celu precyzyjnego określenia przepisu ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustawy prawo ochrony środowiska ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw, kiedy możliwe jest udostępnienie decyzji i wskazań lokalizacyjnych oraz wniosków o wydanie decyzji i wskazań lokalizacyjnych. Zaplanowano przedłużenie czasu na ochronę powietrza, która ma wynieść ok. 2 lata. W związku z tym został przedłużony termin w jakim wojewodowie mają realizować te programy.

ROZDZIAŁ VI

PRZEBIEG NEGOCJACJI W DZIEDZINIE ROLNICTWA

W dniu dzisiejszym na posiedzeniu Rady Ministrów przedstawiane były założenia do projektu ustawy o obrocie nieruchomościami rolnymi. Wnioskodawca, minister rolnictwa i rozwoju wsi, Jarosław Kalinowski, apelował, że : „ przygotowując polskie rolnictwo do wymogów UE ważne są nie tylko okresy przejściowe w tej dziedzinie, ale również krajowe uregulowania prawne, które skutecznie ochronią ziemię rolniczą oraz zapewnią dostęp do niej przede wszystkim polskim rolnikom. ” Założenia do tego projektu przewidują m. in. określenie powierzchni gospodarstwa rolnego oraz zasady podziału gospodarstw po to, aby zapobiec ich rozdrobnieniu i poprawić ich konkurencyjność, wprowadzenie pierwokupu sąsiedzkiego i pierwokupu państwa - nadrzędnego nad pierwokupem wynikającym z sąsiedztwa lub dzierżawy gruntu rolnych po to, aby zapewnić realizacje priorytetów politycznych państwa w zakresie obrotu ziemią, obowiązek posiadania kwalifikacji rolniczych przez nabywców i dzierżawców, warunek osobistego prowadzenia gospodarstwa i określony czas zamieszkania na terenie Polski warunkujący nabycie nieruchomości, obrót gruntami rolnymi będzie prowadzony przez agencje funkcjonujące w obrębie rolnictwa

Powyższe zasady zostaną wprowadzone by służyły właściwemu wykorzystaniu zasobów rolnych, zgodnie z wymogami środowiskowymi i zdrowotnymi. .

Największym zagrożeniem dla polskiej ziemi rolnej jest brak ograniczeń w podziałach gruntów rolnych i w obrocie nieruchomościami rolnymi, z wyjątkiem procedur obowiązujących cudzoziemców nabywających nieruchomości. Brak tych uregulowań prowadzi do nadmiernego rozdrobnienia gospodarstw i osłabia ich konkurencyjność w zetknięciu z rolnictwem krajów zachodnich.

Z drugiej strony w niektórych rejonach kraju sprzyja to nadmiernej koncentracji ziemi w rękach niewielkiej liczby osób co spotyka się z negatywnym odbiorem społecznym. Dlatego potrzebne jest wprowadzenie w tym zakresie regulacji wzorowanych na rozwiązaniach państw członkowskich Unii Europejskiej.

„Pani minister Huebner poświęciła część swojego wystąpienia na posiedzeniu Rady Ministrów kwestii programów pomocowych UE, w tym w szczególnym natężeniu IACS - owi. Rząd zdecydował przyśpieszyć tą sprawę ze względu na nasz kalendarz dostosowań do wymogów członkostwa w UE, ale przede wszystkim ze względu na kwestie dopłat bezpośrednich do naszego rolnictwa. Jeszcze raz powtórzę państwu, że my możemy wymagać najlepszych rozwiązań jeśli chodzi o dopłaty bezpośrednie, tylko w Polsce musi najpierw funkcjonować sprawny i czytelny system, który będzie docierać do polskich rolników.

Gdybyśmy kontynuowali przygotowania do wdrążenia systemu IACS w takiej postaci jakiej zostało to przewidziane na finiszu rządów Jerzego Buzka, to istnieje poważna obawa iż Polska nie byłaby w stanie zaabsorbować tych dopłat bezpośrednich.

To jest sprawa fundamentalna jeżeli chodzi o możliwość wykorzystania środków finansowych z UE już wtedy, kiedy będziemy członkami Unii Europejskiej. - mówił Michał Tober, rzecznik rządu.

W ramach przygotowań do członkostwa w UE w obszarze rolnictwa powołany został zespół, który pod przewodnictwem podsekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jerzego Plewy, który będzie opracowywał i przedstawiał KIE wnioski i projekty niezbędnych działań w rolnictwie związanych z przygotowaniem do członkostwa w UE. W szczególności : propozycje zmiany polskiego stanowiska negocjacyjnego, związane z dopłatami bezpośrednimi, kwotami produkcyjnymi, środkami na finansowanie rynków rolnych i obszarów wiejskich oraz wnioskami o rozwiązania przejściowe, określeniem celów priorytetowych, harmonogramem działań dostosowawczych, niezbędnych do zakończenia negocjacji w tym obszarze (prace legislacyjne, przygotowanie administracji publicznej do wdrążenia prawa wspólnotowego), wykaz niezbędnych informacji i wyjaśnień dotyczących negocjacji wraz z harmonogramem ich opracowania i przekazania stronie wspólnotowej, harmonogram utworzenia Zintegrowanego s Systemu Zarządzania i Kontroli (IACS), tryb i zakres konsultacji polskiego stanowiska negocjacyjnego z partnerami społecznymi i harmonogramem wdrążenia specjalnego przedakcesyjnego programu na rzecz rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich SAPARD.

2 kwietnia 2002 r. RM wydała rozporządzenie w sprawie sprawowania nadzoru nad Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w zakresie gospodarowania środkami pochodzącymi z funduszy UE i krajowymi środkami publicznymi przeznaczonymi na wsółfinansowanie zadań agencji. Zgodnie z ustawą z grudnia 1993 r. o utworzeniu ARiMR nadzór nad nią sprawuje minister finansów w zakresie gospodarowania środkami z UE i krajowymi środkami publicznymi, które są przeznaczone na współfinansowanie programu SAPARD. Faktyczny nadzór, jeśli wynika to z umowy międzynarodowej lub przepisów szczególnych, będzie sprawował krajowy urzędnik zatwierdzający.

Wymagania unijne, które dotyczą gospodarowania środkami tego programu wymuszają wprowadzenie do polskiego prawa zasad i trybu przeprowadzania postępowania akredytacyjnego i rocznej certyfikacji wydatków w tym programie.

Dlatego w rozporządzeniu określono szczegółowe zasady i tryb działań, których celem będzie sprawdzenie przygotowania ARiMR jako agencji do spraw SAPARD. Dotyczy to działań związanych z kontrolą przedakcesyjną. Wskazano również na tryb i okoliczności zawieszenia realizacji programu przez ministra finansów oraz określono zasady i tryb przeprowadzania postępowania dotyczącego rocznej akredytacji wydatków.

Rozporządzenie wprowadza do polskiego prawa postanowienia wieloletniej umowy finansowej, która dotyczy programu SAPARD. Z umowy tej wynika konieczność ustanowienia agencji do spraw SAPARD i spełnienia przez nią określonych wymagań. Potwierdzenie spełnienia tych wymagań jest obowiązkiem kraju kandydującego do UE, podobnie jak dokonanie rocznej certyfikacji wydatków programu SAPARD. Fundusze na te dwa cele pochodzić będą z budżetu ministerstwa finansów.

W ramach tego obszaru należy pilnie przygotować administracje rolną do wdrożenia i stosowania mechanizmów zarządzania Wspólną Politykę Rolną krajów członkowskich UE, a zwłaszcza wprowadzenia systemu IACS, kwot na mleko i wdrożenia unijnego ustawodawstwa weterynaryjnego, fitosanitarnego i zapewniającego bezpieczeństwo żywności. Niezbędna będzie poprawa inspekcji w tych dziedzinach, zwłaszcza na granicach, zakończony powinien być system identyfikacji i rejestracji zwierząt, utworzenie krajowego laboratorium i kilku laboratoriów regionalnych.

W części weterynaryjnej i fitosanitarnej rozdziału - rolnictwo - strona polska przygotowała harmonogram niezbędnych działań dostosowawczych, informacyjnych i negocjacyjnych.

Odbyły się również konsultacje w sprawach związanych z najważniejszymi problemami negocjacyjnymi w tym obszarze.

Została przygotowana dokumentacja uzasadniająca wniosek o okresy przejściowe dla zakładów przetwórstwa mleka oraz masła.

6 sierpnia 2002 r. Rada Ministrów zobowiązała Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi do przygotowania projektu dokumentu, który zawierał wszystkie brakujące odpowiedzi na pytania dotyczące spraw weterynaryjnych i fitosanitarnych, a w szczególności dane, które są niezbędne do pozyskania przez Polskę wnioskowanych okresów przejściowych.

10 września 2002 r. RM znowelizowała rozporządzenie w sprawie szczególnych kierunków działań ARiMR oraz sposobów ich realizacji.

Proponowane zmiany mają na celu : umożliwienie grupom producentów rolnych dostępności do pomocy finansowej ze środków Agencji, zrezygnowanie z ustalenia maksymalnej kwoty pomocy przeznaczonej dla jednego podmiotu na wspieranie realizacji zadań dotyczących doradztwa i informacji w rolnictwie, przetwórstwie rolno - spożywczym oraz rozwoju wsi, stworzenie możliwości pozyskania większych środków z kredytów preferencyjnych na przedsięwzięcia dostosowujące przetwórstwo mięsa do standardów UE, stworzenie jednakowych warunków kredytowania przedsięwzięć z zakresu przetwórstwa mięsa, związanych do wymogów Unii, zwiększenie zaangażowania przedsiębiorców w realizacje skupu zbóż ze zbiorów;

Ustalono, że przychody ze sprzedaży produktów wymienionych w ustawie o grupach producentów rolnych będą określone w kwotach netto.

Prawdopodobnie pomoc finansowa ze środków Agencji na założenie i wsparcie działalności grup producentów rolnych przyczyni się do : wzmocnienia ich pozycji na rynku, usprawnienia zaopatrzenia w środki do produkcji rolnej, usprawnienia dystrybucji, poprawy jakości produkowanych przez nich produktów rolnych.

Wprowadzenie tych przepisów nie będzie powodować potrzeby uruchomienia dodatkowych środków z budżetu państwa. Zadania te zostaną sfinansowane ze środków będących w dyspozycji ARiMR. Wprowadzenie tych rozwiązań powinno przyczynić się do powstania nowych miejsc pracy na obszarach wiejskich.

W ostatnim okresie nastąpiło przyśpieszenie działań na rzecz dostosowania sektora rolnego i obszarów wiejskich do funkcjonowania w warunkach prawnych, które obowiązują w UE. Kontynuowane były prace nad przygotowaniem i wdrożeniem aktów prawnych wprowadzających w Polsce regulacje poszczególnych rynków rolnych, przyśpieszono prace w zakresie dostosowań przepisów weterynaryjnych i fitosanitarnych oraz jakością produktów rolno - spożywczych.

Zmieniła się też organizacja urzędów kontrolnych. Kontynuowane są prace na rzecz utworzenia systemów i instytucji wymaganych przy zarządzaniu środkami przedakcesyjnymi, a w przyszłości środkami Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji dla Rolnictwa (EAGGF). Identyfikujemy działania związane ze zmianami strukturalnymi w rolnictwie i na obszarach wiejskich, które mają na celu poprawę efektywności rolnictwa i wyrównanie szans konkurowania po integracji z Unią Europejską.

„Rząd w stanowisku dzisiaj przyjętym odnosi się do tego, co zostało nam zaproponowane 20 czerwca 2002 r. przez Piętnastkę. 20 czerwca „15” powiedziała, że dopłaty bezpośrednie są elementem prawa wspólnotowego. W tym stanowisku mówią nam również, że będzie pewien okres dochodzenia do płatności. Wobec tego pytamy tylko jakimi instrumentami mamy zagwarantować równe warunki dla naszego rolnictwa. Bo tezy, że Polska ma mieć zagwarantowane równe warunki nasi partnerzy z Brukseli nie kwestionują.” - zapewniał na konferencji prasowej Michał Tober, rzecznik rządu „We wspólnej polityce rolnej jest bardzo dużo różnych instrumentów i one się nawzajem uzupełniają. Gdy będziemy ustalać te warunki w negocjacja ze stroną unijną, to będziemy pilnować by zagwarantowano nam zbliżony poziom i równe szansę konkurowania, bo już nie mówimy o poziomie konkurencyjności, ale o szansach konkurowania. Myślę, że znajdziemy wspólne taki zestaw instrumentów, który będą służyć polskiemu rolnictwu. Bo tak naprawdę to również w interesie UE jest to, by polskie rolnictwo było prężne i efektywne. Wszystkie te instrumenty, które mogą wesprzeć polskie rolnictwo, powinny być nam udostępnione, bo jest to także w interesie UE” - dodała Danuta Huebner, minister ds. europejskich.

„„Piętnastka” przedstawiła Polsce stanowisko, do którego dołączyła komunikat KE, który jednoznacznie wskazuje, że istnieje poziom dopłat i długości dochodzenia do pełnych płatności. Do tego się odnosimy. Nie odnosimy się do poziomu, bo zapewniamy, że chcemy osiągnąć jak najwyższy poziom dopłat bezpośrednich” - mówił Jarosław Kalinowski, minister rolnictwa i rozwoju wsi.

KE przedstawiła państwom członkowskim projekt wspólnego stanowiska negocjacyjnego w obszarze - rolnictwo, sprawy weterynaryjne i fitosanitarne. Dokument ten zaakceptował co do zasady postulaty zgłoszone przez Polskę, jednak w ograniczonym zakresie przedmiotowym bądź pod warunkiem spełnienia przez nas określonych wymagań. Ustalono, że zostanie uszczegółowione polskie stanowisko.

„Rząd podjął dzisiaj decyzje, że w pierwszych trzech latach członkostwa dopłaty bezpośrednie będą obliczane i rozdzielane wedle systemu uproszczonego, a więc mówiąc w dużym skrócie na podstawie powierzchni gospodarstw, a nie na podstawie poziomu produkcji. Taki jest plan rządu na pierwsze trzy lata członkostwa w UE. Uważamy, że system uproszczony będzie bardziej efektywny na początku członkostwa w UE. Po pierwszych trzech latach będzie się można zastanawiać co dalej. Jeśli chodzi o stawkę VAT w rolnictwie, to RM przyjęła dziś o zmianę stanowiska negocjacyjnego w rozdziale podatki. Polscy negocjatorzy będą zabiegać w Brukseli o zerową stawkę VAT na podstawowe środki do produkcji rolnej.

Jeżeli chodzi o ustawę o ustroju rolnym, to projekt tejże ustawy został dzisiaj przyjęty. Wymaga jeszcze pewnej drobnej konsultacji, uzgodnienia pomiędzy resortem rolnictwa, a UKIE. To są sprawy dotyczące przede wszystkim kwalifikacji rolników i zgrania tego z ustawodawstwem UE w tej mierze. Te sprawy będą w najbliższym czasie uzgadniane między Panem ministrem Kalinowskim, a Panią minister Huebner. Wtedy Pan premier Miller podpisze projekt stosownej ustawy, który zostanie przekazany do Parlamentu.” - deklarował Michał Tober, rzecznik prasowy rządu.

Strona wspólnotowa podkreśliła konieczność dokonania przez Polskę redukcji liczby priorytetów negocjacyjnych. Warunkiem zakończenia negocjacji w Kopenhadze jest szybkie zakończenie rozmów w sprawach o mniejszym znaczeniu. Bez dokonania hierarchizacji celów negocjacyjnych nie będzie możliwe dalsze zaawansowanie rozmów.

UE podkreśliła, że na dalszym etapie nie akceptuje przesunięcia części środków z II filaru (działania strukturalne w rolnictwie) do I (płatności bezpośrednie). Strona unijna sugeruje poszukiwanie formuły takiego wsparcia rolników w ramach II filaru, które będą zbliżone do płatności bezpośrednich.

Obecnie strona wspólnotowa nie widzi możliwości podniesienia wyjściowego poziomu płatności bezpośrednich, ani skrócenia okresu dochodzenia do pełnych opłat.

ROZDIAŁ VII

POLSKIE WARUNKI CZŁONKOSTWA

1. Wyzwania społeczno - gospodarcze związane

z członkostwem Polski w Unii Europejskiej - ocena wyników negocjacji akcesyjnych

Dzięki przystąpieniu Polski do Unii polscy przedsiębiorcy otrzymają szansę rozwoju i poprawę konkurencyjności, uzyskają dobre warunki włączenia się do jednolitego rynku UE, zapewniono im okresy przejściowe na realizacje procesów dostosowawczych, które będę finansowane ze środków UE udostępnionych w ramach funduszy strukturalnych. Jednolity rynek da polskiej gospodarce nowe możliwości rozwoju i wzmocni proces racjonalizacji i restrukturyzacji wykorzystania zasobów. Stwarza możliwości wzrostu gospodarczego. Polepszeniu ulegnie też bezpieczeństwo gospodarcze naszego kraju. Dzięki pomocy strukturalnej, którą strona polska otrzyma nastąpi istotny wzrost możliwości rozbudowy infrastruktury i likwidacja wieloletnich opóźnień rozwojowych na szczeblu regionalnym i lokalnym. Unijne standardy, do których Polska przystąpi poprawią jakość i warunki naszego życia m. in. w dziedzinie ochrony środowiska, polityki społecznej oraz bezpieczeństwa żywności. Rezultat dały negocjacje akcesyjne w obszarze rolnictwa. Dzięki temu Polska będzie miała możliwość przekształceń strukturalnych. Bez unijnej pomocy finansowej polskie rolnictwo nie znalazłoby źródeł rozwoju. Negocjacje przyniosły korzystniejsze warunki dla naszego państwa niż pierwotnie zakładała to strona unijna, choć nie wszystkie nasze postulaty zostały spełnione. Dostęp do potencjału naukowo - edukacyjnego da polskiemu społeczeństwu postęp cywilizacyjny, który będzie miał miejsce po wstąpieniu Polski do Wspólnot Europejskich m. in. dzięki

udziałowi w polityce badawczo - rozwojowej UE. Umożliwiony zostanie bezpośredni, nieskrępowany kontakt z różnonarodową kulturowo Unią Europejską, co ułatwi nam zrozumienie innych narodów i da twórczy impuls do rozwoju polskiej kultury oraz nastąpi zbliżenie z innymi narodami Europy.

1. Wpływ integracji na tempo wzrostu gospodarczego

Integracja będzie oddziaływać na rozwój i modernizacje gospodarki główni poprzez zwiększenie inwestycji, dopływ nowych technologii, większą skale i specjalizacje produkcji, poprawę efektywności gospodarki, jakości zarządzania oraz łatwiejszy dostęp do rynków krajów członkowskich Unii.

2. Wpływ integracji z UE na proces reform wewnętrznych

Integracja pozwoli zapewnić przejrzystość mechanizmów i reguł gospodarki wymusza dyscyplinowanie polityki makroekonomicznej, które zwiększa jej odporność na negatywne skutki wahań koniunkturalnych i zaburzeń na rynkach międzynarodowych. Polska będzie miała obowiązek koordynacji polityki gospodarczej w ramach UE. Ma też służyć spełnieniu kryteriów zbieżności z Maastricht co jest warunkiem udziału Polski w Unii Gospodarczo - Walutowej czyli w strefie euro.

3. Integracja z UE jako czynnik sprzyjający wzrostowi poziomu inwestycji zagranicznych

Polska jako kraj ubogi w kapitał, a dysponujący dużymi zasobami wysoko wykwalifikowanych pracowników jest dobrym miejscem dla inwestycji zagranicznych.

Akcesja spowoduje przyśpieszenie bezpośrednich inwestycji zagranicznych, które są Polsce bardzo potrzebne do modernizacji gospodarki.

Inwestorzy zagraniczni postrzegają polskie członkostwo w UE jako czynnik ograniczający ryzyko polityczne i gospodarcze związane z dokonywaniem inwestycji. Rezultat negocjacji, który rząd uzyska daje Polsce ogromne możliwości i rodzi wielkie nadzieje związane z członkostwem w Unii Europejskiej. Perspektywy, które się z nimi wiążą, a które otwierają się przed Polską są kolejnym zadaniem na drodze do integracji europejskiej, ale przede wszystkim są zobowiązaniem, z którego będą rozliczać nas następne pokolenia.

O wzroście atrakcyjności inwestycji w Polsce zdecyduje przyjęcie zasad regulujących funkcjonowanie jednolitego rynku UE w zakresie: prawa spółek, swobód rynkowych oraz konkurencji.

Po akcesji należy się spodziewać zwiększenia napływu pożyczek i kredytów ze strony międzynarodowych inwestycji finansowych, zwłaszcza z Europejskiego Banku Inwestycyjnego, Banku Światowego, Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju oraz z Banku Rozwoju Rady Europy, a możliwości sięgania po te kredyty będą łatwiejsze i korzystniejsze.

Wzrost wiarygodności polskiej gospodarki i idący za tym napływów inwestycji zagranicznych wpłynie na umocnienie kursu złotego. Do umocnienia złotego może się też przyczynić wejście Polski do systemu ERM II, który ograniczy wahania kursu złotego do euro i przygotuje naszą gospodarkę do przyjęcia waluty euro.

4. Wpływ akcesji do UE na obroty w handlu zagranicznym

Integracja najbardziej oddziałuje na obroty handlowe. Swobodny przepływ to nie tylko unia celna, ale także likwidacja ochrony pozataryfowej i lepsze warunki dla naszych producentów - ekspertów.

5. Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej oraz proces dostosowawczy przed akcesją stwarza szereg wyzwań przed którymi stoi Polska

Do najistotniejszych należą: terminowe i konsekwentne dostosowanie polskiego prawa do wymogów panujących UE, zapewnienie własnego wykładu finansowego, który umożliwi wchłonięcie pomocy strukturalnej, zwiększenie nakładów finansowych na dziedziny życia społeczno - gospodarczego, które zostały objęte procesem dostosowawczym np. ochrona środowiska, transport itp.

Poprawa elastyczności i konkurencyjności działania polskich przedsiębiorstw tak, aby mogły być konkurencyjne na jednolitym rynku, dotyczy to przede wszystkim: wsparcia instytucjonalnego dla średnich i małych firm, modernizacji sektora rolno - spożywczego w tym rozwijania nowoczesnych form przedsiębiorczości na terenach wiejskich, przyśpieszenia rozwoju biedniejszych regionów Polski jak i rozwoju nowych sfer przemysłu, usług o charakterze monokulturowym oraz dostosowania polskiej granicy wschodniej do roli granicy unijnej z zachowaniem intensywności wymiany handlowej. Materiał ten koresponduje z treścią traktatu akcesyjnego.

II. Wyzwania dla polskiej gospodarki, wynikające z konieczności sprostania siłom rynkowym w Unii Europejskiej

Z chwilą akcesji Polski do UE wyrażamy zgodę na wdrążenie całości wspólnotowego dobytku prawnego. Jego istotą jest swobodny przepływ towarów, usług, kapitału i osób oraz przestrzeganie reguł konkurencji oraz wymogów ekonomicznych i socjalnych.

Prawo unijne jest o wiele bardziej restrykcyjne niż polskie w takich dziedzinach jak: ochrona środowiska, bezpieczeństwo i higiena pracy oraz

bezpieczeństwo produktów i standardy socjalne. Wiele polskich przedsiębiorstw może mieć problemy ze spełnieniem norm unijnych koniecznych do wejścia na rynek UE i krajowy. Oznacza to dodatkowe nakłady które muszą ponieść podmioty gospodarcze, a tym samym okresowe osłabienie ich pozycji konkurencyjnej, ale to warunek i szansa obecności na dużym rynku unijnym. Do priorytetowych zadań instytucji rządowych i samorządowych należy udostępnienie firmom informacji o wymogach jednolitego rynku oraz z możliwości skorzystania z pomocy dla ich spełnienia, jak również pomoc w uzyskaniu stosownych certyfikatów niezbędnych do dopuszczenia towarów na rynek.

W ramach realizacji ustaleń Układu Europejskiego i procesów dostosowawczych wiele reguł obowiązujących w Unii zostało już wdrążonych.

III. Wyniki negocjacji akcesyjnych dotyczące aspektów finansowych

Dzięki wynegocjowanym rozwiązaniom w kwestiach finansowych wyeliminowane zostało ryzyko, że Polska w pierwszych latach członkostwa będzie płatnikiem netto.

Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, uzyskamy pomoc finansową dla najbiedniejszych regionów kraju oraz bezpośrednie wsparcie dla dochodów rolników czyli tzw. dopłaty bezpośrednie. Sytuacja taka będzie miała miejsce dlatego, że nasz rynek zostanie objęty mechanizmami Wspólnej Polityki Rolnej oraz polityki spójności i polityki regionalnej.

Uzyskane w wyniku negocjacji środki pomocowe nie mogą być jedynym kryterium oceny negocjacji. Korzyści nie zamykają w poziomie kwot pomocy z UE.

Wymiar członkostwa w UE powinien być mierzony rozwojem cywilizacyjnym, przekształceniami systemowymi, możliwościami modernizacji gospodarki, poprawą bytu ludności oraz gwarancją bezpieczeństwa, jakie daje integracja z Unią.

Za szczególnie ważny rezultat negocjacyjny trzeba uznać zwiększenie pułapu dopłat bezpośrednich dla rolników do poziomu 55 %, 60% i 65% dopłat stosowanych w obecnych krajach unijnych odpowiednio w latach 2004 - 2006. Unia będzie finansować odpowiednio 36%, 39% i 42% poziomu tych dopłat w pierwszych trzech latach. Pozostała część będzie pokrywana z funduszy własnych, a to będzie zależało od stanu finansów państwa.

Minimalna powierzchnia gospodarstw mogących skorzystać z dopłat bezpośrednich, ustalona została na 1 hektar.

Od 2007 r. Polska będzie mogła uzupełnić poziom dopłat bezpośrednich o 30%, ponad poziom odpowiedni dla danego roku, łącznie nie przekraczającej 100% dopłat obowiązujących w UE.

W zakresie rybołówstwa Polska przyjęła zasady Wspólnej Polityki Rybackiej. Będziemy mieli dostęp do wszystkich łowisk na Bałtyku oraz do innych obszarów morskich. Polskie jednostki będą mogły korzystać z unijnych łowisk dalekomorskich, zaś kutry rybackie UE - z polskich łowisk, w ramach kwot połowowych, z wyjątkiem pasa wód terytorialnych. Kwoty połowowe, jakimi dysponuje Polska na mocy umów międzynarodowych, zostaną włączone do zasobów połowowych Wspólnoty.

W wyniku negocjacji polscy obywatele będą mieli ograniczenia w dostępie do rynków pracy państw członkowskich. Rozwiązanie to jest spowodowane obawami przed zalaniem rynków pracy obecnych państw

członkowskich tanią siłą roboczą z nowych państw. Wynegocjowaliśmy formułę okresu przejściowego - 2+3+2, która pozwala na zastosowanie ograniczeń w dostępie do rynków pracy przez maksymalny okres 7 lat. W wyniku pozytywnej oceny tendencji migracyjnych, które nie będą zagrażały normalnemu funkcjonowaniu unijnego rynku pracy, może on ulec skróceniu po pierwszych 2 latach okresu przejściowego.

Jednakże nie wszystkie państwa członkowskie zastosowały ten okres przejściowy na swobodny przepływ osób. Do państw które zapowiedziały swobodny dostęp do swoich rynków pracy od dnia uzyskania przez Polskę członkostwa w UE należą: Wielka Brytania, Szwecja, Dania i Holandia.

Otwarcie gospodarki nie tylko na kraje UE, wpłynie na zmianę rynku dóbr konsumpcyjnych. Pojawi się szeroka i zróżnicowana pod względem jakościowym i cenowym, oferta usług i produktów, pochodzących głównie z państw członkowskich UE. Coraz bardziej upowszechnią się na polskim rynku unijne standardy bezpieczeństwa produktów i jakości.

Liberalizacja sektora energetycznego, transportowego, telekomunikacyjnego i pocztowego spowoduje trudności dla polskich przedsiębiorstw, ale zmusi do obniżenia kosztów oraz podnoszenia jakości usług i produktów. Można oczekiwać spadku cen na niektóre towary i usługi, w wyniku wzrostu konkurencyjności na rynku.

Spadną ceny usług telefonicznych i internetowych, wycieczek zagranicznych i usług lotniczych, zboża i drobiu. Na rynku energii mogą spaść ceny prądu, ale nakłady w elektrowniach związane z wymaganiami norm ekologicznych, którym musimy sprostać mogą tę tendencję niwelować.

Na akcesji do Unii skorzystają pracownicy przedsiębiorstw, ponieważ polscy przedsiębiorcy będą zmuszeni wprowadzić wyższe normy bezpieczeństwa i warunków pracy. Oznacza to zwiększony koszt dla przedsiębiorców, ale korzyść dla zdrowia pacjentów.

Wyzwaniem dla Polski, które wiąże się z członkostwem w UE są bez wątpienia dostosowania w dziedzinie ochrony środowiska. Adaptacja prawa

UE do warunków polskich wymaga wysokich nakładów i terminowej

realizacji zobowiązań podjętych w czasie negocjacji. O licznych opóźnieniach w tym obszarze świadczyć może liczba okresów przejściowych. Dotyczą one budowy oczyszczalni ścieków komunalnych, zapobiegania i kontroli zanieczyszczeń wody i powietrza, przesyłania oraz składowisk odpadów, emisji dwutlenku siarki, pyłów i azotu przez elektrociepłownie i elektrownie.

Równie kapitałochłonnym procesem jest modernizacja transportu. Potrzebne są tu znaczne wysiłki krajowe i udziału w unijnych programach budowy sieci transeuropejskich.

Zostaną stworzone dobre warunki dla włączenia się się polskiej nauki w nurt światowego postępu technicznego i technologicznego. Polska będzie mogła od 2010 r. w pełni uczestniczyć w budowie konkurencyjnej gospodarki. Członkostwo w Unii umożliwi Polsce pełnoprawny udział w programach rozwoju współpracy naukowej i oświaty. Daje też uczniom i studentom nowe możliwości kształcenia za granicą.

Dwa lata po przyjęciu do Unii wdrążona zostanie polska część systemu informacyjnego Schengen na granicach. Umożliwi to polskim obywatelom swobodne podróżowanie przez wszystkie granice i kraje członkowskie. Ze względu na długość Polska granica wschodnia jako granica zewnętrzna Unii podlegać będzie podlegać szczególnej kontroli ze strony UE.

Wynegocjowane warunki oznaczają dla Polski podjęcie wraz z akcesją do UE kolejnego etapu trudnych reform i dostosowań.

III - Warunki negocjacji w poszczególnych obszarach negocjacyjnych i ich skutki ekonomiczno - społeczne

1. Swobodny przepływ towarów

Stanowi on jeden z czterech filarów jednolitego rynku UE. Swobodny przepływ towarów oznacza: zniesienie ceł oraz wszystkich dopłat, które są równoważne z cłami w obrotach z państwami członkowskimi oraz stosowanie wspólnej taryfy celnej w handlu z krajami trzecimi - spoza Unii, zniesienie wszystkich barier o charakterze ilościowym np. kontyngentów, likwidacja barier o charakterze jakościowym związanych z przekraczaniem granicy - przepisy techniczne, które dotyczą towarów, formalności celnych, kontroli sanitarnych, fitosanitarnych i weterynaryjnych.

W tym obszarze Polska zdeklarowała przyjęcie całości dorobku prawnego Wspólnot Europejskich, z wyłączeniem rozwiązań przejściowych, które odnoszą się do sektora farmaceutycznego. Polska uzyskała okres przejściowy, który dotyczy ważności certyfikatów na wyroby medyczne, wydawanych na podstawie poprzednio obowiązującego prawa.

Ograniczenia ilościowe i cła w handlu wyrobami przemysłowymi między Polską i krajami Unii zostały zniesione w wyniku realizacji Układu Europejskiego o stowarzyszeniu Polski ze Wspólnotami Europejskimi.

Przyjęcie acquis communautaire w odniesieniu do swobodnego przepływu towarów oznacza wdrążenie do polskiego prawa około 500 unijnych aktów prawnych. Większość z nich stanowią dyrektywy określające wytwarzania i wprowadzania na rynek różnych grup towarowych.

Po integracji z UE swobodny przepływ towarów stanowić będzie dla polskich przedsiębiorstw wielką szansą, ale również wyzwanie.

W długim okresie w skali całej gospodarki przeważać powinny pozytywne efekty swobodnego przepływu towarów - obniżka kosztów produkcji i wzrost efektywności w następstwie poszerzenia rynków zbytu. Dla konsumentów oznaczać to będzie skuteczniejszą ochronę ich praw i uzyskaniu dostępu do bogatszej i lepszej jakościowo oferty towarowej, niższej cenie i wyższej jakości wyrobów.

Polscy producenci i eksporterzy, w tym małe i średnie przedsiębiorstwa uzyskają możliwość korzystania z licznych form pomocy i dopuszczonych przez UE programów pośredniego wspierania eksportu.

Wykorzystanie długookresowych szans związanych z wejściem na jednolity rynek Unii Europejskiej i złagodzenie możliwości zagrożeń będzie wymagać inicjatywy i działań dostosowawczych samych przedsiębiorstw oraz wsparcia ich wysiłków przez państwo. Powinno ono stwarzać korzystne warunki dla aktywności inwestycyjnej, kreowania i wdrążania innowacji i postępu technicznego i zapewnienie polskim eksporterom instrumentów i środków oficjalnego wsparcia, porównywalnych z ofertami w krajach UE.

2. Swobodny przepływ osób

Obszar ten obejmuje zagadnienia dotyczące wzajemnego uznawania kwalifikacji zawodowych, swobodnego przepływu pracowników, zachowania ich praw do dodatkowych emerytur, a także kwestie koordynacji systemów zabezpieczeń społecznych i praw obywatelskich, w tym prawa pobytu i praw wyborczych.

Jeżeli chodzi o rynek pracy, to na wniosek strony unijnej zastosowany został okres przejściowy w formule 2+3+2, który ogranicza możliwość zatrudnienia obywateli państw przystępujących w krajach członkowskich UE.

W dziedzinie uznawania kwalifikacji i tytułów zawodowych przyjęliśmy cały dorobek prawny Unii (acquis communautaire), dzięki temu uznane zostaną dyplomy np.: pielęgniarek i położnych.

Pozytywną stroną integracji będą inwestycje zagraniczne, które spowodują wzrost zatrudnienia.

3. Swoboda świadczenia usług

Dziedzina ta obejmuje regulacje prawne, tworzące podstawy nieograniczonych możliwości świadczenia usług na terenie wszystkich państw członkowskich. Cały dorobek Unii w tej kwestii zostanie przyjęty przez Polskę od dnia uzyskania członkostwa.

Największe znaczenie w obszarze usługowym z zagranicą ma sektor: podróże zagraniczne, następnie usługi transportowe, budowlane, finansowe i ubezpieczeniowo - rekreacyjne. Część usług rozliczana jest z partnerami zagranicznymi w drodze kompensaty są to: telekomunikacja i usługi pocztowe.

4. Swobodny przepływ kapitału

Postanowienia, które Polska uznała za najważniejsze w zakresie przepływu kapitału finansowego i płatności to zniesienie ograniczeń: w podejmowaniu działalności gospodarczej, dostosowania operacji kapitałowych na rynku krajowym, w zakresie operacji rynku pieniężnego i

innych operacji krótkoterminowych, interpretacja dyrektyw UE w sprawie finalności rozrachunku w systemach płatności i w systemach rozrachunku papierów wartościowych, przyjęcie zgodnych z acquis instrumentów ostrożnościowych w zakresie nadzoru nad instytucjami finansowymi, rozszerzenie przepisów w zakresie zapobiegania praniu brudnych pieniędzy na podmioty dotychczas nimi nie objęte.

Prócz zwiększenia zaangażowania kapitałowego zagranicznych przedsiębiorstw w Polsce, spodziewamy się również wzrostu inwestycji polskich za granicą, szczególnie w krajach UE.

Przystąpienie do UE oznacza zwiększenie dopływu pożyczek i kredytów ze strony międzynarodowych instytucji finansowych związanych z UE. Poprawią się też warunki udzielania wspomnianych kredytów i pożyczek.

Okresy przejściowe, które Polska uzyskała w sprawie nabywania nieruchomości, uchronią nasz rynek przed negatywnymi zjawiskami, z którą należałoby się liczyć przy pełnej liberalizacji tego rynku dla cudzoziemców od dnia członkostwa.

5. Prawo spółek

Pełne dostosowanie prawa polskiego do norm europejskich w obszarze - prawo spółek ma przeciwdziałać piractwu i podrabianiu towarów, ma wzmocnić kontrolę graniczną oraz poprawę koordynacji działań instytucji zajmujących się egzekwowaniem prawa (policja, wymiar sprawiedliwości i służby celne).

6. Polityka konkurencji

Negocjacje w tym obszarze obejmowały dwie części. Pierwsza dotyczyła ochrony konkurencji w stosunkach przedsiębiorstw między nimi i w ich stosunkach z konsumentami. Dotyczy to przede wszystkim porozumienia antykontentracyjnego, zachowania o charakterze monopolistycznym i o nadużywanie dominującej pozycji na rynku.

Druga część przepisów dotyczy ochrony konkurencji w stosunkach między przedsiębiorcami, a władzami publicznymi. Chodzi o kwestie pomocy publicznej dla przedsiębiorstw.

7. Rolnictwo

Najważniejszym osiągnięciem negocjacji była akceptacja wprowadzenia dopłat bezpośrednich. Warunki członkostwa zakładają przeznaczenie w budżecie środków na dopłaty bezpośrednie w wysokości 25%, 30%, 35% i 40% w kolejnych latach po integracji. W następnych latach kwoty te mają zwiększać się o kolejne 10%. Jednocześnie Polska uzyskała zgodę na wykorzystanie na rzecz podniesienia poziomu dopłat bezpośrednich części środków finansowych przewidzianych na rozwój wsi i obszarów wiejskich. Od 2007 r. Polska będzie mogła uzupełnić poziom dopłat o 30% ponad poziom odpowiedni dla danego roku, nie przekraczając poziomu 100% dopłat, które stosuje Unia. Polska przyjęła uproszczony system wydawania dopłat bezpośrednich, które polegają na wsparciu finansowym gospodarstw rolnych proporcjonalnie do ich powierzchni, niezależnie od tego jaką działalność rolną prowadzą.

Umożliwia to pewniejsze wykorzystanie środków finansowych przyznanych na dopłaty bezpośrednie, a dostęp do nich będzie łatwiejszy i nie będzie wymagać skomplikowanych procedur stosowanych przy systemie standardowym. System ten będzie można stosować przez 5 lat.

8. Rybołóstwo

W trakcie negocjacji w tym obszarze dokonano uzgodnień w następujących grupach tematycznych : zarządzanie i kontrola zasobóworganizacja wspólnego rynku, pomoc państwa i polityka strukturalna oraz międzynarodowe umowy rybackie.

Polska zaakceptowała zasady Wspólnej Polityki Rybackiej (WPR) w zakresie dostępu do zasobów biologicznych, w tym reguły względnej stabilności opartej na kwotach połowowych dla poszczególnych państw członkowskich. Oznacza to dostęp do wszystkich łowisk Unii Europejskiej na Bałtyku oraz na innych obszarach morskich w oparciu o reguły tejże polityki. Polskie jednostki połowowe będą mogły prowadzić działalność rybacką na łowiskach dalekomorskich, którymi dysponuje UE.

Kwoty połowowe jakimi dotychczas dysponuje Polska na mocy umów międzynarodowych, ze względu na wyłączne kompetencje Wspólnoty Europejskiej w zakresie polityki rybackiej, zostaną włączone do zasobów połowowych Wspólnoty. Strona polska zachowa natomiast prawo do połowów w dotychczasowych wielkościach posiadanych w ramach istniejących umów bilateralnych z krajami trzecimi.

Polska wycofała się z niektórych okresów przejściowych w tym obszarze co oznacza, że przyśpieszyła prace dostosowawcze w tym sektorze do wymogów przyjęcia pełnej palety przepisów UE. W konsekwencji musimy wcześniej wdrążyć program eliminujący zagrożenia społeczno - ekonomiczne wynikające z akceptacji regulacji unijnych, które zaczną obowiązywać od dnia akcesji. RP musi więc do maja 2004 r. wprowadzić takie zmiany, które ze względu na stan polskiego rybołówstwa (wielkość nakładu połowowego, stan wyposażenia kutrów, stan sanitarny zakładów przetwórstwa, rynek sprzedaży ryb) nie znalazły się w kolizji z ustawodawstwem unijnym, a co za tym idzie, nie stały się przyczyną niekorzystnych efektów ekonomicznych w tej branży.

Konsekwencją wypełnienia wymagań organizacyjnych rynku rybnego WPR jest organizacja autoryzowanej sprzedaży w formie aukcji. Obecnie tylko Ustka ma zaawansowane prace nad stworzeniem aukcji zgodnej z unijnymi wymogami. W innych punktach sprzedaży forma ta napotyka na bariery prawne i organizacyjne. Wymaga to współdziałania władz samorządowych i regionalnych, gdyż opóźnienia tych prac mogą spowodować poważne straty ekonomiczne na rynku ryb.

9. Polityka transportowa

Polityka ta dotyczy transportu drogowego, kolejowego, lotniczego, morskiego, żeglugi śródlądowej oraz transportu kombinowanego i reguluje: harmonizacje techniczną, bezpieczeństwo, dostęp do rynku i jego funkcjonowanie, swobodę świadczenia usług i zakładania przedsiębiorstw, stosunki zewnętrzne i pomoc państwa.

W transporcie drogowym Polska uzyskała okres przejściowy do 31 grudnia 2010 r., który dotyczy maksymalnego nacisku na drogę pojedynczej osi pojazdu na głównej międzynarodowej sieci drogowej oraz w transporcie kolejowym do 31 grudnia 2006 r. nie RP będzie musiała udzielać nieograniczonego dostępu przedsiębiorstwom kolejowym innych państw Unii do Transeuropejskiej Kolejowej Sieci Towarowej znajdującej się na jej terytorium.

Dostosowania w tym obszarze zwłaszcza dotyczące dostosowania dróg do norm UE oraz do przewidywanego wzrostu ruchu do 2010 r. będą wiązać się z określonymi kosztami. Należy jednak podkreślić, że w tym okresie strona polska spodziewa się znacznego udział unijnych środków finansujących rozbudowę i modernizację sieci drogowej w Polsce. RP uzyska także środki na budowę linii kolejowych i modernizację już istniejącej infrastruktury transportowej.

Rezultatem przystąpienia do unijnej polityki transportowej będzie w dłuższym okresie zrównoważony rozwój wszystkich rodzajów transportu. Sprawny transport jest bowiem ważnym czynnikiem wpływającym na nowe lokalizacje produkcji. Przyniesie on korzyści dla podmiotów korzystających z usług transportowych i przewoźnikom. Korzystający z usług transportowych będą mieli do wyboru większą liczbę ofert, często tańszych i bezpieczniejszych.

W wyniku procesu liberalizacji przewoźnicy będą mieli wyrównane warunki konkurowania na jednolitym rynku transportowym, co oznacza, że pozostaną na nim tylko te przedsiębiorstwa, które będą w stanie osiągnąć najlepsze wyniki.

Udział w polityce transportowej UE umożliwi nam dostęp do nowoczesnych technologii, między innymi do tworzonego obecnie systemu nawigacji satelitarnej Galileo, który będzie szeroko stosowany w dziedzinie transportu.

10. Podatki

Polska zdecydowała się przyjąć całokształt prawodawstwa unijnego w zakresie podatków pośrednich oraz podatków bezpośrednich, a także w zakresie pomocy państwa o charakterze fiskalnym oraz współpracy administracyjnej i wzajemnej pomocy między państwami członkowskimi - dotyczy to uniknięcia podwójnego opodatkowania - z dniem uzyskania członkostwa.

Dyrektywy unijne szczegółowo regulują przepisy związane ze stosowaniem podatków pośrednich (VAT, akcyza), zaś w niewielkim stopniu regulują zasady opodatkowania podatkami bezpośrednimi (PIT,CIT i podatki majątkowe).

Polska zobowiązała się do wprowadzenia 22 % stawki VAT, jako stawki podstawowej na towary i usługi, co w efekcie może spowodować wzrost cen towarów i usług, które dotychczas obłożone były niższą stawką VAT.

Powołując się na względy gospodarcze, społeczne i budżetowe w czasie negocjacji Polska wystąpiła o okresy przejściowe w odniesieniu do stawek podatku VAT i akcyzy.

Dostosowanie systemu administracji podatkowej do norm unijnych przyczyni się do poprawienia sprawności aparatu podatkowego i do poprawy ściągalności podatków.

11. Unia Gospodarcza i Walutowa

Negocjacje w tym obszarze objęły zagadnienia : koordynacji polityki gospodarczej w ramach UE, polityki fiskalnej, m. in. w kwestii dyscypliny budżetowej, poziomu długu publicznego i deficytu sektora finansowego, polityki monetarnej i kursu walutowego, w tym kwestii niezależności banku

centralnego, utrzymania stabilnego poziomu cen, dążenia do stabilnego kursu walutowego, wprowadzenia jednolitej waluty euro;

Za uczestnictwem w unii monetarnej przemawiają korzyści płynące z udziału w jednym, wielkim, wspólnym obszarze gospodarczym wolnym od ryzyka kursowego, a także nadmiernego ryzyka inflacyjnego i jego pochodnych. Wyeliminowane zostaną koszty transakcyjne wymiany walut w obrotach wzajemnych między krajami członkowskimi. Globalizacja rynku kapitałowego powoduje, że udział w jednolitym obszarze wspólnego pieniądza stwarza możliwość taniego dostępu do środków inwestycyjnych.

Z drugiej strony przyjęcie jednolitej waluty jest jednoznaczne z przekazaniem EBC możliwości kształtowania polityki monetarnej i walutowej oraz z wstrzymaniem emisji własnego pieniądza.

12. Statystyka

Znaczna część standardów obejmująca ten obszar została wdrążona jeszcze przed rozpoczęciem negocjacji. Dzięki temu nie było konieczności występowania o okresy przejściowe w tej dziedzinie. Obecny zakres badań statystycznych, metody i klasyfikacje, które stosujemy oraz przyjęte rozwiązania legislacyjne spełniają wymogi Europejskiego Systemu Statystycznemu. Większość prac dostosowawczych wiąże się tylko z bieżącymi zmianami w statystyce międzynarodowej.

Istotnym elementem było przyjęcie i wdrążenie systemu „Intrastat”, służącego do gromadzenia danych statystycznych dotyczących wymiany handlowej na Jednolitym Rynku.

Przeprowadzenie w 2002 r. narodowego spisu powszechnego ludności i mieszkań oraz powszechnego spisu rolnego służyło dostosowaniu do standardów i potrzeb unijnych oraz stanowiło jeden z warunków objęcia Polski Wspólną Polityką Rolną UE.

Uzgodniono również podział terytorium kraju na jednostki statystyczne NUTS, które ma służyć określeniu pomocy finansowej dla Polski i jej regionów.

Przyjęcie reguł i systemu statystyki obowiązujących w Unii pozwoli zapewnić wiarygodność polskiej statystyki i danych, które opracowała strona polska dla ocen polskiej gospodarki i powiązań międzynarodowych.

13. Polityka społeczna i zatrudnienie

Negocjacje w tym obszarze obejmowały problematykę dotyczącą prawa pracy, równych szans kobiet i mężczyzn, walki z rasizmem i ksenofobią, dialogu społecznego, marginalizacji społecznej, osób w zaawansowanym wieku, niepełnosprawnych, zdrowia publicznego oraz przepisów z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy.

Większość zmian dostosowawczych w Kodeksie pracy weszła w życie w styczniu 2002 r. Zmiany te dotyczą przede wszystkim ochrony młodocianych, umów o pracę, ochrony praw pracowników w przypadku transferu przedsiębiorstw oraz bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników, którzy pozostają w stosunku pracy opartym na umowie na czas określony. W kwietniu 2002 r. przyjęto ustawę o europejskich radach zakładowych, która wejdzie w życie z dniem uzyskania członkostwa.

Jeżeli chodzi o dialog społeczny prawo polskie jest zgodne z prawem wspólnotowym. Od października 2001 r. obowiązuje Ustawa o Trójstronnej Komisji ds. społeczno - gospodarczych i wojewódzkich komisji dialogu społecznego, zapewniając odpowiednią podstawę prawną instytucji trójstronnego dialogu społecznego. Działalność rozpoczęły już wojewódzkie komisje trójstronnego dialogu społecznego, niedługo powinien rozpocząć się proces tworzenia komitetów dialogu społecznego.

Wprowadzenie acquis w zakresie zatrudnienia dotyczyło głównie dostosowań w ramach Kodeksie pracy. W lipcu 2002 r. przyjęto zmiany, które miały uelastycznić rynek pracy oraz program „Pierwsza Praca”, stymulujący tworzenie miejsc pracy dla absolwentów szkół.

Europejski Fundusz Społeczny jest narzędziem realizacji Europejskiej Strategii Zatrudnienia. Corocznie wydawane wytyczne, które będą dotyczyć także Polski, dotyczą intensyfikacji działań w ramach: działania na rzecz zwiększenia szans obywateli na znalezienie i utrzymanie pracy, działanie na rzecz powstania i ułatwienia warunków prowadzenia przedsiębiorstw, promocji potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw, promocji równości szans - działania na rzecz zapewnienia równego dostępu obywateli do rozwoju osobistego na rynku pracy, zwłaszcza na rzecz zapewnienia równości kobiet i mężczyzn.

Istotnym krokiem w dziedzinie zdrowia publicznego stało się częściowe wejście w życie w styczniu 2002 r. ustawie o chorobach zakaźnych i zakażeniach. Polska jest w trakcie dostosowywania acquis dotyczących produktów tytoniowych. Strona polska pracować nad opracowaniem systemu monitorowania zdrowia, które mają na celu uzyskanie wskaźników dotyczących zdrowia ludności polskiej porównywalnych z unijnymi. Stan zdrowia Polaków pozostaje na niższym poziomie, niż wskazuje przeciętna w UE.

W dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy Polska zobowiązana została do wdrążenia dyrektywy w zakresie zakładów górniczych, znaków bezpieczeństwa i sprzętów ochrony indywidualnej. Dotyczy to przede wszystkim małych i średnich przedsiębiorstw.

14. Energia

Przedmiotem negocjacji w tym obszarze były regulacje wspólnotowe dotyczące zasad tworzenia wewnętrznego rynku gazu i energii elektrycznej, przejrzystości cen, warunków tranzytu gazu, współdziałania w zakresie rozwoju transeuropejskich sieci energetycznych, utrzymanie obowiązujących zasobów paliw płynnych, zasad pomocy państwa dla górnictwa węglowego, energetyki jądrowej oraz efektywności energetycznej urządzeń.

Należy oczekiwać, że w wyniku zwiększenia konkurencji nastąpi obniżenie cen za dostarczoną energię, ale krajowi producenci energii, zwłaszcza energii elektrycznej, będą poddani silnej presji ze strony rynku, w kierunku racjonalizacji i obniżenia swoich kosztów własnych.

15. Polityka przemysłowa

W tym obszarze Polska zobowiązała się do stosowania obowiązujących uregulowań wydawanych przez Europejską Wspólnotę Węgla i Stali, które dotyczą m. in. przeciwdziałania praktykom monopolistycznym oraz regulacji związanych ze sprzedażą produktów ze stali.

Najistotniejszym zagadnieniem odnoszącym się do tego obszaru jest restrukturyzacja i prywatyzacja przemysłu, w tym przemysłu żelaza i stali oraz górnictwa węgla kamiennego.

Przeprowadzenie tych procesów, choć nie wynika z konieczności dostosowań do konkretnych wymogów prawa wspólnotowego, jest potrzebne do uzyskania konkurencyjności przemysłu, dla sprostania warunkom liberalizacji handlu i wzrastającemu dostępowi do polskiego rynku przedsiębiorstw unijnych i światowych.

16. Małe i średnie przedsiębiorstwa

W momencie gdy Polska przyjmie unijną politykę wobec małych i średnich przedsiębiorstw nastąpi wzrost tempa rozwoju tego sektora, co wpłynie na poprawę sytuacji gospodarczej oraz obniżenia bezrobocia.

W ramach programów wspierających małe i średnie przedsiębiorstwa, które są opracowywane i wdrążane, ujednolicane są procedury administracyjne, koordynowane regulacje podatkowe, jak również prawodawstwo w zakresie pomocy publicznej, zamówień rządowych i polityki celnej.

Szybkie skorzystanie z pomocy, którą oferuje Unia ułatwi sprostowanie presji konkurencyjnej małych i średnich przedsiębiorstw z krajów UE.

Członkostwo w Unii Europejskiej będzie miało bardzo duże znaczenie dla tego ważnego dla polskiej gospodarki sektora. Poprawi się otoczenie dla działalności małych i średnich przedsiębiorstw. Będą one miały możliwość uzyskania wsparcia dla swojej działalności z funduszy strukturalnych, z których będziemy korzystać od pierwszego dnia członkostwa.

17. Nauka i badania

Polityka wspólnotowa w zakresie badań i rozwoju technicznego realizowana jest przez wieloletnie programy ramowe. Polska do tej pory brała udział w 5.

Finansowy bilans udziału Polski w tych programach jest dodatni. W ramach tych programów otrzymaliśmy 151 mln euro, a składka z naszego budżetu wyniosła około 95,5 mln euro. W 2002 r. Polska przystąpiła do 6 programu.

Integracja z UE wpłynie na naukę i badania, poprzez otwierające się możliwości korzystania z funduszy strukturalnych. Część środków z funduszu może być wykorzystana na rozwój infrastruktury naukowo - badawczych, w tym zwłaszcza działającej na rzecz ponoszenia innowacyjności i konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw.

Słabym punktem Polski jest brak szerszego współdziałania nauki z gospodarką. Programy badawcze UE mogą odegrać znaczącą i pozytywną rolę w zmianie kierunków badań naukowych prowadzonych w Polsce. Istnieje duża potrzeba pobudzenia aktywności środowisk naukowych i większe ukierunkowanie badań na potrzeby społeczne i rozwój gospodarczy oraz promocji wyników badań i wypracowania mechanizmów wdrążonych do praktyki gospodarczej.

Udział Polski w programach badawczych UE powinien przyczynić się do sprecyzowania priorytetowych obszarów badawczych, co jest niezbędne do efektywnego wydatkowania środków na badania. Ustalenie priorytetów w takich dziedzinach jak : biomedycyna, biotechnologie, technologie społeczeństwa informacyjnego, inżynieria zaawansowanych materiałów, odnawialna energia czy zdrowa żywność, może zapoczątkować rozwój dziedzin, które w perspektywie średnio i długoterminowej mogłyby

stać się specjalnościami Polski. Ustalenie specjalizacji badawczych niewątpliwie ułatwiłoby prowadzenie lobbingu w UE na rzecz własnych projektów oraz tworzenie większych krajowych zespołów badawczych.

Uczestnictwo polskich naukowców w programach badawczych UE stwarza możliwości współpracy, ale stwarza pewne potencjalne problemy. Powodują one niebezpieczeństwo pojawienia się zjawiska „drenażu mózgów”. Odpływ kadry naukowej mógłby bowiem stanowić jedno z zagrożeń dla przyszłości polskiej nauki.

18. Edukacja, kształcenie i młodzież

Negocjacje w tym obszarze obejmują sferę kształcenia ogólnego, kształcenia i doskonalenia zawodowego początkowego i ustawicznego, szkolnictwa wyższego oraz działań na rzecz młodzieży.

Ważnym aktem, który musiał być przeniesiony do polskiego prawa była dyrektywa w sprawie dzieci pracowników migracyjnych. Zostało wydane rozporządzenie w sprawie przyjmowania osób nie będących obywatelami polskimi do publicznych przedszkoli, szkół, zakładów kształcenia nauczycieli i placówek. Skutkiem transpozycji tej dyrektywy będą kwestie organizacji dodatkowej nauki języka polskiego oraz języka i kultury kraju pochodzenia.

Unia Europejska nie tworzy jednolitego systemu edukacji i nie ingeruje w systemy edukacyjne państw członkowskich co oznacza, że organizacja systemu edukacji spoczywa na Polsce.

Od 1 marca 1998 r. efektywnie RP uczestniczy w programach edukacyjnych UE : Leonardo da Vinci, Sokrates oraz Młodzież. Dla usprawnienia realizacji tych programów powołane zostały specjalne Agencje Narodowe. Ich realizacja wpłynie na poprawę jakości nauczania poprzez intensyfikacje wymiany młodzieży, uczniów, studentów i kadry pedagogicznej oraz współpracę szkół wszystkich szczebli.

Integracja Polski z UE wyznacza kierunki rozwoju zawodowego polskich nauczycieli. Należą do nich : uzupełnienie wykształcenia do poziomu uniwersyteckiego do 2006 r., kształcenie ustawiczne oraz naukę języków obcych. Celem tych działań jest zapewnienie takiego poziomu wykształcenia, który pozwalałby na swobodne podjęcie pracy we wszystkich krajach UE.

Przystąpienie Polski do UE będzie wymagać uruchomienia szeregu programów, szkoleń, studiów podyplomowych i innych kierunków studiów w szkołach i wyższych uczelniach. Działania takie w dużej mierze już zostały podjęte i są realizowane. Zdecydowanego wzmocnienia wymaga nauka języków obcych i informatyki.

19. Telekomunikacja i technologie informacyjne

Negocjacje w tym obszarze objęły zagadnienia związane z liberalizacją, zasad otwartej sieci, usług powszechnych, koncesjowania, telekomunikacji satelitarnej i ruchomej, uznawania zgodności, rynków usług pocztowych i technologii informacyjnych.

Liberalizacja rynku telekomunikacyjnego, obejmuje m. in. świadczenie międzynarodowych publicznych usług telekomunikacyjnych, telefonicznych, telegraficznych oraz w zakresie instalowania i użytkowania sieci telekomunikacyjnej.

Liberalizacja rynku telekomunikacyjnego spowoduje zmniejszenie opłat za te usługi.

W Sejmie trwają prace nad rządowym projektem ustawy o usługach pocztowych, co spowoduje zwiększenie konkurencyjności w obszarze usług dotychczas zastrzeżonych dla Poczty Polskiej jak dotąd jedynego operatora świadczącego usługi powszechne na rynku pocztowym.

Realizowanie przez Polskę programów UE ułatwi społeczeństwu szeroki dostęp do nowych technologii informacyjnych, a także wpłynie na jego integracje i rozwój.

20. Kultura i polityka audiowizualna

Obszar ten obejmuje europejską politykę kulturalną, w tym inicjatywy wspólnotowe : program wspierania działań artystycznych w wymiarze europejskim Kaleidoscope, program promocji rozwoju książki i czytelnictwa Ariane, program Kultura 2000.

Polityka audiowizualna w UE uregulowana jest dyrektywą Rady „Telewizja bez granic”. Ukierunkowana jest na realizację podstawowych swobód wspólnotowych, w tym na zapewnienie swobodnego przepływu usług audiowizualnych między państwami członkowskimi. Wprowadza swobodę transmisji programów telewizyjnych wewnątrz Unii, promuję twórczość europejską w telewizji oraz wspólne minimalne standardy ochrony telewidzów w zakresie reklamy o treści potencjalnie szkodliwej dla dzieci.

Polska zdecydowała się przyjąć cały dorobek prawny UE w tym obszarze od dnia uzyskania członkostwa. Oznacza to konieczność dostosowania ustawy o radiofonii i telewizji do postanowień dyrektywy o „Telewizji bez granic”, a w szczególności : wprowadzenie przepisu o 50 %

udziale audycji i filmów unijnych (w tym polskich) w emisji programów telewizyjnych, zniesienie 33 % limitu w nabywaniu przez kapitał europejski spółek nadających programy radiowo - telewizyjne, limitowanie udziału reklam, wprowadzenie zasady niekodowanych emisji głównie imprez m. in. sportowych, swobodę retransmisji;

Uczestnictwo w polityce audiowizualnej wpłynie na rozwój polskiej twórczości w sferze mediów elektronicznych przez jednolite podstawy prawne i ułatwienie promocji rodzimej produkcji. Rozszerzenie tejże polityki UE na Polskę wzbogaci ofertę programową dla odbiorców polskich, zaś uczestnictwo Polski w polityce audiowizualnej UE wzbogaci europejską tożsamość kulturalną.

Dostosowanie prawa w tej dziedzinie do reguł wspólnotowych ujednolici zasady ochrony konsumenta przed nieuczciwymi praktykami w dziedzinie reklamy lub przed treściami mogącymi zagrażać rozwojowi dzieci. Zahamuje proceder omijania naszego ustawodawstwa w tym zakresie przez nadawanie programów z terytorium innego państwa, które ma mniej restrykcyjne ustawodawstwo.

21. Polityka regionalna i koordynacja instrumentów strukturalnych

Polityka regionalna zmierza do wyrównania poziomu rozwoju krajów i regionów. Jest wiodącym celem UE.

Polska wyraziła wolę uczestnictwa w polityce społeczno - gospodarczej Unii. Obejmuje to także korzystanie z funduszy strukturalnych UE, mianowicie:

Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej, Sekcja Orientacji, Finansowego Instrumentu Orientacji Rybołóstwa oraz z Funduszu Spójności, wspójfinansującego inwestycje transportowe i inwestycje z zakresu środowiska;

Wszystkie regiony Polski zostały zakwalifikowane do pomocy w ramach Celu 1, co oznacza, że zaliczamy się do regionów słabo rozwiniętych. W lipcu 2000 r. RM przyjęła rozporządzenie w sprawie wprowadzenia Nomenklatury Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych na poziomie województw. Kryterium zakwalifikowania danego regionu do pomocy w ramach Celu 1 jest wartość PKB na mieszkańca, która nie przekroczyłaby 75 % średniej unijnej. Obecnie średnia wielkość PKB w Polsce nie przekracza 40 % średniej dla „15”, licząc priorytetem „siły nabywczej walut”.

Integracja Polski z Unią nie wywoła jednakowych skutków w całym kraju.

W pierwszych latach członkostwa można spodziewać się pogłębienia i rozwarstwienia pomiędzy bogatymi i biednymi regionami. Bez wątpienia szybszej poprawy sytuacji można spodziewać się w regionach związanych z największymi aglomeracjami miejskimi, które mają bogatszą strukturę ekonomiczną i wysoki udział usług.

Jednocześnie niektóre regiony Polski staną przed szczególnymi problemami. Obszary, które wymagają rekonstrukcji przemysłowej np. region śląski, będą zmuszone do przeprowadzenia rekonwersji przestrzeni przemysłowej, będącej warunkiem odrodzenia gospodarczego tych regionów. Niezbędne będzie przywrócenie terenów poprzemysłowych do stanu pozwalającego na ich ponowne użytkowanie. Skala kosztów restrukturyzacji okręgów przemysłowych będzie ogromna.

Integracja wymusi także zmiany w obszarach o dominującym udziale rolnictwa. Słabe, rozdrobnione i przeludnione rolnictwo Polski południowo- wschodniej zapewne mniej skorzysta z instrumentów polityki rolnej UE skierowanych na wspomaganie produkcji rolnej, natomiast duże korzyści może odnieść z instrumentów wspomagających rozwój obszarów wiejskich. Przed dużym wyzwaniem stanie rolnictwo o najsilniejszej orientacji rynkowej w Wielkopolsce. Zostanie ono otwarte na konkurencje wewnątrz UE, będzie jednak mogło ono liczyć na korzyści w ramach tej części wspólnej polityki rolnej Unii, która jest nakierowana na wspomaganie produkcji rolnej.

Program PHARE po przystąpieniu do UE będzie funkcjonował tak jak dotychczas. Program ten wygaśnie w 2006 r., czyli po 3 - letnim okresie realizacji ostatniej edycji PHARE 2003.

Zmiana nastąpi przy programie SAPARD, który po akcesji zmieni źródła finansowania projektów. Przejmie je Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej.

W ramach budżetu przeznaczonego dla Funduszu Spójności realizowany będzie program ISPA.

22. Środowisko

Negocjacje w tym obszarze objęły : ochronę przyrody, jakość wód i powietrza, zanieczyszczenia przemysłowe, gospodarkę odpadami, bezpieczeństwo jądrowe i ochronę przed promieniowaniem, a także chemikalia i organizmy zmodyfikowane genetycznie oraz kwestie hałasu z maszyn i urządzeń.

Wdrążenie prawa wspólnotowego w tym obszarze wiąże się z wydatkami inwestycyjnymi i pozainwestycyjnymi. Pierwsze związane są z budową oczyszczalni ścieków, systemów kanalizacyjnych, systemów zaopatrzenia w wodę, urządzeń do przeróbki i bezpiecznego składowania odpadów, jak i instalacji ograniczających emisji zanieczyszczeń w procesach przemysłowych oraz instalacji wytwarzających produkty o standardach spełniających wymagania określone w przepisach unijnych - np. paliwa płynne, energia cieplna i elektryczna, stosowanie rozpuszczalników organicznych.

Wydatki pozainwestycyjne związane są ze wzmocnieniem instytucjonalnym administracji publicznej, szkoleniami, utworzeniem systemów informatycznych zbierania, przechowywania i przekazywania danych, przygotowaniem planów i programów i niezbędnych do ich opracowywania ocen i analiz.

23. Ochrona konsumentów i zdrowia

W trakcie rokowań w tym obszarze uzgodniono zagadnienia bezpieczeństwa zdrowotnego i ekonomicznego konsumentów, uproszczonego trybu dochodzenia roszczeń konsumenckich, bezpieczeństwa produktów, odpowiedzialności za produkt wadliwy oraz za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, a także reprezentowania i informowania konsumentów.

Polska wynegocjowała rozszerzenie katalogu środków ochrony konsumentów przed nieuczciwą konkurencją. Strona polska zobowiązała się wprowadzić instytucję zezwolenia na reklamę porównawczą pod warunkiem, że zostaną spełnione przesłanki zgodności z prawem i dobrymi obyczajami, jak również dodatkowe sankcje za zawinione czyny nieuczciwej konkurencji.

Stworzone zostały podstawy prawne bezpieczeństwa produktu, służące wzmocnieniu ochrony konsumentów, zgodnie z którymi do obrotu mogą być wprowadzone tylko te produkty, które nie stwarzają żadnego zagrożenia dla zdrowia i życia. Polska wprowadziła system kontroli bezpieczeństwa produktów oraz zasady i tryb przeciwdziałania naruszeniom przez przedsiębiorców wymagań dotyczących bezpieczeństwa.

Wdrążenie wspólnotowych regulacji prawnych, które jest niezbędne do uzyskania członkostwa w UE jest jednocześnie gwarancją wprowadzenia w Polsce m. in. wysokich standardów bezpieczeństwa dóbr i usług, eliminacje z rynku produktów o niskiej jakości, ograniczenie liczby zachorowań spowodowanych wadliwymi technologiami, nieprawidłowe przechowywanie towarów, używanie nieodpowiednich jakościowo produktów i usług. Profesjonalne przygotowanie produkty, spełniające ostre wymogi, spowodują istotne zmniejszenie problemów zdrowotnych co spowoduje zmniejszenie kosztów leczenia. Rozszerzenie katalogu praw konsumenta w takich dziedzinach jak : usługi turystyczne, czy umowy zawierane na odległość, niewątpliwie wpłynie na podniesienie poczucia bezpieczeństwa ekonomicznego obywateli.

24. Wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne

Obszar ten jest jednym z najtrudniejszych ponieważ wymogi w tej dziedzinie są bardzo trudne do spełnienia. Obejmuje on kwestie dotyczące migracji, azylu, granic zewnętrznych, przestępczości zorganizowanej, korupcji oraz narkotyków i zwalczania terroryzmu, współpracy policji państw członkowskich, służb celnych oraz wymiarów sprawiedliwości w sprawach cywilnych i karnych.

Polska zdeklarowała gotowość wdrążenia całego dorobku prawnego UE w tym obszarze wraz z dorobkiem prawnym Schengen od dnia uzyskania członkostwa.

Jako warunek zamknięcia negocjacji w tej dziedzinie było potwierdzenie przez Polskę zobowiązań w zakresie ustawodawstwa UE, które dotyczyło prania brudnych pieniędzy, przyjęcie i wykonanie Krajowego Programu Przeciwdziałania Narkomanii, przyjęcie ustawy o cudzoziemcach, wprowadzenie niezbędnych zmian w Kodeksie karnym, zapewnienie dostępności środków finansowych przewidzianych na realizacje Planu Działania Schengen oraz Strategii Zintegrowanego Zarządzania Granicą w roku 2002 i latach następnych.

O zniesieniu kontroli na granicy wewnętrznej Unia zdecyduje indywidualnie w stosunku do każdego nowego państwa.

Za pozytywny skutek rozstrzygnięć w tym obszarze należy uznać bliską perspektywę swobodnego przekraczania granic z innymi państwami członkowskimi UE. Polepszy się też funkcjonowanie instytucji i służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i wymiar sprawiedliwości.

25. Unia celna

Do najistotniejszych zmian w obszarze unii celnej należą: zniesienie opłat manipulacyjnych niezgodnych z praktyką UE, utworzenie laboratoriów umożliwiających specjalistyczne badania na użytek służby celnej, dostosowanie ustawodawstwa dotyczącego restrykcji w obrocie niektórymi towarami, a także zwolnień celnych i procedur uproszczonych przy przesyłkach zbiorczych, opracowanie Strategii Działania i Strategii Informatyzacji, które dotyczą współpracy z odpowiednimi służbami i systemami UE, przygotowanie do uruchomienia czterech systemów

informatycznych związanych z funkcjonowaniem służb celnych, które powinny być uruchomione w ciągu 2003 r., a także dodanie funkcji WAP do strony internetowej służb celnych, wprowadzenie przepisów wykonawczych do ustaw o służbie celnej, opracowanie Kodeksu Etyki Celnej, prace nad systemem kontroli wewnętrznej, zwiększenie niektórych uprawnień służb celnych, rozpoczęcie modernizacji urzędów celnych na granicy wschodniej i północnej;

Zmiany które zostały wprowadzone w polskim systemie celnym przynoszą już dziś wymierne korzyści dla naszego kraju czyli : skuteczniejsze zwalczanie przestępczości celnej, lepszą ochronę obywateli przed zagrożeniami zdrowotnymi i społecznymi, sprawniejszą ochronę dziedzictwa kulturalnego, likwidacje barier biurokratycznych w wymianie handlowej towarów z zagranicą, zapewnienie sprawnego i efektywnego poboru należności celnych i podatkowych.

W efekcie zmian jakie czekają polską służbę celną w najbliższych latach nastąpi zmniejszenie zatrudnienia na granicy zachodniej i południowej z zaniechaniem kontroli na tych granicach oraz odpowiednie zwiększenie stanu zatrudnienia w placówkach na zewnętrznej granicy Unii, konieczność rozbudowy obiektów zajmowanych przez administrację celną na granicach, które staną się zewnętrznymi granicami Unii i jednoczesnego zagospodarowania zbędnych obiektów na pozostałych granicach;

Zmiany te powinny przynieść ożywienie gospodarcze w przygranicznym regionie wschodnim związanego z inwestycjami w zakresie infrastruktury : obiektów służących do odpraw celnych, przejść granicznych, dróg dojazdowych, telekomunikacji, jak również obsługi ruchu towarowego i turystycznego, w tym gastronomii i usług pokrewnych.

26. Stosunki zewnętrzne

W związku z tym, że Polska zobowiązała się do całkowitego wdrążenia acqius w tym obszarze oznacza to, że strona polska dostosować się do zagranicznej polityki ekonomicznej Unii do chwili wejścia w jej struktury. Będzie to dotyczyło zarówno umów wielostronnych, jak i bilateralnych.

RP przyjęła zasadę koordynowania z Unią Europejską swoich działań na forum OECD. Oznacza to, że Polska tworzyć tzw. piramidę preferencji unijnych, która oznacza udzielenie szeregu udogodnień w dostępie do polskiego rynku krajom, z którymi UE zawarła odpowiednie umowy.

Polska rozpoczęła negocjacje o przystąpienie do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), w skład którego wchodzą kraje „15” oraz Islandia, Lichtenstein i Norwegia. Dodatkowo w ramach współpracy UE z EFTA zliberalizujemy kontakty gospodarcze ze Szwajcarią.

Ponadto Polska zobowiązała się do respektowania Układów Europejskich, jakie Unia zawarła z wybranymi państwami. Dotyczą one redukcji stawek celnych, zwiększenia wzajemnego dostępu do rynku i poszerzenia go o kolejne swobody rynkowe.

Polska będzie też stroną Układów w sprawie partnerstwa i współpracy, które Unia zawarła ze WNP. Koncentrują się one na liberalizacji handlu z klauzulą zawieszenia w przypadku łamania praw człowieka lub zahamowania reform rynkowych. Dodatkowo UE stosuje wobec WNP system GSP, co oznacza konieczność jednostronnego otwarcia rynku polskiego na produkty pochodzące z tego kierunku.

Pewne preferencje w dostępie do rynku unijnego, a więc w przyszłości i do polskiego mają na mocy Układów o Partnerstwie i Stabilizacji państwa bałkańskie. Strona polska będzie uczestniczyć w pomocy w ustanowieniu i wzmocnieniu demokracji i rządów prawa w tych krajach oraz w ramach Unii zobowiążemy się do udzielenia pomocy finansowej i technicznej.

Kraje Afryki, Karaibów i Pacyfiku są specjalnie traktowane przez Unię, w ramach podpisanego z nimi Układu o Partnerstwie, który reguluje wymianę handlową na zasadach preferencyjnych dla tych państw. W ramach tego układu określono sposób wprowadzenia do 2008 r. Umów o Partnerstwie Gospodarczym, który będzie działał na zasadach wzajemności w udzieleniu dostępu do rynku.

27. Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa (WPZiB)

Polska polityka zagraniczna jest zbieżna z celami WPZiB. Jej celem jest bezpieczeństwo, stabilność i dobrosąsiedzkie stosunki w Europie, co czyni z nas pożądanego dla Unii partnera. Dowodem na to jest nasze członkostwo w NATO, aktywna współpraca z UE na forum organizacji międzynarodowych oraz uczestnictwo w działaniach, które mają na celu zachowanie stabilności w regionie i na świecie.

Polska od 1994 r. czyli od początku tego dialogu przyłączała się do większości ogłoszonych przez UE wspólnych stanowisk, działań i deklaracji.

Wyzwaniem dla Polski w ramach II filaru wymagającym aktywnych działań jest : włączenie się do wspólnej polityki UE w zakresie zbrojeń oraz udziału w europejskim rynku zbrojeniowym. Zadaniom tym należy podporządkować nie tylko działania „ Strategii dla przemysłowego potencjału obronnego na lata 2003 - 2008”, ale przede wszystkim polityka offsetowa prowadzona w ramach przetargów np.: na kołowy transporter opancerzony, samolot transportowy itp. Kapitał offsetowy (finansowy,

technologiczny i materialny) przyniesie Polsce wymierne korzyści ekonomiczne i społeczne - miejsca pracy.

Po podpisaniu traktatu akcesyjnego Polska uzyska status „aktywnego obserwatora”, polegający na uczestniczeniu w pracach grup i komitetów roboczych UE, ale bez prawa udziału w procesie decyzyjnym. Dzięki temu Polska może prezentować swoje stanowisko i wpływać, jeszcze przed uzyskaniem członkostwa, na rozwój WPZiB.

28. Kontrola finansowa

Polska w czasie negocjacji zobowiązała się do zintegrowania krajowych procedur budżetowych, kontroli finansowej i procedur kontrolnych z procedurami unijnymi.

Wdrążenie i funkcjonowanie systemu kontroli finansowej, który jest zgodny z prawodawstwem wspólnotowym jest warunkiem, który Polska musi spełnić by w pełni skorzystać z pomocy finansowej UE w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności oraz uczestniczenie we WPR i innych działaniach finansowych z budżetu Wspólnot. Jednakże w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w wydatkowaniu środków unijnych beneficjent może być zobowiązany do zwrotu otrzymanych środków do budżetu Unii.

Przyjęcie przez Polskę prawodawstwa wspólnotowego w tym obszarze przyczyni się do wzmocnienia dyscypliny finansów publicznych w Polsce i skuteczniejszego przeciwdziałania i ścigania przestępstw przeciwko interesom finansowym kraju i Wspólnot.

Stosowanie procedur wspólnotowych w tej dziedzinie będzie wymagało umożliwienia kontrolerom Komisji Europejskiej dostępu do informacji nt. funkcjonowania polskiego systemu finansowego i

gospodarczego. Wszystkie podmioty gospodarcze i podmioty, które będą dysponować środkami pochodzącymi z bezzwrotnej pomocy UE, dotyczy to również władz samorządowych, będą zobowiązane do umożliwienia dostępu do informacji finansowych. Będzie on ograniczony przedmiotowo, podmiotowo i proceduralnie, mimo to może w początkowym okresie pewną niechęć i obawy podmiotów gospodarczych i finansowych przed udzielaniem tego typu informacji.

29. Finanse i budżet

Traktat Akcesyjny zagwarantował Polsce dodatkowe środki finansowe w pierwszych latach członkostwa w ramach dwóch instrumentów finansowych : Polska otrzyma 280 milionów euro w latach 2004 - 2006 na dostosowanie do reguł kontroli granic zewnętrznych czyli granicy wschodniej oraz dostosowanie polskich lotnisk międzynarodowych do przepisów Schenen, RP otrzyma również dodatkowe środki mające służyć w pierwszych latach członkostwa zachowaniu płynności budżetu krajowego wobec różnic czasowych w przepływach finansowych między Polską, a UE.

Polskie rolnictwo będzie stopniowo dochodzić do pełnej wysokości należnych jej dopłat bezpośrednich dla rolników.

Polityka regionalna i koordynacja instrumentów strukturalnych - Polska w latach 2004 - 2006 uzyska na działania strukturalne łącznie około 12 mld euro (środki na zobowiązania). Ze względu na procedury płatności, które obowiązują w UE środki te będą wydatkowane do roku 2009, a w przypadku Funduszy Spójności do roku 2010.

Najważniejszym punktem negocjacji było uzyskanie przez Polskę pozycji beneficjenta netto od pierwszego roku członkostwa. Argumentem takiego stanowiska był to, że Polska znajduje się na niższym poziomie rozwoju gospodarczego, niż obecne kraje członkowskie „15”, ponosi też wysokie koszty związane z restrukturyzacją poszczególnych sektorów gospodarki.

Jednakże realizacja wynegocjowanego scenariusza finansowego będzie uzależniona od zdolności Polski do absorpcji unijnych funduszy strukturalnych i spójności.

Wykorzystanie kwot w ramach funduszy strukturalnych i spójności wymagać będzie współfinansowania z budżetu państwa i samorządu i wysokiej zdolności administracyjnej.

Warunkiem skorzystania z unijnej pomocy będzie nie tylko jakość programowanych celów i kosztów ich realizacji, ale również umiejętność zarządzania środkami pomocowymi. Konieczne będzie też uruchomienie systemu zarządzania, mornitoringu i kontroli przepływu środków finansowych z UE.

Instytucje

W trakcie rokowań ustalono kwestie uczestnictwa Polski w funkcjonowaniu instytucji wspólnotowych. W tym obszarze rozstrzygnięcia miały opierać się na kształcie postanowień traktatu z Nicei z grudnia 2000 r. W momencie gdy piszę tą prace trwają dyskusje na temat przyszłej konstytucji unijnej, która w dużej mierze ma odejść od postanowień nicejskich, dlatego nie będę przedstawiać liczby miejsc i głosów, które gwarantował Polakom ten traktat. Zaznaczę tylko, że od momentu podpisania Traktatu Akcesyjnego w Atenach czyli od 16 kwietnia 2003 r.

do dnia uzyskania członkostwa 1 maja 2004 r. Polska uzyskała status „aktywnego obserwatora” oznacza to, że przedstawiciele RP będą mogli uczestniczyć bez prawa głosu w posiedzeniach Rady, Komitetu Stałych Przedstawicieli oraz grupach roboczych Rady i Komisji Europejskiej, a także w innych organach Unii.

Inne

W tym obszarze uwzględnione zostały kwestie mające charakter uściślenia w odniesieniu do innych obszarów negocjacyjnych, zapisów dotyczących funkcjonowania w UE w okresie między podpisaniem traktatu akcesyjnego, a datą akcesji.

Decyzję o wprowadzeniu klauzuli ochronnej mogą być podejmowane w okresie 3 lat od momentu wejścia w życie traktatu akcesyjnego.

Polska zaakceptowała procedurę informowania i konsultacji, które dotyczą przyjmowania niektórych decyzji i innych środków i będą podejmowane w okresie poprzedzającym akcesje. W ten sposób rozwiązano problem okresu przejściowego między Traktatem Akcesyjnym, a formalnym członkostwem w UE. Ma to duże znaczenie dla pełnego funkcjonowania Polski w strukturach Unii Europejskiej od pierwszego dnia członkostwa i jej wpływu na podejmowanie decyzji w UE do czasu akcesji. Dotyczy to przede wszystkim konsultacji w sprawie zawierania przez Polskę umów międzynarodowych.

CZĘŚĆ DRUGA

ROZDZIAŁ I

ZAŁOŻENIA KAMPANII INFORMACYJNEJ PRZED REFERENDUM EUROPEJSKIM - STYCZEŃ - CZERWIEC 2003 R.

Szczyt w Kopenhadze zakończył negocjacje o warunkach polskiego członkostwa w Unii Europejskiej. Jego ustalenia zostały spisane w formie Traktatu Akcesyjnego.

Przygotowanie referendum, dostarczenie obywatelom pełnej i rzetelnej informacji na temat członkostwa i wynikających z nich szans rozwojowych oraz przygotowanie władzy publicznej do pełnego wykorzystania obecności w Unii Europejskiej i wzmocnienia w niej pozycji naszego kraju jest jednym z głównych zadań rządu.

1. Uwarunkowania społeczne

Wysokiemu poparciu dla integracji nie towarzyszyła pozytywna ocena jest perspektyw. Jednakże w ubiegłym roku zanotowaliśmy wyraźną modyfikacje nastrojów społecznych. U jej podłoża leżały również spory o integracje i warunki akcesji. Znalazły one wyraz nie tylko w temperaturze dyskusji politycznych, ale także w wynikach wyborów samorządowych.

Szczyt w Kopenhadze jest cenzurą dla procesu integracji i dla badań sondażowych. Badane są preferencje referendalne przy ustalonych warunkach akcesji. Z ocen tych sondaży wynika, że przekazywane informacje wywołują zainteresowanie Unią, zaś nie odpowiadają potrzebie pogłębienia wiedzy i miejsc gdzie można ją zdobyć, nie odpowiadają też na najważniejsze pytania związane z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej.

2. Cele kampanii

Kampania referendalna trwała w dużej części niezależnie od rządu. Należało ją odpowiednio ukierunkować, zracjonalizować lub nadać jej większą dynamikę. Niezbędne było nadanie jej jednolitego celu programowego i w miarę jednolitego wizerunku.

Jej podstawowe cele to : uświadomienie Polakom znaczenia decyzji refendalnej i zmobilizowanie ich do udziału w referendum, aby frekwencja przekroczyła 50 %, przekazanie rzetelnej informacji na temat jakości polskiego członkostwa w UE, szans rozwojowych kraju, zaprezentowanie działań zmierzających w kierunku wzmocnienia pozycji Polski w Unii, pokazanie dobrego przygotowania instytucji władzy publicznej oraz środowisk zawodowych i społecznych do wykorzystania członkostwa;

Adresatami kampanii były wszystkie środowiska społeczne, zawodowe i terytorialne. Konieczne było zróżnicowanie argumentacji, charakteru dostarczanych informacji musiały być konkretne i jak najbardziej odnoszące się do spraw właściwych odbiorcy.

3. Wizerunek kampanii

Kampania rządowa była kampanią obywatelską. Widoczna w niej była obecność i współpraca organizacji i instytucji dysponujących określoną bazą społeczną i organizacyjną. Uniknęła niespójności we działaniach i komunikatach rządu. Aktywność miała charakter ogólnorządowy - pokazujący plany i realną aktywność wszystkich resortów, urzędów i agencji. W trakcie kampanii była podtrzymana opinia o szerokim, wykraczającym poza bieżące podziały polityczne, poparciu dla integracji. Dlatego konieczne było znalezienie miejsca dla kontynuowania takich działań jak „ Pakt na rzecz integracji ” i współpraca z inicjatywami typu „ Karta przyszłości ”. Kampania powinna być oparta na : pokazywaniu integracji jako szansy dla Polski i Polaków, a nie jako problemu, z którym muszą sobie poradzić, skoncentrowaniu się na dostarczaniu informacji, przekazywaniu sygnałów prezentujących korzyści z integracji i szans rozwojowych, uzupełnianych jedynie o potencjalne konsekwencje ewentualnego niewejścia Polski do UE, zindywidualizowaniu i regionalizacji kampanii, ukazujących, jakie korzyści z wstąpienia do Unii odniesie konkretna społeczność lokalna czy dana grupa zawodowa, oswojeniu problematyki integracji - uproszczeniu języka, wyjaśnieniu niezrozumiałych pojęć, prezentowanie szerokiego, prounijnego, masowego ruchu społecznego, przedstawieniu udziału w referendum i poparcia dla integracji jako współczesnego wyrazu patriotyzmu.

4. Środki realizacji

Realizacja powyższych celów i kształtowanie pożądanego wizerunku kampanii referendalnej realizowane będzie poprzez: imprezy masowe, działania edukacyjne, spotkania obywatelskie ze środowiskami politycznymi i społecznymi oraz stworzenie im możliwości udziału w kampanii przedreferendalnej, system informacji europejskiej - punkty informacji w gminach, wydawnictwa, infolinia, internet, teleteksty, kampanie marketingową i współpracę z mediami.

5. Organizacja kampanii

W Kancelarii Prezesa Rady Ministrów utworzone zostało Biuro do Spraw Referendum Europejskiego.

Do zadań biura należało : przygotowanie referendum akcesyjnego, planowanie, inicjonowanie i realizacja działań edukacyjnych, informacyjnych i promocyjnych dotyczących członkostwa Polski w Unii Europejskiej i referendum akcesyjnego, koordynowanie działań organów rządowych w zakresie informacji o integracji europejskiej oraz jej promocji, monitorowanie, opiniowanie i analizowanie działań informacyjnych, edukacyjnych i promocyjnych podejmowanych w kraju na rzecz integracji europejskiej, inicjowanie i wspieranie współdziałania organów rządowych z organizacjami samorządu terytorialnego, a także organizacjami pozarządowymi w zakresie informacji, edukacji i promocji integracji europejskiej, gromadzenie i współpraca z właściwymi jednostkami administracji państwowej przy analizowaniu badań opinii publicznej oraz materiałów prasowych na temat postaw społecznych wobec integracji z UE i referendum akcesyjnego;

W ramach biura działały : zespół ds. informacji i promocji, zespół programowy, zespól ds. kontaktów z organizacjami pozarządowymi, zespół ds. kontaktów z terenem.

Biuro współpracowało z Urzędem Komitetu Integracji Europejskiej, a w wykonaniu zadań pomocy udzielały mu : jednostki organizacyjne administracji rządowej, które zajmowały się integracją europejską, Centrum Informacyjne Rządu w zakresie informowania o przebiegu kampanii, współorganizowania spotkań obywatelskich oraz z przedstawicielami mediów, z udziałem Premiera i członków RM, Biura Informacji Europejskiej i w Urzędach Wojewódzkich, Centrum Informacji Europejskiej i sieć 34 Regionalnych Centrum Informacji Europejskiej.

ROZDZIAŁ II

PODPISANIE TRAKTATU AKCESYJNEGO

16 kwietnia 2003 r. w Atenach - kolebce demokracji - przywódcy 15 krajów członkowskich i 10 wstępujących podpisali Traktat Akcesyjny. Premier Leszek Miller, minister spraw zagranicznych Włodzimierz Cimoszewicz oraz minister ds. europejskich Danuta Huebner złożyli swoje podpisy na dokumencie określającym warunki członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Uroczystość odbyła się u stóp Akropolu, na ateńskiej Agorze.

Traktat Akcesyjny liczy prawie 5,5 tysiąca stron. Najwięcej zapisów, bo aż tysiąc stron dotyczy Polski.

Jako pierwsi Traktat Akcesyjny podpisali : premier Grecji, a zarazem przewodniczący Rady Europejskiej oraz minister spraw zagranicznych gospodarzy. Polska w obecności prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego podpisał Traktat jako 19 państwo.

„ Spełniają się polskie marzenia - mówił prezydent - ten dzień przyniesie Polsce rozwój, pomyślność i bezpieczeństwo” - dodał Aleksander Kwaśniewski.

Obaj panowie podkreślali, że osiągnięty sukces to efekt wieloletniej pracy wszystkich rządów III Rzeczypospolitej. - „Jesteśmy co najwyżej kolejną zmianą w tej wielkiej polskiej sztafecie, na którą składa się wysiłek wielu ludzi” - powiedział premier Leszek Miller podczas specjalnej polskiej konferencji prasowej. - „Wielu obywateli marzyło, aby taki dzień nadszedł, i taki dzień nadszedł. I to jest powód do wielkiej satysfakcji” - dodał premier.

Fragment wstępu do Traktatu Akcesyjnego.

10 państw kandydujących stają się niniejszymi członkami Unii Europejskiej i stronami Traktatów stanowiących podstawę Unii.

Warunki przyjęcia, które wynikają z dostosowania w Traktatach stanowiących podstawę Unii są przedmiotem Aktu, który został dołączony do niniejszego Traktatu. Postanowienia Aktu stanowią integralną część niniejszego Traktatu.

Postanowienia dotyczące praw i obowiązków Państw Członkowskich oraz uprawnień i właściwości instytucji unijnych mają zastosowanie do niniejszego Traktatu.

Traktat ten podlega ratyfikacji przez Wszystkie Umawiające się Strony, zgodnie z ich wymogami konstytucyjnymi. Ratyfikowane dokumenty zostaną złożone do depozytu Rządowi Republiki Włoskiej, nie później niż do 30 kwietnia 2004 r.

Niniejszy Traktat wchodzi w życie 1 maja 2004 r., pod warunkiem, że do tej daty złożone zostaną wszystkie dokumenty ratyfikacyjne.

Jeżeli do tej daty nie wszystkie Państwa kandydujące złożą dokumenty ratyfikacyjne, Traktat wchodzi w życie tylko dla tych państw, które te dokumenty złożyły.

Traktat będzie sporządzony w jednym oryginalnym egzemplarzu w językach : angielskim, czeskim, duńskim, estońskim, fińskim, francuskim, greckim, hiszpańskim, litewskim, łotewskim, maltańskim, niemieckim, niderlandzkim, polskim, portugalskim, słowackim, słoweńskim, szwedzkim, węgierskim, włoskim, przy czym teksty w każdym z tych języków są na równi autentyczne, zostaje złożony do depozytu w archiwum Rządu Republiki Włoskiej, który przekaże uwierzytelniony odpis każdemu z rządów pozostałych Państw - Sygnatariuszy.

ZAKOŃCZENIE - REFERENDUM JAKO KOŃCOWY ETAP UNIJNEJ POLITYKI INFORMACYJNEJ RZĄDU

Spór o termin referendum trwał długo. Pierwotnie miało być one jednodniowe i miało się odbyć początkiem maja. Ten projekt jednak nie przeszedł. Nasi parlamentarzyści bojąc się o frekwencje zgodnie ustalili, że referendum będzie dwudniowe i odbędzie się 7 i 8 czerwca 2003 r.

Obawa o frekwencje w referendum była tak duża, że poraz pierwszy postanowiono okręgi wyborcze umieścić w akademikach, szpitalach, więzieniach i stadkach. Obywatelom pozwolono głosować poza miejscem zamieszkania po wcześniejszym zgłoszeniu tego faktu właściwej okręgowej komisji wyborczej.

Obywatele za pomocą sms - ów i internetu mogli zdecydować na jakie pytanie referendalne chcą odpowiedzieć. Spośród 4 pytań, które zostały przedstawione wygrało - czy wyraża Pani / Pan zgodę na przystąpienie Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej ?

W dniach 7 i 8 czerwca 2003 Polacy zdecydowali o swojej przyszłości.

Po pierwszym dniu frekwencja nie przekroczyła 18 %. Zaczęło się nerwowe odliczanie czasu. Nasza konstytucja stanowi bowiem, że aby referendum było ważne frekwencja musi przekroczyć 50 %. Co prawda polscy parlamentarzyści zabezpieczyli nas i siebie na taką ewentualność, zapewniając możliwość zdecydowania o przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej Parlamentowi, ale wtedy nikt nie mógłby powiedzieć, że Polska wstąpiła do Unii Europejskiej, bo taka była wola Narodu.

Drugi dzień był niezwykle emocjonujący zarówno dla zwolenników jak i przeciwników integracji. Nie wiadomo czy decyzja o ujawnianiu frekwencji podczas głosowania była dobra. Jednakże gdy 8 czerwca 2003 r. parę minut po godzinie 20 - tej ogłoszono pierwsze wstępne wyniki, radość zwolenników integracji była ogromna.

Zadowolony z wyniku premier powiedział do zebranych w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów gości : „Jesteśmy obywatelami Rzeczypospolitej i od dzisiaj jesteśmy obywatelami Europy. (...). Wnosimy do Europy wielki polski potencjał, dumę naszego narodu, kwalifikacje naszych obywateli.” Podkreślił, że to pierwszy krok ku lepszej przyszłości.

Następnie podziękował wszystkim, którzy zaangażowali się w prace na rzecz zjednoczonej Europy. Specjalne podziękowania szef rządu złożył wielkiemu rodakowi papieżowi Janowi Pawłowi II.

Sam zaś odebrał wiele gratulacji zarówno od „zwykłych” obywateli jak i od czołowych przywódców politycznych Europy.

9 czerwca 2003 r. na Zamku Królewskim w Warszawie z udziałem prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego, marszałka Sejmu Marka Borowskiego, marszałka Senatu Longina Pastusiaka, prezesa Rady Ministrów Leszka Millera odbyła się uroczystość ogłoszenia przez Państwową Komisje Wyborczą oficjalnych wyników referendum w sprawie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej.

Jak poinformował przewodniczący PKW Ferdynand Rymarz, za wejściem Polski do UE opowiedziało się 77,45%. głosujących w referendum; przeciw było 22,55 %; frekwencja wyniosła 58,85%.

Wynik referendum był wiążący. Prezydent RP uzyskał zgodę na ratyfikacje Traktatu dotyczącego przystąpienia Rzeczpospolitej Polskiej do Unii Europejskiej, co uczynił dnia 23 lipca 2003 r.

Wykaz skrótów

PRM - Prezes Rady Ministrów

RM - Rada Ministrów

KPRM - Kancelaria Rady Ministrów

CIR - Centrum Informacyjne Rządu

UE - Unia Europejska

KE - Komisja Europejska

IACS - Zintegrowany System Zarządzania i Kontroli w rolnictwie

EAGGF - Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji dla rolników

ARiMR - Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa

SIMAP - System Informacji o Rynku publicznym

WPR - Wspólna Polityka Rybacka

EBC - Europejski Bank Centralny

WPZiB - Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa

Acquis Communautaire - Całość Prawa Wspólnotowego

Bibliografia

Ustawy i rozporządzenie;

Ustawa z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej,

Dz. U. z 24 listopada 1997 (Dz. U. 97.141.943)

Ustawa z dnia 8 sierpnia 1998 r. o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów

i zakresie działań ministrów (Dz. U. 499.82.929)

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 8 stycznia 2002 r. w sprawie organizacji i zadań rzeczników prasowych w urzędach administracji rządowej, Dz. U. z 18 stycznia 2002 r. (Dz.U.02.4.34)

Przeglądy rządowe :

Listopad 2001 r.

grudzień 2001 r.

styczeń / luty 2002 r.

marzec 2002 r.

maj 2002 r.

czerwiec 2002 r.

lipiec / sierpień 2002 r.

wrzesień 2002 r.

październik 2002 r.

listopad 2002 r.

grudzień 2002 r.

kwiecień 2003 r.

Stenogramy z konferencji prasowych po posiedzeniach Rady Ministrów z :

18 grudnia 2001 r.

5 lutego 2002 r.

26 lutego 2002 r.

01 marca 2002 r.

12 marca 2002 r.

30 marca 2002 r.

08 października 2002 r.

20 listopada 2002 r.

Czasopisma :

Gazeta wyborcza z 18 kwietnia 2003 r., Dominika Pszczółkowska, Referendum - TAK

Newsweek nr 16 / 17 z 23 grudnia 2001 r., Zofia Wojtkowska, Polityczni liderzy - europejski duet

Książki :

W. Taras, Endyklopedia politologii t. 1, Teoria polityki, wyd. Zakamycze, Zakamycze 1999 r.

L. Sobkowiak, Endyklopedia politologii t. 1, Teoria polityki,

wyd. Zakamycze, Zakamycze 1999 r.

L. Sobkowiak, Leksykon politologii, wyd. atla, Wrocław 2000 r.

SLD - Prezentacje programowe - wnioski i propozycje zespołów,

Warszawa 2001 r.

Myśl socjaldemokratyczna - Expose Prezesa Rady Ministrów,

Warszawa 2001 r.

Tak dla Polski, Płyta CD, wydana przez Kancelarię Prezydenta RP,

Warszawa 2003 r.

www.ukie.gov.pl

www.kprm.gov.pl

1 Ustawa z dnia 8 sierpnia 1996 r. o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów oraz o zakresie działań ministrów Dz. U. 99. 82. 929

2 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 8 stycznia 2002 r. w sprawie organizacji i zadań rzeczników prasowych w urzędach administracji rządowej (Dz. U. 02. 4. 34)

3 www. ukie. gov. pl

4 Newsweek nr 16 / 17 z 23 grudnia 2001 r., Zofia Wojtkowska, Polityczni liderzy, s. 27

W. Taras, Encyklopedia politologii, t. 1, Teoria polityki, s. 132, Zakamycze, Zakamycze 1999 r.

N. Wiener, tamże, s.132

W. G. Afanasjew, tamże, s.133

R. A. Safarow, Encyklopedia politologii, t. 1, Teoria polityki, s.133, Podkamycze,

Podkamycze 1999

9 J. Maziarski, tamże, s. 133

L. Sobkowiak, Encyklopedia politologii, t.1, Teoria polityki, s. 156, wyd. Zakamycze,

Zakamycze 1999

11 L. Sobkowiak, tamże, s. 156

L. Sobkowiak, Leksykon politologii, s. 319, wyd. alta 2, Wrocław 2000

tamże, s.319 - 320

SLD - Propozycje programowe - wnioski i propozycje zespołów, s. 103, Warszawa 2001 r.

SLD - Propozycje programowe - wnioski i propozycje zespołów, s.104, Warszawa 2001 r.

SLD - Propozycje programowe - wnioski i propozycje programowe, s. 105, Warszawa 2001 r.

SLD - Propozycje programowe - wnioski i propozycje zespołów, s. 106, Warszawa 2001 r.

16 Leszek Miller, Expose PRM, Przegląd rządowy nr 11 (125) listopad 2001 r., s. 31, Warszawa

Expose PRM, Myśl Socjaldemokratyczna nr 42, październik - grudzień 2001r., s. 7 - 17, W-wa

20 Strategia negocjacyjna rządu, Przegląd rządowy nr 12 (126), grudzień 2001 r., s. 86-99, W -wa

Stanowiska negocjacyjne rządu..., Przegląd rządowy nr 12 (126), grudzień 2001 r., Warszawa

22 Wł. Cimoszewicz, Stanowiska ..., Przegląd rządowy nr 12 (126), s.91, grudzień 2001c r., W-wa

Wł. Cimoszewicz, tamże, s. 99

Wł. Cimoszewicz, tamże, s. 99

Wł. Cimoszewicz, tamże, s. 99

Raport otwarcia - stan polskich u progu działania rządu SLD - UP i PSL, Przegląd rządowy

nr 1 / 2 (127 / 128), styczeń / luty 2002 r., s. 89 - 99, Warszawa

tamże, s.89 - 99

Raport otwarcia...,Przegląd rządowy nr 1 / 2 (127 / 128), styczeń / luty 2002 r., s. 89 - 99,

Warszawa

29 Raport otwarcia..., Przegląd rządowy nr 1 / 2 (127 / 128), styczeń / luty 2002 r., s. 86 - 99, Warszawa

30 Swobodny przepływ osób, Przegląd rządowy nr 11 (125), listopad 2001 r., s.71, Warszawa

31 Swobodny przepływ osób, Przegląd rządowy nr 12 (126), grudzień 2001 r., s. 42, Warszawa

32 Swobodny przepływ towarów, Przegląd rządowy nr 3 (129), marzec 2002 r., s. 30, 33, Warszawa

33 Swobodny przepływ towaru, Przegląd rządowy nr 4 (130), kwiecień 2002 r., s. 21, Warszawa

34 Swobodny przepływ towaru, Przegląd rządowy nr 4 (130), kwiecień 2002 r., s.32, Warszawa

Swobodny przepływ towarów, Przegląd rząd0owy nr 6 (132), czerwiec 2002 r., s. 17, 49, Warszawa

Swobodny przepływ towarów, Przegląd rządu nr 6 (132), czerwiec 2002 r., s.89, Warszawa

Michał Tober, Swobodny przepływ kapitału, stenogram z konferencji prasowej po RM,

z dnia 18 grudnia 2001 r.

Michał Tober, Swobodny przepływ kapitału, stenogram z konferencji prasowej po RM

z dnia 26 lutego 2002 r.

Michał Tober, Swobodny przepływ Kapitału, stenogram z konferencji prasowej po RM

z dnia 01 marca 2002 r.

40 Swobodny przepływ kapitału, Przegląd rządowy nr 5 (131), maj 2002 r., s.79, 89, Warszawa

41 Marek Pol, Podatki, stenogram z konferencji prasowej po RM z dnia 30 marca 2002 r.

42 Michał Tober, Podatki, stenogram z konferencji prasowej po RM z dnia 30 marca 2002 r.

43 Michał Tober, Podatki, stenogram z konferencji prasowej po RM z dnia 8 października 2002 r.

44 Ochrona środowiska, Przegląd rządowy nr 6 (132), czerwiec 2002 r., 59 - 61, Warszawa

45 Ochrona środowiska, Przegląd rządowy nr 6 (132), czerwiec 2002 r., s. 59 - 61, Warszawa

46 Ochrona środowiska, Przegląd rządowy nr 7 (133), lipiec 2002 r., s.184 - 188, Warszawa

47 Jarosław Kalinowski, Rolnictwo, stenogram z konferencji prasowej po RM

z dnia 05 lutego 2002 r.

48 Ochrona środowiska, Przegląd rządowy nr 7 (133), lipiec 2002 r., s. 188, Warszawa

49 Rolnictwo, Przegląd rządowy nr 12 (126), grudzień 2001 r., s.34, Warszawa

50 Michał Tober, Rolnictwo, stenogram z konferencji prasowej po RM

z dnia 05 lutego 2002 r.

51 Rolnictwo, Przegląd rządowy nr 3 (129), marzec 2002 r., s. 52, 59

52 Rolnictwo, Przegląd rządowy nr 5 (131), maj 2002 r., s.47, 79, Warszawa

53 Rolnictwo, Przegląd rządowy 7 (133), lipiec 2002 r., s. 109, 133, Warszawa

Rolnictwo, Przegląd rządowy nr 9 (135), wrzesień 2002 r., 78, Warszawa

55 Rolnictwo, Przegląd rządowy nr 10 (136) październik 2002 r., 32, 86, Warszawa

56 Michał Tober, Rolnictwo, stenogram z konferencji prasowej po RM

z dnia 8 października 2002 r.

57 Danuta Huebner, rolnictwo, stenogram z konferencji prasowej po RM

z dnia 08 października 2002 r.

58 Jarosław Kalinowski, tamże

Rolnictwo, Przegląd rządowy nr 11 (137) listopad 2002 r., s 91, Warszawa

Michał Tober, Rolnictwo, Stenogram z konferencji prasowej po RM z dnia 20 listopada 2002 r.

61 Rolnictwo, Przegląd rządowy nr 12 (138), grudzień 2002 r., s. 64, Warszawa

62 Wyzwania społeczno..., Nasze warunki członkowskie, s. 6, Biuro ds. Referendum Europejskiego KPRM, Warszawa 2003 r.

63 tamże, s. 7

64 tamże, s. 7

65 tamże, s. 7

tamże, s.8

tamże, s. 8

Wyzwania dla..., Nasze warunki członkostwa, s. 9, Biuro ds. Referendum Europejskiego KPRM, Warszawa 2003 r.

Wyniki negocjacji..., Nasze warunki członkostwa, s. 10 - 16, Biuro ds. Referendum Europejskiego KPRM, Warszawa 2003 r.

tamże, s.10 - 16

tamże, s. 10 - 16

tamże, s. 10 - 16

73 Swobodny przepływ towarów, Nasze warunki..., s. 16 - 18, Biuro ds. Referendum Europejskiego KPRM, Warszawa 2003 r.

74 tamże, s. 16 - 18

75 Swobodny przepływ osób, Nasze warunki..., s 18 - 19

Swobodny przepływ osób, Nasze warunki..., s. 18 - 19

Swobodny przepływ usług, Nasze warunki..., s.19 - 21

Swobodny przepływ kapitału, Nasze warunki..., s.21 - 23

⁷⁹ Prawo spółek, Nasze warunki..., s. 23

Polityka Konkurencji, Nasze warunki..., s. 23 - 25

Rolnictwo, Nasze warunki..., s.25 - 27

82 Rolnictwo, Nasze warunki..., s.25 - 27

83 Rybołóstwo, Nasze warunki..., s.27 - 28

84 Rybołóstwo, Nasze warunki..., s.27 - 28

85 Polityka transportowa, Nasze warunki..., s. 28 - 30

Polityka transportowa, Nasze warunki..., s.28 - 30

Podatki, Nasze warunki..., s. 30 - 31

88 Unia Gospodarcza i Walutowa, Nasze warunki..., s. 31 - 32

89 Statystyka, Nasze warunki..., s. 32

Statystyka, Nasze warunki..., s. 32

Polityka społeczna i zatrudnienie, Nasze warunki..., s. 32 - 34

92 Polityka społeczna i zatrudnienie, Nasze warunki..., s.32 - 34

93 Energia, Nasze warunki..., s.34

94 Polityka przemysłowa, Nasze warunki..., s. 34 -35

95 Polityka przemysłowa, Nasze warunki..., s. 34 - 35

96 Małe i średnie przedsiębiorstwa, Nasze warunki..., s..35 - 36

97 Nauka i badania, Nasze warunki..., s.36 - 37

98 Edukacja, kształcenie i młodzież, Nasze warunki..., s. 37 - 38

Edukacja, kształcenie i młodzież, Nasze warunki..., s. 37 - 38

100 Telekomunikacja i technologie informacyjne, Nasze warunki..., s.38 - 39

Telekomunikacja i technologie informacyjne, Nasze warunki..., s.38 - 39

Kultura i polityka audiowizualna, Nasze warunki..., s. 39 - 40

103 Polityka regionalna i koordynacja instrumentów strukturalnych, Nasze warunki..., s. 40 - 42

104 Polityka regionalna i koordynacja instrumentów strukturalnych, Nasze warunki..., s.40 - 42

105 Środowisko, Nasze warunki..., s. 42 - 44

106 Środowisko, Nasze warunki..., s.42 - 44

107 Ochrona konsumentów i zdrowia, Nasze warunki..., s.44 - 45

108 Ochrona konsumenta i zdrowie, Nasze warunki..., s. 44 - 45

Wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne, Nasze warunki..., s.45 - 46

Wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne, Nasze warunki..., s.45 - 46

Unia celna, Nasze warunki..., s.47 - 48

Stosunki zewnętrzne, Nasze warunki..., s.48 - 49

113 Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwo, Nasze warunki..., s. 49 - 50

114 Kontrola finansowa, Nasze warunki..., s.50 -51

115 Finanse i budżet, Nasze warunki..., s. 51 - 54

Finanse i budżet, Nasze warunki..., s. 51 - 54

117 Instytucje, Nasze warunki..., s. 54 -55

118 Inne, Nasze warunki..., s.55 - 56

„ Polska w Unii Europejskiej” - założenia do kampanii informacyjnej przed Referendum Europejskim, Biuro ds. Referendum Europejskiego KPRM, www.kprm.gov.pl, 24. 01. 2003 r.

120 tamże

„ Polska w Unii Europejskiej” - założenia ....

tamże

123 „ Polska w Unii Europejskiej” - założenia...

124 Podpisanie traktatu akcesyjnego, Przegląd rządowy nr4 (142), kwiecień 2003 r., s58 - 59, Warszwa

125 Aleksander Kwaśniewski, Podpisanie traktatu akcesyjnego, tamże, s.59

126 Leszek Miller, Podpisanie traktatu akcesyjnego, tamże, s. 59

127Leszek Miller, Podpisanie traktatu akcesyjnego, tamże, s. 59

Tak dla Polski , Płyta CD wydana przez Kancelarię Prezydenta RP

Dominika Pszczółkowska, Referendum - tak, Gazeta wyborcza z 18 kwietnia 2003 r.,s.3

130 Leszek Miller, „TAK” dla integracji europejskiej, Przegląd rządowy nr6 (144),

czerwiec 2003 r., s. 60 Warszawa

131 „TAK” dla integracji europejskiej, Przegląd rządowy nr 6 (144), czerwiec 2003 r., s 61, Warszawa

1

---