podstawy zarzadzania- opracowanie cwiczen, podst. zarzadzania


TEMAT 1

1. Organizacja- systematyczny układ ludzi zebranych w celu osiągnięcia określonego celu

2. System- całość złożona z części i rozpatrywana ze względu na zachodzące miedzy nimi relacje wyrażając jakieś uporządkowanie

3. Sprawność- wykonywanie zadania w sposób poprawny, a odnosi się do stosunku między nakładami i wynikami. Wiąże się z dążeniem do minimalizacji kosztów zasobów

4. Skuteczność- wykonywanie odpowiedniego zadania, co w organizacjach prowadzi do osiągnięcia celu

5. Ekonomiczność- wartość stosunku cenności wyników użytecznych do cenności kosztów jest większa od jedności. Obojetne gdy=1, nieekonomiczne<1

6. Korzystność- cenność wyników użytecznych jest większa niż cenność kosztów. Każde korzystne działanie jest ekonomiczne

7. Sterowanie

8. Zarządzanie- proces doprowadzania do wykonania określonych rzeczy, sprawnie i skutecznie, wspólnie z innymi ludźmi i poprzez nich

9. Kierowanie- nadzorowanie czynności innych osób w organizacji (dotyczy ludzi, rzeczy, pieniędzy, informacji)

10. Administrowanie- nie czynność, a funkcja w instytucji, występuje tylko w instytucjach względnie trwale zorganizowanych, reguluje ich funkcjonowanie (na ze wnętrz i w stosunkach z otoczeniem), nie obejmuje bezpośredniego realizowania celu przedsiębiorstwa

11. Rządzenie- powodowanie aby ludzie działali zgodnie z zamiarem tego kto ma władzę nad nimi

Możność legalnego zastosowania przymusu lub przekonanie obywateli o legalności zarządzeń państwowych organów władzy

TEMAT 2

(literatura: Jan Zieleniewski „Organizacja i zarządzanie”; S. P. Robbins „Podstawy zarządzania”)

1. Grupa- dwie osoby lub więcej, wzajemnie oddziaływujące na siebie i współzależne, łączące się, żeby osiągnąć określone cele

2. rodzaje grup:

- funkcjonalne- zajmują się wspólnym celem, pełnią konkretne funkcje, zajmują się bieżącymi sprawami w jednostce

- zadaniowe- określony czas i cel, po czasie grupa jest rozwiązywana

3. Co daje grupa:

4. Burza mózgów- rzucanie pomysłów, spisywanie ich wszystkich (nawet absurdalne), nie można krytykować niczyich pomysłów, zachęca się do kreatywnego, niestandardowego myślenia, dalej następuje analiza

5. Grupa, a zespół:

GRUPA

ZESPÓŁ

CEL

Każdy działa na swoją korzyść, spotykanie się i wymiana informacji

Wspólne (kolektywne) działanie

SYNERGIZM

Neutralny/ ujemny

Dodatni

ODPOWIEDZIALNOŚĆ

indywidualna

Indywidualna/ wspólna

UMIEJĘTNOŚCI

Indywidualne, różne, przypadkowe

Uzupełniające się (komplementarne), aby osiągnąć wspólny cel

Synergizm- wynik wspólnego działania, daje więcej niż jakby każdy pracował osobno

6. Role w grupie:

7. Rodzaje zespołów:

8. cechy efektywnego zespołu:

9. Działanie grupowe i indywidualne

TEMAT 3

1. Kierownik- osoba odpowiedzialna za kierowanie działaniami prowadzącymi do osiągnięcia celów organizacji, są planistami, przywódcami, organizatorami i kontrolerami:

Czynność- wykonywane działania/ zachodzące działania i każde z nich trwa przez określony czas potrzebny do przejścia od jednego zdarzenia do następnego

- Czynności na stanowisku kierownika:

2. Umiejętności które muszą mieć skuteczni kierownicy:

3. Cechy dobrego kierownika:

4. Rola kierownicza- konkretne kategorie zachowań kierowniczych, często dzielone na 3 grupy:

- obserwator- zbiera informacje

- propagator- wyjaśnia informacje, dostarcza je

- rzecznik- przekazuje informacje na zewnątrz (tłumaczy, opowiada)

Interpersonalne- zdolność kierownika do współpracy z innymi ludźmi, ich rozumienia, pełnienie wobec nich roli mentora oraz motywowania zarówno indywidualnie jak i grupowo

- Reprezentujący- przekazywanie inf. na zewnątrz, podtrzymuje kontakty międzyludzkie

- przywódca

- łącznik- sieci kontaktów wewnętrznych i zewnętrznych

5. zarządzanie czasem pracy:

0x01 graphic

A- muszą być zrealizowane natychmiast i nie powinno się zlecać innym

B- mogą trochę poczekać lecz trzeba je przyporządkować do konkretnej daty i ustalić nieprzekraczalny termin ich wykonania. Wprowadzić do organizera z określeniem terminu wykonania lub delegować

C- chodzi głównie o zadania rutynowe, ich wykonanie nie wymaga nowej wiedzy, ani nowych umiejętności. Można i należy delegować na współpracowników

D- odłożyć na później lub zrezygnować z realizacji

TEMAT 4

1. Plany:

2. Planowanie:

3. Analiza SWOT (Strengths, Weakness, Opportunities, Threats)- analiza silnych i słabych stron organizacji oraz okazji i zagrożeń, z jakimi ma do czynienia w celu identyfikacji strategicznej niszy możliwej do wykorzystania.

4. Misja- musi być realna, skonkretyzowana. Określa trwałe dążenie organizacji do pożądanych stanów na które zorientowane są lub powinny być działania podejmowane przez jej uczestników. Formułując ją odpowiadamy głównie na pytania: Po co organizacja istnieje? Do czego ma dążyć.

5. Wizja- Określenie stanu organizacji jaki ma być osiągnięty w przyszłości. Co ma osiągnąć? Czy i jakie potrzeby powinna zaspokajać? Jakie jest jej społeczne przeznaczenie/ przesłannictwo?

6. zasoby organizacji:

7. Rodzaje otoczenia:

- Branża w której przeds. Funkcjonuje

- Zagrożenie: inflacje

- Przepisy budują działanie przedsiębiorstwa (na zewnątrz i wewnątrz)

- Np. ustawa o rachunkowości, kodeks pracy

- Istotne w firmach produkcyjnych

- Np. co 5 lat wprowadzane nowe modele samochodów

- Społeczne: Demografia (wiek, zamożność, wykształcenie)

- Kulturowe: znajomośc kultury, tradycja, system wartości, np. programy dbania o środowisko

- Źródło klientów o określonych oczekiwaniach

- Źródło pracowników (starsi pracownicy- wiedza, ustabilizowani- rodzina, doświadczenie, motywacja do pracy)

- Źródło surowców

- Ukształtowanie terenu

- Pory roku (np. branża odzieżowa, rolnictwo, przemysł budowlany)

TEMAT 5

1. Budowa modelu organizacji działania zespołowego:

I faza dzielenia celów całościowych na cele cząstkowe

1) określenie celów całościowych- efekt: hierarchia celów całościowych

2) podział celów całościowych na cele cząstkowe- efekt: wyodrębnienie niepodzielnych czynności i zadań

3) łączenie zadań stanowiska i stworzenie potrzebnej ilości i struktury stanowisk- efekt: podział pracy i specjalizacja

II faza łaczenia celów cząstkowych w większe całości

1) wybór kryteriów łączenia stanowisk:

a) układzie funkcjonalnym

b) u. wg wyboru

c) u. wg grup klientów

d) u. wg lokalizacji

2) okreslenie rozpiętości i spiętrzenia kierowania

Efekt II fazy utworznie hierarchii organ. określenie wzajemnych relacji i umiejscowienie komórek organizacyjnych

III faza tworzenia więzi organizacyjnych

IV faza formalizacji

Poziom formalizacji

Organizacja całkowita

potencjalny

Organ. poddaje się formalizacji

Organ. nie poddająca się formalizacji (organ. poza formalna)

Pożądany

Organ. formalizowana (formalna)

Organ. nieformalizowana

rzeczywisty

Organ. nieformalna

Rzeczywista organ. formalna (sformalizowana)

Organ. niesformalizowana

2. Podział pracy:

3. Specjalizacja- element struktury organ. polegający na powierzaniu poszczególnym osobom wykonania odrębnych fragmentów danego zadania zamiast całości

+ wydajność osób wzrasta

- rutyna- więcej błędów

- w pewnym momencie wydajność spada

- stracenie motywacji do pracy

4. Formalizacja- z góry określone normy, wzory, zasady- ten sam ubiór, zachowanie (wobec klientów, spisane jako dokumenty), np.:

Bardzo sformalizowane organizacje:

Formalizuje się po to aby działania nie były przypadkowe, a uporządkowane

5. Zasada jedności kierownictwa- pracownik odpowiada przed jednym kierownikiem z jednym powierzonym mu zadaniem ( może być kilku kierowników, ale każdy powierza tylko jedno konkretne zadanie, nie ma dwóch kierowników powierzających takie same zadanie)

6. Rozpiętość i spiętrzenie:

liczba podwładnych (lub komórek organizacyjnych) bezpośrednio podległych jednemu kierownikowi. Każdy przełożony może kierować sprawnie tylko pewną liczbę osób (komórek) zależnie od występujących w konkretnych sytuacjach czynników oraz ich wzajemnego na siebie oddziaływania.

zwiększenie liczby szczebli danej jednostki organizacyjnej ponad wielkość wyznaczoną przez potencjalną rozpiętość kierowania (tj. liczbę osób, jaką w danych okolicznościach może efektywnie bezpośrednio kierować jeden przełożony). Nadmierne spiętrzenie kierowania prowadzi do tzw. smukłych struktur organizacyjnych, charakteryzujących się - w przeciwieństwie do struktur płaskich - występowaniem trudności w przepływie informacji

1. Struktura smukła- duża liczba szczebli organizacyjnych, wydłuża się linia od bezpośredniego wykonawcy do kierownika.

2. struktura płaska- Struktury płaskie można w niech zauważyć małe spiętrzenie kierowania, małą liczbę szczebli kierowania przy stosunkowo dużej liczbie rozpiętości kierowania

TEMAT 6

1. Struktury klasyczne (funkcjonalne, liniowe, liniowo sztabowe, liniowo funkcjonalne)

-kierownik liniowy ponosi odpowiedzialność za całokształt działania kierowanej przez siebie komórki

Pracownik liniowy podlega jednocześnie kilku przełożonym

2. struktury zdecentralizowane- jednostki są bardziej aktywne, przesyłają więcej informacji, bez względu na rodzaj zadania.

3. struktury elastyczne

4. Komurka liniowa-daje kierownikowi prawo do kierowania zad pracownika i podejmowania niektórych decyzji bez pytania kogokolwiek o zdanie.

5. komurka sztabowa- tworzy się bo przy powiększaniu organizacji kierownicy liniowi nie mają dostatecznie dużo czasu, wiedzy specjalistycznej i zasobów

Mają wspierać, pomagać, doradzać, zmniejszać obciążenie informacyjne komórek liniowych

6. zasada jedności kierownictwa- jedna osoba podlega jednemu kierownikowi w zakresie jednego zadania

7. holding- Istotą holdingu jest zarządzanie przez jedną organizację innymi podmiotami oraz kontrolowanie działalności dzięki zależnościom kapitałowym lub personalnym

8. Struktura dywizjonalna (zakładowa):

9. struktura macierzowa:

10. Więzi służbowe = więzi hierarchiczne

11. Organizacja wirtualna:

12. Franchising- prawo do prowadzenia działalności:

Minusy:

Plusy:

13. Komurka doradcy technicznego

14. Stanowiska przenosi się do innych komurek jeśli struktura wcześniej źle funkcjonowała

PLUSY I MINUSY

1. struktury klasyczne (funkcjonalne)

+:

Wysoki stopień specjalizacji i standaryzacji

Powtarzalność czynności

-:

Prosta technologia

Wysoki stopień formalizacji

Mała elastyczność firmy

2. struktura macierzowa:

+:

Co najmniej dwóch przełożonych

Dobra komunikacja i koordynacja pracowników ( ułatwia koordynację złożonych przedsięwzięć)

Elastyczność

Terminowość łatwiejsza do uzyskania

Większa odpowiedzialność

-:

Zamieszanie- kto komu podlega

Rozgrywki o władzę

Niepewność ile zajmie czas pracy

3. Struktura dywizjonalna (zakładowa):

+:

Elastyczność na zmiany

Więzi funkcjonalne (doradcze)- taki sam sposób księgowania we wszystkich dywizjach

-:

Franchising (Wykupienie licencji)

4. Struktura liniowa :

+:

zasada jedności kierowania

przejrzysty zakres kompetencji i odpowiedzialności

stworzenie warunków do szybkiego podejmowania decyzji

-:

brak możliwości pogłębiania specjalizacji

5. struktura funkcjonalna:

+:

możliwość bezpośrednich kontaktów ze specjalistami

zdolność szybkiego reagowania na zmiany w organizacji

-:

trudnościach w rozliczaniu kompetencji i odpowiedzialności kierowników funkcjonalnych

możliwość sprzecznych poleceń

6. Struktura liniowo-sztabowa:

+:

Zasada jednoosobowego kierownictwa (nie ma walki o władzę)

specjalizacja funkcjonalna w sferze zarządzania

korzystanie przez kierowników liniowych z opinii wysoko kwalifikowanych pracowników sztabowych.

-:

Konflikty między kierownikami liniowymi a kierownikami komórek sztabowych

TEMAT 7

1. Motywacja- skłonność do ponoszenia dużych wysiłków aby osiągnąć cele organizacji, uwarunkowana stopniem, w jakim te wysiłki mogą ułatwić zaspokojenie jakiejś indywidualnej potrzeby. Świadoma i celowa

Potrzeba- stan wewnętrzny powodujący, że określone wyniki są uznane za pożądane

2. Motywacja wg Masłowa:

Zaspakajanie nawet nie w pełni jakiejś kolejnej w hierarchii potrzeby powoduje iż przestaje ona motywować

Potrzeby fizjologiczne - to podstawowe potrzeby przetrwania, zaspokojenia głodu, wody, tlenu, snu czy biologicznego funkcjonowania człowieka. Potrzeby te zaspokajane są w organizacji poprzez zapewnienie odpowiedniego poziomu płac oraz środowiska pracy.
Potrzeby bezpieczeństwa - to potrzeby środowiska psychicznego i emocjonalnego. Bezpieczeństwo, potrzeba stabilności, ochrony, porządku, sprawiedliwości. W organizacji zaspokojenie tych potrzeb-odpowiedniego programu świadczeń socjalnych czy emerytalnych.
Potrzeby afiliacji -relacja człowieka z otoczeniem. Są to potrzeby nawiązywania bliskich kontaktów z ludźmi, potrzebą miłości, przyjaźni, przywiązania, akceptacji. Przyjaźnie w pracy czy poczucie przynależności pozytywnie wpływa na efektywność pracy ludzi. Niezaspokojenie potrzeb z tego poziomu może doprowadzić do zamknięcia się w sobie czy samotności, zmniejsza efektywność
Potrzeby szacunku i uznania - to potrzeby zyskania uznania we własnych oczach i oczach innych ludzi. ważne jest, aby inni dostrzegali nasz profesjonalizm i doceniali go. Zaspokojenie p.- publiczne pochwały ze strony kierownictwa, uznanie w zespole.

Potrzeby samorealizacji - to potrzeby wynikające z dążenia jednostki do zaspokajania własnych ambicji. To potrzeby związane z pełnym wykorzystaniem własnego potencjału i osiąganiem celów, które przynoszą satysfakcję. Potrzeby te dają nam możliwość ciągłego indywidualnego doskonalenia. Potrzeby tego poziomu zaspokajane są w głównej mierze przez działania indywidualne. W środowisku organizacji przyczynić się może do tego możliwość uczestnictwa w procesie podejmowania decyzji czy zdobywania nowych umiejętności, co z kolei może być źródłem poczucia przez pracownika otwartej drogi do awansu.

4. Teoria motywacji X i Y Mc Gregora:

5. Herzberg:

6. Teoria sprawiedliwości Adamsa:

7. Teoria ERG wg Alfreda:

8. Narzędzia motywacji:

9. Warunki motywacyjne- warunki pracy dają poczucie, że praca jest znośna

10. Bodźce:

a) MATERIALNE:

- Płaca: stała (wynagrodzenia akordowe- zapłata za wykonaną pracę, forma czasowa, prowizja, kontrakt menadżerski- umowa cywilnoprawna w której spisywane są zad do wykonania i cele osoby powiązane z celami firmy), zmienna ( premia, dodatek stażowy)

- Udziały

b) NIEMATERIALNE :

11. Funkcje płacy:

12. Kafeteryjny system wynagrodzenia- za określoną kwotę pracownik może wybrać sobie co chce z listy świadczeń

13. Pakiet- zestaw świadczeń załączony do umowy o racę

USTAWY

W swojej zasadniczej części definicja Komisji Europejskiej zbieżna jest z definicją mikro, małych i średnich przedsiębiorstw określoną w Ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. W obu przypadkach określone zostały te same kryteria oraz ich wielkości brzegowe, które decydują o wielkości przedsiębiorstwa. Prezentuje je poniższa tabela:

0x01 graphic

TEMAT 8

1. Decyzja- nielosowy, świadomy, celowy wybór (co najmniej 2 warianty), analiza, informacje

2. Cechy decyzji:

3. Fazy podejmowania decyzji:

4. Proces podejmowania decyzji:

1) Rozpoznanie problemu

2) Ustalenie kryteriów decyzyjnych

3) Przypisanie wag do kryteriów

4) Opracowanie możliwych rozwiązań

5) Analiza możliwych rozwiązań

6) Wybór rozwiązania

7) Wdrożenie rozwiązania

8) ocena skuteczności decyzji

5. Kryteria decyzji:

Jakie czynniki mają znaczenie w decyzji (np., samochód- cena, model, wielkość, producent, opcje wyposażenia)

6. Decyzje w grupach: