Pytanie 1 Definicja prawa handlowego

Prawo handlowe to zespół norm, które regulują organizację (ustrój) przedsiębiorców oraz stosunki zobowiązaniowe, powstające m-dzy nimi oraz m-dzy nimi, a innymi osobami w obrocie gospodarczym wewnętrznym (krajowym) i międzynarodowym ( w handlu zagranicznym)

Wyodrębnienie prawa handlowego da się przeprowadzić ze względu na:

• kryterium podmiotów (przedsiębiorcy)

• kryterium przedmiotowe (podmiotów działających)

Jeśli w obrocie występują co najmniej jeden przedsiębiorca i jeśli dokonuje on świadczenia w zakresie prowadzonej przez siebie działalności na rzecz innego podmiotu, a świadczenie stanowi wynik tej działalności, to nazywamy to obrotem gospodarczym, zaś normy prawa regulujące ten obrót można nazwać obrotem gospodarczym, zatem normy regulujące ten ustrój są także normami prawa handlowego.

Pytanie 2

Prawo europejskie opiera się na dwóch kierunkach: francuskim i niemieckim. Francuzi podeszli od strony przedmiotowej, czyli stosunku prawnego (kodeks handlowy z 1807 r.), Niemcy natomiast od strony podmiotowej, tj. od strony kupca (kodeks handlowy z 1892 r. i odrębna ustawa o spółkach akcyjnych z 1965 r.).

/Wg prawa amerykańskiego (kodeks handlowy z 1952 r.) - kupcem jest osoba stale handlująca towarem, lub osoba, która wykazuje się dostateczną biegłością w tym zakresie/.

Prawo handlowe reguluje również obrót międzynarodowy gospodarczy. Są to nie tylko czyste normy prawa cywilnego i handlowego, ale również publiczno-administracyjnego i o charakterze publicznoprawnym (umowy międzynarodowe). W 1966 r. Komisja Międzynarodowa Prawa Handlowego ONZ uznała, że pod pojęciem międzynarodowego prawa handlowego kryje się ogół norm regulujących prywatnoprawne stosunki handlowe odnoszące się do kilku lub wielu krajów.

Obrót gospodarczy zagraniczny i krajowy określają: prawo pisane, umowne, zwyczajowe i zwyczaje.

Prawo Unii Europejskiej to: a) prawo pierwotne - tworzone dla własnych zrębów (traktat o Europejskiej Wspólnocie Węgla i Stali - Paryż 1951 r., Traktat Rzymski o Europejskiej Wspólnocie Gospodarczej z 1957 r., Traktat o Europejskiej Wspólnocie Energii Atomowej - w skrócie Euroatom - podpisany w Rzymie w 1957 r., oraz protokoły uzupełniające te traktaty), b) prawo wtórne - tworzone przez organy Unii Europejskiej (rozporządzenia, dyrektywy, opinie, w tym również orzecznictwo Trybunału Europejskiego.

Polskie prawo handlowe - tak jak i niemieckie - ma ujęcie podmiotowe.

Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku rozpoczęto prace nad ustawami dotyczącymi spółki akcyjnej a następnie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, jako częściami przyszłego kodeksu handlowego. W 1927 r. ogłoszony został projekt prawa o spółkach akcyjnych (w rok później uzyskał postać rozporządzenia Prezydenta RP). Projekt prawa o spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością - ogłoszony w 1928 r. - dopiero w 1933 r. stał się rozporządzeniem Prezydenta RP z mocą ustawy. W 1934 r. ogłoszono rozporządzenie Prezydenta RP - Kodeks handlowy. Kodeks ten formalnie i w całości obowiązywał tylko do dnia wejścia w życie Kodeksu cywilnego z 1964 r. Po tej dacie, moc obowiązującą posiadały już tylko niektóre przepisy dot. spółki jawnej, akcyjnej, z o.o. oraz firmy, prokury, rejestru handlowego (spółkę komandytową włączono do KH w 1991 r.).

Postawą jest Kodeks cywilny (nowelizacja w 90 r.), szereg ustaw, lex contractus (prawo umów) oraz utrwalona praktyka obrotu (jako zwyczaj). Jest to określone zachowanie się w określonym czasie, środowisku i stosunkach społecznych. Obecnie obserwuje się praktykę uniformizacji /incoterms - prawo zwyczajowe, praktyki dotyczące akredytywy dokumentowej (incaso) i reguły dotyczące gwarancji bankowych/.

Pytanie 3 Źródła prawa polskiego

Wyróżniamy następujące źródła prawa:

• prawo stanowione (pisane)

Obejmuje ono:

- kodeks cywilny znowelizowany 28 lipca 1990 roku,

- utrzymane w mocy przepisy prawa handlowego pochodzące z 1934 roku,

- ustawę z 15 września 2000 roku (Kodeks spółek handlowych),

- przepisy szczególnej rangi ustawowej, regulujące ustrój i ustanie przedsiębiorców oraz prowadzenie przez nich działalności gospodarczej,

- ogólne warunki i wzory umów oraz regulaminy (objęte nowelizacją k.c. z 1990 roku),

- również przepisy o charakterze administracyjnym, karnym i mieszanym.

• prawo umowne

Obejmuje ono:

- umowne warunki umów czyli prawnie wiążące warunki umów, ustalane w trybie porozumień,

- akty erekcyjne czyli np. umowa spółki, umowa o utworzeniu przedsiębiorstwa, statuty (zwłaszcza statut S.A. i spółdzielni).

• zwyczaj

Jest to powszechnie stosowana w danym okresie, danym środowisku i danych stosunkach społecznych praktyka pewnego zachowania się. Zwyczajem jest m.in. Incoterms (reguły wykładni handlowych), zwyczaje i praktyki dotyczące akredytyw dokumentów, inkasa dokumentowego, gwarancji umownych.

• prawo zwyczajowe

Są to normy formułowane ostatecznie przez organ orzekający. W Polsce prawo to nie odgrywa istotnej roli (charakterystyczne jest dla prawa anglosaskiego - prawo precedensowe).

Pytanie 4 Podział podmiotów prawnych ze względu na formę organizacyjno - prawną

Ze wzgl. na formę organizacyjno prawną wyróżnić należy przede wszystkim przedsiębiorców prowadzących przedsiębiorstwa w formie

• spółek (cywilnych, handlowych innych)

• spółdzielni

• zrzeszeń

• fundacji (czy przedsiębiorstw typu funadcyjnego jak przed. państwowe i inne państwowe os. prawne prowadzące stałą, profesjonalna działalność gospod. np. Skarb Państwa, gminy, przedsiębiorstwa komunalne)

Można też wyróżnić

• przedsiębiorców prawa prywatnego (spółki nie będące sp. prawa publicznego, spółdzielnie)

• przedsiębiorców prawa publicznego (Skarb Państwa, gmina itp.)

Należy zwrócić uwagę na rozróżnienie m-dzy pojęciem przedsiębiorstwa i zakładu, gospodarstwa pomocniczego, wydziału, oddziału. Z punktu widzenia prawa podział na przedsiębiorstwa i zakłady ma zasadnicze znaczenie. Opiera się na kryteriach uwzględniających różnice w elementach strukturalnych i ustrojowych tych jednostek oraz odmienności praw i obowiązków w stosunkach prawnych z ich udziałem.

Pytanie 5 System ewidencji podmiotów gospodarczych

Najważniejsze systemy ewidencyjne to:

1. ogólny system identyfikacji i klasyfikacji jednostek gospodarczych (system REGON)

• organizowany i prowadzony przez GUS

• obejmuje w zasadzie wszystkie jednostki gospodarcze

• reguluje go ustawa z 1995 r. o statystyce publicznej

• każda jednostka objęta tym systemem otrzymuje stały cyfrowy identyfikator nr REGON

• podmioty mają obowiązek aktualizacji cech klasyfikacji pod groźbą wstrzymania przez bank finansujący dyspozycje z rachunku bankowego

2. system ewidencji przedsiębiorców

• postępowanie ewidencyjne przeprowadza właściwy organ gminy lub m-sta

• regulowany ustawa o działalności gospodarczej

3. system rejestracji podatkowej

-regulowany ustawą z dn. 13 X 95 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników

4. wew. System ewidencyjno - informacyjny przedsiębiorstw państwowych i innych jednostek gospodarczych

• przedsiębiorstwa państwowe i inne jednostki gospodarcze obowiązane są organizować i prowadzić go na podst. Art. 30 ustawy o statystyce publicznej

• w systemie tym podmioty muszą ustanowić podstawowe kategorie, klasyfikacje, nomenklatury i kody ustalone lub zatwierdzone przez GUS

5. rejestry sądowe

• ma podstawowe znaczenie z punktu widzenia pewności i bezpieczeństwa obrotu gospodarczego

• regulowany ustawą o Krajowym Rejestrze Sądowym z 30 XI 2000 r.

• obowiązujące przepisy mogą nakładać obowiązek wpisu (wpis obligatoryjny), możliwość wpisu (wpis fakultatywny). Wpisy mogą też mieć charakter deklaratywny (potwierdzają zdarzenia prawne), konstytutywny (wystapienie określonego skutku prawnego zależy od wpisu do rejestru), konwalidacyjny (sanujący) - gdy skutkiem wpisu jest usunięcie braków prawnych powstałych przy rejestracji

• wpisu dokonuje się w sądowym postepowaniu rejestrowym

6. rejestry pozasądowe

• w obowiązujących przepisach prawa przewidziano rejestry pozasądowe dla niektórych przedsiębiorców. Należy jednak przyjąć, że rejestracja w rejestrach sądowych powinna być regułą, zaś rejestrach pozasądowych wyjątkiem.

Pytanie 6 Formy koncetracji gospodarczej

Formy koncentracji to

1. koncern - stanowi związek prawnie samodzielnych przedsiębiorstw pod jednym kierownictwem, decydujących o kierunku działalności gospodarczej

• Mamy koncerny:

1. podporządkowujące - jedno przedsiębiorstwo uzyskało kontrolę nad innymi

2. równorzędne - przedsiębiorstwa wchodzące w skład zachowują pozycję równorzędną, zaś organ kierujący jest powołany na mocy porozumienia m-dzy nimi

• Forma prawna przedsiębiorstw wchodzących w skład K. Może być dobrowolna

• Powstaje poprzez:

3. specjalną umowę przyznającą jednemu przedsiębiorstwu pozycję dominującą

4. zawarcie umowy sp. cywilnej

5. założenie sp. kapitałowej

6. zdobycie przez jedno przed. Pozycji dominującej (najczęściej)

• Trust - definiowany jest nastepująco:

• Uważany za odpowiednik koncernu na terenie prawa angloamerykańskiego

• Forma najwyżej rozwiniętego koncernu (f-my tracą swoją prawną i gospod. samodzielność i niezależność we wszystkich lub określonych dziedzinach)

1. Kartel -

2. Syndykat

3. Konsorcjum - porozumienie dwóch lub więcej samodzielnych podmiotów gospodarczych, na mocy którego zobowiązują się one do wspólnego wykonania określonego przedsięwzięcia gospodarczego na rzecz oznaczonej os.

• Członkowie konsorcjum dzielą się zadaniami i każdy wykonuje je we własnym imieniu i na własny rachunek

• Podział wynagrodzenia zgodny z zapisami w umowie

• Wobec zleceniodawcy członkowie odpowiadają całym majątkiem osobistym i solidarnie

1. Joint venture - realizacja określonych wspólnych przedsięwzięć z udziałem podmiotów zagranicznych

• Sp. j.v. podejmuje wspólne przedsięwzięcie i ryzyko

• Znana i wykorzystywana niemal na całym świecie

1. Holding - forma koncentracji gospod., polegająca na centralizacji alokacji kap. i zysków (najczęściej na cle rozwojowe) przez sprawowanie kontroli nad prawnie samodzielntymi podmiotami, którymi są z zasady sp. kapitałowe

• Cechuje się, stosunkiem dominacji jednej sp. (sp. matka, macierzysta) nad pozostałymi (sp. córki, filialne)

• W stosunku tym cechą istotną jest zaistnienie zależności m-zy sp. dominującymi, a sp. zależnymi

• Sp. dominująca posiada w każdej sp. zależnej przynajmniej: kontrolny pakiet udziałów (akcji); możliwość powołania więcej niż połowy członków Z.; w inny sposób wpływa na jej działalność lub funkcjonowanie

• Rodzaje holdingów:
  - czysty holding finansowy - sp. holdingowa oddziałuje na sp. filialne za pomocą wskaźników finansowych
  - strategiczny holding zarządzający - sp. dominująca decyduje o zasadniczych sprawach, zapewnia i rozdziela środki fin. Planuje i koordynuje badania podstawowe itp.
  - operacyjny holding zarządzający - sp. dominująca sprawuje funkcje zarządzające i kontroluje działalność sp. zależnych.

1. Konglomerat - luźny związek kapitałowy różnorodnych f-m lub ich grup, zorganizowany (z reguły) w formacie koncernu. Umożliwia: specjalizacje poszczególnych podmiotów, min. Wpływ zmian koniunktury i większą szanse przetrwania kryzysu

2. Pul (pool) - porozumienie niezależnych przedsiębiorstw w sprawie wspólnego gromadzenia i podziału zysku wg. Uzgodnionych zasad (szczególna odmiana kartelu)

Pytanie 7 Podział spółek na kapitałowe i osobowe

Podział na spółki kapitałowe i osobowe opiera się na kryterium substratu ich działalności i istnienia.

• substrat osobowy - wspólnicy - sp. osobowe

• substrat rzeczowy - kapitał - sp. kapitałowe

Spółki kapitałowe (akcyjna, z o.o.)

• posiadają osobowość prawną

• za zobowiązania odpowiadają własnym majątkiem, ale bez osobistej odpowiezialności wspólników

• wspólnicy odsunięci są od bezpośredniego prowadzenia spraw sp. i od bezpośredniej kontroli jej działalności (odpowiednio sprawują te funkcje Zarząd i RN/KR) zaś organem ich reprezentującym jest zgromadzenie wsp./ walne zgromadzenie

Spółki osobowe: (cywilna, jawna, partnerska, komandytowa, kom.-akc.)

• są ułomnymi osobami prawnymi, a s.c w ogóle jej nie posiada

• prowadzą przedsiębiorstwo pod własną f-mą

• występuje osobista odpowiedzialność wspólników za zobowiązania sp.

• osobiste prowadzenie spraw sp. przez wspólników, chyba że z ustawy lub aktu założycielskiego wynika inaczej

Wedle art. 33 k.c. o przymiocie osobowości prawnej decyduje kryterium formalne tj. wyraźne przyznanie osobow. prawnej przez szczególne przepisy

Kryterium formalne osobowości prawnej sprzyja pewności i bezpieczeństwu obrotu, dlatego w ww. art. zostało ono wyraźnie przyjęte i określone.

Pytanie 8 Co to jest prokura jakie znasz jej rodzaje

• Prokura jest szczególnym rodzajem pełnomocnictwa, którego może udzielić tylko sp. handlowa ( w przyp. s.c. zawsze jest mowa o przedstawicielstwie)

• Jak każde pełnomocnictwo prokura będąc jednostronną czynnością prawną, daje jedynie uprawnienie do dokonywania czynności prawnych w imieniu sp. handlowej i ze skutkami dla niej bezpośrednio

• Uprawnia ona prokurenta do dokonywania wszelkich czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa zarobkowego

• Prokura może być w każdej chwili odwołana

• Prokury nie można przenieść na inną osobę ( prokurent może ustanowić jedynie swojego pełnomocnika dla poszczególnych czynności lub pewnego rodzaju czynności)

• Udzielenie i wygaśnięcie prokury podlega wpisowi do rejestru

• Prokura może być udzielona jednemu lub kilku prokurentom łącznie lub oddzielnie, niezależnie od rodzaju, uprawnienia prokurentów są równie obszerne i nie podlegają ograniczeniom ze skutkiem wobec os. trzecich, a doświadczenia zwrócone wobec sp. lub doręczenia pism mogą być dokonywane wobec każdego prokurenta

• Łączna - do ważności czynności prawnej potrzebne jest współdziałanie wszystkich łącznie ustanowionych prokur
  Oddzielna - każdy z prokurentów działa niezależnie od drugiego. Mamy wtedy tyle prokur ilu jest prokurentów

Pytanie 9 Jawność formalna i materialna rejestru sądowego

Jawność formalna - oznacza możliwość dostępu do wpisów figurujących w rej. Jest ona

• pełna - gdy wszelkie wpisy bez ograniczeń dostępne są dla wszystkich osób

• ograniczona - gdy wpisy dostępne są tylko dla pewnego kręgu osób najczęściej posiadających interes prawny w dostępie do rej. (musi on być udowodniony lub uprawdopodobniony lub ustawa wprowadza prawne domniemanie interesu prawnego)

Jawność materialna - oznacza zupełność i prawdziwość funkcji informacyjnej rejestru

• zupełność tej funkcji rodzi prawne domniemanie znajomości wszystkich danych ujawnionych w rej. Oraz nieznajomość danych nie ujawnionych

• prawdziwość funk. Rej. Oznacza zasad wiarygodności, która sprawia, że czynność prawna uwarunkowana okolicznościami ujawnionymi w rej. Dochodzi do skutku, choćby wpisy co do tych okoliczności nie odpowiadały prawdzie, chyba że druga str. Wiedziała o niezgodności wpisu z rzeczywistym stanem rzeczy.

Pytanie 10 Scharakteryzuj sp. cywilną

• Spółka cywilna jest jedyną spółką osobową, której regulacja znajduje się w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z kc, przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów.

• Aby założyć spółkę cywilną należy spisać umowę spółki. Wskazać przy tym trzeba, iż forma pisemna umowy spółki jest formą zastrzeżoną jedynie dla celów dowodowych (tzw. forma ad probationem).

• W pisemnej umowie spółki cywilnej należy określić:

- strony umowy

- reprezentację, może to być jeden lub kilku wspólników czy osoba trzecia. Jeśli wspólnicy nic na ten temat nie postanowią, to zgodnie z kc każdy ze wspólników jest upoważniony do reprezentowania spółki w takich granicach, w jakich jest umocowany do prowadzenia jej spraw;

- zgodnie z przepisami kc każdy wspólnik jest uprawniony i zobowiązany do prowadzenia spraw spółki, jednakże w umowie spółki (lub późniejszej uchwale) wspólnicy mogą postanowić, że sprawy te będzie prowadził jeden lub kilku z nich, bądź też osoba trzecia;

- "cel gospodarczy", czyli przedmiot działalności spółki, oraz miejsce czy obszar, na którym tę działalność będziemy prowadzić;

- wkłady wspólników - kto je wnosi, ich wysokość; oraz wskazanie wkładów niepieniężnych, tzw. aporty, jeśli występują;

- czym będą zajmować się poszczególni wspólnicy;

- uczestnictwo wspólników w zyskach i stratach; jeśli umowa nie będzie tego regulowała to zgodnie z kc: wspólnicy mają równy udział zarówno w zyskach jak i stratach, bez względu na rodzaj i wartość wniesionego wkładu. Nie można wyłączyć wspólnika od udziału w zyskach;

- czas trwania umowy spółki; jeśli oznaczony;

- sposób rozwiązania umowy, tzn. określenie trybu w jaki sposób dotychczasowi wspólnicy rozwiążą swoje interesy.

• Nowe przepisy, które weszły od 1 stycznia 2001 r., tj. głównie prawo działalności gospodarczej oraz przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym stanowią, że spółki cywilne nie są przedsiębiorcami. Wsp. dotychczasowych spółek cywilnych musieli do końca marca br. zarejestrować się w gminie jako indywidualni przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą.

• Wniesione przez wspólników wkłady w postaci np. własności rzeczy lub innych praw, świadczenia usług itp. oraz dochody uzyskiwane przez spółkę cywilną w czasie jej trwania, stanowią wspólny majątek wspólników. Wspólnicy nie mogą nim rozporządzać ani go dzielić tak długo, jak długo istnieje spółka. Za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie, co oznacza, że każdy z nich w całości odpowiada nie tylko wspólnym majątkiem spółki, ale i majątkiem osobistym.

Pytanie 11 Prowadzenie spraw sp. cywilnej i jej reprezentacja na zew.

Każdy wsp. jest uprawniony i zobowiązany do prowadzenia spraw spółki wewnątrz i na zewnątrz.

W umowie sp. lub późniejszej uchwale wspólników mogą jednak postanowić, że sprawy sp. prowadzić będzie jeden lub więcej wsp. Można też powierzyć prowadzenie spraw sp. osobie trzeciej - dot. zwykłej czynności.

Spółka cywilna nie może ustanowić prokury.

Jeżeli czynność przekracza zwykłe czynności sp. potrzebna jest uchwała wszystkich wsp.

Pamiętać jednak należy, że każdy wsp. s.c. może bez uprzedniej uchwały wsp. wykonać czynność nagłą, której zaniechanie mogłoby narazić sp. na niepowetowane straty

Pytanie 12 Spółka jawna i jej reprezentacja na zewnątrz

• Spółka jawna to taka, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową. Umowa spółki jawnej powinna być zawarta na w formie aktu notarialnego.

• Spółka jawna może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana oraz być uznana za upadłą nie pociągając upadłości wspólników. Natomiast podobnie jak w spółce cywilnej, wspólnicy bezpośrednio prowadzą sprawy spółki i mogą reprezentować ją na zewnątrz, zaś za zobowiązania spółki odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem, zarówno spółki jak i osobistym.

• Nowa ustawa wprowadza obowiązek zgłoszenia spółki do sądu rejestrowego. Każdy wspólnik ma prawo zgłosić spółkę jawną do rejestru. Do zgłoszenia dołączyć należy złożone wobec sądu albo poświadczone notarialnie wzory podpisów osób uprawnionych do reprezentowania spółki.

• Nowością jest to, że współmałżonek wspólnika spółki jawnej może żądać wpisania do rejestru wzmianki o umowie dotyczącej stosunków majątkowych między małżonkami. Dotychczas kodeks handlowy zawężał to pojęcie do "żony" wspólnika.

• Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki jawnej bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką. Nowa ustawa zawiera jednak zastrzeżenie, iż wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Jest to tzw. subsydiarna odpowiedzialność wspólnika,

• Każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę i prawo to dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki. Nie można go ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich.

• Umowa spółki jawnej może przewidywać, że wspólnik jest pozbawiony prawa reprezentowania spółki albo że jest uprawniony do jej reprezentowania tylko łącznie z innym wspólnikiem lub prokurentem. Pozbawienie wspólnika prawa reprezentowania spółki może nastąpić wyłącznie z ważnych powodów na mocy prawomocnego orzeczenia sądu. Pamiętać należy, że osoba przystępująca do spółki odpowiada za zobowiązania spółki powstałe przed dniem jej przystąpienia.

Pytanie 13 Spółka komandytowa

• Według nowej ustawy spółką komandytową jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona. Obecnie spółkę komandytową można powołać dla prowadzenia jakiegokolwiek przedsiębiorstwa, także tego "małego".

• Firma spółki komandytowej powinna zawierać nazwisko jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie "spółka komandytowa". Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu "sp.k."

• Jeżeli komplementariuszem jest osoba prawna, firma spółki komandytowej powinna zawierać pełne brzmienie firmy (nazwy) tej osoby prawnej z dodatkowym oznaczeniem "spółka komandytowa". Nie wyklucza to zamieszczenia nazwiska komplementariusza, który jest osobą fizyczną.

• Nazwisko komandytariusza nie może być zamieszczane w firmie spółki. Jeżeli jednak zostanie tam ono umieszczone, komandytariusz ten odpowiada wobec osób trzecich tak jak komplementariusz.

• Umowa spółki komandytowej powinna zawierać:

1) firmę i siedzibę spółki,

2) przedmiot działalności spółki,

3) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,

4) oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość,

5) oznaczony kwotowo zakres odpowiedzialności każdego komandytariusza wobec wierzycieli (sumę komandytową).

• Podobnie jak dotychczas, umowa spółki komandytowej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

• Spółka komandytowa powstaje z chwilą wpisu do rejestru. Zgłoszenie spółki komandytowej do sądu rejestrowego powinno zawierać:

1) firmę, siedzibę i adres spółki,

2) przedmiot działalności spółki,

3) nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) komplementariuszy oraz odrębnie nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) komandytariuszy, a także okoliczności dotyczące ograniczenia zdolności wspólnika do czynności prawnych, jeżeli takie istnieją,

4) nazwiska i imiona osób uprawnionych do reprezentowania spółki i sposób reprezentacji; w przypadku gdy komplementariusze powierzyli tylko niektórym spośród siebie prowadzenie spraw spółki - zaznaczenie tej okoliczności,

5) sumę komandytową.

• Do sądu rejestrowego należy zgłaszać także wszelkie zmiany wymienionych danych.

Pytanie 14 Zawiązanie sp. z ograniczona odpowiedzialnością

• Założenie spółki z o.o. jest bardziej skomplikowane niż w przypadku spółek osobowych i wymaga spełnienia następujących warunków:

1) zawarcia umowy spółki;

2) wniesienia całego kapitału zakładowego;

3) ustanowienia władz spółki;

4) wpisu do rejestru sądowego.

• Zawarcie umowy

Umowa spółki z o.o. musi być sporządzona w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności; tak samo akt założycielski, gdy spółkę zakłada jedna osoba.

Umowa powinna określać co najmniej:

- firmę i siedzibę spółki;

- przedmiot działalności spółki,

- czas trwania spółki - jeśli jest ograniczony;

- wysokość kapitału zakładowego; minimum - 50.000 zł.;

- czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział; (minimalna wysokość jednego udziału nie może być niższa niż 500 zł). Jeśli zgodnie z umową wspólnicy mogą mieć po kilka udziałów to są one równe, jeśli zaś mają tylko po jednym udziale to ich wysokość może być nierówna.

- liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników.

• Kapitał zakładowy

Cały kapitał zakładowy powinien być przez założycieli spółki objęty i wpłacony przed powstaniem spółki, tzn. przed wpisem do rejestru sądowego. Może on być wniesiony bądź w formie gotówkowej, bądź w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu (ruchomości, nieruchomości, prawa majątkowe itp.). Kapitał dzieli się na części, czyli udziały, będące odzwierciedleniem praw i obowiązków wspólnika, wynikających ze stosunku spółki.

Minimalna wysokość kapitału zakładowego wynosi 50.000 zł (dotychczas było to 4.000 zł).

• Ustanowienie władz spółki z o.o.

Forma organizacyjno - prawna spółki z o.o. wymaga powołania określonych organów, które będą prowadziły sprawy spółki i reprezentowały ją na zewnątrz w obrocie (np. przed sądami).

Władze, do których Kodeks spółek handlowych zalicza:

- zarząd,

- zgromadzenie wspólników,

- i ewentualnie - radę nadzorczą lub komisję rewizyjną, powinny być powołane w umowie spółki bądź późniejszej uchwale, ale w każdym razie - przed zarejestrowaniem spółki. Powołanie rady albo komisji rewizyjnej jest konieczne, gdy kapitał spółki jest wyższy niż 500.000 zł, a wspólników jest więcej niż 25-ciu.

• Wpis do rejestru sądowego

Powstanie spółki z o.o. jest uzależnione od dokonania wpisu w rejestrze sądowym, co oznacza, że wpis ma charakter konstytutywny. Z chwilą zarejestrowania spółka z o.o. nabywa osobowość prawną.

Do wniosku o zarejestrowanie należy dołączyć:

- umowę spółki;

- oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego zostały przez wszystkich wspólników w całości wniesione - dowód ustanowienia władz spółki z podaniem ich składu osobowego;

- listę wspólników z podaniem ich imion i nazwisk (ewentualnie firm - jeśli wspólnikami są inne spółki) oraz liczby i wartości nominalnej udziałów każdego z nich;

- wzory podpisów członków zarządu.

Pytanie 15 Prawa i obowiązki wspólników w sp. z o.o.

Prawa i obowiązki wspólników określają przepisy k.s.h. i AZ sp. w takim zakresie, na jaki przepisy kodeksu zezwalają.

Prawa wspólników:

Można podzielić na prawa: typu korporacyjnego, prawa majątkowe, indywidualne, wspólne (kolektywne), prawa mniejszości

Korporacyjne: to m.in. prawo uczestnictwa i głosu na zgromadzeniu wsp., prawo zaskarżania uchwał, prawo kontroli

Majątkowe: prawo udziału w zysku bilansowym, prawo uczestnictwa w podziale zlikwidowanego majatku sp., prawo do wynagrodzenia za dostarczone sp. świadczenia nie pieniężne, prawo zwrotu wpłat na udział w razie: redukcji kap. zakł., umorzenia udziałów kosztem obniżenia kap. zakł. nabycia przez sp. własnych udziałów, przekształcenia w sp. akcyjną.

Pozostałe dotyczą sposobu ich wykonywania:

Indywidualne - są wykonywane samoistnie przez każdego wsp.

Wspólne: (kolektywne) wykonywane przez wsp. w formie uchwał

Mniejszości: wykonywane przez wsp. posiadających co najmniej 1/10 kap. zakł.

Obowiązki wspólników:

Podstawowe obowiązki to:

• pokrycie udziałów w gotówce lub aportami

• dokonanie dopłat (wkładów), których podstawowym celem jest pomnożenie kap. obrotowego sp. Obowiązek dopłat (wielkość, terminy) określa AZ. Niezapłacenie raty w terminie rodzi obowiązek zapłaty odsetek i odszkodowania.

• wyrównanie ubytku w kap. zakł. spowodowanego bezprawną wypłatą na rzecz wsp. (członkowie organów sp. którzy ponoszą odpowiedzialność za taka wypłatę solidarnie ze wsp.) (art. 198)

• dokonywanie periodycznych świadczeń niepieniężnych (np. dostawy surowca), jeśli wynika to z AZ (wynagrodzenie za takie świadczenie jest wypłacane nawet gdy sp. nie osiąga czystego zysku)

• inne obowiązki np. sprawowanie zarządu, nadzoru, udział w ZW

Pytanie 16 Władze spółki z o.o.

Zarząd - jest organem wykonawczym. Może być jednoosobowy lub wieloosobowy. Jest powoływany z grona wspólników lub spoza ich grona w drodze uchwały. Kadencja zarządu trwa rok. Akt założycielski może jednak przewidzieć dłuższy termin. Członkowie zarządu mogą być w każdej chwili odwołani. Prawo odwołania przysługuje temu, kto zarząd powołał.

Do kompetencji zarządu należą:

-prowadzenie spraw s-ki w granicach określonych przez prawo, akt założycielski i uchwały wspólników.

-reprezentacja cywilnoprawna spółki.

-inne czynności związane z funkcjonowaniem zgromadzenia wspólników.

Przy wykonywaniu swoich obowiązków członkowie zarządu powinni dołożyć szczególnej staranności, ponieważ za szkody wyrządzone ze względu na brak tek staranności odpowiadają wobec s-ki, wtedy gdy egzekucja przeciwko s-ce okaże się bezskuteczna.

Zgromadzenie wspólników- jego funkcją jest podejmowanie uchwał w sprawach przewidzianych przepisami kodeksu handl. i aktem założycielskim. Są 2 sposoby podejmowania uchwał: w głosowaniu na odbytym zgromadzeniu - większość głosów, i w głosowaniu pisemnym bez odbycia zgromadzenia - może mieć miejsce, gdy wspólnicy wyrażą zgodę na piśmie na postanowienie, które ma być podjęte. W pierwszym wypadku uchwała zapada tylko wtedy, gdy jest jednomyślna, w drugim niedomyślność jest warunkiem głosowania pisemnego.

Zgromadzenia są:

Zwyczajne - powinno odbywać się corocznie w ciągu 6 m-cy po upływie każdego roku obrachunkowego. Przedmiotem jest:

• rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania, bilansu oraz rachunku zysków i strat,

• podjęcie uchwały o sposobie podziału zysków lub pokrywaniu strat,

• udzielenie absolutorium władzom s-ki,

• postanowienia dotyczące roszczeń o naprawienie szkody,

• zbycie i wydzierżawienie przeds.,

• zwrot dopłat,

• nabycie i zbycie nieruchomości.

Nadzwyczajne - zwołuje się w przypadkach oznaczonych w kodeksie i gdy uprawnione organy lub osoby uznają to za stosowne. Zgromadzenia zwołuje zarząd, a jeśli nie zwoła w przewidzianym terminie to może to zrobić R.N. lub Komisja Rew. Albo wspólnicy posiadający przynajmniej 1/10 kapitału zakł. Z żądaniem powinni oni wystąpić do zarządu, a gdy ten w ciągu 2 tyg. Nie zwoła zgromadzenia, to sąd rejestrowy może upoważnić do zwołania zgromadzenia wspólników występujących z wnioskiem. Sąd wyznacza przewodniczącego zgromadzenia.

Zgromadzenie zwołuje się listami poleconymi lub pocztą kurierską, za pisemnym potwierdzeniem odbioru, wysłanymi co najmniej 2 tyg. Przed terminem. W zawiadomieniu oznacza się dzień, godzinę, miejsce oraz szczegółowy porządek. Uczestnictwo może być osobiste albo przez pełnomocnictwo udzielone pisemnie.

Uchwały zapadają większością głosów, a uchwała dotycząca istotnej zmiany przedmiotu działal.s-ki wymaga większości ¾ głosów. Zaś uchwałą zwiększająca świadczenia wspólników lub uszczuplająca prawa udziałowe bądź prawa przyznane osobiście wspólnikom wymaga zgody wszystkich wspólników, których dotyczy.

Głosowanie jest jawne. Tajne jest przy wyborach oraz nad wnioskami o usunięcie członków władz, o pociągnięcie ich do odpowiedzialności oraz w sprawach osobistych, jak również na żądanie choćby 1 z uczestników.

Uchwała powzięta wbrew postanowieniom aktu założycielskiego może być zaskarżona do sądu w terminie 1 m-ca. Może to zrobić m.in.:

• zarząd, R.N., Komisja Rew. i poszczególni członkowie,

• wspólnicy, którzy głosowali przeciwko,

• wspólnik bezzasadnie nie dopuszczony do udziału w zgromadzeniu.

Zob. R.N., Komisja Rew.

Pytanie 17 Nadzór nad sp. z o.o.

Rada Nadzorcza (Komisja Rewizyjna)

Jest organem fakultatywnym w sp.

Obligatoryjne ustanowienie RN (KR): jeśli kap. zakł> 500 000 zł, a wsp. >25

RN (KR) składa się z min. 3 członków, powoływanych i odwoływanych uchwałą wsp. AZ może przewidzieć inny sposób powoływania i odwoływania.

Członkowie RN (KR) są powoływanie na 1 rok, chyba że AZ stanowi inaczej.

Członkowie RN (KR) mogą być uchwałą wsp. odwołani w każdym czasie

Członkami RN (KR) nie mogą być: członkowie Z., prokurenci, likwidatorzy, kir. oddziału lub zakładu, gł. księgowy, radca prawny lub adwokat, a także inne osoby, które podlegają bezpośrednio członkom Z. lub likwidatorom.. Dotyczy to także członków Z., RN, KR i likwidatora. (tzw. zakaz kumulacji funkcji nadzorczych i administracyjnych, ma on charakter normy bezwzględnie obowiązującej).

Uchwały RN (KR) wymagają dla ich ważności zaproszenia na posiedzenie wszystkich członków, a mogą zapaść, jeśli na posiedzeniu jest co najmniej ich połowa. AZ może ustanowic surowsze wymagania co do kworum. Uchwała jest ważna gdy wszyscy członkowie RN (KR) zostali powiadomieniu o treści projektu uchwały

RN - Podstawową funkcją RN jest stały nadzór nad działalnością sp. we wszystkich gałęziach przedsiębiorstwa. Szczególnie bada ona bilans, rachunek zysków i strat pod wzgl. rachunkowym i faktycznym. bada także sprawozdania Z. oraz jego propozycje co do podziału zysków i pokrycia strat. Sprawozdanie składa na dorocznym, zwyczajnym ZW.

Jeśli AZ nie przewiduje kolegialnego działania członków RN, każdy z nich wykonuje osobno przypisujące mu uprawnienia. RN ma prawo przeglądać i badac każdą sferę działalności sp., dokonywać przeglądu maj. sp., domagać się od zarządy wszelkich informacji jakie uzna za potrzebne oraz sprawdzać księgi i dokumenty.

KR- należy do niej ocena sprawozdań zarządu z działalności spółki oraz sprawozdania fin. za ubiegły rok oraz ocena wniosków zarządu dotyczących podziału zysku lub pokrycia straty, a także składanie ZW corocznego pisemnego sprawozdania wyników z tej oceny. AZ może rozszerzyć uprawnienia KR, jeśli sp. nie posiada RN.

Pytanie 18. Spółka akcyjna - definicja

Spółka akcyjna jest typową spółką kapitałową, jest całkowicie wolna od czynników osobowych. Założycielami S.A. może być jedna lub więcej osób, natomiast nie może być zawiązana wyłącznie przez jednoosobową sp. z o.o. Początki jej sięgają XV i XVI w., jednak jej prototypami były dopiero wielkie towarzystwa handlowe, zakładane w celu eksploatacji nowo odkrytych krajów zamorskich np. Indii i Ameryki. W Polsce prawo akcyjne uregulowano rozporządzeniem Prezydenta RP w 1928 r. ze zmianami w 1930 r. i 1933 r. Uregulowanie prawa dot. S.A. zawarte zostało w przepisach kodeksu handlowego. S.A. w polskim prawie może być zawiązywana w każdym celu prawnie dozwolonym zarówno gospodarczym jak i nie gospodarczym (np. kulturalnym, charytatywnym). S.A. stanowią głównie formę prawno - organizacyjną działalności gosp., ułatwiającą tworzenie wielkich przedsiębiorstw i koncentrację kapitału. Ponieważ w spółce akcyjnej związek akcjonariuszy ze spółką jest luźny indywidualność akcjonariuszy jest dla spółki obojętna to istnieje potrzeba prawnej ochrony nie tylko wierzycieli, ale i samych wspólników.

Pytanie 19 Powstanie sp. akcyjnej

• Założenie spółki akcyjnej może nastąpić przez samych założycieli (ewentualnie łącznie z osobami trzecimi) lub w drodze publicznej subskrypcji (ogłoszeń o zapisach na akcje).

• Powstanie spółki akcyjnej wymaga dokonania następujących czynności:

1) zawarcia tzw. aktu założycielskiego spółki oraz sporządzenia statutu;

2) pokrycia kapitału zakładowego;

3) powołania organów spółki;

4) wpisu do rejestru sądowego.

• Akt założycielski

Założyciele (sami lub łącznie z osobami trzecimi) muszą - w formie aktu notarialnego - wyrazić zgodę na powstanie spółki i treść statutu. Muszą także zadeklarować ilość i rodzaj akcji objętych przez każdego z nich, cenę emisyjną akcji i termin wpłat na akcje oraz zatwierdzić wybór pierwszych władz spółki.

• Statut

Sporządzenie statutu jest obowiązkiem założycieli sp., którymi mogą być zarówno osoby fizyczne jak i prawne. Spółka akcyjna nie może być zawiązana wyłącznie przez jednoosobową spółkę z o.o.

Powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności

• Powołanie organów spółki akcyjnej

Pierwsze władze w postaci zarządu oraz RN i/lub KR powołuje zgromadzenie organizacyjne założycieli. Kolejne organy są natomiast powoływane przez walne zgromadzenie akcjonariuszy.

• Kapitał akcyjny

Powinien on wynosić przynajmniej 500.000 zł, jednakże w stadium zawiązania spółki wystarczy pokrycie w gotówce 1 części sumy nominalnej kapitału. Kapitał akcyjny może być pokryty bądź w gotówce, bądź w postaci wkładów niepieniężnych (aportów). Akcje wydawane w zamian za wkłady niepieniężne muszą być pokryte w całości przed zarejestrowaniem spółki. Kapitał mogą pokrywać sami założyciele, ale także i osoby, które zapisały się na akcje na drodze publicznej subskrypcji (ogłoszenia).

• Wpis do rejestru sądowego

Wpis ten ma charakter konstytutywny, co oznacza, że spółka akcyjna istnieje jako

odrębna od wspólników osoba prawna dopiero od momentu jej zarejestrowania.

Jest to zarazem końcowy etap w procedurze powstawania spółki.

Pytanie 20 Sposoby zawiązania spółki (20)

Zawiązanie sp. może nastapić:

• przez samych założycieli lub łącznie z os. trzecimi (założenie łączne lub jednoczesne)

Zgoda na zawiązanie sp. akcyjnej i brzmienie statutu oraz na objęcie akcji prezez jedynego założyciela albo założycieli lub łącznie z osobami trzecimi powinna być wyrażona w jednym lub kilku aktach notarialnych. Należy w nich też stwierdzić dokonanie wyboru pierwszych organów sp.
Poiwnno być w nich stwierdzone, że każdy z przyszłych akcjonariuszy , podpisujących akt zapoznał się ze sprawozdaniem założycieli oraz opinią biegłego rewidenta.

• w drodze publicznej subskrypcji (założenie sukcesywne)
  KSH nie reguluje powstania sp. w ten sposób w rozdziale dot. powstania sp. akcyjnej, odpowiednie przepisy znajdują się pod tytułem Subskrypcja akcji

Pytanie 21 Pojęcie akcji (184)

Akcja jako termin KSH ma potrójne znaczenie

1. ogół praw i obowiązków akcjonariusza

2. ułamek kapitału zakł.

3. papier wartościowy

ad.1) oznacza, że akcjonariuszowi przysługują prawa i obowiązki wynikające z KSH i innych ustaw oraz ze statutu. Mogą one mieć charakter indywidualny lub kolektywny, majątkowy lub niemajątkowy, mogą podlegać zrzeszaniu się przez akcjonariuszy lub nie.

ad.2) akcja w tym znaczeniu wyraża stosunek nominalnej wartości akcji do sumy tego kapitału(licznik-wartość nominalna akcji, mianownik-suma kap. zakł.). Nominalna wartość akcji pomnożona przez liczbę wszystkich akcji daje wysokość kap. zakł.. Powyższy stosunek może się zmienić jedynie w razie umorzenia akcji z czystego zysku.

Kapitał zakł. dzieli się na akcje o równe wartości nominalnej. Wartość ta jest miernikiem uprawnień i obowiązków wsp., w szczególnosci dywidendy i kwoty likwidacyjnej. rózni się od ceny emisji akcji (cena za którą wydaje się akje przy zawiązaniu sp. lub podwyższeniu kap. zakł., nie może być niższa od wartości nom. akcji) oraz jej kursu.

ad.3) akcja jako dokument jest pap. wartościowym. Powyższe nie dot. akcji w publicznym obrocie.

Pytanie 22 Typy i rodzaje akcji (186)

Zazwyczaj wyróżniamy:

1. akcje imienne i na okaziciela (kryterium formy)

2. akcje gotówkowe i aportowe (ze wzgl. na sposób ich pokrycia)

3. Akcje zwyczajne uprzywilejowane i użytkowe (kryterium rozmiaru obowiązków i uprawnień)

4. Akcje związane z obowiązkiem powtarzających się świadczeń pieniężnych

5. Akcje założycielskie

Akcje imienne - zawierają imię i nazwisko akcjonariusza lub nazwę os. prawnej

mogą być wydawane nawet przed pełną wpłata kap. zakł, ale nie przed rej. sp. Imienne mogą być m.in. akcje: aportowe, uprzywilejowane, z którymi związany jest obowiązek powtarzających się świadczeń niepieniężnych. Przeniesienie wymaga ich wręczenia oraz pisemnego oświadczenia na akcji lub osobnym dokum.

Akcje na okaziciela - nie wymagają do ich zbycia żadnych formalności poza ich wręczeniem (szeroko rozumianym) nabywcy. Nie mogą być wydawane przed pełną wpłatą. Nabycie akcji może odbyć się poprzez np. kradzież lub znalezienie.

Akcje gotówkowe - mogą być pokryte tylko w gotówce w określonej sumie pieniędzy, w chwili ich wydania pokrycie to musi wynosić min ¼ wart. nom. Mogą być imienne lub na okaziciela

Akcje aportowe - muszą być imienne aż do dnia zatwierdzenia przez zwyczajne WZ sprawozdania fin. za rok obrotowy. Stanowią przez ten czas zabezpieczenie roszczeń o odszkodowanie z tytułu niewykonania lun nienależytego wykonania zobowiązań do wniesienia wkładów pieniężnych.

Akcje uprzywilejowane - szczegółowe wyróżnienie uprzywilejowań powinno być zawarte w statucie lub późniejszej uchwale wsp. Mogą dot. w szczeg. prawa:

- głosu - jedna akcja ma więcej niż dwa głosy,

- do dywidendy - max dywidenda ½ dywidendy przeznaczonej do wypłaty akcjonariuszom uprawnionym z akcji nieuprzywil. Nie korzystają z pierwszeństwa w wypłaceniu dyw. Może być wyłączone z niej prawo głosu (akcje nieme)

- lub do podziału majątku w przypadku likwidacji sp.

- osobiste uprawnienia - statut może je przyznać indywidualnemu akcjonariuszowi, mogą dot. prawa powoływania i odwoływania członków zarządu, RN lubprawa do otrzymywania oznaczonych świadczeń od sp.

Akcje użytkowe - (świadectwa użytkowe) Mogą być wydawane w zamian za akcje umorzone, nie mają określonej wartości nom., mogą być imienne lub na okaziciela, uczestniczą na równych prawach w podziale dywidendy oraz nadwyżki maj. sp. pozostałej po pokryciu wart. nom. akcji, właścicielowi nie przysługują inne niż wymienione prawa udziałowe.

Akcje zwyczajne - nie są ani akcjami uprzywilejowanymi ani upośledzonymi. Wynikające z nich prawa i obowiązki akcjonariusza mają swoja podstawę w KSH i innych przepisach szczeg. oraz statucie sp.

Akcje związane z obowiązkiem powtarzających się świadczeń pieniężnych - sp. zobowiązana jest wynagrodzić za takie świadczenie nawet gdy sp. bilans nie wykazuje zysku. statut może określać odszkodowanie umowne za niewykonanie lub nienależyte wykonanie świadczeń związanych z akcją. Mogą być przenoszone za zgoda sp..

Akcje założycielskie - mogą być wydawane założycielom sp. w celu wynagrodzenia usług świadczonych przez nich przy powstaniu sp. Mogą być wydane na okres 10 lat od rej. sp. Dają prawo do uczestnictwa w podziale zysku sp. w granicach określonych przez statut.

Pytanie 23 Prawa i obowiązki akcjonariuszy (193)

Obowiązki Podstawowym obowiązkiem jest wpłata kapitału na objęte przez niego akcje. wpłaty powinny być dokonywane równomiernie na wszystkie akcje. Do chwili rej. sp. akcjonariusze są zobowiązani do opłacenia ¼ wartości nom. akcji. Terminy i wysokości wpłat na akacje określa statut. jeśli akcjonariusz nie wywiąże się z tego obowiązku jego akcje mogą być unieważnione.

Akcjonariusz może być w statucie zobowiązany do innych obowiązków np. obowiązku powtarzających się świadczeń niepieniężnych.

Uprawnienia. Prawa akcjonariuszy obejmują m.in.:

• uprawnienie do uczestnictwa w sp. akcyjnej - wyłączenie akcjonariusza ze sp. jest niedopuszczalne. Wynika to z zasady nienaruszalności kap. zakł

• czynnego uczestnictwa w WZ oraz czynnego i biernego prawa wyborczego, - akcja daje na WZ prawo do jednego głosu. statut może ograniczyć prawo głosowania akcjonariuszy mających większą liczbę akcji. Natomiast akcje uprzywilejowane co do głosu maja większą liczbę głosów.

• udziału w zysku rocznym (dywidendzie) - podział zysku wymaga zawsze uchwały WZ, Podział dywidendy następuje w stos. do nom. wartości akcji, lub w stosunku do wysokości dokonanych wpłat, jeśli nie są w całości opłacone. Statut może przewidzieć inny sposób podziału czystego zysku.

• poboru akcji nowej emisji - wiąże się z podwyższeniem kap. zakł.

• udziału w kwocie likwidacyjnej. - jest prawem do zwrotu wpłaconego kap. w razie likwidacji sp. Zwrot ten zależy od kwoty likwidacyjnej, czyli nadwyżki czystego maj. sp. po pokryciu jej zobowiązań. Zasady podziału są określone w statucie jeśli brak szczeg. uregulowań dzieli się w stosunku do wys. dokonywanych wplat na kap. zakł.

Pytanie 24. Organy S.A.

Do organów S.A. zaliczamy walne zgromadzenie, zarząd i radę nadzorczą.

Walne zgromadzenie - stanowi o najważniejszych sprawach związanych z bytem i działalnością S.A. Może być ono zwyczajne i nadzwyczajne. Jego kompetencje określają zarówno przepisy k.s.h. jak i statut spółki. Uchwały WZ mogą być powzięte w każdej sprawie spółki o ile nie należy ona do kompetencji zarządu czy rady nadzorczej. Zwyczajne walne zgromadzenie powinno się odbywać w terminie 6 miesięcy po upływie każdego roku obrotowego. Zwołuje je zarząd lub rada nadzorcza. Nadzwyczajne walne zgromadzenie zwoływane jest w przypadkach przewidzianych w kodeksie spółek handlowych i statucie spółki oraz gdy organy spółki lub osoby uprawnione do zwołania takiego WZ uznają to za wskazane. Może się ono odbyć w każdej sprawie i czasie. Zwołuje je tylko zarząd RN może to zrobić tylko jeśli zwołanie jego uzna za wskazane a zarząd nie zwoła zgromadzenie w terminie 2 tygodni od dnia złożenia odpowiedniego żądania). Statut może przyznać uprawnienie zwoływania WZ innym osobom. Prawo do zwoływania NWZ przysługuje również akcjonariuszom (reprezentującym co najmniej 1/10 kapitału zakładowego. Żądanie takie muszą oni złożyć na piśmie do zarządu na miesiąc przed proponowanym terminem WZ. Jeśli w terminie do 2 tygodni od dnia przedstawienia żądania zarządowi NWZ nie zostanie zwołane, sąd rejestrowy może po wezwaniu zarządu do oświadczenia, upoważnić do zwołania NWZ akcjonariuszy występujących z tym żądaniem.

WZ zwołuje się przez ogłoszenie w Monitorze Sądowymi Gospodarczym, co najmniej na 3 tygodnie przed terminem WZ, w tym ogłoszeniu podaje się dokładną datę, godzinę i miejsce odbycia WZ, oraz szczegółowy porządek i projekty uchwał. WZ może być również zwołane za pomocą listów poleconych lub pocztą kurierską za pisemnym potwierdzeniem odbioru, wysłanymi co najmniej 2 tygodnie przed terminem WZ. WZ odbywa się w siedzibie spółki . Prawo głosu na WZ przypisane jest wyłącznie do akcji (jeden głos = jedna akcja). Akcjonariusze mogą uczestniczyć w WZ osobiście lub przez pełnomocników.

Zarząd - organ S.A. prowadzący jej przedsiębiorstwo i reprezentującym spółkę na zewnątrz. Podejmuje on również czynności faktyczne i prawne wynikające ze statutu lub ustawy. Może być on jedo- lub wieloosobowy, wybrany w sposób określony przez statut. Okres kadencji członka zarządu nie może być dłuższy niż 5 lat. Zarząd jest upoważniony do prowadzenia spraw spółki , jej reprezentowania i innych czynności wynikających ze statutu. Gdy zarząd jest wieloosobowy i brak uregulowań w statucie do co prowadzenia spraw spółki, wówczas obowiązuje zasada łącznej reprezentacji, a w zakresie prowadzenia spraw spółki - wspólne prowadzenie spraw spółki. Członek zarządu nie może bez zgody spółki zajmować się interesami konkurencji, ani też uczestniczyć w spółce konkurencyjnej jako wspólnik spółki cywilnej, spółki osobowej lub jako członek organu spółki kapitałowej.

Rada nadzorcza - S.A. musi ją posiadać. Skład RN - co najmniej 3 osoby powołane i odwołane przez walne zgromadzenie, statut może stanowić inny sposób powoływania i odwoływania członków RN. Wybór RN grupami - powinien być dokonany przez najbliższe WZ w drodze głosowania oddzielnymi grupami. Kadencja członka RN może być obecnie dłuższa niż 5 lat, statut może rozszerzać uprawnienia RN, a przede wszystkim że zarząd jest obowiązany uzyskać zgodę RN przed dokonaniem określonych czynności w statucie. Jeśli RN nie wyrazi na nie zgody, to zarząd może zwrócić się do WZ aby podjęło uchwałę pozwalającą na podjęcie danej czynności. RN wykonuje swoje obowiązki kolegialnie, może ona delegować swoich członków do samodzielnego pełnienia określonych czynności nadzorczych. Uchwały RN zapadają bezwzględną większością głosów (chyba że statut stanowi inaczej). RN sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich gałęziach przedsiębiorstwa, a w szczególności bada bilans, rachunek zysków i strat, sprawozdanie zarządu i jego wnioski co do podziału zysków i pokrycia strat, składając WZ coroczne sprawozdanie z przeprowadzonego badania. RN ma wgląd do wszystkich dokumentów spółki.

Pytanie 25 Kto ma zdolność upadłościową

Zgodnie z prawem upadłościowym, zdolność upadłościową posiada każde przedsiębiorstwo, chyba że z przepisu ustawy wyraźnie wynika co innego

Zgodnie z ww. ustawą, nie można ogłosić upadłości

• państwowych i komunalnych jedn. Organizacyjnych, chyba że ustawa wyłącza odpowiedzialność Skarbu Państwa i gminy za ich zobowiązania, Kasy Chorych, instytucji i org. Utworzonych w drodze ustawy

• niektórych przedsiębiorstw państwowych, jeżeli właściwy organ uprawniony do reprezentowania Skarbu Państwa zgłosi sprzeciw wobec upadłości i złoży oświadczenie o przejęciu zobowiązań danego przedsiębiorstwa

• przedsiębiorcy, który nie jest os. prawną i którego działalność nie wymaga zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej

Za upadłego może być uznany tylko przedsiębiorca. Kto nim niej jest ten nie może być uznany za upadłego choćby zachodziły wszystkie, przez prawo upadłościowe przewidziane warunki.

Pytanie 26 Przesłanki upadłości i ich charakterystyka

Przesłankami upadłościowymi mogą być

1. faktyczne zaprzestanie płacenia długów przez dłużnika - może być spowodowane różnymi okolicznościami natury:

• subiektywnej - leżącej po str. Dłużnika np. jego oświadczenie skierowane do wierzycieli o zaprzestaniu płacenia długów)

• - obiektywnej - niezależnej od dłużnika

• przyjmuje się, że podstawę do ogłoszenia upadłości stanowi zaprzestanie płacenia długów, które świadczy o niemożności płacenia zobowiązań pieniężnych

• zaprzestanie płacenia długów może być podstawą ogłoszenia upadłości dla długów wymagalnych i których spełnienia żądają wierzyciele

• do istoty zaprzestania płacenia długów należy brak środków płatniczych u dłużnika, nie zaś stan czynny i bierny jego majątku

• nadmierne zadłużenie dłużnika, będącego os. prawną oraz sp. jawnej, partnerskiej, komandyt., kom.-akc. w likwidacji - zachodzi wówczas gdy sporządzony bilans przedsiębiorcy zamyka się saldem ujemnym, tj. majątek ich nie wystarcza na zaspokojenie długów. Nie oznacza to, że dłużnik zaprzestał płacenia długów.

• Długotrwałe wstrzymanie płacenia długów - ustawa pojęcia tego nie precyzuje, można przyjąć, że stanowi ono podstawę do ogłoszenia upadł. Tylko wtedy gdy wstrzymanie płacenia należności jest równoznaczne z zaprzestaniem płacenia długów.

Dla oceny czy w konkretnym przypadku zachodzi przesłanka do ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy, miarodajne jest stanowisko sądu z chwili wydawania postanowienia o ogłoszeniu upadłości, a nie z chwili zgłoszenia wniosku.

W języku potocznym oraz w niektórych aktach prawnych ww. stany określa się jako niewypłacalność. Jednak termin ten jest za mało precyzyjny, gdyż niewypłacalność może być powodowana różnymi stanami faktycznymi

Pytanie 27 Ogólne zasady postepowania upadłościowego

• Ogłoszenie upadłości następuje na wniosek, który powinien odpowiadać warunkom pisma procesowego oraz zawierać dane określone w przepisach.

• Uprawnionymi do zgłoszenia upadłości są wierzyciele oraz:

- każdy wsp.,partner, akcjonariusz - sp. j., sp. p., sp. k., sp. k-a.

• każdy kto ma prawo reprezentacji łącznie lub z innymi osobami w stos. Do os. prawnych i innych jedn. Organizacyjnych

• - organ założycielski oraz organ uprawniony do reprezentowania skarbu Państwa (czyli właściwy US) - przedsiębiorstwo państwowe

• - każdy z likwidatorów - w stos. Do os. prawnej, sp.j., sp.p., sp.k., sp. k-a.

• Zobowiązani muszą zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości w terminie 2 tyg. Od dnia zaistnienia przesłanki upadłości, chyba że wnieśli podanie o otwarcie postępownaia układowego. Obowiązek ten jest wymagany pod sankcją odpowiedzialności za wyrządzoną wierzycielom skzodę.

• Postepownaie upadłościowe przeprowadza sąd rejonowy - sąd gospod., który orzeka w składzie 3 sędziów orzekających

• Data postanowienia sądu jest datą ogłoszenia upadłości, należy ją ogłości w Monitorze Sądowym i Gospod. oraz prasie lokalnej.

• Sąd wyznacza:
  - syndyka upadłości, który obejmuje majątek upadłego, zarządza nim i przeprowadza jego likwidację.
  - Sędzia - komisarza, który kieruje postepowaniem nadzoruje czynności syndyka i określa czynności, któryvh syndykowi nie wolno wykonać bez zgody rady wierzycieli, którą ustanowic może sędzia - kom. Może ona także wykonywac inne czynności prawem przewidziane, w tym rozstrzyga skargi na czynności komornika i notariusza w zakresie swego działania

• Utrata prawa do zarządu oraz korzystania i rozporządzania majątkiem należącym do masy upadłości, nie oznacza,że upadłu:
  - zostaje pozbawiony praw właścicielskich i obligacyjnych (wirzytelności) w stos. Do tej masy
  - traci zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych upadłego

• Skutki upadłości dotyczące zobowiązań upadłego: zobow. pieniężne (których termin płatności jeszcze nie nastąpił) i zobow. majątkowe niepieniężne (zmieniają się z dniem ogłoszenia upadłości na pieniężne) stają się płatne z dniem ogłoszenia upadłości.
  Umowa wzajemna - która nie był wykonana w czasie ogłoszenia upadł. przez obie jej strony, albo wykonana była w części - syndyk może ją wykonać i żądać tego od drugiej str., bądź od umowy odstąpić. Druga str. Może żądać by sędzia-komisarz wyznaczył syndykowi termin wydania oświadczenia w tej sprawie. Nie złożenia takiego oświadczenia jest równoznaczne z odstąpieniem od umowy

• Środki odwoławcze na postanowienie sądu pierwszej instanicji:
  - zażalenie służy tylko upadłemu, zaś na postanowienie oddalające wniosek o ogłoszeniu upadłości - tylko wnioskodawcy
  - jeżeli wniosek dot. przedsiębiorstwa państwowego, zażalenie służy organowi założycielskiemu i organowi reprezentującego Skarb Państwa (niezależnie od tego kto wniosek składał) dot. to zarówno postanowienia o oddaleniu wniosku jaki i ogłoszenia upadłości

• Środkiem odwoławczym na postanowienie sądu drugiej instancji jest kasacja

• Środki odwoławcze służą także w innych wyraźnie prawem upadłościowym przewidzianych wypadkach.

• Na postanowienie sędziego-kom. Zażalenie składa się do sądu rejonowego prowadzącego postępowanie

Pytanie 28 Skutki ogłoszenia upadłości

• Ogłoszenie upadłości wpływa na:

• osobę upadłego

• jego majątek

• zaciągnięte przez niego zobowiązania

• stosunki m-dzy upadłym, a jego małżonkiem

• toczące się przeciw niemu postęp. dot. jego majątku

• Upadły jest zobowiązany wskazać i wydać syndykowi cały swój majątek, księgi handlowe, koresp. I inne dokumenty sędziemu-kom. i syndykowi ma udzielić niezbędnych wyjaśnień wyjąwszy dane będące tajemnicą upadłego.

Sąd może zastosować środki przymusu jeśli zachodzi podejrzenie, że upadły się ukrywa lub ukrywa swój majątek

• Na skutek ogłoszenia upadł., upadły traci z mocy prawa zarząd oraz możność korzystania i rozporządzania majątkiem należącym do niego w dniu ogłoszenia upadł., jak też nabytym w toku postępowania. Majątek ten stanowi masę upadłości, nie należą do niej składniki z mocy ustawy z niej wyłączone

• Skutki ogłoszenia upadł. materializują się w zasadzie od dnia jego ogłoszenia. Jednak pewne czynności prawne dokonane przez upadłego przed ogłoszeniem upadł. są bezskuteczne w stos. Do masy upadł.

• Odpowiednio wygasają:
  - zlecenie i komis - z ogłoszeniem upadłości, jednakże wierzytelności z tyt. Poniesionej wskutek tego straty może być zgłoszona do masy upadł. lub też mogą być odwołane bez odszkodowania
  - umowa agencyjna - wygasa z dniem ogłoszenia upadł. agenta lub zleceniodawcy. Agent może swoją wierzytelność z tytułu poniesionej straty spowodowanej wygaśnięciem umowy zgłosić do masy upadł.
  - umowa najmu lub dzierżawy - pozostaje w mocy jeśli przedmiot umowy przed ogłoszeniem upadł. był objęty przez najemcę lub dzierżawcę, jeśli tak nie było każda ze stron może od umowy odstąpić
  Termin wypowiedzenia wynosi 6 m-cy jeśli w tej nieruchomości prowadzone jest przedsiębiorstwo upadłego. Jeśli tak nie jest zachowuje się ustawowe terminy, chyba że umowne były krótsze.
  - umowa użyczenia - ulega rozwiązaniu na żądanie jednej ze stron
  -umowa pożyczki - nie podlega wykonaniu jeżeli przedmiot pożyczki nie został wydany

• Prawo dopuszcza możliwość potrącenia długu upadłego z długiem wierzyciela, regulując szczegółowo przesłanki takiego potrącenia i przypadki gdy jest ono niedopuszczalne.

Pytanie 29 Rada i Zgromadzenie wierzycieli

Są organami postępowania upadłościowego

Rada wierzycieli:

• Może być ustanowiona - gdy uzna to za stosowne sędzia-kom.
  musi być ustanowiona - gdy zażądają tego wierzyciele, którzy maja min. 1/5 ogólnych wierzytelności

• Składa się z 3 lub 5 członków oraz 2 zastępców, wyznaczonych przez sędziego-kom. spośród wierzycieli upadłego

• Członkowie pełnią swoje obowiązki osobiście

• Wniosek o zmianę składu RW mogą złożyć wierzyciele mający 1/5 ogółu wierzyt. Wniosek ten rozstrzyga sędzia-kom. albo przedstawia go do rozstrzygnięcia zgromadzeniu wierzycieli

• Powinna służyć pomocą syndykowi, kontrolować jego czynności, badać stan funduszów masy upadł. udzielać zezwoleń na czynności ich wymagające, wyrażać na żądanie syndyka opinię w innych sprawach

• Każdy z członków i cała RW może przedstawić swoje uwagi o działalności syndyka, może też żądać od niego wyjaśnień

• Składa sprawozdanie sędziemu-kom. ze swoich czynności

• Jeśli nie wypełni swych obowiązków - robi to sędzia-kom.

Zgromadzenie wierzycieli

• Zwołuje je sędzia-kom. kiedy wg Prawa upadł. wymagana jest uchwała zgromadzenia

• Zwołanie następuje na wniosek min. 2 wierzycieli posiadających min 1/3 ogólnej sumy wierzytelności, lub gdy uzna to za potrzebne

• Czynność ZW nie może realizować inny organ, ma ściśle określone i wyliczone kompetencje

• Jeśli ZW nie odbędzie się nie zajdą prawem przewidziane skutki prawne związane z podjęciem uchwał przez to zgromadzenie i przewidziane przez przepisy pr. upadł.

Pytanie 30 Układ upadłego i wierzyciela

• Prawo upadłościowe dopuszcza układ upadłego z wierzycielami nieuprzywilejowanymi. Układ taki prowadzi do zakończenia postęp. upadłościowego.

• Polega on na tym ,że m-dzy upadłym, a jego wierzycielami nieuprzyw. dochodzi do porozumienia na mocy którego upadły uprawniony jest do wypełnienia swych zobow. wobec tych wierzycieli stosownie do treści układu, a nie ciążących na nim zobow.

• Przesłanki prawne wymagające spełnienia:
  - układ może być zawarty dopiero po ustaleniu listy wierzytelności
  - układ może dot. tylko wierzytelności nieuprzywilejowanej
  - każdy z kilku upadłych może zawrzeć odrębny układ
  - układ może zawrzeć tylko upadły, nie może on być dopuszczony do zawarcia układu gdy się ukrywa lub został skazany za przestępstwo na szkodę wierzycieli
  - układ staje się dopuszczalny gdy zapewnione jest zaspokojenie wierzycieli masy upadłości i uprzywilejowanych

• Do zawarcia układu dopuszcza sędzia-kom. W tym celu upadły składa podani o dopuszczenie go do zawarcia układu. Podanie zwiera jednakowe w stos. Do wszystkich wierzycieli propozycje układowe i ich uzasadnienie. Gdy tego podanie nie zawiera lub upadły nie może być dopuszczony - sędzia-kom. odrzuca podanie. Może też tak zrobić gdy zachodzą inne przyczyny, po uprzednim wysłuchaniu syndyka i rady wierzycieli

• Do zawarcia układu dochodzi na zgromadzeniu wierzycieli sędzia-kom., po dopuszczeniu wyznacza termin zgrom, na które wzywa: wierzycieli, upadłego, syndyka, nie dalej niż 1 m-c od daty dopuszczenia. Zgromadzenie należy ogłosić w formie obwieszczenia.

• Układ zostaje zawarty gdy wypowie się za nim większość głosujących wierzycieli, mających łącznie min 2/3 ogólnej liczby wierzytelności

• Jeśli nie ma wymaganej większości układ nie dochodzi do skutku. Sędzia-kom. może odroczyć do 2 tyg. Zgromadzenie wszystkich wierzytelności, ogłaszając jednocześnie kolejny termin

• Prawna skuteczność układu zależy od jego zatwierdzenia przez sąd. Sąd rozstrzyga po wysłuchaniu osób, których wyjaśnienia uzna za potrzebne

• Jeśli jednak którykolwiek z wierzycieli na zgromadzeniu lub w ciągu 1 tyg. Po zgromadzeniu zgłosi przeciwko układowi zarzuty, sąd wyznacza rozprawę, wzywa na nią wierzyciela, syndyka i upadłego

• Sąd może odmówić zatwierdzenia układu o ile zostaną stwierdzone nast. przesłanki:
  - układ był w świetle prawa niedopuszczalny
  zwołanie zgromadzenia lub głosowanie na nim były niezgodne z prawem
  układ sprzeciwia się dobrym obyczajom lub porządkowi publicznemu
  układ zapadł z pokrzywdzeniem wierzycieli, którzy głosowali przeciw niemu

• W znaczeniu prawnym jest to raczej orzeczenie sądowe niż umowa. W ścisłym tego słowa znaczeniu.

Pytanie 31 Syndyk upadłości /zadanie i cele/

• Syndyk z mocy samego prawa obejmuje majątek upadłego, zarządza tym majątkiem i przeprowadza jego likwidację.
  sędzia komisarz może wyznaczyć , na wniosek syndyka jego zastępcę lub zarządcę odrębnego maj.

• Na wniosek syndyka można utworzyć majątek odrębny stanowiący odzielną całość gospodarczą i powierzenie zarządu nad nim powierzyć zarządcy tymczasowemu, który sprawuje czynności pod nadzorem syndyka

• Likwidacja majątku upadłego jest podstawowym zadaniem syndyka, podporządkowane są mu inne zadania w tym przede wszystkim objęcie majątku i jego zarząd. Zadania te polegają na dokonaniu wszystkich czynności koniecznych do spieniężenia majątku upadłego

• Najważniejsze czynności syndyka związane z likwidacją:
  - sporządzenie inwentarza (spisu z natury)
  - sporządzenia w terminie 1 m-ca bilansu
  - sporządzenie ogólnego sprawozdania sędziemu-kom. (sprawozdanie dot. stanu masy upadłości i możliwości zaspokojenia wierzycieli) gdy sporządzenie inwentarza i bilansu jest niemożliwe. Nie zwalnia to z ich sporządzenia
  - sprzedaż ruchomości i nieruchomości
  ściągnięcie wierzytelności od dłużników upadłego i zrealizowanie innych jego praw maj. wchodzących w skład masy upadłości

• Jeśli przedsiębiorstwo upadłego ma być prowadzone dłużej niż 3 m-ce od daty ogłoszenia upadł. syndyk musi uzyskać na to zezwolenie sądu, podobnie jak w przypadku wydzierżawienia przed. Lub nieruchomości przeznaczonej na jego prowadzenie

• Przedsiębiorstwo upadłego, rozumiane w znaczeniu przedmiotowym powinno być sprzedane jako całość

• Sprzedaż ruchomość odbywa się:
  - z wolnej ręki ( na podst., k.c. - gdy maja one cenę towarową lub giełdową)
  - na drodze przepisów szczególnych
  - w drodze licytacji publicznej (inne ruchomości)

• Sprzedaż nieruchomości oraz innych rzeczy i praw ( wymienionych w ustawie) odbywa się w drodze publicznej licytacji wg przepisów k.c. o egzekucji, jednak za zgodą rady wierzycieli mogą być sprzedane z wolnej ręki.

Pytanie 32. Postępowanie układowe, zasady, tryb postępowania.

Do przeprowadzenia postępowania układowego właściwy jest wyłącznie sąd rejonowy - sąd gospodarczy. To postępowanie nieprocesowe. Sąd orzeka na posiedzeniu niejawnym. Orzeczenia sądu mają formę postanowień. O umorzeniu postępowania sąd ogłasza przez obwieszczenie, a wszczęcie postępowania przez obwieszczenie a także w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

1. Sąd otwiera postępowanie układowe na wniosek przedsiębiorcy. Wniosek nosi nazwę podania, do którego przedsiębiorca powinien dołączyć:

- propozycje układowe;

- bilans z rachunkiem wyników;

- wyciąg z rejestru, jeśli podlega wpisowi do rejestru;

- spis wierzycieli, z podaniem ich nazwisk i imion lub firm oraz wymienieniem wierzytelności i terminów ich płatności, a także spis wierzytelności, które nie są objęte postęp. układowym;

- dodatkowo osobiste zapewnienie, że podane okoliczności są prawdziwe i wyczerpujące.

Propozycje układowe powinny być jednakowe w stosunku do wszystkich wierzycieli. Propozycje układowe obejmować mogą odroczenia spłaty długów, rozłożenia spłaty długów na raty, wskazanie czy i w jaki sposób wykonanie zobowiązań objętych układem ma być zabezpieczone.

2.Przed rozstrzygnięciem podania o wszczęcie post. układowego przewodniczący sądu może żądać opinii biegłych, a także opinii urzędów i instytucji co do tego czy post. ukł. jest wskazane.

3.Postanowienie sądu co do otwarcia post. ukł. lub jego odmowy powinno być wydane w ciągu 2 tygodni od daty wniesienia podania.

4.W postanowieniu sąd wyznacza sędziego-komisarza, nadzorcę sądowego. Sędzia-komisarz - kieruje tokiem postępowania, nadzoruje czynności nadzorcy sądowego i wykonuje czynności, które nie należą do sądu. Nadzorca sądowy sprawuje pod kontrolą sędziego-komisarza nadzór nad przedsiębiorstwem które te postanowienie dotyczy, zamyka księgi przedsiębiorcy, sprawdza złożony przez niego bilans. Za szkody wyrządzone niesumiennym pełnieniem obowiązków ponosi on odpowiedzialność.

5.Wierzyciel zgłaszając wierzytelność w post. układowym wymienia sumę i tytuł wierzytelności.

6.Po sprawdzeniu wierzytelności sędzia-komisarz wciąga ją na listę wierzytelności.

7.Wciągnięcie wierzytelności na listę uprawnia wierzyciela do udziału w postępowaniu układowym i określa sumę, z którą może on uczestniczyć w zgromadzeniu wierzycieli i układzie.

8.Zgromadzenie wierzycieli na którym dochodzi do zawarcia układu zwołuje sędzia-komisarz. Do skuteczności uchwał zgromadzenia niezbędna jest obecność co najmniej połowy uprawnionych wierzycieli. Jeśli brak jest wymaganego kworum sędzia-komisarz może wyznaczyć nowy termin.

9.Układ zostaje przyjęty, gdy wypowie się za nim większość głosujących wierzycieli posiadających łącznie nie mniej niż 2/3 ogólnej sumy wierzytelności uprawniających do uczestnictwa w Zgromadzeniu.

10.Gdy dłużnik chce uzyskać zmniejszenie długów o ponad 40% wymagana jest większość głosujących wierzycieli posiadających co najmniej 4/5 ogólnej sumy wierzytelności uprawniających do uczestnictwa w Zgromadzeniu.

11.Wierzyciele decydują, czy powinien być wyznaczony kurator nadzorujący wykonanie układu.

12.Układ ten dla swej skuteczności wymaga zatwierdzenia przez sąd.

13.Jeżeli wierzyciele czują się pokrzywdzeni to od układu mogą złożyć rewizję. Na postanowienia sądu drugiej instancji służy kasacja.

14.Po stwierdzeniu na wniosek przedsiębiorcy lub kuratora że układ został wykonany sąd wydaje postanowienie o ukończeniu postępowania, które podlega obwieszczeniu.

Pytanie 33 Leasing /rodzaje, charakterystyka/

• Leasing - umowa na mocy której posiadacz dobra daje prawo używania go przez określony czas innej osobie fizycznej lub prawnej w zamian za ustalone okresowe opłaty. Jest to forma najmu lub dzierżawy ruchomych środków trwałych albo nieruchomości, umożliwiająca podmiotom, które z niej korzystają, wykorzystanie określonych składników majątkowych bez konieczności ich nabycia.

• Rodzaje leasingu:

Leasing pośredni - leasingiem zajmują się wyspecjalizowane firmy, które nabywają urządzenia od producentów, a następnie oferują ich leasing innym podmiotom, często w innych krajach. Jest to transakcja trójstronna.

Leasing bezpośredni - prowadzony jest przez wytwórców danego sprzętu. Jest to transakcja dwustronna.

Leasing finansowy - umowa przewiduje przejście prawa własności leasingowanego przedmiotu na biorcę z chwilą zakończenia obowiązywania kontraktu, przedmiot ulega prawie całkowitej amortyzacji w okresie trwania kontraktu, a utrzymanie, naprawa oraz koszty amortyzacji obciążają leasingobiorcę.

Leasing operacyjny, bieżący - po wygaśnięciu umowy przedmiot leasingu wraca do leasingodawcy, on też odpowiada za naprawy i remonty, jego obciążają koszty amortyzacji. Jest to umowa zawierana zwykle na okres krótszy niż L. Finansowy.

Leasing zwrotny - właściciel sprzedaje część własnego majątku firmie leasingowej, a następnie bierze go od niej w leasing.

Leasing wspomagany - leasingodawca pokrywa tylko część ceny zakupu dobra, a na resztę udzielany jest kredyt hipoteczny pod zastaw tego elementu majątku. Tytuł własności zachowuje jeszcze inny podmiot zwany powiernikiem. Na jego konto wpływają raty leasingowe, które przeznacza on w pierwszej kolejności na spłatę rat i odsetek od kredytu i później na raty dla leasingodawcy. Gdy okres leasingu dobiega końca powiernik spłaca wierzycieli i własność przedmiotu leasingu przechodzi na leasingodawcę.

Leasing netto - tylko najem lub dzierżawa majątku

Leasing brutto - leasingobiorca dodatkowo zajmuje się obsługą, konserwacją i naprawami leasingowanego przedmiotu.

• Inne formy leasingu (wymieniane na wykładzie):

Net leasing - na leasingobiorcy ciąży obowiązek utrzymania rzeczy tzw. Leasing czysty

Full leasing - leasingodawca ponosi koszty utrzymania rzeczy

Revolving leasing - dotyczy zwłaszcza urządzeń które szybko starzeją się moralnie, np. komputery

• Prawny charakter leasingu: (z wykładu)

1. jest to konkretna umowa cywilna, formularzowa

2. nie jest to forma najmu, ani kredytu

3. jest zawsze na czas oznaczony

4. zawsze dotyczy rzeczy, nigdy praw

5. jest to umowa konsensualna(polega na umowie między stronami), odpłatna (stawka leasingowa, zysk). Jest podejmowana w zakresie działalności przedsiębiorstwa. Jej przedmiotem mogą być rzeczy oddane w używanie

6. jest formą kredytu rzeczowego

7. umowy leasingowe są bardzo elastyczne

8. leasing przeznaczony jest głównie dla firm silnych ekonomicznie

9. leasing:

• zwiększa płynność finansową środków własnych

• poprawia zdolność kredytową

• umożliwia elastyczne płacenie rat leasingowych

• stabilizuje warunki działania przedsiębiorstwa

Pytanie 34 Franchising /rodzaje charakterystyka/

• Franchising - odpłatne udostępnienie opatentowanej technologii lub systemu usług. Polega na udzielaniu przez jakiś podmiot gospodarczy (zwany Franczyzerem) innemu podmiotowi (zwanemu Franczyzantem) prawa do działania w określony sposób, według określonych standardów i często używając marki franczyzera. W zamian za to franczyzant zobowiązuje się do utrzymania odpowiednich standardów i wnoszenia dawcy opłat: wstępnych (za dopuszczenie do sieci) i bieżących.

• 3 formy franchisingu:

1. dystrybucyjną - polega na centralizacji dystrybucji towarów

2. produkcyjną - podobnie jak licencja, ale brak tu zasady wyłączności i na danym obszarze towrzy się sieć producentów

3. usługową - najczęściej spotykany

• Cechy franchisingu:

• franczyzant prowadzi działalność samodzielnie (we własnym imieniu i na własny rachunek), na określonym obszarze ale na podstawie licencji, według wskazówek i pod kontrolą dawcy.

• podstawą stosunku prawnego między stornami jest umowa, która określa prawa i obowiązki stron

Pytanie 35 Przekształcenia spółek /zasady ogólne/

• Z chwilą wpisu do rejestru sp. przekształconej, sp. przekształcana staje się sp. przekształconą. Sąd Rejestrowy z urzędu wykreśla sp. przekształcaną z rejestru.

• Spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki sp. przekształcanej. Pozostaje ona przedmiotem pozwoleń, koncesji, ulg, które posiadała przed przekształceniem, chyba że ustawa stanowi inaczej.

• Wspólnicy sp. przekształcanej uczestniczący w przekształceniu stają się z dniem przekształcenia wsp. sp. przekształconej

• Jeśli nastąpiła zmiana nazwy to przez rok należy obok nowej podawać stara nazwę f-my

• Do przekształcenia sp. wymaga się :
  - sporządzenia planu przekształcenia sp. wraz z załączoną opinią biegłego rewidenta
  powzięcia uchwały o przekształceniu
  - powołania członków organów sp. przekształconej, albo określenie wsp. prowadzących sprawy tej sp. i reprezentujących ją
  - zawarcia umowy albo podpisania statutu sp. przekształconej
  - dokonania wpisu w rejestrze sp. przekształconej i wykreślenia sp. przekształcanej

• Jeśli wsp. ma zastrzeżenia co do rzetelności wyceny udziałów/ akcji, może (najpóźniej w dniu powzięcia uchwały) zażądać ponownej wyceny wartości bilansowej udziałów/ akcji. Jeżeli sp. nie uwzględni żądania ma 2 m-ce na wniesienie powództwa o ustalenie ww. wartości. Powództwo to nie jest przeszkodą w przekształceniu.

• Osoby działające za sp. przekształconą odpowiadają solidarnie za szkody spowodowane naruszeniem prawa lub umowy albo statutu sp. przekształconej w trakcie jej przekształcenia, chyb że nie ponoszą winy. Biegły rewident odpowiada sam za wyrządzone przez siebie szkody, kilku odpowiada solidarnie. Roszczenia powyższe przedawniają się w ciągu 3 lat

• Wniosek o wpis do rej. Składają wszyscy członkowie zarządu, albo wsp. mający prawo do reprezentacji sp. przekształconej

• To samo dot. ogłoszenia o przekształceniu.

Pytanie 36 Weksel /deefinicja, rodzaje/

• Weksel - jest papierem wartościowym o określonej przez prawo formie, w którym wystawca albo sam przyrzeka zapłatę określonej sumy pieniężnej albo poleca taką zapłatę osobie trzeciej. Jednocześnie wystawca przyjmuje bezwarunkową odpowiedzialność za zapłatę weksla.

• Rodzaje weksli:

Weksel własny „sola” - bezwarunkowe, pisemne, w ustalonej przez prawo formie, zobowiązanie wystawcy do zapłaty określonej kwoty pieniędzy wskazanej osobie (remitentowi) w oznaczonym miejscu i czasie.

Weksel trasowany (ciągniony) „trata” - papier wartościowy o ściśle określonej przez prawo formie zawierający bezwarunkowe polecenie wystawcy (trasata) zapłaty przez osobę wskazaną na wekslu (trasanta) kwoty wekslowej w określonym miejscu i czasie na rzecz osoby trzeciej (remitenta).

• W praktyce gospodarczej wykorzystuje się także inny podział weksli i wyróżnia się tu:

Weksel gwarancyjny - wykorzystywany jako zabezpieczenie pewnych przyszłych roszczeń, np. jako zabezpieczenie bankowi spłaty zaciągniętego kredytu

Weksel towarowy - związany z bieżącym obrotem towarowym i powstaniem zobowiązania jednej ze stron kontraktu do zapłaty za dostarczony towar bądź usługę.

Weksel finansowy - weksel ciągniony na finansowanie kosztów przewozu lub przerobu zapasów surowcowych

Weksel in blanco - dokument zawierający co najmniej podpis wystawcy lub akceptanta, złożone w zamiarze zaciągnięcia zobowiązania wekslowego. Pozostała część formularza pozostaje bez wypełnienia.

• Funkcje weksla

Kredytowa - występuje w transakcji kupna - sprzedaży i polega na udzieleniu nabywcy krótkoterminowego kredytu tzw. kupieckiego. Weksel ułatwia dokonanie transakcji z zapłatą w późniejszym terminie.

Obiegowa - weksel może być przez posiadacza przeniesiony na inną osobę, której również taka możliwość przysługuje.

Płatnicza - ściśle związana z f. obiegową - polega na możliwości regulowania zobowiązań przy pomocy weksla. Weksel dotyczy jednak przyszłej płatności, a więc zobowiązanie wygasa dopiero po zapłacie należności wynikającej z weksla.

Gwarancyjna - polega na zabezpieczeniu przy pomocy weksla roszczeń, jakie mogą występować w trakcie wykonywania umowy wskutek jej naruszenia przez wystawcę weksla. Funkcja ta realizowana jest przy pomocy weksla in blanco

Refinansowa - polega na możliwości złożenia weksla w banku do dyskonta.

• Cechy weksla:

1. Zobowiązanie wekslowe jest samoistne czyli oderwane od przyczyny, jaka spowodowała powstanie tego zobowiązania, tzn. osoba zobowiązana do zapłaty nie może podważać żądań wierzyciela do uregulowania należności wekslowej przez zgłaszanie wobec niego pretensji dotyczących nienależytego wykonania świadczenia, z tytułu którego dokument wystawiono lub innych wzajemnych roszczeń.

2. Weksel umożliwia przenoszenie przez posiadacza dokumentu praw w nim zawartych na inne osoby

Pytanie 37 Czek /definicja rodzaje/

Pytanie 38 - 44 Porównania

Pytanie 45 Podstawowe zasady obrotu papierami wartościowymi

Pytanie 46 W jakiej formie mogą odbywać się zgromadzenia akcjonariuszy? Rodzaje zgromadzeń oraz zasady działania

Pytanie 37 Czek /definicja, rodzaje/

• Czek - jest papierem wartościowym wystawianym w ściśle określonej przez prawo czekowe formie, zawierającym w swej treści polecenie wypłaty przez bank określonej kwoty pieniężnej okazicielowi czeku lub osobie w nim wskazanej ze środków wystawcy czeku znajdujących się w tym banku.

• Rodzaje czeków:

1. Ze względu na sposób określenia osoby uprawnionej:

Czeki imienne - zawierają nazwisko remitenta

Czeki na okaziciela - bank nie ma obowiązku sprawdzania tożsamości remitenta. Przenoszenie takiego czeku na inną osobę nie wymaga indosu - wystarcza wręczenie czeku.

Czeki na zlecenie

2. Ze względu na sposób zaspokajania wierzyciela:

Czek kasowy (zwykły, gotówkowy) - dyspozycja obciążenia rachunku wystawcy z jednoczesnym wypłaceniem środków okazicielowi czeku lub osobie na nim wskazanej choćby to był wystawca czeku. Upoważnia do podjęcia gotówki po sprawdzeniu pokrycia na koncie wystawcy. Może być przekształcony na rozrachunkowy.

Czek rozrachunkowy - powstaje gdy wystawca lub posiadacz czeku zabroni zapłaty w gotówce umieszczając zastrzeżenie „przelać na rachunek” lub „do rozrachunku” lub równoznaczne - wypełnienie zobowiązań pieniężnych bez użycia gotówki. Nie można zainkasować gotówki. Należność zapisywana jest na dobro konta posiadacza czeku.

• Cz. R. Gwarantowany - czek realizowany jest bez względu na stan rachunku wystawcy, na podstawie umowy między bankiem i jego klientem)

• Cz. R. Potwierdzony - zawiera oświadczenie płatnika (banku), że czek ma pokrycie na rachunku. Można go zainkasować w innym banku bez sprawdzania konta wystawcy lub przekształcić w rozrachunkowy.

Czek zakreślony - chroni on posiadacza przed skutkami utraty czeku. Wypłata następuje tylko na rzecz innego banku lub osoby wskazanej przez klienta w umowie z bankiem. Zapewnia wysokie bezpieczeństwo obrotu. Zakreślenia dokonuje się poprzez umieszczenie na przedniej stronie czeku dwóch linii równoległych. Zakreślenie może być:

Ogólne - między liniami nie ma żadnej wzmianki lub znajduje się wyraz bank. Czek taki trasat może zapłacić tylko do rąk swojego klienta lub innemu bankowi

Szczególne - między liniami wpisuje się nazwę banku. Czek taki można zapłacić tylko wskazanemu bankowi.

Czek in blanco - wystawiony z pominięciem pewnych istotnych elementów (zawiera co najmniej podpis wystawcy), które muszą być uzupełnione najpóźniej w momencie realizacji czeku.

Czek bankierski - dokument wystawiany zgodnie przepisami prawa czekowego przez jeden bank, drugiemu. Bank wystawca poleca wskazanemu bankowi wypłacenie określonej sumy pieniężnej osobie wskazanej w tekście dokumentu. Trasat dokonuje wypłaty w ciężar konta wystawcy po sprawdzeniu podpisów.

Czek postdatowany - dzień wskazany jako data wystawienia jest późniejszy niż rzeczywista data wystawienia

Czek antydatowany - dzień wskazany jako data wystawienia jest wcześniejszy niż rzeczywista data wystawienia.

• Funkcje czeków:

1. rozliczeniowo - płatnicza - czek wręczany jest zamiast gotówki przy zakupie towarów i usług, a zapłata za czek następuje w formie gotówkowej lub bezgotówkowej

2. obiegowa - związana z możliwością nieograniczonego przenoszenia praw czekowych jednej strony na drugą za pomocą indosu

3. gwarancyjna - zabezpieczenie zapłaty czeku przez wszystkie osoby na nim podpisane

4. kredytowa - czek może być narzędziem kredytu kupieckiego

5. refinansowa - czek można złożyć do dyskonta czyli uzyskać za niego zapłatę od innego banku niż trasat przed otrzymaniem pokrycia przez trasata.

Pytanie 45 Podstawowe zasady obrotu papierami wartościowymi

• Zasady organizacji i funkcjonowania giełd papierów wartościowych w poszczególnych krajach są zróżnicowane. Ogólnie biorąc, giełdy pap. wartościowych tworzone są w formie spółek akcyjnych lub organizacji publiczno- prawnych.

Uczestnicy giełd

Do bezpośredniego zawierania transakcji na giełdach dopuszczane są zazwyczaj 2 kategorie osób, spełniających określone warunki. Są to:

1. Pośrednicy - tzw. maklerzy, brokerzy giełdowi - zwykle przedstawiciele firm maklerskich, trudniących się obrotem papierami wartościowymi. Działają oni zwykle na zlecenie klientów (osób prywatnych, przedsiębiorstw, instytucji), pobierając za swoje usługi odpowiednią prowizję.

2. Samodzielni uczestnicy giełd - są zwykle przedstawicielami banków i innych instytucji finansowych, którzy dokonują transakcji głównie na rachunek własny macierzystej jednostki. Mogą też przeprowadzać transakcje na rachunek swoich klientów , którzy zdeponowali u nich walory w celu sprzedaży lub zlecili kupno papierów. Ich zarobek stanowi różnica między cenami zakupu a sprzedaży poszczególnych walorów.

Dopuszczenie papierów wartościowych do obrotu

Przeprowadza się tu bardzo ostrą weryfikację - ma to znaczenie dla wiarygodności dokumentów będących przedmiotem transakcji. Weryfikację taką przeprowadza specjalna komisja.

Z reguły dopuszczenie papierów wartościowych prywatnych emitentów do obrotu giełdowego następuje dopiero o upływie pewnego czasu obrotu tym walorem poza giełdą, a emitent musi legitymować się odpowiednim kapitałem oraz zyskownością. Walory powinny znajdować się u licznych inwestorów i powinny być przedmiotem ciągłych operacji kupna - sprzedaży.

Regulamin giełdy może też określać sytuacje, kiedy eliminuje się z obrotu dopuszczone poprzednio walory w razie spadku ich jakości albo w razie skoncentrowania akcji w rękach ograniczonej liczby posiadaczy, co spowodowałoby zanik operacji tymi walorami na giełdzie.

Notowania giełdowe

Czyli ceny (kursy), według których zawierano danego dnia transakcje giełdowe są ujmowane w formie specjalnego wykazu, tzw. ceduły giełdowej. Treść notowań giełdowych ustala regulamin.

Organy giełdy

Zarząd - naczelny organ giełdy. Podejmuje m.in. decyzje w sprawie członkostwa giełdy, ustala opłaty wnoszone przez członków za uczestnictwo, zarządza finansami instytucji, nadzoruje przestrzeganie regulaminu giełdy, itp.

Komisja - decydująca o dopuszczeniu do obrotu nowych walorów do obrotu

Izba maklerów (brokerów) - samorządowy organ nadzorujący działalność swoich członków na giełdzie i jej zgodność z regulaminem oraz z powszechnie uznanymi zwyczajami.

Organy powołane do rozpatrywania spraw spornych między członkami oraz spraw dyscyplinarnych - wyrokują one z mocą obowiązującą członków w razie naruszenia zasad wiarygodności i solidarności w zakresie dokonywanych na giełdzie transakcji.

Podstawowe operacje giełdowe

T. Natychmiastowe - (kasowe) - realizowane bezpośrednio po ich zawarciu - nie później niż przed upływem 1-2 dni po ich dokonaniu. Po upływie tego terminu powinno nastąpić wydanie walorów nabywcy, ich odbiór przez kupującego oraz zapłata umówionej należności z należnymi prowizjami. Przekazanie papierów wartościowych nie musi następować w fizycznie, jeżeli są one zdeponowane w banku lub innej instytucji powierniczej. Wystarczy wówczas odpowiedni akt o przeniesieniu własności zdeponowanego portfela akcji lub na przekazaniu kwitu depozytowego.

T. Terminowe - (forward) - między datą ich zawarcia i datą realizacji występuje pewien świadomie wydłużony okres. Uczestnicy takiej transakcji uzgadniają wzajemnie ilość papierów danego rodzaju oraz kurs wg którego transakcja ma być zrealizowana w przyszłości, a także termin jej zamknięcia (rozliczenia)

• T.T. bezwarunkowe - powinny być wykonane zgodnie z umową kupna - sprzedaży (tzn. łączyć się z wydaniem walorów kupującemu w zamian za zapłatę.

Jednak bardzo często umowa przewiduje odstąpienie od tego zobowiązania przez zapłacenie przez jedną ze stron odpowiedniej premii wynikającej z różnicy kursów.

• Wówczas sprzedający nie musi dysponować odpowiednim pakietem walorów w momencie likwidacji operacji, ani kupujący nie jest zobowiązany do jego odbioru. Transakcja sprowadza się więc tylko do spekulacji kursowej. Jest to T.T. nierzeczywista (futures).

Pytanie 46. W jakiej formie mogą odbywać się Zgromadzenia Akcjonariuszy? Rodzaje Zgromadzeń i ich zasady.

Walne zgromadzenie - stanowi o najważniejszych sprawach związanych z bytem i działalnością S.A. Może być ono zwyczajne i nadzwyczajne. Jego kompetencje określają zarówno przepisy k.s.h. jak i statut spółki. Uchwały WZ mogą być powzięte w każdej sprawie spółki o ile nie należy ona do kompetencji zarządu czy rady nadzorczej. Zwyczajne walne zgromadzenie powinno się odbywać w terminie 6 miesięcy po upływie każdego roku obrotowego. Zwołuje je zarząd lub rada nadzorcza. Nadzwyczajne walne zgromadzenie zwoływane jest w przypadkach przewidzianych w kodeksie spółek handlowych i statucie spółki oraz gdy organy spółki lub osoby uprawnione do zwołania takiego WZ uznają to za wskazane. Może się ono odbyć w każdej sprawie i czasie. Zwołuje je tylko zarząd RN może to zrobić tylko jeśli zwołanie jego uzna za wskazane a zarząd nie zwoła zgromadzenie w terminie 2 tygodni od dnia złożenia odpowiedniego żądania). Statut może przyznać uprawnienie zwoływania WZ innym osobom. Prawo do zwoływania NWZ przysługuje również akcjonariuszom (reprezentującym co najmniej 1/10 kapitału zakładowego. Żądanie takie muszą oni złożyć na piśmie do zarządu na miesiąc przed proponowanym terminem WZ. Jeśli w terminie do 2 tygodni od dnia przedstawienia żądania zarządowi NWZ nie zostanie zwołane, sąd rejestrowy może po wezwaniu zarządu do oświadczenia, upoważnić do zwołania NWZ akcjonariuszy występujących z tym żądaniem.

WZ zwołuje się przez ogłoszenie w Monitorze Sądowymi Gospodarczym, co najmniej na 3 tygodnie przed terminem WZ, w tym ogłoszeniu podaje się dokładną datę, godzinę i miejsce odbycia WZ, oraz szczegółowy porządek i projekty uchwał. WZ może być również zwołane za pomocą listów poleconych lub pocztą kurierską za pisemnym potwierdzeniem odbioru, wysłanymi co najmniej 2 tygodnie przed terminem WZ. WZ odbywa się w siedzibie spółki . Prawo głosu na WZ przypisane jest wyłącznie do akcji (jeden głos = jedna akcja). Akcjonariusze mogą uczestniczyć w WZ osobiście lub przez pełnomocników.

Pytanie 47 Możliwość wyłączenia wsp. w sp. cywilnej oraz w innych spółkach prawa handlowego. Podaj zasady

sp. cywilna: wspólnik uprawniony jest do wystąpienia ze spółki: *przez wypowiedzenie swego udziału na 3 m-ce przed upływem roku obrachunkowego (z ważnych powodów bez okresu wypowiedzenia) *przez wypowiedzenie udziału ze strony wierzyciela osobistego wsp.

sp. jawna - *wsp. może wypowiedzieć umowę sp. na 6 m-cy przed końcem roku obrotowego. Wypowiedzenia dokonuje się w formie pisemnego oświadczenia, które należy złożyć pozostałym wsp. lub wsp. reprezentującemu sp. W przypadku wyst. wsp. ze spółki wartość udziału kapitałowego wsp. albo jego spadkobiercy oznacza się na podst. osobnego bilansu, uwzględniającego wartość zbywczą sp.

Wsp. występujący uczestniczy w zysku i stracie ze spraw jeszcze nie zakończonych, nie mają oni jednak wpływu na ich prowadzenie

* Wierzyciel sp. może na podstawie tytułu egzekucyjnego uzyskał możliwość zajęcia roszczeń służących wsp.. Wierzyciel wsp. może uzyskać zajęcie tylko tych praw, którymi wolno było wsp. rozporządzać z tytułu udziału w sp.

Jeżeli sp. składała się z 2 wspólników, a po stronie jednego z nich zaistnieje przesłanka do rozwiązania sp., sąd może przyznać drugiemu wsp. prawo do przejęcia majątku sp. z obowiązkiem rozliczenia się z wyst. wsp.

sp. komandytowo-akcyjna - wypowiedzenie umowy sp. przez komplementariusza i jego wystąpienie ze sp. jest dopuszczalne jedynie wtedy, jeśli statut tak stanowi. Akcjonariuszowi nie przysługuje prawo wypowiedzenia umowy sp.

sp. z o.o. - Wystąpienie wspólnika może być orzeczone tylko przez sąd w razie zaistnienia ważnych przyczyn na żądanie:

• wszystkich pozostałych wsp. lub

• AZ może określić konkretnych wsp. którzy mogą wystąpić z takim powództwem

W obu przypadkach udziały wsp. żądających wyłączenia muszą stanowić więcej niż1/2 kap. zakł. Wspólnicy mogą żądać zabezpieczenia powództwa (tzn. zawieszeniu praw udziałowych wsp. w sp.). Sąd może orzec o zabezpieczeniu z ważnych powodów.

Warunkiem wyłączenia jest przejęcie udziałów wsp. wyłączonego..

Sąd orzekając wyznacza termin w ciągu którego ma być zapłacona cena przejęcia wyłączonego udziału wraz z odsetkami (od dnia doręczenia pozwu). Jeśli kwota nie zostanie zapłacona wyłączenie staje się nieskuteczne. W tym przypadku wsp, ma prawo żądać od pozywających naprawienia szkody.

Jeśli kwota zostanie zapłacona wsp. uważa się za wyłączonego od dnia doręczenia pozwu.

Pytanie 48 Co może być wkładem do spółek prawa handlowego

Wkładem do spółek prawa handlowego mogą być:

• świadczenia pieniężne

• świadczenia niepieniężne czyli aporty, które obejmują m.in. ruchomości, nieruchomości, wszelkiego rodzaju praw, patenty, koncesje, pracę

W poszczególnych spółkach wkładem mogą być:

1. spółka jawna - wkład wspólnika może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw, na dozwoleniu używania rzeczy lub praw albo wykonywaniu pracy

2. spółka partnerska - w spółce tej wkładem mogą być pieniądze lub rzeczy (np. meble, sprzęty); wspólnicy mogą wnieść wkłady w dowolnej wysokości

3. spółka komandytowa - wkładem mogą być świadczenia pieniężne lub niepieniężne. W spółce tej wkładem komandytariusza nie mogą zaś być jego zobowiązania do wykonania pracy lub świadczenia usług na rzecz spółki, oraz wynagrodzenie za usługi świadczone przy powstaniu spółki.

4. Spółka komandytowo-akcyjna - wkłady w formie pieniężnej jak i niepieniężnej

5. Sp. z o.o. - wkładem mogą być środki pieniężne jak i aporty tj. ruchomości, nieruchomości, wierzytelności, patenty, a nawet przedsiębiorstwo jako całość. Aportem nie może być zaś prawo niezbywalne lub świadczenie pracy bądź usługi.

6. S.A. - wkłady pieniężne i niepieniężne

Pytanie 49 W jakich celach powołuje się spółki prawa handlowego?

Sp. akcyjna może być zawiązana dla każdego celu prawnie dozwolonego. Celem tym może być każdy cel, gospodarczy i niegospodarczy (np. kulturalny, charytatywny), byle tylko był on prawnie dopuszczalny.

Sp z o.o. może być obecnie tworzona w każdym celu prawnie dozwolonym, a nie tylko - jak dotychczas - w celu gospodarczym.

Sp. j. powoływana jest do prowadzenia wyłącznie działalności zarobkowej i to w większym rozmiarze.

51. Sposoby zawiązania spółki akcyjnej. Tryb postępowania założycieli.

Do powstania S.A. wymagane jest:

• zawiązanie spółki i podpisanie statutu przez założycieli,

• Wniesienie przez akcjonariuszy wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego,

• Ustanowienie zarządu i rady nadzorczej

• Wpis do rejestru.

Zawiązanie S.A. następuje z chwilą objęcia wszystkich akcji. Statut spółki może określać minimalną bądź maksymalną wysokość kapitału zakładowego (co najmniej 500.000 zł.) oraz złożenia przez zarząd, przed zgłoszeniem spółki do rejestru, oświadczenia w formie aktu notarialnego o wysokości objętego kapitału zakładowego. Oświadczenie to powinno również zawierać postanowienie o dookreśleniu kapitału zakładowego w statucie.

Zawiązanie spółki akcyjnej może nastąpić przez samych założycieli lub łącznie z osobami trzeci mi (zawiązanie łączne lub jednoczesne), albo w drodze publicznej subskrypcji akcji (założenie sukcesywne). Zawiązanie łączne (jednoczesne) spółki - zgodna na założenie S.A. i brzmienie statutu i objęcie akcji przez założyciela (-li) lub łącznie z osobami trzecimi powinna być wyrażona w jednym lub kilku aktach notarialnych (w tych aktach należy również stwierdzić dokonanie wyboru pierwszych organów spółki).

Pytanie 49 W jakich celach powołuje się sp. prawa handlowego

Pytanie 50 Likwidacja spółki z o.o. i s.a.

Likwidacja sp. z o.o. i sp. akcyjnej przeprowadzane jest podobnie

Likwidacja poprzedzona być musi przyczynami uzasadniającymi rozwiązanie sp.sąto:

• przyczyny przewidziane w AZ sp.

• uchwała wsp. o rozwiązaniu sp. albo przeniesieniu siedziby sp. za granicę, stwierdzona protokołem sporządzonym przez notariusza

• ogłoszenie upadłości sp.

• inne przyczyny przewidziane prawem

• Do dnia złożenia wniosku o wykreślenie sp. z rej może likwidacji zapobiec uchwała WZ/ZW powzięta na zasadach jak zmian statutu, przy obecności min ½ kap. zakł.Mozliwości takiej nie ma gdy rozwiązanie następuje mocy prawomocnego orzeczenia sądu.

• O rozwiązaniu sp. orzeka sąd rej na wniosek osoby mającej interes prawny, albo z urzędu, po przeprowadzeniu rozprawy.

• Likwidację prowadzi się pod firmą sp. z dodaniem oznaczenia „w likwidacji”.

• Otwarcie likwidacji powoduje wygaśnięcie prokury.

• Przeprowadzenie likwidacji rozpoczyna jej otwarcie, a kończy wykreślenie sp. z rej. aż do chwili wykreślenia sp. posiada osobowość prawną, po wykreśleniu traci ją.

• Likwidację przeprowadzają likwidatorzy, których ze wzgl. na spos. ich ustanowienia można podzielić na:

1. ustawowych - którymi są zarządy sp.

2. powołanych uchwałą wsp.

3. powołanych przez sąd w razie sądowego rozwiązania sp.

Likwidatorzy posiadają uprawnienia przewidziane dla zarządu sp. mają obowiązek stosować się do uchwał wsp., a ustanowieni przez sąd do jednomyślnych uchwał wsp.

Likwidatorzy powinni zakończyć interesy bieżące sp., ściągnąć wierzytelności, wypełnić zobowiązania i spieniężyć majątek. Nowe interesy mogą wszczynać tylko gdy jest to potrzebne do zakończenia spraw w toku.

• Celem postępowania likwidacyjnego jest zabezpieczenie interesów wszystkich wspólników, a przede wszystkim interesów wierzycieli, którzy mogą poszukiwać zaspokojenia swych roszczeń jedynie za maj. sp.

• Zakończenie postępowania nast. z chwilą całkowitego spieniężenia i podziału majątku m-dzy wsp. Jeśli maj. sp. zostanie wyjawiony po jej wykreśleniu z rej. likwidacja ciągnie się dalej.

Po zakończeniu likwidacji i po zatwierdzeniu przez ZW ostatecznych rachunków, likwidatorzy powinni ogłosić sprawozdanie likwidacyjne i złożyć je sądowi rejestrowemu z jednoczesnym zgłoszeniem wniosku o wykreślenie sp. z rej.

jeśli po zakończeniu likwidacji WZ/ZW nie odbyło się z powodu braku kworum, likwidatorzy działają dalej bez zatwierdzenia sprawozdania likwidacyjnego.

• Podział majątku następuje po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli, następuje w proporcji do ich udziałów, chyba że AZ zakłada inny sposób.

• Księgi dokumenty sp. zlikwidowanej powinny być oddane na przechowanie osobie wskazanej w statucie lub uchwale WZ/ZW, jeśli brak wskazania osobę wyznacza sąd rejestrowy. Z upoważnienia sądu rejestrowego akcjonariusze i osoby mające interes prawny mogą przeglądać księgi i dokumenty.

Pytanie 51 Sposoby zawiązania spółki akcyjnej. Tryb postępowania założycieli

Pytanie 1 Definicja prawa handlowego

1

8

---