I Kierowanie- polega na działaniu zmierzającym do spowodowania postępowania podwładnych zgodnie z celem kierującego. Obecnie pojęcie kier. rozumie przez: zapewnienie warunków do realizacji celu, kojarzenie interesów firmy z innymi osobami, do kier. tyle talentu co wiedzy. Żeby kimś kier. potrzebna tzw. władza organiz. Źródłem władzy jest hierarchia organizatorska- daje autorytet formalny (wynika z zajmowanego stanowiska) jest też autorytet nieformalny. Jest wskazane by wysokiemu aut. formalnemu towarzyszył aut. nieformalny. Najwyższą pozycję w firmie ma dyrektor- jest to organ jednoos. Samorząd załogi tworzy kierownictwo naczelne, które jest wyłącznym org. zarządzaj. Zarządza firmą- zwierzchnikiem jest dyr. który wydaje polecenia. Reprezentowanie firmy - m.in. składanie oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątk. Również występowanie we wszystkich sprawach przed org. państw. i in. Z-ca dyr. i in. szefowie tworzą kier. wew.- f. pomocnicza władzy naczelnej. Odpowiedz. kier.- odpow. za to czego jest sprawcą, za to za co w myśl przepisów powinien być sprawca choć nie jest, kier. odpowiada za dobór ludzi, i za ich pomyłki. Obowiązki - kieruje ludźmi aby realizować powierzone im zadania, stwarzanie dobrych warunków pracy, pobudzenia podwładnych do dobrej pracy, przyczynianie się do rozwoju- awansu życiowego podwładnych i rozwój firmy. Podejmowanie decyzji- dokonywanie wyboru z pośród różnych wariantów przyszłego działania. Jest to przetwarzanie inf-cji wejściowych w wyjściowe, decyzje musza być podejm. w odpowied. czasie lepiej jest podjąć decyzję za wcześnie- niepełne poznanie problematyki przy decyzjach podjętych za późno -wzrost kosztów działania. Proces decyzyjny - 2 fazy. F. podejm. decyzji i f. Realizacji. Czas martwy- rozpoznanie problemu, wybór wariantu działania, przekazanie- decyzji, nadzór i kontrola, ocena. Impulsem do podjęcia decyzji jest zaistnienie problemu. C. martwy powinien być jak najkrótszy. Po otrzymaniu infor. (sprawdzenie, raport, polecenie) sami musimy dokonać rozpoznania, stwierdzić czy decyzję podjąć natychmiast czy poczekać. Określić cele dopiero potem wiemy do kogo kierować polecenia kto kiedy jakimi środkami i jakie zdania powinien wykonać. Każda decyzja, dział. ma dwa atrybuty: musi być skuteczna - osiągnięcie zamierzonego celu powinna być optym.- przy danych środ. zapewnić najlepsze rozwiązanie.

II. Są metody sformalizowane- w postaci reguł i niesformaliz.- wykorzyst. wiedzę innych. Należy eliminować transfer nawyków i konformizm społeczny. Pracę decyzyjną opieramy na kojarzeniach swobodnych. Burza mózgów - poszukiwanie decyzji ma dwa etapy :namysł 15 -20 min.wypisanie możliwych wariantów działania-ocena rozwiązania-analiza. Robi się narady. Trzeba zwięźle formułować warianty, nie krytykować propozycji innych. By narada miała sens-max.10-15 osób, nikogo z zewn. sami fachowcy-spotkanie nie dłużej niż kilkanaście min. Metoda Gordona -problem formułuje się ogólnie, eliminuje się elementy hamujące rozwój . Met.Philipsa 66- zespoły 6 os. przez 6 min. gotowa decyzja musi być musi być przekazana formalnie do określonej osoby może dotykać tylko spraw służbowych, musi być zrozumiała należy akceptować istotę a nie osobistą . Decyzje należy przekazać z wyprzedzeniem stosując sytuację bodźcową:- nęcącą lub przymusową. Lepsza nęcąca. Po przekazaniu pozostaje nadzór i kontrola, łatwiej po drodze poprawić niż zaczynać od nowa. Kontrole prowadzimy z dwóch względów; osobistego - jesteśmy odpowiedzialni - wzgląd realizującego. Ocena - odbiór wykonanego zadania, robimy sami lub otrzymujemy sprawozdania. Robimy to po to aby: dać wyraz ocenie , sprawdzić czy nie ma błędów, wiedzieć co się dzieje w firmie. Style kierowania Najprostsze kryterium podziału wg. sposobu oddziaływania na podwładnych. SP. AUTOKRATYCZNY - człowiek, który koncentruje władze w swoim ręku, nie pozostawia marginesu swobody podwładnym- nie uznaje kompromisu, stosuje kary a nie nagrody - żelazna ręka. Autokrata- życzliwy. Autokrata surowy Autokrata nieudolny- despota. STYL DEMOKRATYCZNY- pozostawia swobodę działania w rozstrzyganiu spraw- interesuje się sprawami- zachęca do własnego zdania- przyjmuje krytykę. STYL OBOJĘTNY - nie interesuje się biegiem spraw Należy zacząć od stylu autokratycznego i przechodzić do stylu demokratycznego. Kryterium wg. decyzji związanych z rozwojem firmy KONSERWATYSTA- KONIUNKTURALISTA- RYZYKANT- INNOWATOR - IDEALNY (Łączy cechy poprzednich)

III. Podział wg. celów kierowania Kierownik o orientacji osobistej - nakierowany jest na osobiste korzyści - większe płace O orientacji przedmiotowej - ma satysfakcję gdy firmie dobrze się wiedzie. Klasyfikacja wg. Raddina *misjonarz kompromista dezerter autokrata *towarzyski zintegrowany separujący się oddany *autokrata biurokrata życzliwy Mutacje w zależności od sytuacji 4 podstawowe w środku SEPARUJĄCY SIĘ - w razie trudności zaostrza kontrole TOWARZYSKI - dba o dobre warunki międzyludzkie ZINTEGROWANY- emocjonalnie angażuje się w zadania, narady grupowe Właściwe style kierowania - postępowiec- nastawiony na ludzi i zadania. Mutacje towarzyski niewłaściwy- misjonarz, walą się zadania . Właściwy rozwojowiec- dba o ludzi. Separujący się - właściwy biurokrata, służbista, niewłaściwy- dezerter, pasywne postępowanie. W Polsce 73% to niewłaściwy styl kierowania. Brak konkurencji na stanowiskach kierowniczych. Przyczyny niesprawnej pracy kierowników - 1. O charakterze wewnętrznym - wykonywanie pracy którą mogą wykonywać inni- kierownicy chcą trzymać rękę na pulsie- obawa o nielojalność. Kierownik ma się orientować w kwestiach strategicznych. 2. O charakterze zewnętrznym - np. wstrzymanie produkcji , czy spust ścieków do rzeki. Jak kierownik funkcjonować powinien - *planować 70% czasu przeznaczonego na pracę zaplanowaną - nie powinien wykonywać dziennie więcej niż 15 czynności * analizę prognozy 10% czasu efektywnego * kontrola, kontakty z pracownikami 15% Kierownik powinien posiadać *Umiejętność myślenia szerokimi kategoriami , syntezy, kalkulacji, wychowywać podwładnych * dostępność dla podwładnych * zdolność akceptowania cudzych pomysłów * samokrytycyzm * poczucie humoru * aparycja Cechy pozytywne *inteligencja, umiejętność współpracy, wytrwałość, poczucie odpowiedzialności, energia, zrównoważenie, kondycja psychiczna, wzbudzanie zaufania, postawa społeczna, samokrytyka Cechy negatywne Chwiejność niezdecydowanie, nerwowość decyzji, aspołeczność, niepunktualność, pamiętliwość, chorobliwe ambicje.

IV. Formy org. działalności gosp. Określona forma organizacji która podejmuje samodzielne decyzje kierując się własnym interesem związanym z określonym ryzykiem . Powiązania poprzez rynek z gospodarstwami domowymi, bankami, organizacjami finansowymi. Więzi urzeczywistnia się za pomocą, cen, płac, rent, podatków, rent, emerytur. GOSPODAR. DOMOWE - dobrowolny związek ludzi, wspólnie podejmujących decyzje finansowe. Funkcjonowanie jego ma wpływ na to co się dzieje na rynku, jaki popyt, jakie oszczędności. GOSPODARSTWA ROLNE- łączą cechy gosp. Domowego i przedsiębiorstwa produkcyjnego. Reagują nieco inaczej na bodźce rynkowe z powodu charakterystycznego czynnika produkcji (ziemia). Wydłużenie cyklu produkcji. PRZEDSIĘBIORSTWO - podmiot gosp. Prowadzony na własny rachunek. Ma funkcję produkcyjna lub usługową. Celem jest największa korzyść. Czynnikami produkcji są: kapitał ziemia, praca. Dyrekcja- analiza istniejącej sytuacji- ocena bliższej i dalszej perspektywy - ocena możliwości konkurencyjnych. Chęć wytwarzania przy najmniejszych kosztach. SPÓŁKA - przedsięwzięcie gospodarcze należące i zarządzane w zasadzie przez 2 lub więcej osoby. W Polsce dopuszczono 1 osobę. W sensie ekonomicznym spółka to zrzeszenie osób lub kapitału celem prowadzenia działalności gosp-czej. W sensie prawnym- umowa wspólników celem wspólnego przedsięwzięcia zarobkowego. Elementy organizacji- tworzą ją wspólnicy- wspólny cel - norma organizacyjna- wspólne środki Stronami spółek są- osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne. SP. OSOBOWE - cywilne, jawne, komandytowe, kapitałowe ( s-ka zoo. i SA) OSOBOWE- brak osobowości prawnej (nie są podmiotami: wspólnicy ponoszą pełną odpowiedzialność cywilną za zobowiązania spółki (cały osobisty majątek). Każdy ze wspólników ma prawo do prowadzenia spraw przedsiębiorstwa. majątek jest wspólny => każdy jest współwłaścicielem i współdłużnikiem. SP. KAPITAŁOWE - mają osobowość prawną odrębna od indywidualnych intencji wspólników cel. Wspólnicy wnoszą nakłady, które kształtują ich wpływ na cel gospodarczy. Ograniczona jest osobista odpowiedzialność. SP. PRAWA CYWILNEGO - organizacja wspólników, zawarta umowa, min 2 osoby prawne lub fizyczne. Za zobowiązania odpowiadają wszyscy całym majątkiem. Brak osób prawnie nie podlegających rejestracji.

V. SPÓŁKA KOMANDYTOWA - rodzaj spółki jawnej za zobowiązania odpowiada do wysokości zadeklarowanej kwoty, powołanie- umowa- rejestrze handlowym, ujawnienie danych w rejestrze. SPÓŁKA ZOO osoba prawna, odpowiedzialność do wysokości wniesionego wkładu, obowiązek zarejestrowania zoo. - Zrzeszenie kapitału a nie osób, utworzenie spółek - Zawarcie umowy - wniesienie całego kapitału - Ustalenie władz - wpis do rejestru handlowego. Organy spółki- zarząd, organ zgłaszający spółkę do rejestracji musi zostać powołany wcześniej - Rada Nadzorcza, organ kontrolny spółki lub komisja rewizyjna - Zarząd, reprezentuje i prowadzi sprawy spółki - Walne Zgromadzenie, uchwały SPÓŁKA AKCYJNA- podstawowy prawnym identyfikatorem spółki jest jej prawnie wyodrębniony i stały kapitał akcyjny. Tworzenie spółki - min 3 osoby, przygotowanie i podpisanie umowy założycielskiej, (statutu), utworzenie kapitału akcyjnego, powołanie organów spółki, rejestracja w sadzie rejestrowym. Majątek spółki- obejmuje kapitał akcyjny i rezerwy jak i majątek wypracowany. Akcja - wartość emisyjna cena za jaką spółka sprzedaje akcje w ramach obrotu pierwotnego. Wartość rynkowa- cena nabycia w ramach obrotu wtórnego. Akcje zwykłe- uprzywilejowane (prawo do wyższej dywidendy) Akcja imienna - na okaziciela.

I Schemat organizacji RDLP. Dyrektor, Z-ca Dyrektora, Kancelaria , Gł. księgowy, Finanse i księgowość, Hodowla i nasiennictwo, Ochrona lasu i ochrona przyrody, Urządzanie lasu i stanu posiadania, Użytkowanie, Inżynieria, Organizacja pracy, Handel i marketing, Gł. specjalista d/s ochrony przeciw pożarowej. II Schemat organizacji nadleśnictwa. N-czy *inżynier nadzoru, - radca prawny, - stanowisko d/s, - stanowisko d/s BHP, - strażnicy leśni. *z-ca nadleśniczego, - dział gospodarki leśnej, - stanowisko d/s ppoż, - leśnictwa, *Gł. księgowy, - dział finansowo księgowy. *sekretarz, - dział adm-gosp. Istota zarządzania Zarządzanie- działanie zmierzające do funkcjonowania organizacji zgodnie z celem zarządzającego czyli cele statusowe. Inaczej wygląda zarządzanie na szczeblu resortu i w zakładach pracy. Cele zdefiniowane są w statucie CEL -|> odpowiada na pytanie po co jest jednostka organizacyjna. Cel osiągamy przez tworzenie odpowiednich struktur organizacyjnych, powołanie zespołów- przydzielenie zadań- wykonanie zadań.

VI. Organizacja gospodarstwa leśnego ORGANIZACJA- w sensie większej całości gdy mamy na myśli cechy np. organizacje SGGW- w sensie czynnościowym np. świetna organizacja. Przedsiębiorstwa to szczególne organizacje NP. BUL i GL to typowe przedsiębiorstwo państwowe. Przedsiębiorstwo posiada wszystkie atrybuty samodzielności- pod względem organizacyjnym , prawny, działalności gospodarczej, majątkowym, ekonomicznym. Przedsiębiorstwo ma swój statut, dysponuje majątkiem -własnym lub zarządza majątkiem skarbu państwa. Ma określony profil działalności. Musi się samo finansować. Osobowość prawna - tzn. że na rynku jednostka organizacyjna jest osobą prawną mając osoby prawne działamy z upoważnienia firmy i możemy składać oświadczenia w imieniu firmy. Samodzielność ekonomiczna - system rozliczeń netto, czyli dochody - koszty= część różnicy odprowadzamy do budżetu państwa. Wyróżniamy 3 jednostki z punktu widzenia powiązania z budżetem państwa . -Przedsiębiorstwa- Zakłady budżetowe (część niedoboru pokrywa budżet) - Jednostki budżetowe (całość niedoboru pokrywa budżet) Statut- określa strukturę organizacji danej firmy, jednostki organizacyjnej. Jest to organizacja formalna składająca się z komórek organizacyjnych - zespół ludzi kierowany przez jednego zwierzchnika i wykonujący zadanie z wewnętrznym podziałem. Komórki mogą być jednoosobowe- tzw. stopnia zerowego. 3 kategorie komórek ruchu (sztabowe) realizują prace produkcyjne zarządu - poza produkcyjne. Model liniowy zarządzania-struktura liniowa Dyrektor ->kierownik (N-czy) -> Brygadzista (L-czy) -> Robotnicy. Jasno określony zakres uprawnień . Dyrektor decyduje o całości firmy. Jednolita droga rozkazodawstwa. Do połowy lat 50-tych. Zalety - prostota - jasny przepływ informacji - zgodność zakresu odpowiedzialności z zakresem uprawnień. Wady - sztywna struktura - konieczność posiadania wiedzy przez szefów o całokształcie komórki organizacyjnej.

VII. Model funkcjonalny Taylora - dotyczył tylko brygadzistów. Podzielił zakres czynności na 8 brygadzistów wg funkcji zarządzania. Przydał im uprawnienia do podejmowania decyzji. Znika dylemat że szef powinien wiedzieć wszystko o danej komórce. Komórki nie musza się kontaktować - kierownicy liniowi. Jednostki niższego rzędu podlegają kierownikom liniowym lub poszczególnym komórkom funkcjonalnym. Zbiorowe kierowanie -> zbiorowa odpowiedzialność. Każda komórka ma prawo podejmować decyzje w zakresie swojej funkcji. Model Fayola - sztabowo liniowy. Komórki sztabowe są bez funkcji decyzyjnych. Powszechnie stosowana. Komórka sztabowa wyodrębniona z uwagi na występujące w jednostce org. funkcji zarządzania. Może to być wydział do spraw hodowli lasu, zarządzania, zbytu... Komórki są po to by szef liniowy mógł sprawnie realizować swoje zadania. Zalety - dyrektor ma swoich specjalistów, którzy przygotowują projekt. Dyr. tylko podpisuje - zasada jednoosobowego kierowania i odpowiedzialności. Kierownik liniowy ma prawo delegować część swoich uprawnień decyzyjnych na pracowników komórki sztabowej. Model ten może przekształcić się w model liniowy lub funkcjonalny. Model macierzowy Pracownicy są podporządkowani kierownikowi liniowemu i koordynującemu. W praktyce przerywa się zależność kierownikowi liniowemu. Model stosowany w placówkach badawczych i jednost. ściśle produkcyjnych. Raz na kwartał w lasach kontrola powiązań między komórkami. Zasady budowy struktury organizacyjnej - stosuje się tu kilka pomocnych zasad. Zasada specjalizacji - stanowisko pracy - komórki organizacyjne stopnia zerowego do której przypisane są jednorodne lub zbliżone czynności, których nie można już dzielić. Daleko idąca specjalizacja jest niekorzystna z punktu widzenia psychofizycznego. Zasada koncentracji - uzyska się wzrost wydajności, jeśli połączy się komórki niższego rzędu według podobieństwa w komórki wyższego. Podobieństwo technologiczne lub przedmiotowe. Zasada optymalizacji rozpiętości kierowania - nie można przekraczać granic nadzoru przez jednego przełożonego. Jeżeli nie będziemy tego przestrzegać koszty administracyjne wzrosną. Stanowiska pracy łączy się w działy wg podobieństwa funkcji -> piony. Zasada celowości - każda komórka w firmie musi realizować jej cel zapisany w statucie.

VIII. Zasada zgodności kompetencji z odpowiedzialnością - nie można dawać zadań przekraczających czyjeś kompetencje i możliwości. Zasada jednoosobowego kierownictwa - każdy pracownik ma tylko jednego szefa. Ustawa i struktura organizacyjna LP. Ustawa z 28-09-1991r weszła w życie od 1-01-1992r. Stworzono nową ustawę z uwagi na radykalną zmianę systemu społecznego i była potrzeba regulacji działalności we wszystkich lasach. Na mocy ustawy powołano PGL LP. 1) LP sprawują zarząd nad wszystkimi lasami własności państwa prócz PN. 2) Niektóre lasy mogą być przekazane pod zarząd innych jednostek. 3) Nadzór nad LP sprawuje MOŚZNiL. 4) Nadzór nad innymi lasami sprawuje wojewoda lub kierownik urzędu rejonowego. Kolegium - organ doradczy DG. Od 1-01-92 jest PGL LP - nie są przedsiębiorstwem nie mają osobowości prawnej. Jednostki które chciały być przedsiębiorstwem musiały wyjść poza lasy. Ustalona że osobowość prawną będzie posiadał tylko Skarb Państwa. Wszystkie jednostki które gospodarują własnością Skarbu Państwa w jego imieniu nie mają osobowości prawnej. LP mają pełnić coraz więcej funkcji publicznych. Gdyby były przedsiębiorstwem zarabiałyby tylko na siebie. Funkcje byłyby sprzeczne. LP mogą jednak dowolnie obracać swoim majątkiem. LP są zarządem. Austria - pełne oddzielenie gospodarki LP. Są Austriackie Lasy Federalne - nie posiadają osobowości prawnej - podlegają administracji państwowej sprawują zarząd. Austria - administracja państwowa w zakresie leśnictwa (urząd), Władza leśna a) nadzór, b) wsparcie, c) doradztwo. Polska - zarządzanie gospodarką leśną. Organa gospodarcze a) prowadzenie gospodarki leśnej. Niemcy - jest to połączenie (urząd + zarząd). Zarządzanie + administracja a) prowadzenie gospodarki leśnej b) nadzór c) wspieranie d) doradztwo. Administracja leśna jest odrębną gałęzią administracji państwowej. Nadleśniczy jest przede wszystkim organem administracji państwowej i jednocześnie szefem gospodarstwa leśnego. Wyżej jest RDLP - jako administracja leśna czuwa nad gospodarką prowadzoną przez n-ctwo. Dalej jest departament leśnictwa jako odrębna gałąź administracji. Schemat organizacji DGLP Dyrektor-------Z-ca dyr. -> inspekcja, księgowość, kancelaria, finanse, polityki i rozwoju gospodarki leśnej- zarządzania zasobami, prawa handlu i marketingu- udostępnienia lasu.

IX. Szkoła gry organizacyjnej człowiek w organizacji nie jest ani ręką (t klasyczna) ani ręką +serce (t. psychologiczno - matematyczna). Jest umysłem. człowiek podejmuje działania sprzyjające jego korzyściom zachowanie jego nie jest determinowane. Zarządzanie sięgnęło do teorii gier losowych i strategicznych. Teoria gier strategicznych powstała w latach 20 - tych (von Neuman). Prognozy robi się gdy jest źle w firmie W teorii gier są dwie strony- gracze np. przyroda i człowiek. Rzeczą leśnika jest wybór takiej strategii działania by przyroda przyjęła najlepsze dla niego stany. Człowiek dąży do ograniczenia możliwych strategii strony drugiej. Nie możemy dopuścić do sytuacji, że strona przeciwna nie ma możliwości wyboru postępowania, zanika wtedy element gry. Mając rozum mamy atuty- podejmowanie ryzyka, pokonywanie trudności. Oprócz gier dwuosobowych są gry koalicyjne, zdolność wchodzenia w koalicje też jest atutem. Teoria gier strategicznych- o Σ=0 ile wygra 1 strona tyle i druga. Ta teoria jest najmłodszą teoria, umożliwia podejmowanie decyzji w warunkach całkowitej niepewności. Model strategiczny określa tylko możliwe wyjścia. człowiek nie kieruje się do stanu równowagi, lecz działa w zależności od szans i możliwości ich wykorzystania. Aspekt ofensywny- zwiększenie liczby własnych strategii. Aspekt defensywny- minimalizacja strategii strony przeciwnej. Nie można dążyć do zmniejszania wyboru strategii podwładnych.

Zasada racjonalnego gospodarowania: 1). Zasada najwyższej wydajności- z danego nakładu mamy uzyskać jak najwyższy efekt. 2). Zasada najniższych nakładów- (najwyższych oszczędności), dany efekt mamy uzyskać jak najniższym kosztem.

X. Konflikty Stosunki międzyludzkie mogą rozłożyć firmę. Kierownik musi znać charakter konfliktów a)jawny konf. (rzeczywisty) indywidualny. b)ukryty (pozorny) grupowy Najgorszy między podwładnymi a kierownictwem. Jak łagodzić konflikty *nie rozgłaszać, chyba, że ktoś robi konflikt świadomie, uporczywie * jeśli nie dajemy sobie rady znajdujemy mediatora, organizujemy spotkanie dwóch stron* konflikt trzeba rozładować u zarania* nie hołdować zasadzie, że prawda leży po środku, umieć wskazać winnego * pracownik musi wiedzieć że może zwrócić się do kierownika KATECHIZM Zwracać uwagę na krytykę i propozycje usprawnień- zwracać uwagę na zdanie innych nawet jeżeli jest krytyczne, mieć nieograniczoną cierpliwość, być zrównoważonym i grzecznym, być zwięzłym, dziękować podwładnemu za dobrą pracę, nie robić uwag pracownikowi w obecności osoby trzeciej, chwalić przy innych, tytułów rodowych używać poza godzinami pracy, nie rób pracownikowi tego co może zrobić tobie, pozostawić pracownikowi max. swobody działania, nie obawiać się podwładnych zdolniejszych od siebie, nie korzystać z władzy jeżeli nie potrzeba jeśli już to konsekwentnie, trzeba przyznawać się do błędnych decyzji. CYKL ZARZĄDZANIA cel -> organizacja zespołów -> zadania, środki -> realizacja zadań -> osiągnięty cel. Lasami się zarządza, nie administruje (tak było przed wojną). Zarządzanie zorganizowane to działania czynnościowe. Zarządzanie -> zarząd -organ wieloosobowy.

Informacja- wiadomość która powoduje wzrost wiedzy. Za miarę wartości informacji przyjmuje się zmniejszenie nieokreśloności, niepewności. Wyrażamy ja różnica między użytecznością informacji, a kosztem uzyskania informacji. Informacja jest wielkością przeciwstawną entropii. Droga przepływu informacji powinna być jak najkrótsza. Każda inf. powinna być autentyczna.

XI Twórcze myślenie:Bórza mózgów-proces rozwiązywania problemów;dwie czynności:intelektualne kształtowanie pomysłów i ocena pomysłów.Jest to klasyczna forma odroczonego wartościowania-polega na oddzieleniu w czasie pomysłu i ich oceny. Metoda zespołowego produkowania pomysłów;polega na :1.Problem przedstawić należy w prosty sposób.2.Przewodniczący wyjaśnia zasady narady:a)szybko i zwiężle formułujemy pomysły i rozwiązania.b)każdy pomysł jest dobry.c)pomysłów powinno być jak najwięcej.d)dopuszczalne jest modyfikowanie pomysłów.Warunki efektywności:1.Osoby powinny znać się na zagadnieniu, być równej rangi, ok.10 osób, płeć mieszana.2.Zebranie w godz. Rannych, poprzedzone lekkim posiłkiem.3.Jeden głos-jeden pomysł.4.Przewodniczący aktywnie kieruje zebraniem,pobudzając zebranych.5.Zebranie trwa do kilkudziesięciu minut.Zebrany materiał analizują fachowcy wyławiając najlepsze pomysły. Metoda Jordana-jak poprzednia ,nie uświadamia się uczestników dokładnie o co chodzi ,osoba kierująca stopniowo zawęża zakres dyskusji ,a na koniec odkrywa problem.Metoda Philipsa-uczestników dzieli się na kilka 5-6 osobowych grup ,które przez 10-15 minut dyskutują,a następnie przedstawiciele podgrup omawiają uzyskane wyniki. Teorie kierowania ludzmi:Teoria X: 1.Należy kierować ludżmi ,pobudzać ich, nadzorować, naginać ich postępowanie.2.Ludzie zachowują się w stos. Do firmy biernie ,wrogo.3.Człowiek jest leniwy, pracuje jak najmniej.4.Nie ma ambicji, najchętniej byłby kierownikiem.5.Jest egoistą, sprawy firmy są mu obojętne.6.Nie lubi zmian.7.Jest łatwowierny i niemądry.Teoria Y:1.Ludzie stają się bierni w wyniku swoich doświadczeń w pracy.2.Ludzie mają predyspozycje do rozwijania swych uzdolnień.3.Kierownictwo musi zapewnić warunki do realizacji przez pracowników własnych celów I jednocześnie celów firmy.Teoria Z:1.W wolnym społeczeństwie cele firmy określają miliony.2.Przedsiębiorstwo powinno umożliwić pracownikom zaspokajanie ich potrzeb.3.Konsument chętnie widzi zmiany I nowe rozwiązania.4.Człowiek nie jest wrogo nstawiony do firmy. Ale zmiany mogą mu zagrażać.5.Kierownictwo może zapobiec wewnętrznym oporom, nastawiając się na współpracę z pracownikami.

XII Rozporządzenia (ustawy) po II W.Ś.- Ustawa z 20 XII 1949r. „O państwowym gosp. leśnym”-ustawa określała , kto sprawuje administracje LP- zostały tu określone 2 przedsiębiorstwa :LP,posiadające osobowość prawną -w zakresie gosp. leśnej (hodowla, ochrona) , przedsięb. tworzone na mocy obowiązujących przepisów-w zakresie zbytu,przerobu,pozyskania .Powołano rejony Lp i zarządy LP. Nadzór nad PGL obejmował Min. Leśn. I Przem.Drzewnego,pozostałe lasy należały do innych resortów.Obowiązywała zasada trwałości I ciągłosci użytkowania.Mała rentowność,wydatki z własnych dochodów X 1958r-zarządy LP przeksztalcono w przedsięb. Wielozakładowe.Z 1 I 1959r utworzono Naczelny Zarząd LP. 17 XII 1959r zarządy LP przekształcono w Okręgowe Zarządy LP,działające również jako przedsięb. wielozakł..W skład OZLP weszły n-ctwa I inne jedn. pomocn. Jako zakłady.1 I 69r-rozp.RM,na podst. Którego powołano do życia”organizację gosp. LP”.Bióro:Naczelny Zarząd LP.Rozszerzono przepisy o przedsięb.28 IX 91r sejm przyjął” ustawę o lasach” *27 IV 97r-znowelizowano tę ustawę.Na jej mocy powołana została do życia jedn. organ. o nazwie Państwowe Gosp. Leśne LP.Wg. ustawy lasami ,które należą do Skarbu Państwa zarządza PGL LP. Dyrektor-jednoosob. Przedstawiciel ,podejmuje i odpowiada za decyzje; kierownictwo naczelne. Działalność dyrektora obejmuje:1.Zarządzanie-dział. W obrębie danej firmy, jest zwierzchnikiem wszystkich pracowników.2.Reprezentowanie przedsiębiorstwa na zewnątrz-w imieniu jednostki gosp.; wyst. jedno- lub dwuosobowo.Zastępcy I reszta kierownictwa-rola pomocniczo-wykonawcza-kierownictwo wewnętrzne-mają określone przez dyrektora zadania odp. za swe decyzje. Kierownik odp. za:-to czego jest sprawcą;-za to za co mógłby być sprawcą(dobór pracowników).Odp. ma charakter:moralny,prawny,służbowy.Obowiązki kierownika:-spowodowanie aby cele jedn. gosp. były realizowane;-stworzenie warunków do realizacji zadań;-pobudzenie podwładnych do twórczej pracy;-przyzwyczajenie podwładnych do dokładnego wyk. Zadań;-przyczynienie się do awansu zawodowego pracowników.

XIII SZKOŁY:1.)KLASYCZNA :twórca Taylor, Wzrost wydaj . pracy - podst . zagadnienie .Wyniki pracy przedstawił w wielu pracach.(zaady naukowego zarządzania )Badania skoncentrowane na pracy jednego pracownika i kierowaniu pracą zespołową. Pracę podzielił na jednostki, ustalił chronometraż wraz z przerwami , opt . kolejność wykonywania czynności. W ten sposób ustalił optymalne wzorce pracy, etapy : *obserwacje i pomiary ,analiza i ocena wyników obserwacji, * oprac. wzorca najlepiej charakt. zjawiska, *wdrażanie do praktyki. Dostosowanie war . pracy służy zwiększeniu wydaj . pracy , właściwy dobór ludzi na stanowiska pracy . Przeszkolić ludzi . Wprowadził on podział zarządzania na najniższym szczeblu 1 robotnik - podlegał 8 Majstrom !!!. - każdy zajmował się inną swerą zarządzania. Nie przyjął się w praktyce. Wielki propagator - M . Le Chatelier - jest autorem tłumaczenia i działania organizacyjnego :- przyjecie określonego celu , - określenie środków i warunków działania . - przygotowanie odpowiednich środków ,-wykonanie czynności prow . do osiągnięcia celu, - kontrola i ocena osiagniętych wyników. ADAMIECKI - prowadził swoją działalność na Politech. Warsz. Opublikował :1.) prawo harmonii - praca będzie wydajna gdy zostanie zharmonizowana 2.) prawo podziału pracy - podział pracy na czynności i wykonanie tej czynności seriami 3 .) prawo koncentracji - jeżeli ludzi wykonujących podobne lub ident. czynności połączymy w jedną komórkę to uzyskamy wzrost wydajności. 4.) prawo optymalizacji skali. HENRY FORD -zautomatyzowana taśma produkcyjna . - autokratyczny sposób gosp. - podział pracy. FAYOL- reprez . nurt administracyjny . (adm. - to organ z prawem zast. Przymusu ) - patrzył na firmę z góry, najpierw jest cel. Wyrożnił 6 funkcji przeds: - techniczną , handlową , adm. FUNKCJE administracji .- planowanie , - organizowanie , - koordynacja i kontrola , - przewidywanie. ZASADY FUNKCJONOWANIA FIRMY: 1.) podział pracy 2.) wysoki autorytet 3.) jedność rozkazodawstwa i odpowiedzialności 4. ) podporz. interesów osob. interesom ogółu 5.)właściwe wynagrodzenie 6.) centralizacja 7.) hierarchia.

XIV cd XIII. zmodyfikował model Taylora. jest autorem modelu sztabowo- liniowego ( najcz. stos. na świecie ) polega na tym że występuje specjalizacja w zakresie funkcji zarządzania. Wyst . odpowiednie komórki które nie mają uprawnień decyzyjnych, jest jeden kierownik, te komórki nazywają się biurem , sztabem, dyrekcją, ministerstwem. MAX WEBER - autor pojęcia * idealna biurokracja Jest to system struktury organ. i jej funkcjonowania zawiera - dokładny wykaz stanowisk, - dokł. ścieżki krytyczne,- liniowe połączenie między stanowiskami .

SZKOŁA SYSTEMOWO- MATEMATYCZNA

Osiągnięcie wynikające z teorii systemów. Zagadnienia : 1,) świat , który nas otacza skł. się z niezliczonych elementów materii , między nimi zachodzą interakcje. Systemy - zespół elementów między którymi istnieje szcz. rodzaju interakcja, poz . elementy to otoczenie. System podzielono na podsystemy Najmniejszym subsystemem jest st . pracy. Między subsys . zachodzą reakcje ilościowe i jakościowe. System połączony z otoczeniem, a powiązanie za pomocą wejść i wyjść. Są to drogi oddziaływania otoczenia na system i odwrotnie. Odwołuje się do osiągnięć dwóch bytów: - badania operacyjne i teoria systemów. Oddziaływanie otoczenia na system i oddziaływanie systemu na otoczenie. Powiązanie systemu ma charakter wymiany energii, materii i informacji. Wejścia materialne i energetyczne - zasileniowe; wejście informacyjne -informacyjne. System który ma wejścia i wyjścia informacyjne nazywany jest informującym. Na podstawie informacji zachodzących między wejściem i wyjściem określamy właściwości danego systemu , służy to do oceny właściwości funkcjonalnych systemu. Systemy sztuczne - stworzone przez człowieka o znanej strukturze czyli system jest białą skrzynką. Możemy przez analizę systemu ulepszać.

XV SZKOŁA PSYCHOSOCJOLOGICZNA 2 nurty - stosunków międzyludzkich ,z obserwacji prow. w USA wysnuł wniosek że każda org. firma, przedsiębiorstwo jest organizacją formalną,w niej wyst. org. nieform. Mają one destrukcyjny wpływ na funkcjonowanie firm.1 NURT - stosunków międzynarodowych. W ramach organizacji formalnej istnieją nieformalne mające swoich przywódców -dział.na siebie destrukcyjnie , sprzeczność interesow - należy doprowadzić dorozpadu takiej grupy.Mc Gregor autor teorii: X - zakłada że człowiek jest leniwy nie lubi pracy, przymus powoduje że człowiek się zatrudnia, charakt. Dla szkoły klasycznej, Y-człowiek z natury chce pracować ,przez to samorealizuje się , realizuje swoje potrzeby. Masłow sformulował strukturę tych potrzeb. 1- fizjologiczne 2 -bezpieczeństwa 3-przynależności 4-uznania społecznego 5-samorealizacji 6-wiedzy i rozumienia rzeczywistości 7-potrzeby estetyczne. Zalety struktur :-droga od st. najniższego do najwyższego w jednostce organ. jest bardzo krótka. Lichert? -prow. badania w różnych firmach na temat efektywności działania. Wszystkie dobrze prosperujące firmy działają wg psychosocjologicznej. Szkoła ta zaczęła krytykować wąską specjalizację i prowadzi ona do wyobcowania. 2 NURT -systemów społecznych. Powstało wcześniej niż ogólna teoria systemów. Przedstawiciele Bernard & Saimon akceptuje zachowanie bechawioralne. Firma to spójna całość (system ) która składa się z podsystemów. Tak je dzielimy aby podział najmniejszej jednostki był niemożliwy., trzy elementy mają zapewnić prawidłowe funkcjonowanie: 1 - równowaga 2-komunikacja 3-optymalne decyzje. Główny czynnik integrujący i sprawiający sprawne działanie organizacji to cel, któremu podporządkowane są wszystkie elementy organizacji. Równowaga - między wkładem a rekompensatą. Komunikacja w sensie informatycznym - kształtowanie informacji. Organizacja hierarchiczna najlepszy typ wg tego nurtu :wieloszczeblowość i podporządkowanie droga przepływu informacji jak najkrótsza każda info. autentyczna, szkoła ta zaniedbała aspekt materialny przedsiębiorstw.

Fundusz Leśny - źródło i instrument wyrównywania niedoboru środ. finan. na dział. administ. i podstaw. w n-ctwie. Odpis podstaw. ustalony na podstawie planowanych dochod. i wydatk. działal. podstaw. i administ. , niedoboru środków w n-ctwie o niekorzystnych warun. ekonomiczn. i przyrodniczych oraz nadwyżki dochod. z w\w działal. w n-ctwach o korzystnych warunkach. Dochdy FL to również odszkodowania, kary i inne należności. Środki tego funduszu gromadzone na rachunku DG. | PRZYCHODY: odpis podstawowy od wartości sprzedarzy drewna w n-ctwie, należności kary i opłaty związane z wyłączeniem gruntów z prod. leśnej, należności wynikające z odszkodowań cywilno-prawnych za szkody w wyniku oddziaływania gazów i pyłów przem. , z tytułu przedwczesnego wyrębu d-nów, za szkody od pożarów prac górniczych i geologicznych, środki z narodowych funduszy oraz w-dzkich funduszy ochr. środ. i gosp. wod. , dochody z udziału w spółkach, dotacje budżetowe.| WYDATKI: wyrównanie niedoboru środków finansowych n-ctwom o niekorzystnych war. przyr. ekonm., wspólne przedsięwzięcia jed. organ. LP, badania naukowe, tworzenie infrastruktury do prowadz. gosp. leśnej, sporządzanie planów UL, ocena i prognoza stanu lasów i zasob. leś. , pozostałe zadania z zakresu gospodarki leśnej

SYSTEM FINANSOWY LP: służy do tego plan UL wyznaczający kierunki prawidłowej gospodarki leśnej w sposób zabezpieczający jej trwałość oraz ciągłość użytkowania. Dochody powstają z działalności: 1. Administracyjnej-prowadzonej w n-ctwach , RDLP, DGLP. 2.Podstawowej-w n-ctwach obejmującej zagospod. lasu pozysk. drewna i jego sprzedaż w stanie nie przerobionym. 3. Ubocznej-zwierzyna, runo leśne, żywica, karpina, chojnki -sprzedaż w stanie nie przerobionym. 4.Dodatkowej- prow. przez jednostki LP w zakresie produkcji, transportu, handlu, usług, a także wykonywanych zarobkowo poza gosp. leś. | Dochody z ubocznej i dodatkowej rozliczane w n-ctwie, pozostałe w DGLP. Nadwyżka z dodatkowej obciążona podatkiem dochodowym. DG może zobowiązać n-ctwa do przekazania nadwyżki na rachunek DGLP. Dział. uboczna i dodatkowa mogą być podejmowane jeśli przynoszą dochód.

WYDATKI LP przeznaczone są na: 1.dział. administr. i podstaw. gwaraantującą ciągłość gosp. leś. 2.utrzymanie jednostek nadrzędnych oraz pokrycie kosztów UL 3. podatki, 4. inwestycje rozwojowe i odtworzeniowe. PODATKI: leśny-(za d-stan do 40 l i zabytkowe nie płaci się), od nieruchomości, od środków tranp., VAT- od sprzedaży wyrobów z prod. dodatkowej, dochodowy od nadwyżki z dział. dodatkowej.

Czynności przy harmonogramach-* wyk. Spis czynności * dokonać pomiaru czasu ich trwania lub określić przewidywany czas trwania wszystkich czynności składających się na dany proces * sporz. Zestawienie tabelaryczne uzyskanych pomiarów * sporządzić grafiki # Elementy składowe harmonogramu - * zestawienie analityczne wyszczególniające rodzaj procesu wykonywanego * podstawowe dane liczbowe charakteryzujące ten proces * graficzny przebieg realizacji procesu podany w określonej skali wykresy sprawdzające sporządzone w postaci harmonogramów zatrudnienia robotników stałych, sezonowych, określonej spec. robotniczej, pracy urządzeń itp. #Koszty jedn. zmienne - koszt związany z wytworzeniem jedn produkcji, składa się z : 1 koszty obsługi urządzenia 2 koszty zużycia energii 3 koszty wynagrodzenia nie związanego z obsługą danego urządzenia 4 koszty zużycia materiałów. Suma kosztów w iloczynie z czasem jednostkowym t (niezbędnym do wyt. jednostki produkcji) daje Kz ( wzór Kz=t*Ci) # Koszty stałe - nie zależą od wielkości produkcji, od rodzaju zastosowanego urządzenia

Ks=A+N+R (A-rocz. stawka amort. N-rocz. koszty konserwacji R- roczne koszty remontów), dla urz. z własnym napędem Ks=[(A+N+R)/D]*T (D- ilość dni pracy danego urz. w roku T- czas pracy urz. specjalistycznego z urz uniwersalnym. # Koszt względnie stały- Ks=[(A+N+R)/D*V]*X (X - wielkość prod. V- wydajność prod.) - w pewnym stopniu zależy od wielkości prod. # Wzór Lagrange'a - zastosowanie - stosujemy tę funkcję przy optymalizacji podziału kosztów budowy dróg w co najmniej 2 kompl. leśnych, które różnią się poziomem efektywności np. odległości szlaków zrywkowych, przy niedosycie nakładów inwestycyjnych.

Wzór Lagarange'a ***L=F(od x1 x2 x3  G(od x1 x2 x3)=extr. *** Warunki dL/dx1=0, dL/dx2=0, dL/dx3=0, dL/d=0 => G(x1 x2 x3)=0 ***

Ścieżka krytyczna- warunki 1- NWP=NPP (najwcz. możl. pocz = najwcz. dop pocz) 2- NWK= NPK (najw możl koniec= najwcz dop końc.) 3- L=0 (luzy=0)

4 Zc=Zs=Zw=Zn=0 (zapasy całkowity,swobodny, warunkowy, niezależny) 5 tij=Tp =max (suma czasów trw poszcz czynności = Czasowi przedsięwzięcia) *** zwiększenie czasu trwania czynności, powoduje wydłużenie czasu przedsięwzięcia. Skrócenie czasu trwania czynności powoduje skrócenie czasu przedsięwzęcia

Gęstość optymalna- qo=0.5(D*n*V/J+R*n) (D- jed. Koszty zrywki na odl 1km n- okres eksploatacji dróg J- koszty budowy km drogi V- przeciętna wielkość pozyskania z 1km²) # Niedosyt nakładów- ilość śr finansowych niezbędnych do uzyskania gęstości opt. # Typy harmonogramów - H. ZADAŃ RZECZOWYCH - mówi o tym co należy zrobić aby wykonać cały proces H. ZAOPATRZENIA ZASOBÓW PRODUKCJI niezbędnych do wykonania zadań rzeczowych.

#Wykres Gantta - do najpopularniejszych wyk. Geanta należą : WYKRES WYDAJNOŚCI ROBOTNIKÓW - podaje stopień wykonania norm pracy, a jeżeli robotnik norm tych nie wykonuje umożliwia zestawienie przyczyn. WYKORZYSTANIE MASZYN I URZĄDZEŃ - umożliwia rejestrację godzin pracy maszyn i urządzeń oraz ustalenie liczby god przestojów z podaniem przyczyn WYKRES PLANOWANIA- stosowany do organizowania proc produkcji oraz prac złożonych

Pozwala zapewnić ciągłość pracy i właściwie obciążyć wszystkie stanowiska. Zapob. Przestoją lub zmniejszają czas ich trwania.

Planowanie sieciowe- sieć składa się z czynności i zdarzeń CZYNNOŚĆ - ta część przedsięwzięcia która pochłania czas i środki (np. kopanie rowów, oznaczamy ją strzałką --------- nad strzałką pisze się czas) czynności zerowe nie pochłaniają czasu i środków ZDARZENIA- moment czasowy w którym się rozpoczyna lub kończy jakakolwiek czynność - (oznacza się kółkiem) Przed przystąpieniem do zbudowania sieci zależności należy 1. Sporządzić zestawienie wszystkich czynności

2 określić technologiczne związki między poszcz czynnościami a w szczególności ustalić: a) jakie czynności poprzedzają daną czynność b) jaki e czynności następują po danej czynności c) jakie czynności mogą przebiegać równolegle. W sieciach węzłowych obrazujących skupisko większej ilości zdarzeń określić jakie zdarzenia „i” poprzedzających dane zdarzenie „j”, a jakie następują po nim Zapas całkowity - rezerwa czasu która może być wykorzystana na wybranie danej czynności bez wpływu na termin zakończenia przedsięwzięcia. Rezerwa ta wynika z faktu, że czynności może być wykonywana w przedziale czasu między najw. możliwym terminem jej rozpoczęcia a najpóźniejszym jej zakończenia. Jeżeli Zc nie istnieje to nie istnieją inne zapasy. Zapas swobodny - rezerwa czasu jaka dana czynność rozporządza bez względu na zapasy jakie mają następne czynności tego samego ciągu. Jest to rezerwa czasu pozostająca danej czynności w przypadku gdy wszystkie poprzednie i następne działania odp. zakończą się i rozp. w najwcz. moż. ter. Zap warunkowy - rez. cz. Jaką dana czynność rozp. bez wpływu na zapasy jakie mają pop. czynn. Zap. normalny- rez. cz. jaka może być wyk. w pełni bez wpł na zapas innej czynn. (poprz. lub następnej ).

***Zrywka pod kątem sin L=s/4/x => x=s/4sinL

*** Średnie roczne koszty remontów i konserwacji - R_j=R/S*V

*** Koszty budowy drogi J_i=J/n*S*V

***Koszty zrywki na nizinach K_j=s/4*D+V

****Koszty sumaryczne E_j=s/4*D*W+J/n*V*S+R/V*S

s- odległość pomiędzy drogami V- wielkość poz z 1km² n- ilość lat eksploatacji drogi W- koszty stałe D- koszty zmienne J- koszt budowy 1km drogi

STRUKTURA PGLLP

Dyrekcja Generalna

ORW-ośrodek rozwojowo wdrożeniowy

ZTiS-Zakład transportu i spedycji

ZTL-Zakład transportu leśnego

ZRB-zakład remontowo Budowlany

ZUL - zakład usług leśnych

ZUP-zakład usługowo produkcyjny

ZOL-zakład ochrony lasu

Regionalna Dyrekcja LP

Nadleśnictwo

Ustawa i struktura organizacyjna LP. Ustawa z 28-09-1991r weszła w życie od 1-01-1992r. Stworzono nową ustawę z uwagi na radykalną zmianę systemu społecznego i była potrzeba regulacji działalności we wszystkich lasach. Na mocy ustawy powołano PGL LP. 1) LP sprawują zarząd nad wszystkimi lasami własności państwa prócz PN. 2) Niektóre lasy mogą być przekazane pod zarząd innych jednostek. 3) Nadzór nad LP sprawuje MOŚZNiL. 4) Nadzór nad innymi lasami sprawuje wojewoda lub kierownik urzędu rejonowego. Kolegium - organ doradczy DG. Od 1-01-92 jest PGL LP - nie są przedsiębiorstwem nie mają osobowości prawnej. Jednostki które chciały być przedsiębiorstwem musiały wyjść poza lasy. Ustalona że osobowość prawną będzie posiadał tylko Skarb Państwa. Wszystkie jednostki które gospodarują własnością Skarbu Państwa w jego imieniu nie mają osobowości prawnej. LP mają pełnić coraz więcej funkcji publicznych. Gdyby były przedsiębiorstwem zarabiałyby tylko na siebie. Funkcje byłyby sprzeczne. LP mogą jednak dowolnie obracać swoim majątkiem. LP są zarządem.

Rozwiązania zarządzania Lp w Polsce i innych krajach (Aust,Niem)

Austria - pełne oddzielenie gospodarki LP. Są Austriackie Lasy Federalne - nie posiadają osobowości prawnej - podlegają administracji państwowej sprawują zarząd. Austria - administracja państwowa w zakresie leśnictwa (urząd), Władza leśna a) nadzór, b) wsparcie, c) doradztwo. Polska - zarządzanie gospodarką leśną. Organa gospodarcze a) prowadzenie gospodarki leśnej. Niemcy - jest to połączenie (urząd + zarząd). Zarządzanie + administracja a) prowadzenie gospodarki leśnej b) nadzór c) wspieranie d) doradztwo. Administracja leśna jest odrębną gałęzią administracji państwowej. Nadleśniczy jest przede wszystkim organem administracji państwowej i jednocześnie szefem gospodarstwa leśnego. Wyżej jest RDLP - jako administracja leśna czuwa nad gospodarką prowadzoną przez n-ctwo. Dalej jest departament leśnictwa jako odrębna gałąź administracji.

Rodzaje zarządzania systemami

Model liniowy zarządzania-struktura liniowa Dyrektor ->kierownik (N-czy) -> Brygadzista (L-czy) -> Robotnicy. Jasno określony zakres uprawnień . Dyrektor decyduje o całości firmy. Jednolita droga rozkazodawstwa. Do połowy lat 50-tych. Zalety - prostota - jasny przepływ informacji - zgodność zakresu odpowiedzialności z zakresem uprawnień. Wady - sztywna struktura - konieczność posiadania wiedzy przez szefów o całokształcie komórki organizacyjnej.

Model funkcjonalny Taylora - dotyczył tylko brygadzistów. Podzielił zakres czynności na 8 brygadzistów wg funkcji zarządzania. Przydał im uprawnienia do podejmowania decyzji. Znika dylemat że szef powinien wiedzieć wszystko o danej komórce. Komórki nie musza się kontaktować - kierownicy liniowi. Jednostki niższego rzędu podlegają kierownikom liniowym lub poszczególnym komórkom funkcjonalnym. Zbiorowe kierowanie -> zbiorowa odpowiedzialność. Każda komórka ma prawo podejmować decyzje w zakresie swojej funkcji. Model Fayola - sztabowo liniowy. Komórki sztabowe są bez funkcji decyzyjnych. Powszechnie stosowana. Komórka sztabowa wyodrębniona z uwagi na występujące w jednostce org. funkcji zarządzania. Może to być wydział do spraw hodowli lasu, zarządzania, zbytu... Komórki są po to by szef liniowy mógł sprawnie realizować swoje zadania. Zalety - dyrektor ma swoich specja listów, którzy przygotowują projekt. Dyr. tylko podpisuje - zasada jednoosobowego kierowania i odpowiedzialności. Kierownik liniowy ma prawo delegować część swoich uprawnień decyzyjnych na pracowników komórki sztabowej. Model ten może przekształcić się w model liniowy lub funkcjonalny. Model macierzowy Pracownicy są podporządkowani kierownikowi liniowemu i koordynującemu. W praktyce przerywa się zależność kierownikowi liniowemu. Model stosowany w placówkach badawczych i jednost. ściśle produkcyjnych. Raz na kwartał w lasach kontrola powiązań między komórkami. Zasady budowy struktury organizacyjnej - stosuje się tu kilka pomocnych zasad

Teoria klasyczna zarządzania systemami

Model funkcjonalny Taylora - dotyczył tylko brygadzistów. Podzielił zakres czynności na 8 brygadzistów wg funkcji zarządzania. Przydał im uprawnienia do podejmowania decyzji. Znika dylemat że szef powinien wiedzieć wszystko o danej komórce. Komórki nie musza się kontaktować - kierownicy liniowi. Jednostki niższego rzędu podlegają kierownikom liniowym lub poszczególnym komórkom funkcjonalnym. Zbiorowe kierowanie -> zbiorowa odpowiedzialność. Każda komórka ma prawo podejmować decyzje w zakresie swojej funkcji.

Przyczyny złej pracy kierownika

1). O charakterze wewnętrznym - wykonywanie pracy którą mogą wykonywać inni- kierownicy chcą trzymać rękę na pulsie- obawa o nielojalność. Kierownik ma się orientować w kwestiach strategicznych.

2. O charakterze zewnętrznym - np. wstrzymanie produkcji , czy spust ścieków do rzeki.

Jak kierownik funkcjonować powinien - *planować 70% czasu przeznaczonego na pracę zaplanowaną - nie powinien wykonywać dziennie więcej niż 15 czynności * analizę prognozy 10% czasu efektywnego * kontrola, kontakty z pracownikami 15% Kierownik powinien posiadać *Umiejętność myślenia szerokimi kategoriami , syntezy, kalkulacji, wychowywać podwładnych * dostępność dla podwładnych * zdolność akceptowania cudzych pomysłów * samokrytycyzm * poczucie humoru * aparycja

Cechy pozytywne *inteligencja, umiejętność współpracy, wytrwałość, poczucie odpowiedzialności, energia, zrównoważenie, kondycja psychiczna, wzbudzanie zaufania, postawa społeczna, samokrytyka

Cechy negatywne Chwiejność niezdecydowanie, nerwowość decyzji, aspołeczność, niepunktualność, pamiętliwość, chorobliwe ambicje

Zasada racjonalnego gospodarowania:

1). Zasada najwyższej wydajności- z danego nakładu mamy uzyskać jak najwyższy efekt.

2). Zasada najniższych nakładów- (najwyższych oszczędności), dany efekt mamy uzyskać jak najniższym kosztem.

SZKOŁY

Klasyczna :twórca Taylor, Wzrost wydaj . pracy - podst . zagadnienie .Wyniki pracy przedstawił w wielu pracach.(zaady naukowego zarządzania )Badania skoncentrowane na pracy jednego pracownika i kierowaniu pracą zespołową. Pracę podzielił na jednostki, ustalił chronometraż wraz z przerwami , opt . kolejność wykonywania czynności. W ten sposób ustalił optymalne wzorce pracy, etapy : *obserwacje i pomiary ,analiza i ocena wyników obserwacji, * oprac. wzorca najlepiej charakt. zjawiska, *wdrażanie do praktyki. Dostosowanie war . pracy służy zwiększeniu wydaj . pracy , właściwy dobór ludzi na stanowiska pracy . Przeszkolić ludzi . Wprowadził on podział zarządzania na najniższym szczeblu 1 robotnik - podlegał 8 Majstrom !!!. - każdy zajmował się inną swerą zarządzania. Nie przyjął się w praktyce. Wielki propagator - M . Le Chatelier - jest autorem tłumaczenia i działania organizacyjnego :- przyjecie określonego celu , - określenie środków i warunków działania . - przygotowanie odpowiednich środków ,-wykonanie czynności prow . do osiągnięcia celu, - kontrola i ocena osiagniętych wyników. ADAMIECKI - prowadził swoją działalność na Politech. Warsz. Opublikował :1.) prawo harmonii - praca będzie wydajna gdy zostanie zharmonizowana 2.) prawo podziału pracy - podział pracy na czynności i wykonanie tej czynności seriami 3 .) prawo koncentracji - jeżeli ludzi wykonujących podobne lub ident. czynności połączymy w jedną komórkę to uzyskamy wzrost wydajności. 4.) prawo optymalizacji skali. HENRY FORD -zautomatyzowana taśma produkcyjna . - autokratyczny sposób gosp. - podział pracy. FAYOL- reprez . nurt administracyjny . (adm. - to organ z prawem zast. Przymusu ) - patrzył na firmę z góry, najpierw jest cel. Wyrożnił 6 funkcji przeds: - techniczną , handlową , adm. FUNKCJE administracji .- planowanie , - organizowanie , - koordynacja i kontrola , - przewidywanie.

ZASADY FUNKCJONOWANIA FIRMY: 1.) podział pracy 2.) wysoki autorytet 3.) jedność rozkazodawstwa i odpowiedzialności 4. ) podporz. interesów osob. interesom ogółu 5.)właściwe wynagrodzenie 6.) centralizacja 7.) hierarchia.

Fayol zmodyfikował model Taylora. jest autorem modelu sztabowo- liniowego ( najcz. stos. na świecie ) polega na tym że występuje specjalizacja w zakresie funkcji zarządzania. Wyst . odpowiednie komórki które nie mają uprawnień decyzyjnych, jest jeden kierownik, te komórki nazywają się biurem , sztabem, dyrekcją, ministerstwem. MAX WEBER - autor pojęcia * idealna biurokracja Jest to system struktury organ. i jej funkcjonowania zawiera - dokładny wykaz stanowisk, - dokł. ścieżki krytyczne,- liniowe połączenie między stanowiskami .

Szkoła statystyczno-matematyczna

Osiągnięcie wynikające z teorii systemów. Zagadnienia : 1,) świat , który nas otacza skł. się z niezliczonych elementów materii , między nimi zachodzą interakcje. Systemy - zespół elementów między którymi istnieje szcz. rodzaju interakcja, poz . elementy to otoczenie. System podzielono na podsystemy Najmniejszym subsystemem jest st . pracy. Między subsys . zachodzą reakcje ilościowe i jakościowe. System połączony z otoczeniem, a powiązanie za pomocą wejść i wyjść. Są to drogi oddziaływania otoczenia na system i odwrotnie. Odwołuje się do osiągnięć dwóch bytów: - badania operacyjne i teoria systemów. Oddziaływanie otoczenia na system i oddziaływanie systemu na otoczenie. Powiązanie systemu ma charakter wymiany energii, materii i informacji. Wejścia materialne i energetyczne - zasileniowe; wejście informacyjne -informacyjne. System który ma wejścia i wyjścia informacyjne nazywany jest informującym. Na podstawie informacji zachodzących między wejściem i wyjściem określamy właściwości danego systemu , służy to do oceny właściwości funkcjonalnych systemu. Systemy sztuczne - stworzone przez człowieka o znanej strukturze czyli system jest białą skrzynką. Możemy przez analizę systemu ulepszać.

Szkoła psychologiczna nurty - stosunków międzyludzkich ,z obserwacji prow. w USA wysnuł wniosek że każda org. firma, przedsiębiorstwo jest organizacją formalną,w niej wyst. org. nieform. Mają one destrukcyjny wpływ na funkcjonowanie firm.1 NURT - stosunków międzynarodowych. W ramach organizacji formalnej istnieją nieformalne mające swoich przywódców -dział.na siebie destrukcyjnie , sprzeczność interesow - należy doprowadzić dorozpadu takiej grupy.Mc Gregor autor teorii: X - zakłada że człowiek jest leniwy nie lubi pracy, przymus powoduje że człowiek się zatrudnia, charakt. Dla szkoły klasycznej, Y-człowiek z natury chce pracować ,przez to samorealizuje się , realizuje swoje potrzeby. Masłow sformulował strukturę tych potrzeb. 1- fizjologiczne 2 -bezpieczeństwa 3-przynależności 4-uznania społecznego 5-samorealizacji 6-wiedzy i rozumienia rzeczywistości 7-potrzeby estetyczne. Zalety struktur :-droga od st. najniższego do najwyższego w jednostce organ. jest bardzo krótka. Lichert? -prow. badania w różnych firmach na temat efektywności działania. Wszystkie dobrze prosperujące firmy działają wg psychosocjologicznej. Szkoła ta zaczęła krytykować wąską specjalizację i prowadzi ona do wyobcowania. 2 NURT -systemów społecznych. Powstało wcześniej niż ogólna teoria systemów. Przedstawiciele Bernard & Saimon akceptuje zachowanie bechawioralne. Firma to spójna całość (system ) która składa się z podsystemów. Tak je dzielimy aby podział najmniejszej jednostki był niemożliwy., trzy elementy mają zapewnić prawidłowe funkcjonowanie: 1 - równowaga 2-komunikacja 3-optymalne decyzje. Główny czynnik integrujący i sprawiający sprawne działanie organizacji to cel, któremu podporządkowane są wszystkie elementy organizacji. Równowaga - między wkładem a rekompensatą. Komunikacja w sensie informatycznym - kształtowanie informacji. Organizacja hierarchiczna najlepszy typ wg tego nurtu :wieloszczeblowość i podporządkowanie droga przepływu informacji jak najkrótsza każda info. autentyczna, szkoła ta zaniedbała aspekt materialny przedsiębiorstw.

Funkcje celu

Funkcja celu jest jednym z elementów modelu przy metodzie prog liniowego

a)FC:Z=∑Pj*Xj=max (min)

Funkcja celu (funkcja kryterum) określa co się przyjęło za ocenę poszczególnych programów działania

b)Warunki bilansowe (jakie decyzje spełniają w których działamy)

∑aij*xj >= (<=) Ci (i-1,2,3...m)

c)warunki brzegowe (ograniczenie decyzji działamy w świecie realnym)

xi,xj>=0

Funkcja celu może być zobrazowana geometrycznie

1-funk celu:

Z=p₁x₁+p₂x₂=max

2-warunki bilansowe

b₁₁x₁+b₁₂x₂<=c₁⇒b₁₁x₁+b₁₂x₂=c₁

b₂₁x₁+b₂₂x₂<=c₂⇒b₂₁x₁+b₂₂x₂=c₂

3-Warunki brzegowe

x₁,x₂>=0 gdy x₁=0 to c₁/b₁₁ i c₂/b₂₁

x₂=0 to c₁/b₁₂ i c₂/b₂₂

x₂

c₂/b₂₂

z optymalne

prosta izocelowa

c₁/b₁₂

c₂/b₂₁ c₁/b₁₁ x₁

Obrazem geometrycznym funkcji celu jest prosta izocelowa Z=p₁x₁+x₂p₂=max i z tego x_­2=-p₁/p₂x₁ +Z

Punkt w którym po raz pierwszy prosta izocelowa czyli funkcja celu zetknie się ze zbiorem rozwiązań dopuszczalnych jest rozwiązaniem optymalnyn.

Proces podejmowania i realizacji decyzji

Podejmowanie decyzji- dokonywanie wyboru z pośród różnych wariantów przyszłego działania. Jest to przetwarzanie inf-cji wejściowych w wyjściowe, decyzje musza być podejm. w odpowied. czasie lepiej jest podjąć decyzję za wcześnie- niepełne poznanie problematyki przy decyzjach podjętych za późno -wzrost kosztów działania.

Proces decyzyjny - 2 fazy. F. podejm. decyzji i f. Realizacji.

Czas martwy- rozpoznanie problemu, wybór wariantu działania, przekazanie- decyzji, nadzór i kontrola, ocena. Impulsem do podjęcia decyzji jest zaistnienie problemu. C. martwy powinien być jak najkrótszy. Po otrzymaniu infor. (sprawdzenie, raport, polecenie) sami musimy dokonać rozpoznania, stwierdzić czy decyzję podjąć natychmiast czy poczekać. Określić cele dopiero potem wiemy do kogo kierować polecenia kto kiedy jakimi środkami i jakie zdania powinien wykonać. Każda decyzja, dział. ma dwa atrybuty: musi być skuteczna - osiągnięcie zamierzonego celu powinna być optym.- przy danych środ. zapewnić najlepsze rozwiązanie.

Są metody sformalizowane- w postaci reguł i niesformaliz.- wykorzyst. wiedzę innych. Należy eliminować transfer nawyków i konformizm społeczny. Pracę decyzyjną opieramy na kojarzeniach swobodnych. Burza mózgów - poszukiwanie decyzji ma dwa etapy :namysł 15 -20 min.wypisanie możliwych wariantów działania-ocena rozwiązania-analiza. Robi się narady. Trzeba zwięźle formułować warianty, nie krytykować propozycji innych. By narada miała sens-max.10-15 osób, nikogo z zewn. sami fachowcy-spotkanie nie dłużej niż kilkanaście min. Metoda Gordona -problem formułuje się ogólnie, eliminuje się elementy hamujące rozwój . Met.Philipsa 66- zespoły 6 os. przez 6 min. gotowa decyzja musi być musi być przekazana formalnie do określonej osoby może dotykać tylko spraw służbowych, musi być zrozumiała należy akceptować istotę a nie osobistą . Decyzje należy przekazać z wyprzedzeniem stosując sytuację bodźcową:- nęcącą lub przymusową. Lepsza nęcąca. Po przekazaniu pozostaje nadzór i kontrola, łatwiej po drodze poprawić niż zaczynać od nowa. Kontrole prowadzimy z dwóch względów; osobistego - jesteśmy odpowiedzialni - wzgląd realizującego.

Ocena - odbiór wykonanego zadania, robimy sami lub otrzymujemy sprawozdania. Robimy to po to aby: dać wyraz ocenie , sprawdzić czy nie ma błędów, wiedzieć co się dzieje w firmie

---