Dietetyka

Żywienie chorych zwierząt

Zachowanie integralności i odporności przewodu pokarmowego

• Zanik błony śluzowej zaczyna się po 48 godzinach braku pokarmu

• Zanik jelit powoduje przemieszczenie bakterii

• Odpowiedź na stres zmniejsza się po 3-5 dniach głodzenia

• Przy utracie masy ciała > 20% wzrasta śmiertelność

Żywienie chorych zwierząt

1. Musi uwzględniać istniejący lub przewidywany, a odmienny od normalnego, przebieg przemiany materii chorych zwierząt.

Tym samym żywienie ma wspomagać organizm i ułatwiać powrót do zdrowia.

2. Podczas choroby należy wykorzystać wszystkie możliwości dostarczenia pokarmu do organizmu

Jakie ???

ŻYWIENIE DIETETYCZNE

ŻYWIENIE PRZYMUSOWE

ŻYWIENIE SZTUCZNE

Formy żywienia chorych zwierząt:

Stan lekki, średni - żywienie dietetyczne

Stan średni - żywienie przymusowe

Stan ciężki - żywienie sztuczne

A. Stan lekki, średni -

żywienie dietetyczne

• Leczenie ambulatoryjne (ok.70%)

• Pacjenci samodzielni

• Możliwe u zwierząt z zachowanym i/lub osłabionym apetytem np. pacjenci błędnie żywieni lub z chorobami układowymi, w tym z chorobami układu pokarmowego

• Stosujemy diety lecznicze

Wybór pacjentów potrzebujących wsparcia żywieniowego (przymusowego)

• Utrata ≥ 10%masy ciała w trakcie poprzedzających 7-10 dni

• Anoreksja lub wyraźny brak apetytu trwający ≥ 3 dni u kotów, ≥5-6 dni u psów

• Występowanie kacheksji

• Brak odpowiedniej ilości tkanki tłuszczowej lub masy mięśniowej

• Pacjenci z chorobami powodującymi bezpośrednią utratę białka/energii (wysiękowe zapalenie otrzewnej/zapalenie opłucnej, szczególnie podczas drenażu)

B. Stan średni -

żywienie przymusowe (15%)

• Zwierzęta hospitalizowane

• Pacjenci niesamodzielni

• Zwierzęta z utratą apetytu np. choroby płuc, wątroby, nerek, stany pooperacyjne

• Stosuje się:

• doustne żywienie przymusowe

• doprzełykowe

• dożołądkowe

• dojelitowe

B. Stan średni -

żywienie przymusowe

• Doustne żywienie - warunek, zachowane połykanie!

• Preparaty gotowe (diety) dla gatun. i rodzaju schorzeń chorobowych

• Może też być mleko, zupy mleczne, kleiki, bulion z jajkiem, wyciągi mięsno-warzywne

• Odmienny skład i konsystencja ale jest energia i składniki pokarmowe

• Łyżeczka, strzykawka, smoczek

B. Stan średni -

żywienie przymusowe

• Dożołądkowe żywienie - warunek, możliwe wchłanianie!

• Zakładana sonda

• U zw. z chorobami j. ustnej, gardła, zaburz. świadomości

• Pokarm tylko płynny lub b. rozrzedzony (diety lecznicze)

• Uzupełnia deficyt wody, elektrolitów oraz energię

Sonda nosowo-przełykowa:

• krótkotrwałe wsparcie żywieniowe (7-10 dni

• podajemy specjalnie przygotowane diety

• 
  
  używa się do podaży płynów

WADY:

• Wąska średnica

• Miejscowe podrażnienie nosa

Sonda przełykowo- żołądkowa:

• żywienie długotrwałe

Sonda gardłowo-żołądkowa:

• anoreksja, u niezdolnych do chwytania czy żucia pokarmu

• żywienie o średnim czasie trwania

Zgłębnik doprzełykowy

• Wspomaganie żywienia zwierząt, które nie wymiotują

• Idealny dla zwierząt, które wymagają szybkiego założenia (stłuszczenie wątroby, uraz)

• Nie przeszkadza w jedzeniu

• 
  Powikłania występują rzadko

• Może być wysunięty w dowolnym momencie

• Umieszczamy na prawym lub lewym boku szyi

• Stosować diety półpłynne lub zagęszczane, miksowane pokarmy dla zwierząt

• Przepłukać świeżym napojem gazowanym, jeżeli jest niedrożny

• Zgłębnik może pozostać w miejscu przez miesiąc

• Usunąć przez wyciągnięcie, rana goi się przez ziarninowanie

• Zwierzęta mogą zwymiotować małe i miękkie zgłębniki

Zgłębniki dożołądkowe

• 
  Przezskórny

• Endoskopowo

• Bez użycia endoskopu ( umieszczenie na ślepo)

• Zakładany chirurgicznie

• Wspomaganie żywieniowe przy braku łaknienia

• Ominięcie jamy ustnej gardła i przełyku

• Żywienie przy przełyku olbrzymim i będącym jego skutkiem zachłystowym zapaleniem płuc

• Unieruchomienie przy skręcie i rozszerzeniu żołądka lub przepuklinie rozworu przełyku

Sondy zakładane przez ścianę żołądka:

• mają dość dużą średnicę

• można pozostawić przez dłuższy czas (tygodnie, miesiące)

• właściciel sam może podawać przez nią pokarm

Żywienie przez zgłębnik

• Diety płynne lub miksowane

• Objętości:

• Koty: 60 ml/posiłek x 4

• Psy: max. 15ml/kg

• Początkowo mały posiłek rozcieńczonego pokarmu co 3 godz.

• Objętość jest stopniowo zwiększana przez 4 dni

• Wlew ze stałą szybkością od dawki całkowitej 5-10 ml/h i zwiększać stopniowo do 4ml/kg/h

• Pierwszego dnia należy podać tylko płyny

• Przepłukać przed i po każdym użyciu

• Zabezpieczyć opatrunkiem

• W przypadku nudności zmniejszyć objętość i podać znacznie wolniej

• Zgłębniki pozostają w miejscu przez 7-10 dni psy, koty - 14 dni

• Przetoka goi się 24-48 godz.

Żywienie przez zgłębnik- powikłania

• Przeciekanie i zapalenie otrzewnej

• Zapalenie tkanki łącznej, tworzenie się ropni, posocznica przy przesunięciu lub złym dopasowaniu zgłębnika

• Przypadkowe usunięcie zgłębnika

• Miejscowa martwica skóry

C. Stan ciężki -

żywienie sztuczne

• Gdy nie można skorzystać z drogi pokarmowej lub występują stany ze znacznym odwodnieniem

• Stosuje się sztuczne odżywianie:

• dożylne

• doszpikowe

• dootrzewnowe

• podskórne

• Płyny muszą być jałowe, ogrzane, podawane wolno, wymagają stałej kontroli

C. Stan ciężki -

żywienie sztuczne

• Dożylne żywienie sztuczne = wprowadzanie sterylnych roztworów bezpośrednio do krwi

• Mogą to być: woda, płyny energetyczne, elektrolitowe, aminokwasy, węglowodany, NNKT, emulsje tłuszczowe, związki mineralne, witaminy

• i.v. odżywianie - jest kosztowne

• konieczne jest u 10-15% zwierząt

hospitalizowanych,

• 1%- ratuje życie

C. Stan ciężki -

żywienie sztuczne

• Dootrzewnowe żywienie sztuczne - u szczeniąt, kociąt, świnek morskich, chomików

• Obowiązują te same zasady jak przy odżywianiu dożylnym

• Nagły dostęp do naczyń, stan krytyczny

Do szpikowe żywienie sztuczne

• Przy nagłej konieczności uzyskania dostępu do naczyń

• Funkcjonalnie przypomina duże żyły centralne ale się nie zapada

• Noworodki (miękkie kości), „egzotyczne” i wybrani pacjenci w stanach krytycznych

• Istnieje znaczne ryzyko zakażenia, zapalenia okostnej, silnego bólu i utraty kończyny

Stan ciężki -

żywienie sztuczne

• Podskórne sztuczne odżywianie - u wszystkich gat. zwierząt towarzyszących

• U zwierząt ze stopniem odwodnienia do 7%

• Uzupełnić można: wodę, elektrolity, ograniczoną ilość energii

• Można korzystać kilka dni do czasu samodzielnego pobierania płynów

• Podaje się płyny w kilka miejsc, do 60 - 70 ml w jedno miejsce u psów dużych ras

---