6989


1. Zdefiniuj pojęcie problemu kryminalnego.

Problem kryminalny to wiele powiązanych ze sobą wydarzeń nie znikających samoistnie. Według Krzysztofa Łojek, problem kryminalny to wymagająca określonej reakcji sytuacja, w której dany podmiot lub grupa podmiotów, ponosi szkodę na skutek popełniania czynów przestępczych lub występowania zachowań antyspołecznych.

Wpływ na problem kryminalny ma wiele osób, które mają szansę wspólnego działania w celu zlikwidowania go przy użyciu dostępnych środków.

Charakter problemu kryminalnego

Dla lepszego rozwiązania problemu kryminalnego, ważne jest określenie pozycji, jaką dany problem zajmuje w istniejących klasyfikacjach:

Problem potoczny - zadanie wymagające rozwiązania, załatwienia sprawy, często natychmiastowego rozstrzygnięcia, gdyż wymaga tego sytuacja lub okoliczności. Załatwienie sprawy, jej rozstrzygnięcie lub rozwiązanie zależy od wiedzy lub kompetencji podmiotu odpowiedzialnego za rozwiązanie problemu.

Problemy związane ze zjawiskiem przestępczości rozwiązuje się zwykle poprzez kryminalizację (uznanie zjawiska jako kryminalnego) i penalizację (wskazanie czynu jako prawnie zabronionego czynu karalnego) takich zjawisk oraz przyznawanie podmiotom zwalczających przestępczość kolejnych uprawnień.

Problem dydaktyczny - istnieje wówczas, kiedy wiedza obiektywnie istnieje, lecz my jej nie posiadamy. Aby rozwiązać problem musimy mieć odpowiednią wiedzę oraz umiejętności.

Problem kryminalny (sklasyfikowany jako problem dydaktyczny) jest często wynikiem braku wiedzy o istniejących sposobach eliminacji lub kontrolowaniu czynników sprzyjających rozwoju przestępczości. Wówczas wystarczy tą wiedzę poznać i ukształtować umiejętności. Sposoby: przedsięwzięcia szkoleniowe, propagandowe, strategie szkoleniowe, bank dobrych praktyk.

Problem naukowy (badawczy) - to niewiedza, którą należy usunąć za pomocą badań naukowych. Problemy przestępczości są bardzo często przedmiotem badań naukowych. Od nauki oczekuje się nowych metod przeciwdziałania przestępczości, dochodzenia sprawców przestępstw, oceny efektywności prowadzonych przedsięwzięć.

Rozróżniamy dwa sposoby rozwiązywania problemów kryminalnych:

Model reaktywny - polega na reakcji na zdarzenie, które traktowane są jako jednorazowe zapotrzebowanie na usługę policyjną. W tym modelu nie mieści się precyzyjne rozpoznanie przyczyn problemu i poznania kontekstu zdarzeń, które umożliwiły by konstruktywne podejście do problemu.

Model proaktywny - model policji zorientowanej na problem. Istotny staje się kontekst zdarzeń, który umożliwia łączenie pozornie niepowiązanych zdarzeń w jeden problem. Rozpoznanie kontekstu zdarzeń pozwala na:

  1. powiązanie przyczynowo - skutkowe różnych zdarzeń

  2. wyabstrahowanie z tych różnych zdarzeń problemu z określoną specyfiką.

Elementy definiowania problemu kryminalnego - metoda CHEERS (fon. CZIRS):

Community - publiczny, społeczny, lokalny (kogo w danej społeczności dotyczy problem)

Harm - szkoda (jakie szkody wyrządza problem)

Expectation - oczekiwanie (jakiej reakcji policji oczekują mieszkańcy)

Events - zdarzenia (jakie zdarzenia towarzyszą problemowi)

Recurring - nawracający, chroniczny (jak często problem występuje)

Similarity - podobny (na czym polega podobieństwo zdarzeń)

Definiując problem kryminalny poszukuje się pewnych cech, które mogą sugerować, iż określone zjawisko lub zdarzenia mają przedmiotowy charakter:

  1. są to pewne zdarzenia, które nie mają charakteru jednostkowego.

  2. zdarzenia te mają miejsce w pewnej lokalnej społeczności i ich skutki są odczuwalne dla tej społeczności.

  3. wyrządzają szkodę, która jest odczuwalna przez lokalną społeczność lub instytucje (np. brak poczucia bezpieczeństwa, lęk, konkretne szkody materialne lub utracone mienie).

  4. podobieństwo zdarzeń, których cechą wspólną może być miejsce, sprawca (sprawcy), grupa ofiar lub ich typ, modus operandi (sposób działania sprawców) oraz czas.

  5. chroniczność zjawiska świadczy o tym, iż nie zaniknie ono samoistnie, długo trwa lub nieustannie powraca.

  6. poszkodowane osoby lub instytucje oczekują reakcji i adekwatnych działań, które powinna podjąć policja lub właściwe rzeczowo instytucje.

2. Co to jest patrol, prewencja oraz patrol prewencyjny?

Patrol to forma pełnienia służby przez jednego lub kilku policjantów w celu realizacji zadań stałych i doraźnych.

Patrol reaktywny to działanie ukierunkowane na skutek, a nie na przyczynę niekorzystnego zdarzenia.

Patrol proaktywny to poszukiwanie niekorzystnych przyczyn danego zjawiska (w obszarze działania nie doszło do złamania praw).

Prewencja to forma interwencji społecznej i kontroli przestępczości, polegająca na wyszukiwaniu bezpośrednich przyczyn powstania zjawisk niepożądanych (przestępstw, wykroczeń i zjawisk patologii społecznej) i prowadzeniu działań mających na celu zapobieganie i niedopuszczanie do ich powstania.

Patrol prewencyjny to forma pełnienia służby przez jednego lub kilku policjantów w celu wyszukiwania bezpośrednich przyczyn powstania zjawisk niepożądanych i przeciwdziałania im.

3. Przedstaw koncepcję hierarchii potrzeb w piramidzie Maslowa?

Naturalna droga rozwojowa człowieka wiedzie od zaspokajania potrzeb podstawowych do coraz wyższych. Hierarchia potrzeb:

- potrzeby fizjologiczne: głód, pragnienie, wypoczynek, unikanie bólu, popęd seksualny

- potrzeby bezpieczeństwa: ochrona przed nieprzyjaznym otoczeniem dzięki domowi i ubraniu, ochrona przed przestępczością i kłopotami finansowymi

- potrzeby przynależności i miłości

- potrzeby szacunku i dowartościowania: osiągnięcia, kompetencje, aprobata innych

- potrzeby samorealizacji.

4. Omów koncepcję trójkąta kryminalnego przestępstwa.

Trójkąt kryminalny znajduje szerokie zastosowanie w analizie problemu kryminalnego. Jednak jego istota powinna się odnosić do istoty profilaktyki - znalezienia przyczyny niekorzystnych zjawisk, czyli odpowiedzi na pytanie: Jakie przyczyny leżały u podłoża działania sprawcy? Jak zachowywała się ofiara? Czemu przestępstwa dokonano w tym, a nie innym miejscu?

Definicja:

Warunkiem do zaistnienia przestępstwa są trzy elementy (boki trójkąta kryminalnego): sprawca, ofiara i miejsce. W jednym czasie spotykają się:

  1. Sprawca, który jest zdecydowany do popełnienia przestępstwa. Planuje jego popełnienie lub podejmuje decyzję o jego popełnieniu pod wpływem korzystnych z jego punktu widzenia okoliczności:

- skuteczność ataku przestępczego (atak przynosi zysk w postaci skradzionego mienia, rozładowuje napięcie seksualne sprawcy, złość itp.)

- atak minimalizuje ryzyko, że podczas dokonywania przestępstwa zostanie zatrzymany lub rozpoznany.

  1. Ofiara, która jest atrakcyjna dla sprawcy:

- ze względu na swoje cechy fizyczne (słabsza fizycznie, chora, nietrzeźwa)

- roztargniona

- atrakcyjna fizycznie

- posiada atrakcyjne dla sprawcy mienie, itd.

  1. Miejsce, które pozwala sprawcy na podjęcie działania przestępczego minimalizujące możliwość zostania rozpoznanym lub zatrzymanym. Dlatego prawdopodobnie sprawca wybierze miejsce odludne, zaciemnione, z dogodnymi wielowariantowymi drogami dojścia na miejsce i oddalenia się z tego miejsca (lub miejsce, gdzie jest tylko jedna droga dojścia i wyjścia, na przykład klatka schodowa lub winda, w której sprawca wykorzysta brak możliwości ucieczki ofiary lub zaskoczenie).

Wykorzystanie trójkąta kryminalnego w analizie kryminalnej:

Aby była możliwa efektywna analiza problemu kryminalnego, należy szczegółowo opisać boki trójkąta przez odpowiedź na następujące pytania:

SPRAWCA. Można posuszyć się pytaniami, które ułatwiają znalezienie przyczyn takich zachowań sprawców, które określamy problemem kryminalnym, a w efekcie zapobiegać niepożądanym społecznie zachowaniom:

  1. Kto jest sprawcom?

  2. Ile przestępstw popełnił?

  3. Czy działał samotnie?

  4. Czy działał w grupie?

  5. Jaki jest stopień zorganizowania tej grupy?

  6. Jakie miejsce zajmuje sprawca w grupie?

  7. Jaka jest płeć sprawcy?

  8. Jaki jest jego wiek?

  9. Jaki jest stopień wyspecjalizowania?

  10. Z jakich narzędzi korzystał?

  11. Czy posługiwał się pojazdem?

  12. Gdzie mieszka?

  13. Jakie motywy mu przyświecały (przestępstwo popełnione dla zysku, z zemsty, z głupoty, wykorzystujące okazję itp.)?

  14. Czy stosował wywiad przestępczy?

  15. Czy znał ofiarę?

  16. Czy zbywa przedmioty pochodzące z przestępstwa?

  17. Gdzie zbywa te przedmioty?

OFIARA.

  1. Jaki jest wiek ofiary?

  2. Jakie były jej cechy fizyczne? (ofiara nieletnia, nietrzeźwa, kaleka - łatwiej ją fizycznie pokonać)

  3. Czy ofiara przyczyniła się do popełnienia przestępstwa? W jaki sposób? (zostawiła otwarte drzwi do domu, zostawiła aparat cyfrowy w samochodzie zaparkowanym w ciemnym miejscu)

  4. Czy pracuje zawodowo?

  5. Czy prowadzi usystematyzowany tryb życia? (opuszcza mieszkanie w określonych godzinach, zostawia samochód w określonym miejscu, przenosi cyklicznie gotówkę do banku itp.)

  6. Czy miejsce, w którym przebywa jest chronione? (alarm, pies, broń palna, firma ochrony)

  7. Czy można ofiarę zaskoczyć? W jaki sposób można to zrobic?

  8. Jak można ofiarę szkolić, aby uniknęła zagrożenia?

MIEJSCE

  1. Jakie cechy miejsca ułatwiają popełnienie przestępstwa?

  2. Czy miejsce jest oświetlone?

  3. Jakie są drogi dojścia i odejścia?

  4. Czy można ominąć to miejsce?

  5. Jakie są stosowane zabezpieczenia? (alarm, monitoring wizyjny)

  6. Jaka jest możliwość obserwowania miejsca (przez sprawcę, ofiarę, sąsiadów, funkcjonariuszy policji)

  7. Jaki jest czas potrzebny na dotarcie pomocy do miejsca?

  8. Czy i kiedy następowały w przeszłości przestępstwa w tym miejscu? (dzień tygodnia, miesiąc, pora dnia)

Przykładami przestępstw, w których brakuje jednego boku trójkąta kryminalnego (brak miejsca, w którym w jednym czasie fizycznie spotyka się sprawca i ofiara) są przestępstwa popełnianie w sieciach komputerowych i oszustwa związane z poszukiwaniem pracy za granicą.

Inny aspekt postrzegania problemu z perspektywy boków trójkąta to diagnoza występowania czynników ochronnych. Dzięki niej poznajemy elementy, które mogą ograniczać występowanie problemu. Tu także należy określić konkretne zadania badawcze, realizacja których dostarcza szczegółowych informacji o osobach i warunkach mogących korzystnie zmienić problem.

5. Przedstaw rolę koncepcji więzi społecznych i społecznych oczu w zapewnianiu

bezpieczeństwa.

Więzi społeczne to relacje instytucjonalne i osobowe w grupie ludzi pozwalające zachowywać ich trwałość. Więzi społeczne są tym elementem, który pozwala społecznościom na pohamowanie egoistycznych zachowań człowieka i kontrolę zachowań jednostki przez większość. Celem tej kontroli jest zmuszenie jednostki do postępowania zgodnego z normami przyjętymi przez społeczeństwo.

„Społeczne oczy” to osoby nadzorujące znaczna część życia społeczności lokalnej.

6. Wymień zadania własne gminy związane z bezpieczeństwem.

- zapewnienie ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej

- zapewnienie bezpieczeństwa gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego

- uporządkowanie i zabezpieczenie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz

- zabezpieczenie lokalnego transportu drogowego

- zapewnienie ochrony zdrowia

- stworzenie sprawnego aparatu pomocy społecznej (ośrodki zdrowia, zakłady opiekuńcze), zapewnienie bezpieczeństwa socjalnego, bezpieczeństwa osób starych, usprawnienie działalności hospicjów i domów starców

- zapewnienie edukacji publicznej

- rozwój ośrodków kultury (biblioteki gminne)

- stworzenie ośrodków kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych

- zabezpieczenie targowisk i hal targowych

- zapewnienie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej

- utrzymanie gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych

- promowanie gminy osiągnięciami na płaszczyźnie bezpieczeństwa

- współpraca z organizacjami pozarządowymi w sferze zadań publicznych związanych z pomocą społeczną

7. Scharakteryzuj Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii.

- możliwe powołanie pełnomocnika ds. przeciwdziałania narkomanii

Program w zakresie przeciwdziałania narkomanii obejmuje (zgodnie z ustawą o zapobieganiu narkomani):

1) zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i osób zagrożonych uzależnieniem

2) udzielanie pomocy psychospołecznej i prawnej rodzinom z problemami narkomanii

3) prowadzenie działalności profilaktycznej, edukacyjnej i szkoleniowej w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii

4) wspomaganie działań instytucji, organizacji pozarządowych i osób fizycznych w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii

5) pomoc społeczna dla osób uzależnionych i ich rodzinom

Zapobieganie przestępczości narkotykowej obejmuje: produkcję, handel, zażywanie

Kompetencje wójta, burmistrza, prezydenta miasta:

  1. Wydawanie zezwoleń na uprawę maku lub konopi włóknistych

  2. Wejście na grunty, na których są uprawiane mak lub konopie włókniste oraz dojście do nich przez inne grunty

  3. Kontrola dokumentów uprawniających do prowadzenia upraw

  4. żądania wyjaśnień od prowadzącego uprawy

8. Jakie są zadania wójta, burmistrza, prezydenta miasta związane z prowadzeniem działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych?

  1. zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu

  2. udzielanie pomocy rodzinom z problemami alkoholowymi (pomoc psychospołeczna i prawna)

  3. działalność profilaktyczna (informacyjna, edukacyjna)

  4. wspomaganie instytucji, stowarzyszeń, osób fizycznych w działalności służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych

  5. podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów dotyczących reklamy i promocji napojów alkoholowych, sprzedaży i spożywania oraz występowanie w charakterze oskarżyciela publicznego

  6. wspieranie zatrudnienia socjalnego poprzez organizowanie i finansowanie centrów integracji społecznej

9. Wymień zadania własne powiatu związane z bezpieczeństwem.

  1. edukacja społeczna

  2. promocja i ochrona zdrowia

  3. pomoc społeczna

  4. polityka prorodzinna

  5. wspieranie osób niepełnosprawnych

  6. transport zbiorowy i drogi publiczne

  7. kultura, ochrona i opieka nad zabytkami

  8. kultura fizyczna i turystyka

  9. geodezja, kartografia i kataster (publiczny rejestr o gruntach, budynkach i ich właścicielach)

  10. gospodarka nieruchomościami

  11. administracja architektoniczno - budowlana

  12. gospodarka wodna

  13. ochrona środowiska i przyrody

  14. rolnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego

  15. porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli

  16. ochrony przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania powiatowego magazynu przeciwpowodziowego, ochrony przeciwpożarowej i zapobieganie innym nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi i środowiska.

  17. przeciwdziałanie bezrobociu oraz aktywizacja lokalnego rynku pracy

  18. ochrona praw konsumenta

  19. utrzymywanie powiatowych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych

  20. obronność

  21. promocja powiatu

  22. współpraca z organizacjami pozarządowymi

10. Jaki jest skład komisji do spraw bezpieczeństwa i porządku?

  1. starosta - przewodniczący

  2. dwóch radnych delegowanych przez radę powiatu

  3. trzy osoby powołane przez starostę spośród ekspertów z zakresu bezpieczeństwa oraz cieszących się autorytetem i zaufaniem społeczności lokalnej

  4. dwóch przedstawicieli delegowanych przez komendanta powiatowego

  5. prokurator wskazany przez właściwego prokuratora okręgowego

  6. powołani przez starostę przedstawiciele innych powiatowych służb, inspekcji, straży oraz innych jednostek organizacyjnych wykonujących zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli.

11. Jakie są zadania komisji do spraw bezpieczeństwa i porządku?

  1. ocena zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli na terenie powiatu

  2. opiniowanie pracy policji i innych powiatowych służb, inspekcji i straży, a także jednostek organizacyjnych, które wykonują na terenie powiatu zadania w zakresie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli

  3. przygotowywanie projektu powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli

  4. opiniowanie projektów i innych programów współdziałania policji i innych powiatowych służb, inspekcji, straży oraz innych jednostek organizacyjnych wykonujących zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli.

  5. opiniowanie projektu budżetu powiatu w zakresie porządku publicznego i bezpieczeństwa.

  6. opiniowanie projektów aktów prawa miejscowego

12. Przedstaw podstawowe zadania Policji.

1) ochrona życia i zdrowia ludzi oraz mienia przed bezprawnymi zamachami naruszającymi te dobra,

2) ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego, w tym zapewnienie spokoju w miejscach

publicznych oraz w smrodkach publicznego transportu i komunikacji publicznej, w ruchu drogowym i na wodach przeznaczonych do powszechnego korzystania,

3) inicjowanie i organizowanie działań mających na celu zapobieganie popełnianiu przestępstw i

wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym i współdziałanie w tym zakresie z organami

państwowymi, samorządowymi i organizacjami społecznymi,

4) wykrywanie przestępstw i wykroczę oraz ściganie ich sprawców,

5) nadzór nad strażami gminnymi (miejskimi) oraz nad specjalistycznymi uzbrojonymi formacjami

ochronnymi w zakresie określonym w odrębnych przepisach,

6) kontrola przestrzegania przepisów porządkowych i administracyjnych związanych z działalnością

Publiczna lub obowiązujących w miejscach publicznych,

7) współdziałanie z policjami innych państw oraz ich organizacjami międzynarodowymi na podstawie

umów i porozumień międzynarodowych oraz odrębnych przepisów,

8) gromadzenie, przetwarzanie i przekazywanie informacji kryminalnych,

9) prowadzenie bazy danych zawierającej informacje o wynikach analizy kwasu

dezoksyrybonukleinowego (DNA)

13. Wymień organy administracji rządowej na obszarze województwa w sprawach

ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz utrzymania bezpieczeństwa i porządku publicznego.

a) wojewoda przy pomocy komendanta wojewódzkiego policji działającego w jego imieniu albo komendant wojewódzki policji działający w imieniu własnym w sprawach:

- wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych, dochodzeniowo-śledczych i czynności z zakresu ścigania wykroczeń;

- wydawania indywidualnych aktów administracyjnych, jeżeli ustawy tak stanowią;

b) komendant powiatowy (miejski) policji;

c) komendant komisariatu policji

14. Jaki jest zakres współdziałania Policji z samorządem terytorialnym

  1. rozpoznanie stanu zagrożenie i sytuacji w danym rejonie

  2. ścisłe współdziałanie z administracją samorządową

  3. informowanie o faktycznym stanie zagrożenie i porównywanie go z odczuciami społecznymi

  4. doradztwo w zakresie rozwiązań organizacyjno - technicznym zwiększających stopień bezpieczeństwa

  5. organizowanie działań zapobiegawczych w sferze technicznej i organizacyjnej oraz w sferze budowy klimatu i zainteresowania społeczeństwa problematyką bezpieczeństwa

  6. współdziałanie ze środkami masowego przekazu w zakresie bezpieczeństwa sytuacyjnego

Zadania samorządu terytorialnego:

  1. koordynacja działań związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa na danym terenie w określonym czasie

  2. zapewnienie bezpieczeństwa organizacji życia społecznego i jego warunków, by nie powstały sytuacje niebezpieczne, czy też prowokujące zagrożenie.

  3. Zapewnienie dobrej współpracy ze środkami masowego przekazu w przypadku wystąpienie potencjalnych zagrożeń

  4. Pełnienie roli koordynatora i organizatora w zakresie wypełnienia czasu wolnego młodzieży.

15. Co rozumiesz pod pojęciem strategii zapobiegania i zwalczania przestępczości? Wymień jej cechy.

Strategia jest to kompleksowe działanie mające na celu wytyczenie celów i ich osiąganie.

Strategia zapobiegania i zwalczania przestępczości powinna być rozumiana jako planowane działania, których celem jest wyeliminowanie lub ograniczenie zjawisk przestępczych.

Pięć głównych cech strategii:

  1. Horyzont czasowy - określony czas wykonania poszczególnych czynności oraz przewidywany czas wystąpienia efektów działań.

  2. Efekty - powinny zostać określone efekty, które są spodziewane po wprowadzeniu działań w życie.

  3. Skupienie wysiłków - wskazanie działań, na które należy położyć szczególny nacisk ze względu na ich najlepszą skuteczność.

  4. Układ decyzji - wskazanie konkretnego procesu decyzyjnego, wzajemnego układu, płaszczyzn wsparcia.

  5. Wszechobecność - strategia dotyczy wszystkich pracowników organizacji oraz działań tych codziennych, jak i rzadko podejmowanych.

16. Jakie są metody strategii kreatywnych, a jakie destruktywnej oraz neutralizującej?

  1. Strategia kreatywna - rozwijanie zjawisk pożądanych w taki sposób, aby wypierały zjawiska negatywne lub nie pozostawiały dla nich miejsca (np. organizacja zajęć pozalekcyjnych dla młodzieży gimnazjalnej).

Metody: