Dieta 1000 kcal

Założenia: 
   Dieta jest najbardziej znana i najbardziej polecana jako skuteczny sposób odchudzania. Na początku zanim na dobre zaczniesz stosować dietę najpierw przez tydzień zapisuj wszystko co zjadasz, każdy posiłek i przekąskę. W diecie tej zaleca się zmniejszenie ilości produktów zawierających tzw. "puste kalorie" i "bomb kalorycznych", czyli duże ilości tłuszczu, słodycze, tłuste mięsa, wędliny i sery (szczególnie żółte), piwo, alkohol. Wszystko krój na cienkie plasterki - stwarza to pozory obfitości. Wyłącz ostre przyprawy, pobudzają apetyt. Jedz na małych talerzykach, oszukasz wzrok. Po każdym kęsie odkładaj kanapkę na talerzyk. Sięgnij po nią gdy będziesz mieć puste usta. Wypij szklankę wody przed posiłkiem. Jedz powoli i dokładnie przeżuwaj. Nie zjadaj czegoś tylko dlatego, że mogłoby się zmarnować. Usuwaj skórkę z drobiu. Śmietanę zastępuj kefirem lub jogurtem.
   W przybliżeniu tak powinien wyglądać "rozpis" kaloryczny posiłków:

I śniadanie - 250 kcal, 
II śniadanie - 100 kcal, 
Obiad - 350 kcal, 
Podwieczorek - 100 kcal, 
Kolacja - 200 kcal 

Przykład:
I śniadanie - 250 kcal:
Do wyboru
1. Bułeczkę pełnoziarnistą posmarować łyżeczką masła lub margaryny, obłożyć 2 cienkimi plasterkami gotowanej szynki oraz kilkoma plasterkami ogórka.
2. 3 dag płatków czekoladowych zalać połową opakowania jogurtu waniliowego, wkroić mandarynkę.
3. 10 dag twarożku wymieszać z łyżeczką śmietany, skropić sokiem z cytryny i posłodzić słodzikiem. Dodać pokrojone pół pomarańczy i pół jabłka oraz 10 dag malin.
4. Kromkę ciemnego tostu posmarować łyżeczką margaryny, obłożyć liściem sałaty, plasterkiem sera żółtego lub łyżeczką serka topionego. Zjeść z kiwi i marchewką lub pomidorem, papryką.
5. Kromkę chleba z pełnego przemiału posmarować łyżeczką masła i 5 dag twarożku, położyć pomidora na kanapkę.
6. Jajko roztrzepać z łyżką wody, dodać pół pęczka posiekanego koperku lub szczypiorku, doprawić solą i pieprzem. Usmażyć na łyżeczce masła. Zjeść z kromką chleba z pełnego przemiału.
7. Małą bułeczkę przekroić i posmarować łyżeczką masła oraz 2 łyżeczkami dżemu.

II śniadanie i Podwieczorek - 100 kcal:
Do wyboru 
1. Kromka chleba z masłem i pomidorem.
2. Kromka chrupkiego chleba z 2 łyżeczkami twarożku i pomidorem.
3. Kromka pumpernikla z masłem i pół ogórka.
4. Filiżanka zupy pomidorowej z ryżem.
5. 100ml wywaru warzywnego z roztrzepanym jajkiem.
6. Marchewka z jabłkiem i sokiem cytrynowym.
7. 2 pomidory, 2 cebulki ze szczypiorkiem.
8. 6 cieniutkich plasterków polędwicy wieprzowej.
9. 4 cienkie plasterki mortadeli.
10. Plasterek szynki gotowanej.
11. 6 plasterków polędwicy drobiowej.
12. 10 dag serka homogenizowanego z 10 dag truskawek.
13. 10 dag sera chudego ze szczypiorkiem.
14. Szklanka maślanki z kromką chrupkiego pieczywa.
15. Mały banan.
16. Grejpfrut.
17. 2 brzoskwinie.
18. 2 jabłka.
19. 2 delicje.
20. 5 kostek czekolady.
21. 3 kulki lodów owocowych.

Obiad - 350 kcal:
Do wyboru 
1. Pokroić w zapałkę 10 dag piersi z kurczaka, małą zieloną lub żółtą cukinię, marchewkę i por. Mięso obsmażyć na łyżce oleju, dodać warzywa i jeszcze 5 min. dusić. Doprawić solą, pieprzem i przyprawą chińską. Posypać tymiankiem, zjeść z kromką chleba pełnoziarnistego lub dwoma małymi ziemniakami.
2. 10-15 dag piersi z kurczaka obsypać przyprawami (Prymat Kucharek, papryka, pieprz, itp.), usmażyć na łyżeczce oliwy. Ugotować 15-20 dag warzyw (kalafiora, brokuła, fasolki szparagowej, marchewki). Zjeść z 1 ziemniakiem.
3. 15 dag piersi indyka oraz 20 dag pieczarek opłukać i pokroić. Obsmażyć na łyżce oleju. Dodać 5 dag groszku oraz łyżkę chudej śmietany. Doprawić ziołami, solą i pieprzem.
4. 10 dag mielonego mięsa wyrobić z łyżką twarożku, solą i pieprzem. Uformować małe frykadelki. Oczyścić 2 strąki papryki, obrać cebulę. Warzywa drobno pokroić. Na patelni rozgrzać łyżkę oleju. Frykadelki smażyć z warzywami.
5. Szklankę ugotowanego makaronu zmieszać z sałatką z pomidora, papryki, ogórka i 2 łyżkami twarożku.
6. Szklankę kaszy gryczanej zjeść z jajkiem sadzonym na łyżeczce oleju. Wypić do tego szklankę maślanki lub kefiru.
7. Jednego sporego ziemniaka ugotować w mundurku i pokroić. Mały kawałek czerwonej papryki pokroić w kostkę. Wymieszać 1 łyżkę octu winnego, 1 łyżeczkę oliwy, sól i pieprz. Marynatą polać warzywa. 100g fileta z morszczuka, dorsza, flądry, pstrąga lub soli usmażyć na maśle lub margarynie.

Kolacja - 200 kcal:
Do wyboru 
1. Sałatka z 100g chudej wędliny, 1 cykorii, 1 ogórka kiszonego, 1 kwaśnego jabłka, 100ml jogurtu naturalnego.
2. Pierogi leniwe z chudego twarogu (150g).
3. 2 kromki pieczywa chrupkiego żytniego z masłem lub margaryną i białym serem oraz surówka z cykorii, rzodkiewek i pomidora.
4. Kromka ciemnego pieczywa z 50g chudej wędliny i sałatką z papryki, cebuli i pomidora.
5. Kromka pieczywa i sałatka z pora, ogórka kiszonego, 3 łyżek groszku konserwowego.
6. Sałatka owocowa z kiwi, grejpfruta, plastra ananasa
7. Sałatka z tuńczykiem (120g tuńczyka w sosie własnym, 2 łyżki kukurydzy, 2 łyżki ugotowanego ryżu, 2 liście kapusty pekińskiej)

Dieta 1000 kcal została opracowana przez Instytut Żywności i Żywienia

Dieta Andersona

Założenia:
   Opracował ją dietetyk z uniwersytetu w Los Angeles, Henry L. N. Anderson. Jest to również jedna z diet nie łączenia. Jej zwolennicy twierdzą, że przyczyną tycia jest nieprawidłowo zestawiony jadłospis. Trzeba jednak w niewielkim stopniu wieczorem pilnować liczby kalorii, a także przestrzegać pewnych reguł.

Od północy do 12.00 - wolno jeść tylko owoce i pić soki owocowe (wyciśnięte z owoców).

Od godz. 12.00 do 16.00 - w południe wypijamy sok warzywny. Około 30 minut później można zacząć jeść sałatki warzywne, których podstawą ma być sałata. Zakazane są wszelkie sosy, także na bazie jogurtu czy oliwy z oliwek. 

Od godz. 16.00 do 20.00 - można jeść wszystko, pamiętając, że nie wolno łączyć białek z węglowodanami (np. mięsa, ryb i serów z ziemniakami, kaszą, pieczywem i makaronem). Po zjedzeniu owoców należy odczekać 30 minut do następnego posiłku. Ostatni posiłek należy zjeść przed 20.00.

Trzeba również pamiętać o następujących sprawach: jemy wówczas, gdy jesteśmy głodni, wykluczona jest kawa, herbata, alkohol, woda gazowana i kupowane soki, nie pijemy bezpośrednio przed, w trakcie i zaraz po posiłku. 

Przykład:
Od północy do 12.00: 
Sok jabłkowy, banany, dojrzałe gruszki, winogrona. 

Od godz. 12.00 do 16.00: 
Sok z marchwi, sałata z pomidorami i cebulą, migdały. 

Od godz. 16.00 do 20.00: 
Pieczone ziemniaki, zielony groszek, chude mięso z sałatą i warzywami.

Dieta anty-cukrzycowa

Założenia:
   Dieta anty-cukrzycowa powinna być jak najbardziej zbliżona do żywienia człowieka zdrowego. Zasadnicza modyfikacja polega na znacznym ograniczeniu łatwo przyswajalnych węglowodanów (indeks glikemiczny), w tym przede wszystkim słodyczy i przetworów zawierających znaczny dodatek cukru. Ogranicza się również tłuszcze, natomiast zwiększa się ilość białka w porównaniu do żywienia człowieka zdrowego. W żywieniu bardzo ważna jest kontrola ilości i jakości spożywanych potraw oraz rozłożenie ich na okres całego dnia. W szczególności dotyczy to węglowodanów. Chorzy na cukrzycę nie mogą jednorazowo spożywać dużych ilości pokarmów, ani za długo przebywać na czczo. Dzienna ilość posiłków powinna być jednakowa, a także powinny być one spożywane w jednakowych porach.

Produkty zalecane w diecie:

• Każde pieczywo, ale część dziennej diety w postaci chleba razowego, 

• 2 % mleko, mleko w proszku odtłuszczone, ser biały twarogowy (chudy), 

• Mięso, drób, ryby - nie tłuste, 

• Wędliny tylko chude: kiełbasa szynkowa wołowa lub wieprzowa, szynka, polędwica, 

• Masło w ograniczonej ilości, 

• Cukier w bardzo ograniczonej ilości lub całkowita eliminacja, 

• Olej rzepakowy, sojowy, słonecznikowy, oliwa, masła roślinne, wysokogatunkowa margaryna, majonez domowy.

Produkty zabronione w diecie:

• Mleko pełne, mleko w proszku pełne, ser biały tłusty, ser żółty i topiony, 

• Żółtko jaja, 

• Mięso, ryby, drób tłusty, wątroba, mózg, nerki, 

• Wędliny wieprzowe tłuste, pasztety, 

• Masło w przeciętnych lub dużych ilościach, śmietana, 

• Margaryna (poza wymienionymi jako dozwolone), smalec, słonina, łój wołowy i barani, 

• Cukier, wszystkie wyroby i przetwory z cukrem, miód. 
  
  

Dieta anty-wrzodowa

Założenia:
   Jest to dieta ochronna z ograniczeniem substancji zwiększających wydzielanie soku żołądkowego. Stosuje się ją w przypadków choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, wrzodów jelita.

Produkty zalecane w diecie:

• Pieczywo jasne pszenne, czerstwe, 

• Mąka pszenna jasna, kasza manna, krakowska, ryż, sago, płatki owsiane, kasza jęczmienna, drobny delikatny makaron, 

• Mleko słodkie, zsiadłe nieprzekwaszone, bardzo świeży ser twarogowy, ser śmietankowy, 

• Jaja gotowane na miękko, w koszulkach, sadzone, jajecznica na parze, 

• Chude mięsa i drób: cielęcina, wołowina, królik, indyk, kurczę, szynka, polędwica, 

• Ryby: dorsz, leszcz, sola, płastuga, kargulena, szczupak, sandacz, 

• Świeże masło, słodka śmietana, olej sojowy, słonecznikowy, rzepakowy, oliwa, margaryna wysokogatunkowa w ograniczonej ilości, 

• Ziemniaki gotowane, tłuczone, puree, 

• Gotowane: marchew, buraki, szpinak, kabaczek, dynia, kalafior; fasolka szparagowa i groszek zielony w ograniczonych ilościach; surowe: sałata, pomidory, 

• Owoce dojrzałe bez pestek, gotowane: jabłka, truskawki, morele, gotowane soki z owoców jagodowych, 

• Cukier, miód, dżemy, 

• Ciastka czerstwe zbożowe, mało słodki biszkopt, 

• Przyprawy: sól, cukier, wanilia, koper zielony, sok z cytryny, 

• Kleiki, krupniki z dozwolonych kasz, zupy mleczne, warzywne, zaprawiane mąką, 

• Mięso gotowane, duszone, potrawki, pulpety, budynie, 

• Kompoty, galaretki, kisiele - wszystkie mało słodzone, 

• Słaba herbata, słaba kawa, mleko. 

Produkty zabronione w diecie:

• Wszelkie pieczywo świeże, żytnie, razowe, 

• Mąki razowe, żytnie, grube kasze: pęczak, gryczana, grube makarony, kluski kładzione, naleśniki, 

• Mleko zsiadłe przekwaszone, kefir, jogurt, sery żółte i topione, 

• Jaja gotowane na twardo, sadzone, w majonezie, jajecznica, sadzone, 

• Tłuste mięsa: wieprzowina, baranina, gęsi, kaczki, dziczyzna, wędliny tłuste; ryby: węgorz, makrele, łosoś, śledź, sardynka; mięsa peklowane, wędzone, konserwy mięsne i rybne, 

• Kwaśna śmietana, smalec, słonina, boczek, łój wołowy i barani, margaryny, 

• Frytki, wszelkiego rodzaju ziemniaki smażone, placki ziemniaczane, pyzy, 

• Wszystkie odmiany kapusty, ogórki, rzodkiewki, rzepa, papryka, szczaw, cebula, grzyby, 

• Owoce surowe, suszone, gruszki, agrest, czereśnie, śliwki, orzechy, 

• Groch, fasola, bób, soczewica, 

• Chałwa, czekolada, słodycze zawierające tłuszcz, kakao i orzechy 

• Ocet, pieprz, musztarda, papryka, chrzan, kostki bulionowe, 

• Rosół, zupy na wywarach z mięsa lub kości, zupy rybne, zupy z przeciwwskazanych warzyw, 

• Mięsa smażone, duszone, pieczone w sposób konwencjonalny, 

• Desery z czekoladą, z przeciwwskazanych owoców, z orzechami, dużą ilością cukru, 

• Mocna herbata i kawa naturalna, napoje alkoholowe, napoje gazowane, 

• Ciasta kruche, keksy, makowiec, pączki, torty. 
   

Dieta anty-zaparciowa

Założenia:
   Dieta anty-zaparciowa ma na celu regulację defekacji bez uciekania się do środków farmakologicznych. Dieta ta zawiera zwiększoną ilość nie trawionych w przewodzie pokarmowym człowieka "błonnika" polisacharydów roślinnych (błonnika, pektyn, gum, hemicelulozy, ligniny). Dzienna dawka w diecie zdrowego człowieka powinno zawierać około 40 g tych związków. Dieta bogatoresztkowa (anty-zaparciowa) charakteryzuje się zwiększoną ilością tych substancji (50-70 g dziennie). Oprócz stosowania tej diety w zaparciach stosuje się ją także w profilaktyce zespołu jelita drażliwego, powstawania uchyłków jelita grubego i raka jelita grubego, zapobieganiu rozwojowi miażdżycy, kamicy żółciowej, cukrzycy i otyłości powodowanej przez przejadanie się pokarmami wysokokalorycznymi, pozbawionymi składników bogato resztkowych. Jedną z głównych przyczyn rozwoju metabolicznych chorób cywilizacyjnych jest żywienie się pokarmami wysoko oczyszczonymi. Natomiast polisacharydy roślinne dostarczane z pokarmem, stanowiąc masę wypełniającą w przewodzie pokarmowym, zwiększają ilość wody w treści jelitowej, wchłaniają kancerogeny powstające w jelicie grubym z rozkładu kwasów żółciowych i przyspieszają ich wydalanie. Błonnik zmniejsza również stężenie cholesterolu, trójglicerydów i glukozy. 

Produkty zalecane w diecie:

• Mleko odtłuszczone świeże i zsiadłe, kefir i jogurt naturalny, 

• Chudy twaróg i biały ser, 

• Białka jajek, żółtka tylko w ograniczonych ilościach, 

• Mięso chude: cielęcina, wołowina, konina, królik, kurczaki, indyk, gołąb 

• Dorsz, karmazyn, sandacz, szczupak, lin, leszcz, karaś, 

• Chuda szynka i polędwica, mięso w galarecie, 

• Chuda śmietana, oleje roślinne: słonecznikowe, rzepakowe, sojowe, oliwa - w ograniczonych ilościach, 

• Ziemniaki gotowane i pieczone, puree, 

• Wszystkie warzywa i owoce, 

• Powidła, cukier, syropy, dżemy, galaretki, landrynki, dropsy, miód, 

• Liście laurowe, ziele angielskie, wanilia, cynamon, sól, sok z cytryny, 

• Odtłuszczone mleko, maślanka, serwatka, napary z ziół, słaba herbata, słaba kawa zbożowa, 

• Masło w ograniczonych ilościach, twaróg i ser z odtłuszczonego mleka, 

• Zupy na wywarach z włoszczyzny, jarzynowe, krupniki, mleczne, owocowe, 

• Potrawy mięsne duszone, smażone bez tłuszczu, 

• Surówki, soki, gotowane warzywa, 

• Desery owocowe, kompoty, galaretki, budynie. 

Produkty zabronione w diecie:

• Pieczywa o małej zawartości błonnika, świeże: jasne, pszenne, chleb razowy na miodzie, 

• Mąka pszenna wysokiego przemiału, kukurydziana, ziemniaczana, 

• Mleko tłuste,

• Inne sery, 

• Duże ilości żółtek, 

• Baranina, wieprzowina, podroby, dziczyzna, kaczki, gęsi, tłuste ryby, 

• Pasztety, tłuste wędliny, 

• Masło solone, 

• Tłusta śmietana, 

• Frytki, smażone, placki ziemniaczane, 

• Słodycze, alkohol, czekolada, pralinki, cukierki, ciastka, konfitury, 

• Alkohol, kakao, płynna czekolada, mocna kawa i herbata, 

• Zupy na tłustych wywarach, 

• Potrawy smażone, pieczone, 

• Torty, kremy cukiernicze, bita śmietana, lody, ciastka, kisiele. 
   

Dieta dla kulturystów

Założenia:
   Stosowanie odpowiedniej diety nie tylko sprzyja zdrowiu ale i zdecydowanie pomaga rozwinąć muskulaturę. Aby móc właściwie trenować i zapewnić przyrost masy mięśni musimy dostarczyć organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych i przestrzegać zasad:

• Spożywanie 5-7 posiłków dziennie, przyśpieszy to twoją przemianę materii oraz zwiększy przyswajanie przez organizm substancji odżywczych, 

• Zachowanie proporcji pomiędzy składnikami odżywczymi: 

1. Faza Siły - Białka 30%, Węglowodany 50%, Tłuszcze 20%, 

2. Faza Wzrostu - Białka 25%, Węglowodany 60%, Tłuszcze 15%, 

3. Faza Odchudzania - Białka 45%, Węglowodany 45%, Tłuszcze 10%, 

4. Faza Regeneracji - Białka 15%, Węglowodany 60%, Tłuszcze 25%, 

• Optymalna dzienna dawka białka to 2-3 gramy na kilogram masy ciała. Organizm nie wchłonie jednorazowo więcej niż 50 gramów białka, dlatego najlepiej rozłożyć spożycie białka na kilka razy dziennie, 

• Na 1-2 godziny przed treningiem spożycie posiłku o dużej zawartości węglowodanów o niskim indeksie glikemicznym oraz dodatkowo witaminy C, E i magnez, 

• W ciągu pół godziny od zakończenia treningu wypicie odżywki węglowodanowej lub zjedzenie posiłku bogatego w węglowodany złożone. Jest to też bardzo dobry moment na spożycie dawki kreatyny, 

• Bezpośrednio po zakończeniu treningu przyjmowanie dawki aminokwasów o łańcuchach rozgałęzionych (leucyna, izoleucyna i walina). Mają one kluczowe znaczenie w procesie przyrostu mięśni, 

• W ciągu dnia zażywanie wolnych form aminokwasów. Najkorzystniejsza pora to 20 minut przed posiłkami. Zapewnia to szybkie wchłanianie do krwi i, co za tym idzie, szybki ich transport do mięśni, 

• Picie dużej ilości wody (3-5 litrów wody niegazowanej).

   Węglowodany powinny pochodzić z produktów zbożowych: pieczywa, płatków, kasz, makaronów, a także z roślin strączkowych, warzyw, owoców i produktów mlecznych. Najlepsze źródła białka to chude mięso, drób, ryby, produkty mleczne (jogurty naturalne, kefiry), jaja i białka jaj oraz proszek proteinowy. Najzdrowsze tłuszcze jednonienasycone występują w oliwie oliwek, oleju rzepakowym tłoczonym na zimno, awokado i w orzechach. 

Dieta dr Atkinsa

Założenia:
   Twórcą tej diety jest amerykański lekarz Robert C. Atkins, który jest założycielem i dyrektorem Centrum Medycyny Komplementarnej w Nowym Jorku. Jego zdaniem, aby skutecznie walczyć z otyłością i nadwagą, nie trzeba zmniejszać ilości jedzenia. Wystarczy ograniczyć spożycie węglowodanów, podstawowego paliwa energetycznego, a przez to zmusić organizm do spalania nagromadzonego tłuszczu. Podczas 2 tygodniowej diety nie je się pieczywa, produktów zbożowych, warzyw zawierających skrobię, jogurtu, mleka i owoców. Dzienny jadłospis nie może zawierać więcej niż 20 g węglowodanów. Mięso, wędliny, ryby i jaja można jeść w ilościach zaspokajającej głód, nie wolno ich jednak łączyć z produktami zawierającymi węglowodany. Ponieważ dieta drastycznie ogranicza ilość spożywanych warzyw i owoców, podczas jej stosowania należy przyjmować preparaty witaminowo - mineralne.

Przykład:
Śniadanie: 
Jajecznica lub jajka sadzone z bekonem, szynką lub kiełbasą, kawa bezkofeinowa lub herbata.

Obiad: 
Wędliny, kurczak pieczony lub smażony, rosół drobiowy, mała porcja surówki, woda mineralna niegazowana.

Kolacja: 
Pasztet z kurzych wątróbek, stek, surówka z sosem vinegret, bita śmietana bez cukru.

W ciągu dnia: 
Wędliny jako przekąski, woda mineralna, nie słodzona kawa, herbata.

Dieta dr Budwig

Założenia:
   Twórcą tej diety pro-zdrowotnej jest dr Johanna Budwig - biochemik z Niemiec. Jej odkrycia (badania nad kwasami tłuszczowymi omega-3 i olejem lnianym) znalazły zastosowanie min. w leczeniu takich chorób jak: choroba Alzheimera, nowotwory, miażdżyca, alergia, dermatozy, depresja. Dieta dr Budwig bazuje na dostarczeniu organizmowi pokarmów bogatych m. in. w tłuszcze omega-3, węglowodany złożone, błonnik i antyoksydanty. Podstawowe zasady diety dr Budwig obejmują następujące zagadnienia: 

• Podstawowym tłuszczem w diecie dr Budwig jest olej lniany tłoczony na zimno i nieoczyszczony. Zabronione jest używanie jakichkolwiek rafinowanych bądź uwodornionych tłuszczów (olejów, margaryn, majonezów). Aby osiągnąć skuteczne efekty leczenia, należy bezwzględnie wyeliminować z diety produkty smażone, tłusty nabiał, mięsa, 

• Spożywać należy produkty świeże. Potrawy nie powinny być przyrządzane na bazie produktów konserwowanych sztucznie, z dodatkami chemicznymi (np. benzoesan sodu i innych sztucznych dodatków do żywności), 

• Olej lniany zjadać należy codziennie w postaci tzw. Pasty (Pastę wykonuje się miksując przez 6 do 8 minut olej lniany i chudy biały twarożek w proporcjach 5-6 łyżek oleju na 12,5 dkg sera, 2 łyżki stołowe stosuje w profilaktyce, 2-4 w lekkich schorzeniach, 6 łyżek stołowych w ciężkich przypadkach. Po przyrządzeniu pastę trzeba przechowywać w lodówce. Można ją doprawiać do smaku na ziołami, solą, czosnkiem, papryką, pieprzem. Dr Johanna Budwig zaleca jeść pastę rano razem z muesli, płatkami zbożowymi, łyżką zmielonego siemienia lnianego i utartym jabłkiem) i samodzielnie. Dla osób chorych wskazane jest zjadanie także zmielonego siemienia lnianego.

Produkty zalecane w diecie:

• Ryby morskie ( makrela, dorsz, śledź, tuńczyk) do 200 g dziennie, 

• Owoce świeże, w ilości 3 do 4 średniej wielkości porcji dziennie. Owoców nie należy mieszać, 

• Warzywa ze szczególnym uwzględnieniem takich warzyw jak brokuły, kapusta, brukselka, marchewka. W przeciwieństwie do owoców warzywa można mieszać, 

• Soki owocowe przynajmniej raz dziennie szklankę. Pomiędzy wypiciem soku z owoców cytrusowych a zjedzeniem pasty powinno upłynąć kilka godzin, 

• Mleczne produkty ukwaszone (jogurty naturalne, kefiry, maślanka, mleko acidofilne), 

• Zboża w postaci pieczywa z pełnego przemiału i płatków nie oczyszczonych, 

• Drożdże spożywcze (należy je przed spożyciem zagotować), 

• Woda. Wskazane jest pić 2 litry wody dziennie (oczyszczonej mechanicznie filtrami, albo butelkowanej źródlanej, ale nie mineralnej) Płyny (woda i soki) najlepiej spożywać przed posiłkiem.

Produkty dozwolone w diecie:

• Mięso i drób, ale tylko nie przetworzone, niskotłuszczowe, od zwierząt, którym nie podawano karmy zawierającej hormony, pestycydy i antybiotyki, w ilościach - okazjonalnie. W przypadku ciężkich chorób, np. nowotworów, z mięsa i drobiu należy zrezygnować zupełnie, 

• Miód. 
   

Produkty zabronione w diecie:

• Cukier, sztuczne słodziki, soki z kartoników i butelek,

• Syntetyczna witamina A (z preparatów witaminowych), 

• Inne tłuszcze poza tłoczonym na zimno olejem lnianym. 

Dieta dr Haya

Założenia:
    Opracowana przez amerykańskiego lekarza Williama Howarda Haya jest dietą niełączenia produktów węglowodanowych z białkowymi. Produkty podzielił on na białkowe, węglowodanowe i neutralne. Te ostatnie można łączyć ze wszystkimi innymi. W ciągu dnia należy zjeść jeden posiłek oparty na węglowodanach, jeden białkowy i jeden złożony z samych owoców lub warzyw. Posiłki białkowe i węglowodanowe musi dzielić czterogodzinna przerwa. Z jadłospisu eliminujemy cukier, sól, kawę, mocną herbatę, napoje gazowane, czekoladę, białe pieczywo, czerwone mięso, wędliny, piwo, alkohol, ciasta, fast-foody, produkty w proszku. Rezygnujemy z potraw smażonych, ostro przyprawionych oraz ciast z owocami i kremami. Owoce jemy na pusty żołądek albo jako przekąskę między głównymi posiłkami. Jemy często, ale mało - 3 posiłki i ewentualnie dwie przekąski. Pijemy między posiłkami, nigdy w trakcie. Staramy się unikać tłuszczu, ponieważ opóźnia on proces trawienia. Podział produktów na grupy wygląda następująco:

Białkowe: 
Warzywa strączkowe, jaja, mleko, jogurt, mięso, owoce (jabłka, morele, kiwi, czereśnie, wiśnie, winogrona, grejpfruty, gruszki, ananasy, porzeczki, truskawki, maliny, brzoskwinie, mandarynki, cytryny, suszone śliwki), majonez, sos vinegret.

Węglowodanowe: 
Zbożowe (ziarna, chleb razowy, płatki owsiane), ziemniaki, karczochy, owoce słodkie (figi, banany, gruszki słodkie i dojrzałe, winogrona, rodzynki), piwo.

Neutralne: 
Tłuszcze (oleje roślinne, masło, margaryna, oliwa z oliwek), śmietana słodka i kwaśna, warzywa (oprócz ziemniaków, szparagi, fasolka szparagowa, buraki, cebula, szpinak, brukselka, kapusta, kalafior, por, dynia, cukinia, seler, bakłażan, pieczarki, sałata, ogórek, rzodkiewki, koperek, czosnek, czosnek, kiełki, dymka, cykoria), owoc awokado, otręby, miód, wędliny, zioła.

Przykład:
Śniadanie:
Duża kiść winogron.

Obiad: 
Makaron z sosem z oliwy z oliwek, czosnku, bazylii, orzeszków ziemnych.

Kolacja: 
Pieczona pierś kurczaka, gotowane na parze brokuły i kalafior.

Dieta dr Kwaśniewskiego (Żywienie optymalne)

Założenia:
   Żywienie optymalne opracował, ponad 20 lat temu, na podstawie ogólnych reguł biochemii i fizjologii dr Jan Kwaśniewski. Zasady tego żywienia zostały przebadane na zwierzętach, a później sprawdziły się na chorych. Przed 10 laty udowodniono na podstawie doświadczeń przeprowadzonych w Katedrze Higieny Akademii Medycznej w Łodzi, że żywienie optymalne w żadnym razie nie szkodzi chorym, a w bardzo wielu przypadkach pomaga. Dieta jest chwalona przez stosujących i nagminnie potępiana przez lekarzy. Opiera się na założeniu, że człowiek może sam się wyleczyć z wielu chorób pod warunkiem, że dostarczy organizmowi odpowiednie paliwo czyli tłuszcz. Zalecane spożycie białka na dobę wynosi 30-50g (zalecane jest białko zwierzęce), w początkowym okresie po przejściu na tą dietę ilość białka może wynosić 100-130g i powoli powinno się ją redukować. Proporcje między białkiem - tłuszczem - węglowodanami powinny wynosić 1:2,5 - 3,5:0,5. Jeść możemy tyle aby być sytym, przy zachowaniu powyższych proporcji. Dr Jan Kwaśniewski jest przeciwnikiem wszelkiego rodzaju postów i głodówek. Dieta ta jest także o działaniu odchudzającym. Z produktów mlecznych najwartościowsze dla nas są: masło (o zawartości tłuszczu, co najmniej, 82,5%), śmietana (od 30% tłuszczu), ser biały (od 30% tłuszczu), ser żółty (60% tłuszczu w suchej masie). Z mięs najwartościowsza jest wieprzowina, ponieważ jej skład chemiczny jest najbardziej zbliżony do składu ciała ludzkiego. Najlepsze są jednak podroby: serce, wątroba, móżdżek i nerki. Wszystkie wymienione produkty zawierają dużo tłuszczu, czyli źródło energii oraz wartościowe białko, które służy jako materiał do budowy i wymiany komórek naszego ciała. Podobnie jak białko i tłuszcze, tak i węglowodany mogą być lepsze i gorsze. Cukry ze skrobi wchłaniają się wolniej z przewodu pokarmowego i dlatego nie powodują nagłych wahań poziomu glukozy we krwi. Dorosły człowiek powinien spożywać około 50g węglowodanów na dobę, a dokładniej mówiąc 0,8g na kilogram należnej wagi ciała. Jeżeli spożywa się dużo węglowodanów, to organizm musi przekształcić je w tłuszcze. Wymaga to dużego zużycia białka, witamin, soli mineralnych i energii. Dlatego najlepiej spożywać tłuszcze gotowe, z których węglowodany powstawać nie mogą. Natomiast z węglowodanów tłuszcze powstają szybko. Głównym składnikiem diety są tłuszcze. Jedną trzecią ilości tłuszczów stanowi białko, a tylko tyle co połowa ilości białka wolno zjadać węglowodanów. Powstaje stosunek B T W (Białko : Tłuszcz : Węglowodany) 1:2,5 - 3,5:0,5. Po przystosowaniu się organizmu do diety (okres przebudowy), a więc po 2-3 tygodniach u ludzi młodych i zdrowych, a po około 6 tygodniach, lub dłużej u starszych, zapotrzebowanie na białko zmniejsza się. Wówczas proporcja Białka:Weglowodany 1:0,5; zmienia się na 1:1. Mogą być tutaj pewne różnice w zależności od wieku, wysiłku fizycznego i różnych dolegliwości. Ludzie otyli powinni w pierwszych miesiącach zmniejszyć ilość tłuszczu do 1-2 gramów na 1 gram spożywanego białka, gdyż spalają własne tłuszcze. Proporcja dla człowieka dorosłego, młodego i zdrowego, aktywnego zawodowo to 5 gram tłuszczu na 1 gram białka, ponieważ nie buduje już swego organizmu, a potrzebuje dużo energii. Dziecko, które rośnie i rozwija się potrzebuje więcej białka. Mogą być też niewielkie rozbieżności u ludzi chorych. W Arkadiach na terenie całego kraju pod fachowym okiem lekarzy i dietetyków optymalnych wracają do zdrowia pacjenci cierpiący na schorzenia uważane, przez współczesną medycynę, za nieuleczalne, takie jak cukrzyca typ I i II, astma, stwardnienie rozsiane, miażdżyca, choroby zwyrodnieniowe stawów i kręgosłupa i inne. Aby osiągnąć takie efekty należy przestrzegać zasad żywienia optymalnego.

Produkty zalecane w diecie:

• Tłuszcze zwierzęce - smalec, słonina, boczek, sadło, szpik kostny, masło, 

• Jajka kurze (głównie żółtka), 

• Sery, 

• Śmietana (od 30% tłuszczu), 

• Mięso wieprzowe, tłuste, 

• Podroby, 

• Galarety podrobowe i mięsne, 

• Tłuste wywary i rosoły, 

• Wędliny tłuste, a najlepiej podrobowe (salcesony, pasztetowe, kaszanka), 

• Drób (tylko tłusty: gęś, kaczka), 

• Ryby tłuste, smażone na smalcu.

Produkty dozwolone w diecie:

• Mleko - najtłustsze, a najlepiej z dodatkiem śmietany, 

• Warzywa o małej ilości węglowodanów z dodatkiem tłuszczu (np. fasola szparagowa polana masłem), 

• Ziemniaki (około 100g) z tłuszczem lub w postaci frytek na smalcu, 

• Owoce jagodowe, mało-słodkie (porzeczki, maliny, jeżyny, agrest, poziomki, truskawki), 

• Orzechy, migdały, wiórki kokosowe, 

• Kawa, herbata, majonez, przyprawy.

Produkty zabronione w diecie:

• Cukier (wszystkie słodycze), 

• Miód, 

• Przetwory owocowe (dżemy, kapusty, powidła), 

• Ryż, kasza, 

• Chleb i inne pieczywo, 

• Potrawy mączne (kluski, makarony, ciastka), 

• Warzywa i owoce o dużej zawartości węglowodanów, 

• Mąka ziemniaczana i zbożowa (dopuszcza się niewielkie ilości w przepisach optymalnych), budynie, kisiele, 

• Ziarna grochu i fasoli, 

• Napoje słodkie.

Dieta funkcjonalna Lecha Tkaczyka

Założenia:
   Zioła przyprawowe w żywieniu funkcjonalnym, czyli o tym, że człowiek dobrze zjeść lubi, a każdy posiłek powinien spełniać określone wymagania wobec organizmu. Zioła w kuchni - zdrowie w sercu, czyli o tym, że ładny stół to nie wszystko! Nie ma nic wspanialszego nad dobre jedzenie! Nawet tych, którzy dziś ciągle gdzieś się spieszą, suto zastawiony i pięknie nakryty stół bez wątpienia choć na chwilę zatrzyma. Stare przysłowie mówi, że jedzenie to modlitwa. Warto więc zatrzymać się na tę chwilę, by oddać jej należytą cześć. Będzie z pewnością za to wdzięczny nie tylko nasz wiecznie popędzany żołądek, ale cały organizm. W swoim zawodzie technologa żywności i dzięki wieloletniemu doświadczeniu w branży spożywczej bardzo często przygotowywałem takie kuszące stoły, suto zastawione jadłem. Jednak już na początku swej drogi zawodowej przekonałem się, że o walorach smakowych i zdrowotnych posiłku nie decyduje liczba wystawionych potraw, ale ich jakość. To dążenie do odpowiedniej jakości zainspirowało mnie do ułożenia przysłowia-reguły, którą zawsze staram się kierować: WŁAŚCIWA PRZYPRAWA TO DOBRA POTRAWA! Bez zastosowania odpowiednich przypraw nawet najlepsze jedzenie jest mdłe, nijakie, po prostu niesmaczne. Ale nie tylko z powodu smaku warto stosować zioła! Przyprawy są także świetnymi katalizatorami, wyzwalającymi w układzie trawiennym bardzo ważne, pozytywne procesy. Dostarczają również wielu brakujących mikroelementów, soli mineralnych i witamin. Właściwie używane w kuchni mogą nie tylko uregulować przemianę materii, wspomóc terapię wielu dolegliwości, ale nawet przyczynić się do całkowitego wyleczenia niejednego schorzenia (np. braku apetytu, owrzodzeń, złego ukrwienia organizmu, miażdżycy).
ZIOŁA PRZYPRAWOWE A DIETA FUNKCJONALNA LECHA TKACZYKA
   Wzorce dotyczące sposobu odżywiania się, zaczerpnięte z filozofii wschodniej i adaptowane do naszych warunków, zaowocowały powstaniem tzw. żywienia funkcjonalnego - to znaczy ukierunkowanego i dostosowanego do potrzeb zdrowotnych danych grup ludzi. Żywność, posiłek ogólnie rzecz ujmując musi dostarczać brakujących organizmowi odpowiednich składników odżywczych, w tym białek, tłuszczów, węglowodanów , witamin, minerałów itd. Jeśli do pożywienia, które przygotowujemy dodamy jeszcze jakieś inne składniki, np. przyprawowe zioła lecznicze, to otrzymamy żywność. funkcjonalną, której zadaniem jest podniesienie zdrowotności konsumującego. Tak więc do podniesienia wartości zdrowotnej zwykłego posiłku w kuchni przyczyniają się dodane lecznicze zioła przyprawowe. Takie posiłki, a raczej całe, “długoterminowe” jadłospisy, które należy stosować w pewnym okresie czasu dla osiągnięcia pożądanych skutków zdrowotnych, określonych grup ludzi nazwałem Dietą Funkcjonalną Lecha Tkaczyka lub inaczej samoleczeniem ziołami w kuchni. 
CO TO JEST DIETA FUNKCJONALNA LECHA TKACZYKA? 
   Dieta funkcjonalna Lecha Tkaczyka opiera się na dodawaniu do posiłków ściśle określonych grup przyprawowych ziół leczniczych lub ich mieszanek. Nadają one posiłkom nowej wartości leczniczej, potrzebnej ludziom dla podniesienia ich zdrowotności, a także ich kondycji fizycznej i psychicznej. Dieta funkcjonalna oparta na samoleczeniu ziołami, wspomaga inne metody leczenia, niejednokrotnie je zastępując (walka z nadwagą, miażdżycą itp.) Ponadto, odpowiedni stosowana dieta funkcjonalna, reguluje prawidłową przemianę materii w organizmie, pomaga w odchudzaniu, odtruwaniu i odmładzania organizmu. poprawia witalność, sprawność i wydolność umysłu. spowolnienia procesy starzenia i przyczynia się do wydłużania średniej wielu życia. Dieta funkcjonalna Lecha Tkaczyka oparta jest na podziale ziół ze względu na ich właściwości lecznicze i potrzeby konsumentów. Wiadomo przecież, że inaczej powinien odżywiać się czynny zawodowo górnik, a inaczej emerytowany księgowy. Wyróżnia się bardzo wiele grup żywności funkcjonalnej, np. dla ludzi o bardzo aktywnym trybie życia, dla osób w podeszłym wieku czy z nadwagą. Podstawowymi kryteriami podziału są tu: 

• wiek (dzieci, młodzież, dorośli, osoby starsze), 

• płeć (kobiety, mężczyźni), 

• rodzaj wykonywanej pracy (umysłowa, fizyczna; ciężka, lekka), 

• stan zdrowia (konkretne schorzenia)*, 

*Oczywiście żywność i przyprawy dla tych podstawowych grup często ulegają wymieszaniu, bo przecież właściwie należy nakarmić np. mężczyznę z zaburzeniami zdrowotnymi, wykonującego pracę umysłową. Do posiłków można dodawać zarówno pojedyncze zioła jak i grupy ziół z danej kategorii zdrowotnej. 
Poniżej przedstawiam odpowiednio skomponowany, własny podział przypraw, w którym uwzględnione zostały głównie potrzeby zdrowotne i oczywiście wymagania różnych grup ludzi. Dodawane do pożywienia w sposób właściwy sprawią, iż posiłki staną się bioaktywnym konglomeratem, stymulującym pożądany przebieg procesów metabolicznych: 

• odtruwające i odmładzające - hamujące procesy starzenia, antynowotworowe - wspomagają prawidłową pracę wątroby, nerek i całego układu wydalniczego; wzmacniają organizm, przywracając mu, wcześniej zablokowane przez choroby, funkcje; 

• dobrej przemiany materii i radości życia - odchudzające - regulują wszelkie procesy w obrębie układu trawiennego, przez co jesteśmy mniej ociężali, bardziej radośni i uśmiechnięci, 

• antystresowe - wpływają na polepszenie samopoczucia i podniesienie wydolności fizycznej, 

• koncentracji i sprawności umysłu - polecane zarówno starszym (mającym problemy z tego typu schorzeniami), jak i młodzieży w fazie intensywnego wzrostu; dobre dla uczących się i tych, których praca związana jest z intensywnym wysiłkiem umysłowym (zwiększają ukrwienie i dotlenienie mózgu, wspomagają rozprowadzanie składników potrzebnych do jego jasnego funkcjonowania, ponadto poprawiają ukrwienie siatkówki oka, a w konsekwencji poprawę wzroku); zalecane młodym ludziom w czasie egzaminów i sesji naukowych, 

• sił witalnych - wzmacniające i zwiększające odporność organizmu, afrodyzjaki - wspomagają prawidłową gospodarkę lokowania składników odżywczych w organizmie, uzupełniają brakujące mikroelementy, sole mineralne i witaminy, co sprawia, że podnosi się sprawność fizyczna i umysłowa, ponadto pomagają wytwarzać właściwą danemu organizmowi ilość antyciał pozwalających zwalczać choroby, 

• antymiażdżycowe - zmniejszające ryzyko zapadnięcia na choroby układu krążenia - poprawiają pracę układu krążenia, pracę serca oraz oczyszczają i przywracają prawidłową elastyczność naczyniom krwionośnym, a także poprawiają pracę wątroby, trzustki i nerek; walczą z tzw. szkodliwym cholesterolem oraz z toksynami wprowadzanymi do organizmu wraz z pokarmem, 

• zdrowego układu oddechowego - uzupełniają organizm w niezbędne składniki odżywcze, a przede wszystkim w mikroelementy stanowiące o prawidłowej pracy gardła, tarczycy i płuc; wspomagają także leczenie stanów alergicznych, astmy, chronicznego kaszlu i innych schorzeń dróg oddechowych, których źródłem jest właśnie brak tych składników w organizmie, 

• zdrowej skóry i silnych włosów - wzmacniają słabą odporność organizmu, powodującą takie schorzenia, jak grzybice, egzema, bielactwo, skazy, brodawki i wiele innych wykwitów skórnych; uzupełniają w organizmie mikroelementy, których niedobór często trudno wykryć w standardowych badaniach, 

• antyreumatyczne - spowalniające proces postępowania osteoporozy - należy obalić mit o tym, że stosowanie odpowiednich przypraw nie ma nic wspólnego z leczeniem zmian reumatycznych - przecież wynikają one z wielu innych schorzeń i braków w organizmie: od nieprawidłowego krążenia zaczynając, na niewłaściwym transporcie składników odżywczych (w tym wapnia) kończąc. 

Tekst wg autora diety Lecha Tkaczyka

Dieta Hollywoodzka

Założenia:
   Dieta należy do diet niskokalorycznych 1200 - 1500 kcal. Dziennej liczby kalorii nie trzeba zmniejszać drastycznie już od początku kuracji, lecz można to robić stopniowo, np. o 200 kcal co tydzień. Pozwala to przyzwyczaić się do mniejszych porcji jedzenia bez uczucia głodu. Poza tym jadłospis powinien zawierać następujące składniki: jogurt naturalny, cebula, otręby, drożdże, kiełki.
Podczas pierwszego tygodnia diety je się tylko owoce (np. 3 grejpfruty, 750 g truskawek, 250 g suszonych lub świeżych śliwek). W drugim i trzecim tygodniu wprowadzamy warzywa, chude mięso i produkty zbożowe. Zakazane są jajka i mleko. Potraw nie solimy. Między jedzeniem różnych rodzajów owoców zachować trzeba godzinną przerwę, a między owocami a mięsem dwugodzinną. Pijemy, jak podczas każdej diety wyszczuplającej, niegazowaną wodę mineralną lub słabą gorzką herbatę. Dieta hollywoodzka jest uboga w składniki odżywcze, więc należy ją stosować ostrożnie.

Przykład:
I śniadanie: 
4 łyżeczki ziaren pszenicy zmiksowane z łyżeczką miodu, sokiem z cytryny, łyżeczką naturalnego jogurtu i 3 posiekanymi orzechami laskowymi.

II śniadanie: 
2 kromki pieczywa razowego lub pełnoziarnistego - bez masła, 0,5 szklanki świeżych kiełków oraz do wyboru: 100g chudego sera białego, 50g wędzonej chudej ryby, jajko na twardo.

Obiad: 
150g kurczaka ugotowanego lub z rusztu, kromka chleba pełnoziarnistego, pół główki sałaty.

Podwieczorek:
Jogurt naturalny lub kefir.

Kolacja: 
2 szklanki surowych lub gotowanych warzyw z sosem vinegret, posypane 2 łyżkami otrąb.

Dieta jogurtowa

Założenia:
   Dieta jogurtowa jest bogata w łatwo przyswajalne białko, wapń, fosfor i witaminy. Zaleca się stosować tylko jogurty zawierające żywe kultury bakterii, które ułatwiają i przyspieszają trawienie. W tej diecie, oprócz wymienionych niżej owoców, pieczywa i innych składników, należy jeść następujące rodzaje jogurtów: naturalny o obniżonej zawartości tłuszczu, odtłuszczony owocowy i owocowy o normalnej zawartości tłuszczu. 

Przykład:
Śniadanie: 
150 g jogurtu owocowego z 1/4 szklanki muesli, banan lub 150 g jogurtu poziomkowego z 2 łyżkami otrąb pszennych, 2 mandarynki, lub 150 g jogurtu wiśniowego z 2 łyżkami płatków kukurydzianych, duża gruszka, lub 150 g jogurtu morelowego z ziarnami zbóż, jabłko.

Obiad: 
200 g pieczonego dorsza z sosem jogurtowym (pół szklanki jogurtu light z drobno pokrojoną cytryną), gotowany ziemniak lub 100 g pieczonej piersi kurczaka, 300 g (mrożonka) ugotowanego szpinaku, sos z pół szklanki jogurtu doprawionego ząbkiem czosnku i bazylią, lub pieczone udko kurczaka (100 g), 2 łyżki ryżu, ogórek pokrojony w plastry i polany sosem z pół szklanki jogurtu naturalnego, łyżki bazylii lub mięty, szczypty soli, pieprzu i oregano, lub 60 g pieczonego dorsza, pół szklanki ugotowanego makaronu, sos z 50 g jogurtu naturalnego, pokrojonego w kostkę pomidora, łyżki bazylii, szczypty soli i pieprzu, sałatka z ogórka kwaszonego i pokrojonej w piórka cebuli dymki, z łyżeczką oliwy z oliwek i łyżeczką soku z cytryny.

Kolacja: 
250 g sałatki z owoców, 50 g jogurtu naturalnego lub jajko na twardo, 2 pomidory i 1/4 czerwonej cebuli, pół grahamki, lub 100 g wędzonego dorsza, sałatka z dużego pomidora, papryki, 5 dużych liści sałaty, połowy posiekanej małej czerwonej cebulki, zaprawiona 4 łyżkami jogurtu naturalnego wymieszanego z utartym ząbkiem czosnku i pieprzem, kromka chleba razowego z odrobiną margaryny, lub 120 g befsztyka smażonego na odrobinie oleju rzepakowego, surówka z tartej marchwi i połówki jabłka, doprawiona łyżeczką oliwy z oliwek lub chrzanu, pół grahamki.

Dieta niskocholesterolowa

Założenia:
   Dieta ta jest przeznaczona dla osób z wysokim stężeniem cholesterolu i trójglicerydów, a także dla obciążonych ryzykiem zachorowania na chorobę niedokrwienną serca, zawałem, miażdżycą, udarem mózgu. Aby "uwolnić" się od "szkodliwego" cholesterolu należy również pamiętać o następujących sprawach: wysiłku fizycznym, który najlepiej "topi" cholesterol, unikaniu palenia papierosów i unikaniu palenia "biernego", unikaniu nadmiaru Słońca i unikaniu stresu.

Produkty zalecane w diecie:

• Pieczywo pełnoziarniste, 

• Kefir, maślanka, jogurt naturalny, 

• Chudy biały ser, 

• Czerwone wino z dzikiej róży, 

• Ryby pochodzenia morskiego: makrela, dorsz, śledź, łosoś, szprot, sardynka (nie smażone), 

• Oliwa tłoczona na zimno, olej rzepakowy tłoczony na zimno, 

• Marchew, czosnek, cebula, buraki, kalafior, pomidory, dynia, szpinak, kabaczki, brokuły, zielony groszek, fasola szparagowa, cykoria, sałata, ziemniaki, kapusta, 

• Jabłka, cytryny, winogrona, truskawki, arbuzy, morele, kiwi, brzoskwinie, pomarańcze, maliny, porzeczki, 

• Zupy owocowe i warzywne bez tłuszczu, 

• Herbata zielona, 

• Ryż brązowy i grube kasze, 

• Naturalne (przecierane) soki owocowe i warzywne, napoje owocowe.

Produkty dozwolone w diecie:

• Mleko niskotłuszczowe, 

• Żywność pochodzenia morskiego, 

• Czekolada gorzka, 

• Orzechy włoskie i laskowe, 

• Pieczywo jasne, 

• Olej sojowy, słonecznikowy, masło roślinne, 

• Cukier, 

• Kompoty, kisiele, musy, galaretki, budynie, 

• Makaron bezjajeczny, 

• Chude mięso: cielęcina, wołowina, kurczaki, indyki w postaci: duszone, gotowane, pieczone w folii, pergaminie, potrawki, 
   

Produkty zabronione w diecie:

• Mleko tłuste, 

• Ser biały tłusty, sery żółte, sery topione, 

• Żółtko jaja, 

• Podroby, 

• Margaryna, 

• Gęsi, kaczki, 

• Ryby słodkowodne, 

• Tłuste mięso, 

• Śmietana, 

• Łój, smalec, bekon, 

• Zupy w proszku, 

• Fast-foody, 

• Frytki, placki ziemniaczane, 

• Czekolada słodka, słodycze, czekoladki, ciastka, cukierki, 

• Alkohol, kakao, 

• Makaron jajeczny, 

• Miód, dżem, marmolada, 

• Napoje kolorowe, gazowane, 

• Majonez, 

• Pączki, ciastka przygotowywane na tłuszczu.

Dieta prezydencka (kapuściana)

Założenia:
   Kapusta stanowi cenne źródło witamin i innych niezbędnych dla organizmu związków. Może w zupełności zaspokoić zapotrzebowanie na witaminę C. Zarówno świeża, jak i kiszona kapusta zwiększa aktywność przewodu pokarmowego i reguluje pracę jelit, ma także szerokie właściwości lecznicze. Kapusta kiszona jest wyjątkowo mało kaloryczna: 100 g ma tylko 16 kcal. 
   Dieta zyskała popularność, dzięki plotce która mówiła że właśnie dzięki niej prezydent Kwaśniewski zyskał piękną figurę. Została opracowana dla pacjentów z problemami kardiologicznymi. Osoby, które ją stosowały chudną nawet do 5kg/tydzień, jednak większość z nich wróci do poprzedniej wagi (efekt Jojo). Polega na wprowadzeniu do jadłospisu dużych ilości warzyw, które wypełniają żołądek (według autorów likwidują także uczucie głodu). Bez ograniczeń można jeść zupę jarzynową (zupa powinna składać się zawsze z kapusty) oraz warzywa i owoce, zaś mięso i węglowodany są mocno ograniczone. Dieta ta nie powinna być stosowana dłużej niż tydzień, jednak zalecane jest podawanie do obiadu zupy kapuścianej. 

Przepis na zupę I:
6 dużych cebul,2 zielone papryki, puszka koncentratu pomidorowego, gałązka selera naciowego i główka kapusty. Przygotowanie: wszystkie składniki pokroić i ugotować przyprawić do smaku solą i pieprzem, można dodać kostkę rosołową lub sos sojowy. 

Przepis na zupę II:
Zagotować 2 szklanki wody z małą puszką koncentratu pomidorowego i poszatkowaną jedną główką kapusty.

Przykład:
Śniadanie:
2 jajka i 3 łyżki wody wymieszać z solą i pieprzem, wylać na patelnię. Dodać 30 g szynki. Do tego jedna kromka razowego chleba lub 2 kromki razowego chleba posmarować masłem, położyć 20 g chudego białego sera, posmarować niskokaloryczną konfiturą, lub 1 kromka pełnoziarnistego chleba z masłem, plasterek chudej wędliny, 1 pomidor, lub 3 łyżki płatków owsianych wymieszać z 3 łyżkami chudego jogurtu. 1 małe jabłko pokroić w kostkę i dodać do płatków.

Obiad:
Ryba z kapustą lub koszyczki z wędliny z kapustą, lub zupa z kapusty z ziemniakami, lub zapiekany bigos.

Kolacja:
Placek z tartych kartofli z jabłkiem i kapustą, dodatkiem tuńczyka i płatków owsianych lub sałatka z kapusty, pomidorów, ziemniaków i szynki z dodatkiem cykorii i natki pietruszki, lub czerwona kiszona kapusta z piersią indyczą, buraczkami, kawałkami gruszki i chrupkim pieczywem, lub kromka chleba z kapustą posypaną kminkiem oraz plasterkami sera oscypka (można pokropić olejem).

Dieta w zatruciach pokarmowych

Założenia:
   Zatrucie pokarmowe to stan zapalny przewodu pokarmowego występujący w postaci ostrego nieżytu żołądkowo-jelitowego. Przyczyną zatruć pokarmowych są zwykle znajdujące się w żywności bakterie lub wirusy. Zdecydowanie częściej zdarzają się one w ciepłych porach roku, gdy drobnoustroje znajdują korzystne dla siebie warunki rozwoju. Bakteryjne zatrucia pokarmowe powodują toksyny produkowane w czasie wzrostu drobnoustrojów. Okres wylęgania tej choroby jest zróżnicowany i zależy od rodzaju bakterii. Zazwyczaj występują nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunka, a niekiedy towarzyszy im gorączka. Objawy zatrucia pokarmowego najczęściej ustępują po kilku dniach. Istnieją zatrucia, np. jadem kiełbasianym, które wymagają natychmiastowej opieki lekarskiej. Zatrucie to jest wywołane przez toksynę produkowaną podczas beztlenowego wzrostu laseczki jadu kiełbasianego, do którego dochodzi na skutek spożycia zakażonych przetworów mięsnych, warzywnych i rybnych w puszkach lub wekach. W chorobie tej oprócz objawów nieżytu żołądkowo-jelitowego występuje niedowład mięśni mimicznych, co daje obraz maskowatej twarzy. Ponadto chory widzi podwójnie, ma szerokie źrenice, często pojawia się jednostronne opadanie powieki, chrypka, a nawet bezgłos. Do tych objawów mogą dołączyć: trudności w połykaniu, zaparcie, zatrzymanie moczu w wyniku uszkodzenia układu nerwowego. Dlatego zatrucie jadem kiełbasianym jest tak niebezpieczne i wymaga leczenia szpitalnego. Interwencja lekarska jest również niezbędna w ostrym zatruciu Salmonellą. Najczęstszą postacią występującą w około 80% przypadków jest ostry nieżyt żołądkowo-jelitowy, charakteryzujący się takimi objawami jak nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunka, a niekiedy pojawia się gorączka i bóle głowy. Salmonella jest obecna przede wszystkim w świeżym i niedogotowanym drobiu oraz surowych jajkach. Dlatego do przygotowania drobiu powinno się używać innych noży i desek do krojenia niż do sporządzania pozostałych produktów. W przypadku zwykłych zatruć bakteryjnych, jeżeli nie mamy możliwości kontaktu z lekarzem, leczenie polega przede wszystkim na postępowaniu objawowym i stosowaniu diety oszczędzającej. Podstawowym elementem terapii jest wyrównanie strat płynów, ponieważ może dojść do odwodnienia organizmu. Wymioty i biegunka doprowadzają również do dużych strat elektrolitów, zwłaszcza sodu, potasu i chloru. Niedobory elektrolitowe nakładające się na odwodnienie pogarszają stan chorego i mogą spowodować zaburzenia zwłaszcza ze strony układu krążenia. Jeżeli sama dieta nie przynosi korzystnych rezultatów, należy bezwzględnie zasięgnąć porady lekarskiej. Wszelkiego typu leczenie farmakologiczne powinno odbywać się pod okiem lekarza. Aby zapobiec zatruciom pokarmowym, należy: 

• Myć ręce przed kontaktem z każdym produktem żywnościowym, 

• Sprawdzać terminy przydatności do spożycia umieszczone na opakowaniach, 

• Deski do krojenia drobiu i ryb dokładnie myć i nie używać do innych celów, 

• Odgrzewać ugotowane potrawy nie więcej niż raz,

• Przechowywać produkty szybko psujące się w warunkach chłodniczych, 

• Unikać latem żywności zawierającej surowe jaja, 

• Najlepiej rozmrażać produkty w lodówce, dbając przy tym, aby wycieki z rozmrażających się mięs nie dostały się do innych artykułów spożywczych, 

• Unikać picia nieprzegotowanej wody z kranu lub studni,

• Dokładnie myć owoce i warzywa przed spożyciem, 

• Raz rozmrożonej żywności nie wolno ponownie zamrażać. 

Produkty zalecane w diecie:

• Przez 1-2 dni w ostrym nieżycie żołądka zazwyczaj nie podaje się w ogóle pokarmów. W czasie trwania głodówki nie wolno jednak w żadnym wypadku zapominać o spożywaniu odpowiedniej ilości płynów, aby zapobiec odwodnieniu. Wskazane są napoje niskosłodzone o temperaturze pokojowej, takie jak herbata, rumianek, napar z mięty, woda niegazowana. W ciągu dnia powinniśmy wypijać około 2 litrów płynów. Korzystniej jest pić często, ale w małych ilościach, 

• W przypadku utrzymujących się wymiotów można pić większe ilości, aby sprowokować ponowne torsje i oczyścić żołądek z niepożądanego pokarmu, 

• Wprowadzenie pożywienia musi odbywać się stopniowo. Najpierw dietę powoli rozszerzamy o kleiki, które powinny być przyrządzone z ryżu lub kaszy manny gotowanej na wodzie (nie na mleku!) z dodatkiem soli. Jeżeli wprowadzenie tego rodzaju pokarmów nie wywołuje żadnych niepożądanych objawów, dalej rozszerzamy dietę o sucharki. Następnie możemy urozmaicić jadłospis, włączając np. jajko na miękko, gotowane ziemniaki, gotowane mięso, 

• Z mięs należy wybierać chude i delikatne gatunki, takie jak: cielęcina, chudy drób, np. kurczak lub indyk bez skóry, 

• W początkowym okresie nie należy jeść warzyw i owoców, zwłaszcza surowych, oraz słodkich deserów. W dalszym rozszerzeniu menu można podać banana lub owoce zawierające dużo pektyn, np. pieczone jabłko, powoli przechodząc do zwyczajowej diety. 

Produkty zabronione w diecie:

• Należy unikać podawania konserw, marynat, mięsa i ryb wędzonych, warzyw strączkowych, warzyw kapustnych, alkoholu i ostrych przypraw, 

• Wykluczone jest podawanie potraw smażonych lub zawierających dużą ilość tłuszczu, 

• Napoje zawierające kofeinę (kawa, cola).

Dieta wysokoenergetyczna (dla szczupłych)

Założenia:
   W czasie kiedy większość ludzi będących na różnorodnych dietach walczy z nadwagą, jest grupa ludzi, która postępuje odwrotnie i próbuje przybrać na wadze. Podwyższenie wagi w zdrowy sposób (poprzez wzrost tkanki mięśniowej, a nie tłuszczowej !) jest procesem wolnym. Aby zyskać 0,5 kg na tydzień, będzie potrzebne konsekwentne spożywanie co najmniej 500 kcal dziennie więcej. Ta wielkość kalorii może być zmienna, ponieważ na przemianę materii mają wpływ: wielkość powierzchni ciała, temperatura, poziom hormonów, wiek, płeć, kondycja układu nerwowego, stan fizjologiczny, spożywanie kawy, herbaty i papierosy, no i oczywiście czynniki genetyczne. Biorąc pod uwagę powyższe czynniki, trzeba być świadomym, że nie jest to proste. 
   Każdy, kto chce przybrać na wadze, w pierwszej kolejności, przez 7 dni powinien dokładnie zapisywać co i ile spożył i pił, liczyć dokładnie spożyte kalorie, pamiętając o tym, że ma to być normalny "żywieniowy" tydzień. Przez te 7 dni codziennie rano na czczo i wieczorem zapisywać wagę i odnotowywać ewentualne wahania wagi i korelację z przyjmowaną dzienną ilością kalorii. Zapisywanie ilości spożytych kalorii pozwoli oszacować, jakiej ilości kalorii będzie trzeba zapewnić, aby przybrać na wadze. Do otrzymanego dziennego średniego spożycia kalorii należy dodać około 500 kcal dziennie. Jeżeli po okresie 2 miesięcy nie nastąpiło zwiększenie wagi należy zwiększyć liczbę przyjmowanych kalorii o 250 kcal. 
   Aby przybrać na wadze trzeba przestrzegać stosować się do kilku ważnych zasad:

• Jeść konsekwentnie, każdego dnia trzy podstawowe posiłki plus dwa lub trzy dodatkowe posiłki przekąskowe. Nie można pomijać żadnego z posiłków. Przez rozszerzenie "programu" posiłków do 5-6, nie będzie trzeba spożywać posiłków na "siłę" i dodatkowo nie będzie czuło się "napchania". Często jest tak, że przyjmuje się tylko 2-3 obfite posiłki dziennie, które tylko niepotrzebnie obciążają układ trawienny. Ostatni posiłek - przekąskę powinno przyjmować się możliwie jak najpóźniej, tak aby nie zakłócało to snu i problemów z zaśnięciem. Nie powinno robić się dłuższych przerw między posiłkami niż 4 godziny, 

• Zamiast wody do picia spożywać, szczególnie po wysiłku fizycznym duże ilości pokarmów płynnych - gęste soki owocowe i warzywne i napoje mleczne (najlepiej fermentowane). Zawarta w nich woda aktywuje mięśnie, 

• Wzmożyć wysiłek fizyczny, aby stymulować rozwój tkanki mięśniowej. U ludzi szczupłych z natury ćwiczenia fizyczne powodują utratę wagi, a nie przybieranie, ale pobudzają za to apetyt, przez co dodatkowo można jeszcze zwiększyć ilość spożywanych kalorii. Ćwiczenia powodują również większe pragnienie, co łatwo można wykorzystać do spożywania gęstych soków owocowych i warzywnych i napojów mlecznych, 

• Aby przybrać na wadze trzeba wykazać się cierpliwością, jednak im wolniej, ale systematyczniej będzie się przybierało na wadze tym bardziej prawdopodobniej nowe kilogramy będą zamieniać się na tkankę mięśniową, a nie na tłuszczową, 

• Spożywanie większej ilości tłuszczu generalnie wpływa na przyrost wagi, ale spożywanie dużej ilości tłuszczów pochodzenia zwierzęcego jak: masło, tłuste sery, tłusta śmietana, tłuste mięso a także fast-foody może prowadzić do zwiększenia poziomu cholesterolu, dlatego powinny być spożywane w umiarkowanych ilościach. Korzystne jest natomiast spożywanie nienasyconych tłuszczów pochodzących z oliwek, oliwy, ryb morskich, awokado, orzechów, 

• Słodycze, które również wpływają na przyrost wagi, powinny być zastąpione słodkościami o większej wartości odżywczej (ze względu na zawartość witamin, soli mineralnych, potrzebnych do zdrowego przybrania na wadze) tj: gęste soki owocowe i warzywne, napoje mleczne, muesli, miód, orzechy, bakalie, suszone owoce, 

• Unikać kofeiny i nikotyny ponieważ są one stymulatorami metabolizmu, powodując, że spala się kalorie w szybszym tempie, 

• Odpoczynek, relaks, ćwiczenia fizyczne są czynnikami, które pośrednio wpływają na przyrost wagi. Stres i napięcie układu nerwowego są czynnikami, których powinno się unikać. 

Produkty zalecane w diecie (dodatkowe):

• Makarony (gotowane na półtwardo), ryż brązowy (naturalny), 

• Pieczywo ciemne z pełnego przemiału, razowe, pumpernikiel, 

• Muesli, płatki, orzechy, rodzynki, słonecznik, pestki dyni, bakalie 

• Suszone owoce (morele, banany, papaja, jabłka, śliwki, figi, daktyle), 

• Owoce: ananas, banany, grejfruty, awokado, truskawki, 

• Gęste soki owocowe i warzywne, nektary, 

• Napoje mleczne: kefiry, jogurty, kwaśne mleko, mleko acidofilne, 

• Warzywa: groszek, kukurydza (unikać z puszek), ziemniaki, groch, fasola, marchew, kabaczki, oliwki, wszystkie pozostałe warzywa strączkowe, 

• Krakersy, 

• Miód, 

• Ryby morskie, 

• Oliwa z oliwek, 

• Drób, wołowina.

Piramida zdrowego żywienia

Założenia:
   Piramida zdrowego żywienia została opracowana w Stanach Zjednoczonych przez Departament Rolnictwa oraz Departament Zdrowia i Opieki Społecznej i jest zestawieniem zaleceń żywieniowym. Polscy dietetycy przystosowali ją do polskich warunków, w prowadzając nieznaczne zmiany zalecanych ilości porcji niektórych grup produktów.
   Podstawę Piramidy Zdrowego Żywienia i codziennej diety stanowią produkty zbożowe, których zaleca się spożywać około 5 porcji dziennie.
   Drugi poziom piramidy to 4 porcje warzyw i 3 porcje owoców.
Trzecim poziom to 2 do 3 porcji mleka i produktów mlecznych oraz 1 do 2 porcji mięsa, ryb, jaj, nasion roślin strączkowych lub orzechów.
Na szczycie piramidy znajdują się tłuszcze i słodycze, których spożycie powinno się ograniczać. Zalecane są oleje roślinne. Rozmieszczenie ilości porcji żywności w poszczególnych posiłkach zależy od ilości posiłków dziennie. Najbardziej wskazane jest rozłożenie spożywanych pokarmów na optymalnie 5 posiłków dziennie lub co najmniej 3 posiłki. Produkty zbożowe powinny występować prawie w każdym posiłku, warzywa i owoce w trzech, produkty mleczne w trzech lub dwóch a mięso w jednym lub w dwóch posiłkach. Mniejsze objętościowo posiłki są lepiej trawione i przyswajane co pozwala na bieżące wykorzystywanie składników odżywczych w procesach metabolicznych. Mniejsza ilość posiłków lub jedzenie nieregularne powodują okresowe braki szybko zużywanych składników pokarmowych. Po obfitym posiłku organizm zużywa dużo energii na trawienie, a układ pokarmowy i narządy wewnętrzne są nadmiernie przeciążone. Po obfitym posiłku organizm nie ma możliwości bieżącego zużycia przyswojonego pokarmu i magazynuje go w postaci rezerw tłuszczowych. Powoduje to również osłabienie sprawności działania układu odpornościowego, który zastaje zaangażowany w transport cząsteczek tłuszczów do różnych tkanek. Organizm człowieka dorosłego zużywa, w optymalnej temperaturze i wilgotności powietrza, w ciągu doby 2 do 3 litrów wody. Około 1,5 litra wody powinno być dostarczone w postaci płynów a reszta w pokarmach. Odwodnienie organizmu jest o wiele bardziej groźne w skutkach jak niedożywienie, gdyż większość procesów biochemicznych organizmu przebiega w roztworach wodnych. Produkty stosowane w diecie powinny posiadać wysoką wartość odżywczą. Należy unikać produktów wysoko przetworzonych, pozbawionych wielu wartościowych składników oraz zawierających dużo soli, cukru, szkodliwych tłuszczów i syntetycznych substancji smakowych i konserwujących. Zaleca się unikać dodatkowego spożywania tłuszczów poza wartościowymi olejami zawierającymi wielonienasycone kwasy tłuszczowe, najlepiej w postaci surowej (np. w sałatkach). Dzieciom do trzeciego roku życia należy podawać masło i oliwę z oliwek oraz oleje, sojowy, słonecznikowy oraz rzepakowy. W starszym wieku należy ograniczać spożywanie masła na rzecz miękkich margaryn zawierających nie więcej niż 1% izomerów trans. Również spożywanie słodyczy powinno być okazjonalne, trzy, cztery porcje w tygodniu. Większość słodyczy to produkty wysokoprzetworzone, zawierające dużo dodatków chemicznych, barwników, konserwantów, związków zapachowych, polepszaczy smaku, tłuszczów nasyconych i tłuszczów trans. Podobne właściwości mają chipsy i inne chrupki smakowe, zawierające dużo soli, cukrów, przypraw i tłuszczów, często w szczególnie szkodliwej postaci utlenionej. Produkty te poza wartościami smakowymi, raczej szkodzą. Do produktów o wysokiej wartości odżywczej należą; chleb razowy i pełnoziarniste kasze, ziemniaki, różnorodne świeże warzywa i owoce, chude mleko, jogurt, chude sery białe, nasiona roślin strączkowych, chude mięso i ryby, tłuste ryby morskie, oliwa z oliwek, oleje roślinne zawierające NNKT. Jadłospis sporządzony według zaleceń Piramidy Zdrowego Żywienia dostarcza około 2000 kcal dziennie. Jest to ilość prawie wystarczająca dla kobiet wykonujących pracę siedząca. Wielkość całkowitej przemiany materii jest indywidualna i zależy od, wieku, płci, rodzaju pracy zawodowej i aktywności pozazawodowej. Planowanie ilości spożywanych pokarmów powinno uwzględniać indywidualne potrzeby energetyczne. Bardzo istotnym jest stosowanie w jadłospisie różnorodnych pokarmów o wysokich wartościach odżywczych co zabezpiecza przed niedoborami lub nadmiarem niektórych składników pokarmowych. W każdym posiłku powinny znajdować się produkty przynajmniej z trzech grup przedstawionych w piramidzie zdrowia. Należy unikać łączenia w jednym posiłku potraw ciężko strawnych. Najlepiej gdy potrawy są przygotowywane bezpośrednio przed spożyciem a nie wielokrotnie odgrzewane, gdyż podczas przechowywania tracą wiele wartości odżywczych i mogą ulec zepsuciu. Posiłki powinny zawierać zrównoważoną ilość produktów pod względem ich kwasotwórczości i zasadotwórczości. Zasadotwórcze są warzywa, owoce i produkty mleczne, a kwasotwórcze, produkty zbożowe, mięso, ryby i jaja. W okresie zimy lepiej ograniczać spożywanie nowalijek, które są wyhodowane z użyciem dużej ilości nawozów mineralnych i środków ochrony roślin. Bezpieczniejsze są warzywa mrożone, kiszone lub przechowane ze zbiorów jesiennych. Aby zapobiec kumulowania się w naszym organizmie szkodliwych substancji należy unikać kupowania produktów pochodzących z tych samych źródeł, np. ciągle tych samych ryb, z tych samych łowisk, które mogą zawierać trujące metale ciężkie (rtęć, kadm). Dotyczy to również warzyw i owoców, nawet gdy jest to tak zwana żywność ekologiczna. Żywność ta nie ma obecnie w Polsce dokładnie określonych norm i odpowiedniej kontroli handlowej. 

Żywienie dzieci w wieku 1-3 lat

Założenia:
   Na okres między 1 a 3 rokiem życia przypadają szczególnie intensywne zmiany w metabolizmie, rozwoju umysłowym, emocjonalnym i motorycznym dziecka. W czasie od ukończenia pierwszego do trzeciego roku życia dziecko rocznie wzrasta o około 10 cm i zwiększa masę ciała o 2-3 kilogramy. Zmieniają się też potrzeby organizmu. Zaledwie 3% energii z pożywienia organizm dziecka zużywa na potrzeby wzrostu, natomiast powyżej 50% wykorzystywane jest na potrzeby rosnącej aktywności fizycznej. Stopniowe przechodzenie ze sposobu żywienia właściwego dla okresu niemowlęcego na sposób żywienia typowy dla osób dorosłych wymaga od rodziców i opiekunów odpowiedniej wiedzy na temat zapotrzebowania na składniki odżywcze w tym wieku oraz zrozumienia przemian zachodzących w organizmie dziecka. Jednak przenoszenie niektórych zasad prawidłowego żywienia osób dorosłych na dzieci może być przyczyną zaburzeń tempa ich rozwoju fizycznego i psychicznego, a także wystąpienia w przyszłości chorób degeneracyjnych (miażdżyca, otyłość, nadciśnienie tętnicze, osteoporoza). Racjonalne żywienie dziecka jest możliwe tylko wtedy, kiedy ma ono prawidłowe łaknienie. Chęć i potrzeba spożywania posiłków powinny występować u dziecka samoistnie, muszą być następstwem uczucia głodu. Można to osiągnąć, gdy przerwy między posiłkami będą dostatecznie długie, u dzieci starszych do 3-4 godzin. Powinny one spożywać 3 posiłki główne i czwarty lekki, składający się głównie z warzyw, owoców i ewentualnie ciasta. U dzieci z niedoborem masy można wprowadzić 5 posiłek, również lekki. U dzieci 13-15% zapotrzebowania energetycznego powinno pokryć białko, 30% tłuszcz i około 55% węglowodany. Panuje ogólna zasada, która mówi o tym, że najbardziej wartościowym posiłkiem powinno być śniadanie i obiad, a najmniej II śniadanie i podwieczorek. Porcje powinny być niewielkie, lepiej gdy dziecko będzie chciało dokładkę, niż jeśli będzie zmuszane do jedzenia. Jeśli chcemy aby dziecko zjadało posiłki główne, nie należy mu nic podawać między posiłkami. Przed jedzeniem należy unikać męczących, dalekich spacerów, a po zabawie umożliwić dziecku 10-15 minutowy odpoczynek. Należy również zwracać uwagę, aby dziecko nie oczekiwało zbyt długo przy stole na posiłek.

Zalecenia w diecie:

• Urozmaicenie jadłospisu zapewniającego optymalne pokrycie zapotrzebowania na wszystkie składniki odżywcze,

• Kierowanie się apetytem dziecka i jego aktywnością fizyczną najlepiej zapobiegają przekarmianiu go lub niedożywieniu. Objawy nadwagi należy likwidować przez zwiększoną aktywność fizyczną połączoną z właściwą dieta, ale bez rygorystycznych ograniczeń, 

• Dziecko w zależności od apetytu powinno zjadać od 3 do 5 posiłków dziennie. Należy unikać podjadania między posiłkami, 

• Nadmierne rozdrobnienie produktów może niekorzystnie wpływać na jego rozwój psychomotoryczny, 

• Dieta wegetariańska i inne diety niekonwencjonalne są nieodpowiednie dla dzieci, gdyż nie pokrywają zapotrzebowania na energię i podstawowe składniki odżywcze (np. białko, żelazo), prowadząc do zahamowania wzrostu, niedokrwistości i innych zaburzeń związanych z niedoborami składników odżywczych, 

• W przypadku dzieci ze stwierdzoną otyłością prostą lub innymi zaburzeniami powstałymi na tle nieprawidłowego żywienia zaleca się konsultację u wyspecjalizowanego lekarza i dietetyka, 

• Nie powinno się przenosić do żywienia małych dzieci zasad żywienia dorosłych, a głównie ograniczania tłuszczu, cholesterolu, jajek, a także żywienia wyłącznie produktami o dużej zawartości błonnika (razowe pieczywo, grube kasze, otręby, duża ilość surowych warzyw). Do wieku przedszkolnego dzieciom nie ogranicza się łatwo strawnych tłuszczów (masło, oleje) i cholesterolu, gdyż uczestniczą one w budowie układu nerwowego i innych tkanek organizmu, 

• Nie powinno zmuszać się dziecka do zjadania większej ilości pokarmów mimo objawów sytości, 

• Brak czasu i zniecierpliwienie okazywane w czasie posiłków dziecka mogą prowadzić do zubożenia jego jadłospisu i ograniczonego spożycia składników odżywczych, 

• Nerwowa atmosfera przy stole i omawianie problemów rodzinnych wpływają na kojarzenie posiłków z przykrościami, 

• Nadmierne rozdrobnienie produktów ułatwiające i przyspieszające spożywanie posiłków przez dziecko, ale hamujące jego rozwój psychomotoryczny, 

• Podawanie produktów o drobnych, kulistych kształtach i rozproszenie uwagi dziecka w trakcie jedzenia mogą być przyczyną niebezpiecznego zadławienia się, 

• Nie należy unikać produktów uważanych za alergizujące bez wyraźnych wskazań, a po ukończeniu roku dziecko powinno próbować i przyzwyczajać się do różnorodnych produktów, chyba że wykazuje alergie pokarmowe. Zbyt monotonna dieta może prowadzić do niedoborów i ograniczać apetyt dziecka, 

• Nie należy nadmiernie solić lub dosładzać potraw dla dzieci gdyż wykształca to nieprawidłowe nawyki żywieniowe, które później sprzyjają nadwadze i nadciśnieniu.

Żywienie kobiet w czasie karmienia

Założenia:
   Karmienie piersią uznane jest za jedyny prawidłowy sposób odżywiania małych dzieci, zapewniający im optymalny stan zdrowia i prawidłowy rozwój. zawiera dokładnie tyle białka, węglowodanów, tłuszczów, składników mineralnych i witamin, ile potrzebuje dziecko. Aby zapewnić dziecku "dobrej jakości" mleko należy pamiętać o pełnowartościowej, urozmaiconej, bogatej w płyny diecie. Powinno spożywać się 3 główne posiłki w ciągu dnia i pamiętać o nie przejadaniu się (zapotrzebowanie kaloryczne w czasie laktacji wzrasta o około 600 kcal dziennie). Jeśli dziecko karmione piersią nie ma dolegliwości, nie trzeba eliminować z diety żadnych produktów.

Produkty zalecane w diecie:

• Mięso (drób, cielęcina) gotowane, ewentualnie pieczone, 

• Jogurty i kefiry naturalne, 

• Buraczki gotowane, 

• Owoce bezpestkowe, 

• Jabłka gotowane lub pieczone, 

• Woda mineralna niegazowana, 

• Naturalne soki przecierane (poza opisanymi poniżej warzywami i owocami), 

• Warzywa (poza opisanymi poniżej), 

• Kasze, ryż, makaron, pieczywo pełnoziarniste, 

• Jajka kurze, 

• Wędliny drobiowe nie wędzone, 

• Tłuszcze roślinne (oliwa z oliwek, olej rzepakowy tłoczony na zimno). 

Produkty niewskazane w diecie:

• Tłuste wędliny, mięsa, sery, potrawy smażone, 

• Nowalijki, groch, fasola, kapusta, czosnek, kalafior, rzodkiewka, cebula, grzyby, 

• Ostre przyprawy, 

• Owoce cytrusowe, truskawki, czarna porzeczka, gruszki, kwaśne owoce, 

• Kakao, czekolada, orzechy, 

• Mleko, 

• Produkty nieświeże, niskiej jakości, konserwowane i sztucznie barwione, z dużą zawartością soli i cukru, 

• Ocet, 

• Słodycze, 

• Konserwy, 

• Kawa, Cola, mocna herbata, alkohol.

---